Mısır, Libya'da askeri müdahaleye hazırlanıyor: Sirte ve Cufra kırmızı çizgimizdir

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi dün, ülkenin batısında askeri bölgedeki Mısır Hava Kuvvetleri birliklerini ziyaret etti (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi dün, ülkenin batısında askeri bölgedeki Mısır Hava Kuvvetleri birliklerini ziyaret etti (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Mısır, Libya'da askeri müdahaleye hazırlanıyor: Sirte ve Cufra kırmızı çizgimizdir

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi dün, ülkenin batısında askeri bölgedeki Mısır Hava Kuvvetleri birliklerini ziyaret etti (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi dün, ülkenin batısında askeri bölgedeki Mısır Hava Kuvvetleri birliklerini ziyaret etti (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, ‘Libya’ya doğrudan askeri müdahale’ mesajı olarak görülen dünkü açıklamasında, ülkesinin şimdiye kadar Libya’nın iç işlerine hiç karışmadığını, ancak şuan durumun farklı olduğunu ve Arap ülkeleri, Mısır ve Libya arasındaki ulusal güvenlik denkleminin sarsıldığını söyledi. Sisi, Mısır’ın ve bölgenin çıkarlarını korumak ve güvenliğini sağlamak için hazırlık yapmanın zorunlu hale geldiğini vurguladı.
Mısır Cumhurbaşkanı dün, çeşitli askeri silahların hazır olup olmadığını inceledikten sonra ülkenin batısında askeri bölgedeki Mısır Hava Kuvvetleri birlikleri önünde üst düzey devlet adamlarının, Mısır ordusu komutanlarının ve Libyalı kabilelerin temsilcilerinin de katılımıyla bir konuşma yaptı.
Ülkesinin ‘bir dönüm noktasında olduğunu’ söyleyen Sisi, yabancı askeri güçlerin yayılma hayallerinin Mısır sınırlarında doğrudan tehditler oluşturduğunu belirterek, “Gerek Birleşmiş Milletler Antlaşması uyarınca kendini savunma hakkı açısından olsun gerek Libya’da seçilmiş tek meşru otorite olan (Tobruk kentindeki) Temsilciler Meclisi'nin talebi üzerine olsun, Mısır’ın (Libya’ya ) yapacağı herhangi bir doğrudan askeri müdahale uluslararası meşruiyet kazanmıştır” ifadelerini kullandı.
Ankara ile karşı karşıya gelme isteğini somutlaştırmış gibi görünen Sisi, Libya topraklarında Sirte ve Cufra’nın ‘kırmızı çizgileri’ olduğunu söyledi. Sisi,  ülkesinin ‘yok sayılmasına izin vermeyeceğini’ vurguladı. Öte yandan Türkiye Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın dün yaptığı açıklamada, Libya'da sürekli ateşkes sağlamak için Libya Ulusal Ordusu (LUO) güçlerinin Sirte ve Cufra şehirlerinden çekilmesi gerektiğini dile getirdi.
Mısır Cumhurbaşkanı Sisi isim vermeden Türkiye’nin bölgedeki askeri hareketlerinin ‘geçmişindeki nüfuzunu geri kazanma çabaları’ ve ‘milletimizin güvenlik ve istikrara sahip olmasını istemeyişi’ olarak görürken konuşmasında sık sık Libya’da çatışan tarafların artık durdurulması, krize bir çözüm bulunması ve müzakerelerin başlaması gerektiğini vurguladı. Silahlı müdahalenin ne doğudan ne de batıdan geçemeyeceğini söyleyen Sisi,  “Krizi sonlandırmak için müzakerelere başlıyoruz” şeklinde konuştu.
Konuşması sırasında orada hazır bulunan Libyalı kabilelerin temsilcilerine seslenen Sisi, “Şimdiye kadar Libya'nın iç işlerine karışmadık. Güvenliğiniz ve istikrarınız dışında hiçbir şeyle de ilgilenmiyoruz. Libya’yı sadece Libyalılar savunacaktır.  Gençliğinizi ve gözetiminizde onları eğitin, donatın ve silahlandırın” dedi.
Sisi, konuşması sırasında önünde hazır bulunan batı askeri bölgedeki birliklere işaret ederek, “İlerleyecekler ve sizler (Libyalılar) kabilelerin ileri gelenlerinin önderliğinde oradasınız. Mesele sona erdiğinde askeri güçler barışçıl bir şekilde oradan çıkacaklar. Libya'da güvenlik ve istikrar dışında hiçbir şey istemiyoruz” diye konuştu.
Sisi’nin konuşmasında sık sık, Libya'daki gelişmelerin ‘ve paralı askerler ile milislerin bölgeye getirilmesinin’ Arap ülkelerinin, bölgenin ve Avrupa’nın ulusal güvenliğinin yanı sıra uluslararası barış ve istikrara ve Mısır’ın çıkarlarına doğrudan tehdit oluşturduğunu vurgulaması dikkat çekti.
Bu bağlamda LUO lideri Halife Hafter ve Tobruk Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih ile geçtiğimiz haftalarda başlattığı ‘Kahire Bildirgesi’ girişimine de değinen Sisi, girişimin ılımlı güçlerin ve uluslararası tarafların memnuniyetle karşılamasına ve desteğine rağmen, çatışan taraflarından birine aşırılık yanlısı milisler ve paralı askerlerle destekleyen dış güçlerin hakimiyetinin, ateşkes girişiminin uygulanmasına izin vermediğini ve komşu ülkelere düşmanca mesajlar gönderildiğini söyledi.

