عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

Türk-Yunan ihtilafını çözmek için İsviçre girişimi

Türk-Yunan ihtilafını çözmek için İsviçre girişimi
    Ankara/Said Abdurrezak
TT
TT

Türk-Yunan ihtilafını çözmek için İsviçre girişimi

Türk-Yunan ihtilafını çözmek için İsviçre girişimi

Türkiye, Doğu Akdeniz'de Yunanistan ile anlaşmazlığı çözmek için İsviçre girişimini kabul ettiğini açıklarken,  Atina'nın Kıbrıs ile Yunanistan arasında araştırma operasyonları yürüten Oruç Reis adlı gemisini hedef alma girişimine yanıt vermekle tehdit etti. Bu bağlamda Avrupa Birliği (AB) dışişleri bakanları bölgedeki gelişmeleri görüşmek üzere video konferans yoluyla bir toplantı yaptı. Yunanistan ve ABD dışişleri bakanları ise Viyana'da konu hakkında önemli bir görüşme gerçekleştirdi.
Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu konuyla ilgili açıklamasında, İsviçre'nin arabuluculuk teklifini prensipte kabul ettiklerini ifade ederek, Türkiye’nin bu tarz konularda her zaman diplomasiden yana olduğunu belirtti. Türk Bakan açıklamasında, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, bölgenin kaynaklarının adil paylaşımı adına herkes tarafından kabul edilebilir bir formüle ulaşmak için Akdeniz havzası ülkelerini toplantıya davet ettiğini söyledi.  Avrupa Birliği ülkelerinin dışişleri bakanları, başta Doğu Akdeniz'deki gerginlik olmak üzere birçok konuyu görüşmek üzere video konferans yoluyla toplantı düzenlerken, Çavuşoğlu dün İsviçre Dışişleri Bakanı Ignazio Cassis ile basın toplantısı düzenledi. Çavuşoğlu açıklamasında, “Yunanistan'ın aklıselim davranması lazım. Oruç Reis gemimizi taciz etme gibi girişimlerde bulunmasın. Karşılığını alır” ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu açıklamasında Fransa’nın Doğu Akdeniz’de gerilimi arttıracak adımlardan kaçınması gerektiğini söyledi.
Geçtiğimiz Perşembe günü Fransa, Türkiye'yi, Doğu Akdeniz’de “yasadışı olarak nitelediği” doğal gaz ve petrol araması yapmakla suçlayan Yunanistan'a destek olarak Doğu Akdeniz'de iki 'Rafale' savaş uçağı ve iki donanma  gemisinin konuşlandırıldığını duyurdu. Erdoğan ise, Doğu Akdeniz'de Türk gemilerine yönelik herhangi bir saldırının cevapsız kalmayacağı konusunda uyardı. Cuma namazının ardından açıklamalarda bulunan Erdoğan, Doğu Akdeniz’de Oruç Reis'e saldırı olması halinde müdahale edeceklerini söyledi. Erdoğan’ın bu uyarısı Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AK Parti) 19. Kuruluş Yıl Dönümü programında yaptığı açıklamanın ardından geldi. Türkiye’nin bu uyarıya dayanarak hareket ettiğini belirten Cumhurbaşkanı, Yunanistan tarafından araştırma gemisi Oruç Reis'e yapılan taciz girişimiyle ilgili olarak “Kemal Reis gereken cevabı verdi. En ufak saldırıyı cevapsız bırakmayız” diyerek ayın 23’üne kadar Oruç Reis çalışmalarını sürdüreceğini vurguladı.
Diğer yandan Yunanistan Savunma Bakanlığı’ndan bir kaynak, Akdeniz’de Türk ve Yunan savaş gemilerinin küçük çaplı bir çarpışma olayı yaşandığını belirterek, yaşananları küçük bir kaza olarak nitelendirdi. Kaynak, Yunan firkateyninin doğrudan çarpışmayı önlemek için manevra yaptığını söyleyerek o sırada iki gemi arasında çarpışma yaşandığını ifade etti. Kaynak durumu "bu bir kazaydı" şeklinde ifade ederken, Limnos'un bu kazada zarar görmediğini ve dün sabah Girit adası açıklarında Fransa ile ortak bir askeri tatbikata katıldığını vurguladı. Olaya ilişkin Milli Savunma Bakanlığı'ndan henüz bir yorum yapılmadı. Ancak Erdoğan Yunanistan’ın gereken cevabı aldığını söyledi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez geçtiğimiz Çarşamba günü yaptığı açıklamada,  Oruç Reis adlı geminin Doğu Akdeniz’de faaliyete başladığını duyurdu.
Mısır ile Yunanistan konusuna da değinen Erdoğan, “Tabi biz Mısır halkına karşı Türk halkının bakışı farklı. Mısır halkı ile Türk halkının birbirine bakışı, birbiriyle olan dayanışmasının Yunan halkı ile aynı olması mümkün değil. Dolayısıyla tarihten gelen medeniyet değerlerimizin de ortaya koyduğu bu anlayışı, Mısır halkından önce yöneticilerinin fark etmesi gerekir” ifadelerini kullandı.
Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Doğu Akdeniz'de yaşanan gerilim ile ilgili olarak, "Yunanistan ile Mısır arasında gerçekleştirilmeye çalışılan 'münhasır ekonomik bölge' anlaşması uluslararası hukuka aykırıdır. Türkiye'yi, en uzun kıyı şeridi olmasına rağmen, Doğu Akdeniz'den dışlama girişimlerinin uluslararası hukukta yeri yoktur. Doğu Akdeniz'de Türkiye'siz yürütülmeye çalışılan enerji politikalarının uluslararası hukuk nezdinde tutar hiçbir tarafı yoktur” açıklamasında bulundu.
Avusturya Dışişleri Bakanı Alexander Schallenberg, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile düzenlediği basın toplantısı sırasında, Türkiye'nin bölgeye müdahalesinin çok tehlikeli ve endişe verici olduğunu belirterek, Avrupa Birliği'nin ilişkilerini gözden geçirmesini gerektiğini vurguladı.
Öte yandan ABD'li senatörler Robert Menendez ve Chris Van Hollen, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’ya bir mektup yazarak Doğu Akdeniz’deki gerilim nedeniyle Türkiye’ye yaptırım uygulanması için ABD’nin AB ile birlikte çalışmasını talep etti.
The National Herald gazetesinin haberine göre, ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi üyesi Menendez ve ABD Senatosu Devlet, Dış Operasyonlar ve İlgili Programlar Tahsisat Alt Komitesi üyesi Van Hollen tarafından kaleme alınan mektupta Türkiye’nin Doğu Akdeniz'de Oruç Reis isimli sismik araştırma gemisiyle doğal gaz ve petrol arama faaliyetleri yürütmesi "provokatif” bir eylem olarak nitelendirildi.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

