Ankara: Tutuklu DEAŞ lideri hakkında yeni bilgiler örgütle mücadeleye dair soru işaretlerine neden oluyor

DEAŞ’ın sözde Türkiye lideri Mahmut Özden, geçtiğimiz Salı günü Adana’da tutuklanmıştı (Getty)
DEAŞ’ın sözde Türkiye lideri Mahmut Özden, geçtiğimiz Salı günü Adana’da tutuklanmıştı (Getty)
TT

Ankara: Tutuklu DEAŞ lideri hakkında yeni bilgiler örgütle mücadeleye dair soru işaretlerine neden oluyor

DEAŞ’ın sözde Türkiye lideri Mahmut Özden, geçtiğimiz Salı günü Adana’da tutuklanmıştı (Getty)
DEAŞ’ın sözde Türkiye lideri Mahmut Özden, geçtiğimiz Salı günü Adana’da tutuklanmıştı (Getty)

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun Adana'da tutuklandığını açıkladığı DEAŞ’ın sözde Türkiye lideri Mahmut Özden’in tutuklanma süreciyle ilgili yeni bilgiler ortaya çıktı. Özden’in taşıdığı tehlikeye rağmen defalarca kez serbest bırakıldığı bilgisi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı terörle mücadele gerçekliği hakkında soru işaretlerine neden oldu.
Konuyla ilgili Türk medyasında yer alan bazı haberlerde, Özden’in DEAŞ hücrelerine yönelik operasyonlar kapsamında Haziran 2017'den bu yana 6 kez tutuklandığı, her seferinde hakkında tutuklama emri çıkarıldığı ancak sonrasında serbest bırakıldığı bilgisi yer aldı. Sosyal medyadaki farklı bir anlatıda da, Özden’in daha önce 4 kez tutuklandığı ifadelerine yer verildi. Teröristin hakkında ortaya atılan bir diğer iddiada ise, dolandırıcılık suçlamasıyla 3 kez tutuklanan Özden’in serbest bırakıldığı belirtildi.
Salı günü tutuklanma haberini veren Soylu, Türk güvenlik teşkilatının Özden’in ülkedeki ekonomik hedefleri vurma ve suikast planlarını suya düşürdüğünü, bu minvalde Suriye ve Irak'tan emir almış olduğunu açıklamıştı. Aynı zamanda, terör örgütü DEAŞ’ın İstanbul'daki Ayasofya Camii’ne saldırı düzenlemeyi planladığını açıkladı. Türk hükümetine yakınlığı ile bilinen Hürriyet gazetesinin aktardığına göre, örgütün sözde Türkiye emiri Mahmut Özden, 20 Ağustos'ta tutuklanarak sorguya çekildi. Bununla birlikte, Özden’in DEAŞ’ın Türkiye’deki bazı ekonomi alanları, dernekler ve Ayasofya Camii’ne saldırı düzenlemeyi planladığı gibi tartışmalı itiraflarda bulunduğu belirtildi.
Hürriyet, Türk istihbarat servislerinin tartışmalı grupları takipte olduğunu, üzerinde çalışılan bir takım hedefleri belirlediğini bildirdi. Öncesinde 18 Ağustos’ta ise DEAŞ üyesi Hüseyin Sağır, İstanbul'da kaldığı otelde kalaşnikof ve 5 şarjörle tutuklanmış ve şahsın saldırı hazırlığında olduğu belirtilmişti. Ardından ise Mahmud Özden ve 25 kişi daha bu minvalde tutuklanmıştı.
2015 yılında DEAŞ’ın bir propaganda videosunda yer alan Özden, örgüt adına Türkiye'yi açıkça tehdit etmişti.
Gözlemciler ise Özden’in geçmişte defalarca serbest bırakılmasının, Cumhurbaşkanı Erdoğan hükümetinin DEAŞ örgütüyle mücadeledeki ciddiyetine dair şüphe uyandırdığına değindi. Bu kapsamda bazı yetkili isimler, 2014-2017 yılları arasında gerçekleşen ve aralarında turistlerin de olduğu en az 300 kişinin öldürüldüğü saldırılardan DEAŞ’ı sorumlu tutan Türk yetkililerin, DEAŞ’a karşı PKK’ya veyahut 2016’da yaşanan darbe girişiminin arkasındaki isim Fethullah Gülen örgütüne karşı yürüttüğü gibi geniş çaplı bir operasyon gerçekleştirmediğini iddia ettiler. Uluslararası Kriz Grubu’ndan (ICG) Berkay Mandıracı, bu konuda, “Türk yetkililer PKK ve Gülen hareketini hala ulusal güvenliğe yönelik en ciddi tehdit olarak görüyor. Kürdistan ve Gülen cemaati mensubiyetinden şüphelenilenler söz konusu olduğunda kovuşturma ve yargı prosedürleri yoğunlaştırılıyor, DEAŞ ile bağlantılı şüpheliler ise yetersiz delil nedeniyle serbest bırakılıyor” açıklamalarında bulundu.



Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

TT

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

İsrail ordusu bugün, aynı bölgede Hamas'a ait üç kilometreden uzun büyük bir tünelin imha edildiğini duyurduktan bir gün sonra, kuvvetlerinin “Majin Oz” adı verilen yeni bir eksenin açılışını tamamladığını açıklayarak Gazze Şeridi'ndeki Filistinlileri, özellikle de Han Yunus sakinlerini şaşırttı.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, “188. Tugay ve Golani Tugayı güçleri Han Yunus'un doğusu ve batısını ayıran Majin Oz ekseninin açılışını tamamladı. Eksen yaklaşık 15 kilometrelik bir mesafe boyunca uzanıyor.”

Yeni “Majin Oz” ekseni Han Yunus'un doğusunu batıdan ayıracak ve Han Yunus'un Refah'tan ayrılmasını “Morag” ekseniyle de devam ettirecek.

Resim  İsrail ordusu tarafından yayınlanan, soldan sağa çapraz olarak uzanan ve Morag ekseni ile bir noktada kesişen Magen Oz ekseninin görüntüsü

Han Yunus bölgesindeki son hamleler, İsrail'in “insani şehir” olduğunu iddia ettiği ve Refah'taki (Gazze Şeridi'nin güneyi ve Han Yunus) yüz binlerce Gazzeli’nin bir çadır alanına tıkıştırılmasına yol açacak planla aynı zamana denk geliyor.

İsrail ordusuna göre bu yeni eksen, Hamas üzerindeki “baskının” ve Han Yunus Tugayı'na karşı yürütülen savaşın çözümünün merkezi bir parçası.

Bir parçalama politikası

Ancak İsrail, Gazze'yi parçalamak ve Doha'da devam eden dolaylı müzakerelerde İsrail'in Şerit'ten tamamen çekilmesinde ısrar eden Hamas üzerinde baskı kurmak için tesadüfi coğrafi eksenler dayatma politikası izliyor.

Gazze'deki saha kaynakları Şarku’l Avsat'a yaptıkları açıklamada, "Yeni eksen İsrail'in kontrolü altındaki birçok bölgeyi kapsıyor: Kizan en-Neccar, Curti el-Lut, Şeyh Nasır, Mean, Menara, Huza'a, Absan, al-Kara'a ve Beni Suheyla." Kaynaklar, “bu bölgenin, herhangi bir Filistinlinin sınıra yaklaşmasını önlemek için sınırdan 2 kilometreden daha uzağa ulaşan geniş tampon bölgeler oluşturmayı amaçladığını,

bunun da Han Yunus'un doğu bölgesinde yaşayan yüz binlerce kişinin İsrail güçlerinin orada kalması halinde, evlerine dönmesini engellemek anlamına geldiğini” belirtti.

İsrail ordusundan yapılan açıklamaya göre yeni “Magen Oz” ekseninin ilan edilmesiyle Hamas üzerinde daha fazla baskı kurulması amaçlanıyor.