Libya'ya müdahale etmesi durumunda Mısır ordusu için beş stratejik hedef belirleyen Sisi bunları şöyle sıraladı:
1 - Mısır devletini batı sınırlarını terörist milislerin ve paralı askerlerin tehditlerinden korumak ve kollamak,
2 - Mısır’ın ve Arap ülkelerinin güvenliğinin bir parçası olarak Libya’nın güvenlik ve istikrarını hızla yeniden kazanması için destek vermek,
3 - Ateşkes için gerekli koşulları oluşturarak doğudaki ve batıdaki Libyalıların kanının akmasını durdurmak,
4 -  Taraflardan herhangi birinin mevcut koşulları aşmasını önlemek ve derhal ateşkes uygulanmasını sağlamak,
5 - Birleşmiş Milletler (BM) himayesinde ve Berlin Konferansı’nın sonuçları çerçevesinde kapsamlı bir siyasi anlaşmanın başlatılması.
Sisi dün yaptığı konuşmada, Mısır ordusunun Libyalı kabileleri eğitip silahlandıracağına dikkati çekerek, ordunun Libya'ya ilerlemesi halinde Libyalı kabilelerin öncülük edeceğini ifade etti.
Öte yandan Libya Kabileleri ve Şehirleri Yüksek Konseyi Başkanı'nın Dışişleri Danışmanı Halid el-Guveyl, Libyalı kabilelerin, devletin yokluğunda, çok sayıda dış müdahalenin olduğu devlet işlerinde en büyük role sahip olduğunu söyledi.
Diğer yandan LUO Ahlaki Rehberlik Dairesi Başkanı Tuğgeneral Halid el-Mahcub, Mısır Cumhurbaşkanı Sisi’nin konuşmasıyla ilgili değerlendirmesinde Mısır'ın Libya krizindeki konumunun ‘Arap mükemmeliyetinin’ bir yansıması olduğunu belirtti. Tuğgeneral Mahcub dün düzenlediği basın toplantısında, Libya'da güvenliği sağlayacak olan ‘gerçek ortağın’ Türkiye değil, Mısır olduğunu vurguladı.
Sisi’nin konuşması sırasında orada hazır bulunanlardan biri olan Terhune Kanaat Önderleri Başkanı Salih Fendi ise Mısır’ın Libya’daki krizi çözme çabalarına, sınırsız desteğine, Tobruk Temsilciler Meclisi ve LUO güçleri ile terörün ortadan kaldırılması konusundaki tavrına övgüde bulundu.