İsrail'in gizli çalışmalar yürüten Birim 504’ü işte bunu yapıyor

Birim 504, 30 Haziran 1948 tarihinde İsrail ordusu istihbarat teşkilatı bünyesinde kuruldu (İsrail ordusu resmi internet sitesi)
Birim 504, 30 Haziran 1948 tarihinde İsrail ordusu istihbarat teşkilatı bünyesinde kuruldu (İsrail ordusu resmi internet sitesi)
TT
TT

İsrail'in gizli çalışmalar yürüten Birim 504’ü işte bunu yapıyor

Birim 504, 30 Haziran 1948 tarihinde İsrail ordusu istihbarat teşkilatı bünyesinde kuruldu (İsrail ordusu resmi internet sitesi)
Birim 504, 30 Haziran 1948 tarihinde İsrail ordusu istihbarat teşkilatı bünyesinde kuruldu (İsrail ordusu resmi internet sitesi)

Emel Şehade

İsrail, Aksa Tufanı Operasyonu’nun ilk gününden itibaren askeri ve istihbarat araçlarını kullanarak faaliyetlerini, özellikle istihbarat alanında, yoğunlaştırdı. Bilindiği üzere 7 Ekim 2023 tarihindeki olaylar, Gazze Şeridi’nin güneyine doğru en güvenli sınırların ihlal edilmesini engelleyemeyen büyük bir istihbarat başarısızlığıyla sonuçlanmış ve ardından henüz sona ermeyen bir savaş patlak vermişti.

Bu yılın başlarından bu yana, bir yandan Lübnan ile ateşkes anlaşmasına varılması ve diğer yandan Suriye’de Beşşar Esed rejiminin çöküşüyle İsrail'in kuzeyinde bulunan bu iki bölge, İsrail istihbarat teşkilatlarının hedefine girdi. Bu istihbarat teşkilatları, İsrail'in düşman olarak gördüğü ve halkının güvenliği ile sınırları için tehlike arz eden örgütlerin liderlerini ortadan kaldırmak ve bu örgütlerin kapasitelerini zayıflatmak ve yok etmek gibi hedeflerini gerçekleştirmek için çalışıyorlar.