İsrail, Refah'ı Han Yunus'tan ayıran Morag ekseninden çekilmemekte ısrar ederken, İbrani medyasının Refah'ın yaklaşık 2 kilometreye kadar olan bazı bölümlerinde askeri kontrolü sürdürmesi koşuluyla “eksenden çekilmek için müzakerelerde esneklik önerdiği” yönündeki haberleri Hamas reddediyor. Hamas, tamamen çekilene kadar kademeli bir çekilme için harita ve belirli tarihler konusunda ısrar ediyor.

Hamas, özellikle geçtiğimiz ocak ayında gerçekleşen ateşkes sırasında İsrail ordusu tarafından kurulan Netzarim ekseninin (Gazze Şehri'nin güneyinde, Gazze Şeridi'nin kuzeyini merkezinden ve güneyinden ayıran) büyük bir kısmı ve Gazze Şeridi'nin kuzeyinde geçici olarak kurulan eksenlerin bir kısmını ortadan kaldırmayı başardıktan sonra, kademeli geri çekilme ve bu yeni eksenlerin ortadan kaldırılması taleplerinde ısrarcı görünüyor.

Büyük Tünel Yıkıldı

Bu arada İsrail ordusu dün, iki aydan uzun bir süre önce Han Yunus'ta yapılan operasyonlar sırasında keşfedilen büyük bir Hamas tünelini yıktığını duyurdu.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, güçlerinin "merkezi bir yeraltı yolunda bulunan tüneli keşfettiğini ve tamamen yok ettiğini" belirterek, tünelin "yaklaşık 3,5 kilometre uzunluğunda olduğunu ve içinde birkaç sığınak bulunduğu" kaydedildi.

Şarku'l Avsat'a konuşan Filistinli saha kaynaklarına göre “bu tünel Hamas'ın askeri kolu olan El Kassam Tugaylarına ait en uzun tünellerden biri ve tünelden birçok tünel ve açılım bulunuyor, savunma tünelleri, komuta ve kontrol için kullanılan tüneller var.”

“Tünelin Mean, Al-Menara ve Han Yunus'un güneydoğusundaki diğer bölgelerde yer aldığını” belirten kaynaklar, “tünelin Kassam Tugayları savaşçıları için savaş düğümleri içerdiğine ve bu tüneli gerek bu bölgelerde gerekse büyük tünelin açıldığı yakın bölgelerde İsrail güçleriyle savaşmak için kullandıklarına” işaret etti.

Kaynaklar, son birkaç haftalarda bu bölgelerde çok sayıda operasyon gerçekleştirildiğini ve İsrail araçlarının patlayıcı düzenekler ve tanksavar füzeleriyle hedef alındığını belirtti.

Kaynaklar, savaşın belirli bir döneminde, büyük tünelin içinde, saha komutanlarının İsrail güçlerine karşı muharebeleri yönettiği, bu güçlerin hareketlerinin izlendiği ve onlara karşı saldırı planlamak için hareketlerinin belgelendiği komuta ve kontrol için özel tüneller bulunduğuna dikkat çekti.

rtgy6u
Gazze tünelinin içindeki bir İsrail askeri, Kasım 2023 (Reuters)

İsrail güçleri, savaşın başlangıcında ve Netzarim ekseninin kontrolünde duyurulduğu gibi, bazıları 2 ve 3 kilometre uzunluğa ulaşan, bazıları Gazze Şeridi'nin kuzeyi ile merkezini birbirine bağlayan ve araçların geçtiği çeşitli büyüklükteki tünellerin imha edildiğini sık sık duyurdu.

İsrail güçleri Gazze Şeridi'nde 20 aydan fazla bir süredir faaliyet göstermelerine, Hamas'ın kabiliyetlerini önemli ölçüde yok etmeyi başardıklarını iddia etmelerine rağmen, Han Yunus örneğinde olduğu gibi girdikleri bölgelere her yeniden girişlerinde daha fazla tünel ortaya çıkarmakta ve bunları yok etmek için çalışmaktadırlar. Saha kaynakları İsrail ordusunun daha önce bu bölgede en az bir kez, bazı bölgelerde ise iki kez operasyon düzenlediğini vurguluyor.