Libya’da kapsamlı bir siyasi girişim başlatma arayışları sürüyor

TT

Libya’da kapsamlı bir siyasi girişim başlatma arayışları sürüyor

Libya’nın başkenti Trablus’ta, Fayiz es-Serrac başkanlığındaki Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne (UMH) yakın milletvekilleri Libya krizini çözmek için yeni bir siyasi girişimi tartışarak, Libya Ulusal Ordusu (LUO) lideri Halife Hafter’in olası herhangi bir çözüme katılmasını reddederken, dün Sirte şehrine göreceli bir askeri gerginlik hakim oldu.
Uluslararası olarak tanınmayan Libya meclisinden ayrılan üyelerin oluşturduğu Trablus merkezli Temsilciler Meclisi (HoR) Sözcüsü Esad eş-Şirta, dün düzenlediği basın toplantısında, ülkenin yaşadığı iç çatışmayı sona erdirmek için kapsamlı bir siyasi girişim başlatmak üzere görüşmelere başladıklarını bildirdi.
Sözcü’ye girişim projesi, Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL) ile koordineli olarak geçiş aşamasını sona erdirmeyi, anayasa temelinde cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerini uygulamak için yeni ve kapsamlı bir siyasi girişim başlatılmasını hedefliyor.
Aynı zamanda, Libyalılara karşı işlenen suçların cezasız kalmaması şartıyla kapsamlı bir ulusal uzlaşma projesini tamamlamayı amaçlıyor.
Sahadaki gelişmeler
Askeri ve yerel kaynaklara göre LUO, UMH’ye bağlı güçlerin Sirte çevresine yeni bir sızma girişimini engelledi.
UMH güçleri, Sirte ve Cufra hattına doğru stratejik bir nokta olan bu bölgede herhangi bir hareket ilan etmedi.
Ancak LUO’ya bağlı haber ajansının askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde, LUO Hava Kuvvetleri’nin Vadi ve Misrata’nın doğusundaki Buncim bölgesindeki ‘düşman hedeflerini’ vurduğu öne sürüldü.
Doğu bölgesi ve Sirte şehri de dahil olmak üzere LUO’nun kontrolü altındaki bölgelerin işlerini yöneten geçici hükümetin İçişleri Bakanı İbrahim Buşenev, Merkezi Destek Genel İdaresi’ni şehrin güvenliğini sağlamakla görevlendirdi.
Temsilciler Meclisi Enerji ve Tabii Kaynaklar Komitesi Başkanı İsa el-Aribi, Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih’in, Kahire’deki son görüşmeleri sırasında ABD Büyükelçisi’nin yaptığı Sirte’nin İçişleri Bakanlığı’nın koruması altında olmasına ilişkin önerisine destek verdiğini dile getirdi.
Terörle Mücadele Gücü Destek Operasyonları Komutanı Abdulbasid Tika, UMH güçlerinin Sirte’nin batısındaki bölgelerde savaşa hazır olduğu belirtti.
İtalya, Trablus Büyükelçisi Giuseppe Buccino Grimaldi aracılığıyla UMH’ye iki ülke arasındaki göç muhtırasının değiştirilmesine ilişkin bir öneride bulundu.
İtalya, anlaşmayı yenileyerek, merkezler sistemini kademeli olarak aşmak, hukukun üstünlüğünü güçlendirmek ve göçmenlerin insan haklarını korumak için kısa ve orta vadede göçmenlerin durumunu iyileştirmeyi ve Birleşmiş Milletler’in göçmen işlerinin yönetimine katılımını hedefliyor.
UMH Dışişleri Bakanı Muhammed Seyyale, İtalya’nın Trablus Büyükelçisi Giuseppe Buccino Grimaldi ile düzensiz göç ve otoyol inşaatını içeren anlaşma konusunda görüştüğünü açıkladı.
Uluslararası Göç Örgütü (IOM), dün akşam Libya açıklarında 141 kaçak göçmenin kurtarıldığını duyurdu.
IOM, bu yılın başından bu yana 6 bin 989 kişinin kurtarıldığını, 123 göçmenin Libya kıyılarında hayatını kaybettiğini, 180 göçmenin ise kayıp olarak kabul edildiğini de bildirdi.