Lübnan ordusu ülkenin güneyinde Hizbullah tüneli buldu

Hizbullah tünelini denetleyen Lübnan Ordusu, Litani Nehri'nin güney bölgesindeki tüneli etkisiz hale getirdi (Lübnan Ordusu Rehberlik Müdürlüğü)
Hizbullah tünelini denetleyen Lübnan Ordusu, Litani Nehri'nin güney bölgesindeki tüneli etkisiz hale getirdi (Lübnan Ordusu Rehberlik Müdürlüğü)
TT

Lübnan ordusu ülkenin güneyinde Hizbullah tüneli buldu

Hizbullah tünelini denetleyen Lübnan Ordusu, Litani Nehri'nin güney bölgesindeki tüneli etkisiz hale getirdi (Lübnan Ordusu Rehberlik Müdürlüğü)
Hizbullah tünelini denetleyen Lübnan Ordusu, Litani Nehri'nin güney bölgesindeki tüneli etkisiz hale getirdi (Lübnan Ordusu Rehberlik Müdürlüğü)

Lübnan basını, Lübnan ordusunun Mekanizma Komitesi’nin talebi üzerine yapılan soruşturma sonucunda, ülkenin güneyindeki Tulin beldesinde Hizbullah tarafından inşa edilen tünellerden birini keşfettiğini bildirdi. Basında yer alan haberlerde, bu bölgenin daha önce İsrail tarafından bombalandığı belirtildi.

Lübnan ordusu, daha önce de Mekanizma Komitesi ve Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Barış Gücü (UNIFIL) arasındaki koordinasyon çerçevesinde Mekanizma Komitesi'nin talebi üzerine ve İsrail'in tehdidi sonrasında bazı yerleri ortaya çıkarmıştı. Bu son olay ise geçtiğimiz hafta İsrail'in bir evi bombalamakla tehdit etmesinin ardından Lübnan ordusunun güneydeki Yanuh beldesinde bir binayı kapsamlı bir şekilde aramasının ardından geldi. Yapılan aramada evde herhangi bir silah bulunamadı.

Bu olay, İsrail’in Lübnan’ın güneyinde bombardımanlarına devam ettiği ve çarşamba günü Kefer Kila beldesini hedef alan bir hava saldırısı düzenlediği bir dönemde meydana geldi. Ulusal Haber Ajansı (NNA), saldırının el-Aziziye ve eş-Şahrub beldeleri arasındaki Sari Tepesi’ni hedef aldığını bildirdi, ancak herhangi bir can kaybından bahsetmedi.

Başbakan Yardımcısı Mitri: Lübnan Ordusu sonraki aşamalara geçmeye hazır

Öte yandan Lübnan Başbakan Yardımcısı Tarık Mitri, Mekanizma Komitesi’ni bir tartışma forumu ve anlaşmalara uyumu denetleme ve doğrulama çerçevesi olarak nitelendirdi.

Beyrut'ta düzenlenen Carnegie Ortadoğu Merkezi'nin sekizinci konferansının ilk oturumunun açılışına katıldığı sırada İsrail'in sık sık tekrarlanan ihlallerine karşın, Lübnan'ın ilk günden itibaren bu anlaşmalara bağlılığını teyit eden Mitri, Hizbullah'ın silahlarına ilişkin olarak “Genelkurmay Başkanı Rudolf Heykel, ordunun kapasitesinin güçlendirilmesiyle başlayan beş aşamalı bir plan önerdi” dedi. Litani Nehri çevresindeki bölgede devlet otoritesinin genişlemesinin kademeli bir ilerleme kaydettiğini ve ordunun Litani Nehri'nin güneyindeki görevini tamamlamak üzere olduğunu ve sonraki aşamalara geçmeye hazırlandığını vurguladı.

jgıu
Sınır kasabası Alma eş-Şaab'da bir askeri aracın üzerinde duran Lübnan askerleri, 28 Kasım 2025 (Reuters)

Yeniden yapılanma konusunda uluslararası toplumun desteğinin ön koşulu olarak devletin otoritesini tesis etmesini istediğini belirten Mitri, Arap ülkelerinin uluslararası ilişkiler yoluyla destekleyici bir rol oynayacağını umduğunu ifade etti.

Lübnan ve İsrail'den sivillerin katıldığı ikinci oturum

Olay, Lübnan-İsrail müzakerelerinde Lübnan heyetinin başkanı Büyükelçi Simon Kerem'in, aralık ayı başlarında gerçekleşen önceki oturumda İsrailli bir sivil ile birlikte iki ülke arasındaki ilk doğrudan görüşmelerde bulunduktan sonra katılacağı ikinci oturum olacak olan ateşkesin izlenmesinden sorumlu Mekanizma Komitesi'nin 19 Aralık'ta yapılması planlanan yeni oturumundan iki gün önce yaşandı. Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, çarşamba günü Kerem ile bir araya geldi ve komitenin yaklaşan toplantısı öncesinde kendisine talimatlarını iletti.