Savaşın patlak vermesinden bu yana 21 aydan fazla bir süredir, bazıları açık, bazıları gizli olan birimler, belirli operasyonların, özellikle de İsrail'in gerçekleştirdiği suikastların yürütülmesini sağlamak için bilgi toplama, rapor hazırlama ve örgütlerin hareketlerini izleme çalışmaları yürütüyor. Bu birimlerin başında faaliyet gösterdiği yıllar boyunca ‘Birim 154’, ‘İstihbarat 10’, ‘Sessizlik Birimi’ ve ‘İnsan İstihbarat Grubu’ gibi çeşitli isimlerle anılan ‘İnsan ve İstihbarat Soruşturma Birimi - Birim 504’ (HUMINT 504) geliyor. Askeri istihbarat bölümünün seçkin birimi olarak kabul edilen bu birimin görevleri arasında İsrail dışında İsrail adına çalışacak gizli ajanlar bulunması ve çalıştırılması da bulunuyor.

Birim 504, son iki ayda, İsrail'in son derece başarılı bulduğu birçok operasyona imza attı. Bunların sonuncusu pazartesi gecesi Suriye'de gerçekleşti. İsrail ordusu, İran'a bağlı olduğunu ve İran Devrim Muhafızları Ordusu’nun (DMO) Kudüs Tugayı tarafından yönlendirildiğini iddia ettiği bir hücreyi çökertti.

Ayrıntılı araştırmada, Birim 504'ün bir süredir Suriye'nin güneyindeki çeşitli bölgelerde faaliyet gösterdiği ortaya çıktı. İsrail ordusu, bir yandan İsrail sınırlarını tehdit eden düşman örgütlerin bu bölgede faaliyet göstermesine izin vermeyeceğini, diğer yandan azınlıkları, özellikle de Dürzileri korumak için bu kararı aldığını açıkladı.

ghyjuıko
Birim 504, 300 Filistinlinin tutuklanmasında görev alırken sorguları sırasında tüneller, depolar ve askeri çalışma yöntemleri hakkında bilgi edindi (İsrail ordusu resmi internet sitesi)

Birim 504, görevleri kapsamında, hem güney Suriye'de saha araştırmacılarını görevlendirerek hem de ajanlarını çalıştırarak bu hücre hakkında bilgi ve ayrıntılar topladı. Uygulanan prosedüre göre birim çeşitli kaynaklardan bilgi toplar ve bu bilgileri Suriye, Lübnan veya diğer ülkelerde operasyonlar yürütecek askeri ekipler veya tugaylara yardımcı olmak için orduya aktarır.

Pazartesi Gecesi Operasyonu’nda, 210. Tümen komutasındaki Aleksandroni Tugayı, Birim 504 tarafından iki ayı aşkın bir süre boyunca toplanan bilgilere dayanarak harekete geçti.

Bu operasyon, diğer birimler gibi bilinmeyen istihbarat biriminin arkasında duran onlarca operasyondan biriydi. İsrail ordusu, bu birimin en doğru bilgileri sağladığını ve ajanların operasyonun başarısında büyük rol oynadığını belirtti.

Haganah’ın kökleri

Suriye'nin güneyindeki hücrenin çökertilmesi, bir haftadan kısa bir süre içinde gerçekleştirilen ve Birim 504’ün istihbarat raporlarına dayanan ikinci operasyondu. Birim 504, İsrail'e tehdit oluşturdukları gerekçesiyle aranan kişiler hakkında kesin bilgiler sağladı. İsrail ordusu, Birim 504’ün de katkıda bulunduğu ve farklı örgütlerin en fazla sayıda üyesine ulaşılmasının amaçlandığı bu operasyonlar sonucunda tutuklanan Suriyelilerin sayısını açıklamadı.

Birim 504, Lübnan ve Suriye'deki operasyonların yoğunlaşmasının ardından son aylarda İsrail manşetlerine taşındı. Bu süreçte İsrail, önemli askeri görevlerle görevlendirilmiş kişilerin yanı sıra İsrail ordusuna karşı savaşan hücrelerin de öldürüldüğünü duyurdu.

Birim 504, 30 Haziran 1948'de ordu istihbaratı bünyesinde kuruldu. Bir yıldan kısa bir süre sonra doğrudan askeri istihbarat bölümüne bağlı hale geldi ve ‘İstihbarat 10’ adını aldı. Çok önemli istihbarat bilgileri toplamayı başardı.