Filistin Yönetimi, Netanyahu ve Trump'ın açıklamalarından sonra Gazze Şeridi'nin devletleşmesi ve yönetilmesi konusunda ısrarcı

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray’da bir araya geldi. (DPA)
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray’da bir araya geldi. (DPA)
TT

Filistin Yönetimi, Netanyahu ve Trump'ın açıklamalarından sonra Gazze Şeridi'nin devletleşmesi ve yönetilmesi konusunda ısrarcı

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray’da bir araya geldi. (DPA)
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray’da bir araya geldi. (DPA)

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa dün yaptığı açıklamada, İsrail'in bir Filistin devletinin kurulmasını ve Filistin Yönetimi’nin Gazze Şeridi’ne geri dönmesini engelleme planının başarılı olamayacağını belirtti.

Bakanlar Kurulu toplantısının başında yaptığı açıklamada Mustafa, “Kesin resmi pozisyonumuz, Gazze Şeridi'ndeki halkımıza yardım sağlayabilmemiz ve uzun zamandır beklenen bağımsız Filistin devletinin somutlaşmasına yol açacak yeniden inşa sürecini kolaylaştırabilmemiz için tek bir siyasi sistem, birleşik ulusal kurumlar ve tek bir güvenlik kurumu altında herkesin iş birliğini gerektiren Filistin topraklarında Filistin devletinin somutlaştırılmasıdır” dedi.

Mustafa sözlerine şöyle devam etti: “İsrail tarafı bu vizyonla savaşıyor. Tüm kurum ve kuruluşları ulusal otoriteyi zayıflatmak, Gazze Şeridi'ndeki halkımıza karşı sorumluluklarını yerine getirmemesi için mali abluka altına almak ve geniş bir uluslararası mutabakatın konusu haline gelen Filistin devletinin kurulmasını engellemek için çalışıyor… İsrail planının desteklenmesi başarılı olamayacak. Zira halkımızın iradesi güçlü. Tüm gücümüz ve kararlılığımızla ulusal görevlerimizi yerine getirmek için sorumluluklarımızı üstlenmeye kararlıyız.”

Mustafa, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesi sırasında ‘bir Filistin devletinin kurulmasına izin vermeyeceğini’ açıklamasının ardından Filistin Yönetimi'nin bir Filistin devleti kurma ve Gazze Şeridi'ndeki sorumluluklarını üstlenme konusundaki ısrarından bahsetti. Mustafa ayrıca, Netanyahu’nun Gazze Şeridi'ndeki Filistinlileri kabul etmek için bir dizi ülkeyle iletişim halinde olduğunu ifade etti.

cdfgthy
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu pazartesi akşamı Beyaz Saray'daki yemekte ABD Başkanı Donald Trump'ı Nobel Barış Ödülü'ne aday gösteren mektubun bir kopyasını elinde tutuyor. (DPA)

Netanyahu'ya Washington ziyaretinde eşlik eden üst düzey bir yetkili, İsrail'in bir süre daha Gazze Şeridi'nde kalabileceğini doğruladı. Yetkili, Netanyahu'ya eşlik eden gazetecilere yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi'nde Filistin Yönetimi'nin olmayacağını söyledi.

‘Ertesi gün’ meselesi

Maariv gazetesi ve Walla internet sitesine göre Netanyahu ve Trump, ‘Gazze Şeridi'nde ertesi gün’ gibi merkezi ve karmaşık bir meseleyi görüştü. Görüşmenin ardından bir siyasi yetkili, “Ertesi gün elbette Filistinliler olacak ama Filistin Yönetimi olmayacak” dedi.