Ateşkes İzleme Komitesi'nde Lübnan, İsrail, Fransa, ABD ve BM yer alıyor. Ateşkes anlaşması, düşmanlıkların durdurulmasını ve Hizbullah'ın Litani Nehri'nin kuzeyine çekilmesini, bunun sonucunda Lübnan genelinde silahsızlandırılmasını ve İsrail ordusunun son savaş sırasında ilerlediği mevzilerden çekilmesini öngörüyor. Ancak İsrail, Lübnan topraklarındaki beş stratejik noktada askeri olarak varlığını sürdürürken, Hizbullah silah bırakmayı reddediyor.


Lübnan ordusunu desteklemek için "Paris toplantısında" üç öncelik belirlendi

Ordu Komutanı General Rudolph Heykel, pazartesi günü güneyde silahsızlanma planının ilk aşamasının uygulanmasını gözden geçirmek üzere yaptığı ziyarette büyükelçiler, diplomatlar ve askeri ataşelerle bir araya geldi (Yönlendirme Müdürlüğü)
Ordu Komutanı General Rudolph Heykel, pazartesi günü güneyde silahsızlanma planının ilk aşamasının uygulanmasını gözden geçirmek üzere yaptığı ziyarette büyükelçiler, diplomatlar ve askeri ataşelerle bir araya geldi (Yönlendirme Müdürlüğü)
TT

Lübnan ordusunu desteklemek için "Paris toplantısında" üç öncelik belirlendi

Ordu Komutanı General Rudolph Heykel, pazartesi günü güneyde silahsızlanma planının ilk aşamasının uygulanmasını gözden geçirmek üzere yaptığı ziyarette büyükelçiler, diplomatlar ve askeri ataşelerle bir araya geldi (Yönlendirme Müdürlüğü)
Ordu Komutanı General Rudolph Heykel, pazartesi günü güneyde silahsızlanma planının ilk aşamasının uygulanmasını gözden geçirmek üzere yaptığı ziyarette büyükelçiler, diplomatlar ve askeri ataşelerle bir araya geldi (Yönlendirme Müdürlüğü)

İsrail'in Lübnan ile ateşkes anlaşmasını bozabilecek bir gerilime yol açabileceği endişeleri arasında, Lübnan ordusuna destek yollarını görüşmek ve Hizbullah'ı silahsızlandırma çabalarını gözden geçirmek üzere bugün Paris'te Fransa, Suudi Arabistan, Amerika Birleşik Devletleri ve Lübnan temsilcilerinin katılımıyla dörtlü bir toplantı düzenleniyor.

Fransız kaynakları, İsrail'in savaşa geri dönme yönündeki tekrarlanan ve aleni tehditleri göz önüne alındığında, Paris'in Lübnan üzerinde ciddi bir tehlike hissettiğini belirtiyor.

Paris'teki bilgili kaynaklar, bugün yapılacak toplantının üç ana öncelik çerçevesinde gerçekleştiğini söylüyor; bunlardan ilki, İsrail ve Lübnan arasındaki düşmanlıkların sona ermesini izlemekle görevli mekanizmanın gözden geçirilmesi ve geliştirilmesinin değerlendirilmesidir.

Lübnan'da İsrail'in gerilimi tırmandırmasını engellemek, toplantının ikinci önceliği olacak. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre toplantıya Lübnan Ordu Komutanı General Rudolph Heykel de katılacak ve silahların devletin elinde kalmasını sağlamaya yönelik Lübnan çabalarına dair bir genel bakış sunacak.

Üçüncü öncelik, ABD elçisi Morgan Ortagus'un ülkesinin Lübnan'daki planlarıyla ilgili olarak ne söyleyeceği ile ilgilidir.


Sadr, Irak’ta iki ilde askeri kanadını dondurdu

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT

Sadr, Irak’ta iki ilde askeri kanadını dondurdu

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

Irak’ta Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr, Salı günü yaptığı açıklamada, hareketin askeri kanadı olarak bilinen “Seraya es-Selam”ın Basra ve Vasıt (Kût) vilayetlerinde faaliyetlerinin dondurulmasına karar verdiğini duyurdu. Açıklama, hareket mensuplarının bir kamu görevlisini darp ettiği görüntülerin sosyal medyada yayılmasının ardından geldi.