Şarku’l Avsat’ın Indpedent Arabia’dan akatardığı habere göre Birim 504, İsrail’in kurulmasından önce faaliyet gösteren paramiliter grup Haganah’ın (İbranice'de ‘savunma’ anlamına gelir) kökleri olarak kabul ediliyor. Haganah, İsrail'in kurulmasını engellemeye çalışan Filistinliler ve isyancılarla savaşmak için Yahudi gençleri silah altına alan bir örgüttü.

frgfr
İsrail ordusu, baskılar sonucu bu yılın başlarında bu birimde görev yapmak üzere kadın askerleri de kabul etmeye başladı (İsrail ordusu resmi internet sitesi)

Birim 504, diğer İsrail istihbarat kurumlarıyla koordineli olarak çalışır ve İsraillilerin “birimin saha araştırmacıları” olarak adlandırdıkları kişilerin faaliyetlerinin yanı sıra, çevre ülkelerde ve Batı Şeria'da ajanlar edinip, onları yönetiyor.

İsrail ordusuna göre birim gizli ajanları işe alıyor ve kendi elemanları ile buluşarak onlara bilgi edinme konusunda eğitim veriyor.  Ordunun verdiği bilgiye göre bu birimdeki subay ile ajan arasındaki ilişki, yıllarca süren güvene dayanıyor. İsrailli birçok subay, bu ilişkinin ordunun saha operasyonlarını destekleyen benzeri görülmemiş istihbarat başarılarına katkıda bulunduğunu vurguladı.

Bu birime katılmak için başvuran onlarca asker, birimlerinin seçiminin son derece özenli ve dikkatli bir şekilde yapıldığını vurgulayan ordu tarafından reddediliyor. Bu birime girenler, önce Golani Elit Tugayı'nda bir ön eğitimden geçiyor. Ardından bu eğitimler arasında ordunun terörle mücadele ve İsrail içinde ve dışında gizli operasyonlar olarak adlandırdığı faaliyetler de bulunuyor.

İstihbarat çalışmaları ve saha araştırmalarının yanı sıra, birim üyeleri sahadaki her istihbarat operasyonunun ilk aşamasını oluşturur. Öncelikle, operasyon için gerekli bilgileri toplamada en başarılı ajanlar aranır, ardından subaylar onlara eşlik ederek, ordunun operasyonu başlatmasından sonuna kadar konumun belirlenmesini ve iletişim araçlarının koordinasyonunu sağlarlar.

Bu yılın başlarında, askerlerin aylarca süren savaşın yarattığı baskıya maruz kalması nedeniyle, İsrail tarihinde daha önce görülmemiş bir durum yaşandı. İsrail ordusu, ilk kez bu birimde görev yapmak isteyen kadın askerleri kabul etti. Kadın askerler, subaylarla birlikte askeri istihbarat bölümündeki savaş birimleri ve araştırma bölümlerine, iç istihbarat teşkilatı Şin-Bet’e ve hava ve deniz kuvvetlerinin istihbarat ekiplerine istihbarat sağlamada görev alıyor.

İzinsiz girişler ve belge toplama

Öte yandan Birim 504’ün saha çalışmalarının yanı sıra bir grup müfettiş, savaş sırasında esir alınan Filistinli, Lübnanlı ve Suriyelilerle ilgili soruşturmalarını yoğunlaştırarak, hedeflerine ulaşmak için hayati bir kaynak oluşturdu.

Bu birimin, İsrail dışındaki son derece hassas yerlerde gizli baskınlar ve belge toplama operasyonlarına da katkıda bulunduğu ve bunun ayrıntılarının askeri istihbaratın çok gizli dosyalarında saklandığı açıklandı.

İsrail ordusunun iddiasına göre 7 Ekim 2023'te Aksa Tufanı Operasyonu’yla savaşın patlak vermesinden bu yana Birim 504’ün en önemli operasyonlarını şöyle sıralayabiliriz:

- Hamas, Hizbullah ve Suriye'deki savaşçıların tutuklanması ve sorgulanması.

- Operasyon alanında yapılan doğrudan soruşturmalar, 300 Filistinlinin tutuklanmasındaki katkısı. Tutuklanan Filistinliler soruşturma sırasında tüneller, depolar ve çalışma yöntemleri hakkında bilgi verdiler.

- On yılı aşkın bir süre sonra Gazze'deki ajan ağının etkinleştirilmesine katkıda bulunmanın yanı sıra ajan edinme ve istihbarat çabalarının genişletilmesi.

Son olarak Birim 504’ün yöneticileri son dönemde tuğgeneral yardımcılığına terfi edilerek ödüllendirildi.