Maariv, toplantının ardından yalnızca Amerikalı gazetecilerin içeri alınmasına izin verilmesinin ardından Netanyahu'nun, İsrailli gazetecilerin üst düzey bir yetkili tarafından brifing verilmek üzere çağrılmasını istediğini bildirdi.

scdfgrthy
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu pazartesi akşamı Beyaz Saray'da ABD Başkanı Donald Trump'la yediği yemekte konuşuyor. (EPA)

Yetkili, ertesi gün ile ilgili olarak şu ifadeleri kullandı: “Ana ve gerekli koşul Gazze Şeridi'nde Hamas'ın olmamasıdır. Hamas silahsızlandırılmalı ve liderleri sürgün edilmeli. Başka bir güç Gazze Şeridi'ni kontrol etmeli ve silah kullanımını engellemeli.”

Hangi gücü kastettiği sorulduğunda ise “Bunu tartışıyoruz. İsrail ordusu her türlü tehdidi engellemek için her zaman hazır bulunacak. Gazze Şeridi'nde güvenlikten İsrail sorumlu olacak” yanıtını verdi.

Yetkili, Gazze Şeridi’nin sivil kontrolü konusunda şunları söyledi: “Gazze Şeridi'nde gündelik hayatı yöneten bir hükümet sistemi olmalı. Belki belli bir süre için orada olacağız ve bu konuda endişelenmemeliyiz. Eğer ilk aşamada orada olmazsak, iktidarı başka bir tarafa devredebileceğimizden emin olamayız. Gazze Şeridi'ndeki yönetim sistemi Filistinliler tarafından yürütülecek. Kesinlikle Filistinliler olacak ama Filistin Yönetimi olmayacak. Filistin Yönetimi Gazze Şeridi'ni yönetmeyecek.”

Üçüncü görüşme

Trump ile Netanyahu arasında pazartesi akşamı Beyaz Saray'da gerçekleşen görüşme, Trump'ın geçtiğimiz ocak ayında başkanlık koltuğuna oturmasından bu yana gerçekleşen üçüncü görüşmeydi.

Filistinlilerle barış istediğini ifade eden İsrail Başbakanı, Filistinlilerin gelecekte kuracakları bağımsız bir devleti İsrail'in yıkımı için bir platform olarak tanımladı ve bu nedenle egemen güvenlik yetkisinin İsrail'de kalması gerektiğini savundu.

dfrgty
ABD Başkanı Donald Trump, pazartesi akşamı Beyaz Saray'da İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile birlikte (DPA)

Trump, gazetecilerin iki devletli bir çözümün mümkün olup olmadığı sorusuna “Bilmiyorum” dedi ve soruyu Netanyahu'ya yönlendirdi.

Netanyahu soruyu, “Filistinlilerin kendi kendilerini yönetmek için tüm yetkilere sahip olmaları gerektiğine inanıyorum, ancak bizi tehdit edecek herhangi bir yetkiye değil” diye yanıtladı.

Netanyahu ayrıca, Filistinlilerin Gazze Şeridi'nden çıkarılması konusuna da değinerek, İsrail ve ABD'nin, savaştan zarar gören Gazze Şeridi'nden ayrılmak isteyen Filistinlileri kabul edecek ‘birkaç ülke bulmaya yakın’ olduğunu söyledi.

Netanyahu, “Başkan Trump'ın seçim özgürlüğü diye harika bir vizyonu var. Eğer insanlar kalmak istiyorlarsa kalabilirler ama gitmek istiyorlarsa da gidebilmeliler” şeklinde konuştu.

Üst düzey bir İsrailli yetkili yemekten sonra yaptığı açıklamada, İsrail'in Trump'ın Gazzelileri gönüllü olarak göç etmeye teşvik etme konusunda ciddi olduğuna ikna olduğunu belirtti.

Söz konusu açıklamaların ardından Filistin Yönetimi'nden bir kaynak Şarku’l Avsat'a şunları söyledi: “Onların tutumu biliniyor. Ancak biz siyasi bir süreç başlatmak için uğraşıyoruz. Batı Şeria, Gazze Şeridi ve Doğu Kudüs'ü kapsayan bir devlet kurma hakkımızdan taviz vermeyeceğiz.”