Irak makamları zaman zaman, belediye mevzuatına aykırı biçimde inşa edilen yapıları yıkım kararıyla kaldırıyor. Yerel halk arasında “tecevüz” olarak bilinen bu kaçak yapılar sorunu, çoğu zaman siyasi ve toplumsal gerilimlere neden oluyor.

Son olarak, sosyal medyada paylaşılan videoda Sadr Hareketi’ne bağlı kişiler olduğu belirtilen bir grup, Basra’nın merkezinde kaçak yapıların yıkımından sorumlu Makal Belediyesi Müdürü Esir el-Ubeydi’yi darbediyor. Görüntülerde, Ubeydi’nin, hareket mensuplarına ait olduğu öne sürülen kaçak bir evi yıktığı için hedef alındığı belirtiliyor. Video ülkede geniş yankı uyandırdı ve tepkiye yol açtı.

Basra’daki kaynaklara göre, yıkılan ev Sadr Hareketi’ne bağlı din adamı Şeyh Kusay el-Esedi’ye ait. El-Esedi’nin dinî eğitim gören, cuma imamı ve Seraya es-Selam’da görevli bir isim olduğu aktarılıyor. Ev, kentin en değerli bölgelerinden birinde izinsiz olarak kullanılıyordu.

Sadr’a yakınlığıyla bilinen ve X platformunda açıklama yapan “Salih Muhammed el-Iraki” isimli hesap, Seraya es-Selam’ın Basra ve Vasıt’ta altı ay süreyle “dondurulması ve tüm merkezlerin kapatılması” talimatını duyurdu. Açıklamada, kararın, “Seraya es-Selam’ın adını kirleten ihlallerin ve hakaretlerin önüne geçmek amacıyla” alındığı belirtildi.

Iraki mesajında, söz konusu davranışların “harekete karşı dış çevreler tarafından kasıtlı olarak yapılmış olabileceğini” öne sürerek “Seraya es-Selam’ın itibarı benim için varlıklarından daha önemlidir” ifadelerini kullandı.

Seraya es-Selam mensupları, 2014’ten bu yana özellikle Samarra kentinde yoğun şekilde konuşlanmış durumda. Kentte, 2006’da El Kaide tarafından bombalanan İmam Ali el-Hadi ve İmam Hasan el-Askeri türbeleri bulunuyor ve saldırının ardından bölgede mezhepsel çatışmalar patlak vermişti.

Örgütün ayrıca Bağdat ve Şii nüfusun çoğunlukta olduğu orta ve güney vilayetlerinde yaygın merkezleri bulunuyor. Hareket mensupları geçmişte de sosyal medyada Sadr’a yönelik sert eleştiriler yapan kişilere saldırmakla gündeme gelmişti.

sdvfg
Irak'ın güneyindeki Basra kentinde bulunan Şatt el-Arab sahil şeridinin önünden araçlar geçiyor (AFP)

Sadr hareketi, son hükümette ve parlamentoda temsil gücünü kaybetmiş olsa da, Seraya es-Selam ve hareket tabanı pek çok bölgede hâlâ ciddi nüfuza sahip.

Basra Valisi Esad el-İydani, saldırı sonrasında Sadr ile iletişime geçtiğini açıklayarak, “Sadr bu ihlali reddetti ve sorumluların cezalandırılacağını söyledi” dedi.

‘Mutsuz bir durumdayım’

Saldırıya uğrayan belediye yetkilisi Esir el-Ubeydi, yaşananları “mutsuz ve trajik bir durum” olarak tanımladı. Basra valisine gönderdiği ses kaydında, “Bu muameleyi hak edecek ne yaptığımı bilmiyorum” ifadelerini kullanarak korunma talep etti.

Ubeydi, görevini güvenlik güçleri ve yıkım ekipleri eşliğinde yürüttüğünü belirterek, evinin iki gündür akrabaları tarafından korunmak zorunda kaldığını anlattı. Yaptığı açıklamada, “Dört gündür uyuyamıyorum. Şikâyet için karakola gittiğimde bile hareket mensupları benden önce oradaydı” dedi.

Basra’da kaçak yapıların sayısına ilişkin net veri bulunmasa da, kentte nüfus artışı ve çarpık kentleşme nedeniyle sorun giderek büyüyor. Yerel yönetim son dönemde çok sayıda kaçak yapıyı yıktı ancak bu operasyonlar çoğu zaman bölgede gerginliklere yol açıyor.