DEAŞ liderlerinden biri Bağdat’ta yakalandı

Bu ayın başlarında Kerkük’te bir güvenlik noktasını hedef alan bomba yüklü araçtan kalanlar.(Reuters)
Bu ayın başlarında Kerkük’te bir güvenlik noktasını hedef alan bomba yüklü araçtan kalanlar.(Reuters)
TT

DEAŞ liderlerinden biri Bağdat’ta yakalandı

Bu ayın başlarında Kerkük’te bir güvenlik noktasını hedef alan bomba yüklü araçtan kalanlar.(Reuters)
Bu ayın başlarında Kerkük’te bir güvenlik noktasını hedef alan bomba yüklü araçtan kalanlar.(Reuters)

DEAŞ terör örgütünde yeni bir pozisyon üstlenmeye hazırlanan bir terörist liderin yakalanması için Irak’ın başkenti Bağdat’ın merkezinde pusu kuruldu.  Yetkililer tarafından dün yapılan açıklamada şu ifadeler kullanıldı:
“Irak Ulusal İstihbarat Servisi (INIS), istihbarat bilgilerinden ve başkentin mahallelerinden birinde (DEAŞ) terörist çetelerin önemli bir unsurunun bulunduğu yerin sürekli izlenmesinden hareketle önemli bir operasyon gerçekleştirdi.”
Irak Güvenlik Medya Hücresi’nin yaptığı açıklamada şu bilgiler verildi:
“Bağdat Güvenlik Departmanı üyeleri pusular kurmaya başlamıştı. Bunun sonucunda ‘Irak Vilayeti/Güney Bölgesi’ liderlerinden biri tutuklandı. Lider, (DEAŞ) terörist çetelerin içerisindeki askeri bir pozisyonu devralmak üzere kuzey valiliklerinden döndüğü sırada yakalandı. Terörist, Erbain ziyaretinde (İmam Hüseyin’in şehadetinin 40'ıncı günü) vatandaşları hedef alacak eylemler için hazırlık yapıyordu. DEAŞ militanı, kurallara uygun bir şekilde sözleri kayıt altına alındığı sırada, kurtuluş sürecinde Kerkük vilayetinde güvenlik güçlerine karşı yapılan savaşları yönettiğini itiraf etti. Tutuklama operasyonu adli emirlere göre yürütüldü.”
Açıklamada DEAŞ örgütünün içerisinde keskin nişancı olarak adlandırılan bir diğer şahsın  da Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’ne (IKBY) bağlı Süleymaniye ilinde güvenlik güçleri ile ortaklaşa gerçekleştirilen bir operasyonda yakalandığı duyuruldu.
Uluslararası Koalisyon güçlerinin DEAŞ’a yönelik hava saldırıları da devam ediyor.
Irak Ortak Operasyonlar Komutanlığı Sözcüsü Tuğgeneral Tahsin el-Hafaci yaptığı açıklamada “Uluslararası Koalisyon güçleri ile iş birliği içerisinde yürütülen hava saldırıları hız kazanıyor. Keşif uçakları (DEAŞ) terörist çetelere karşı çeşitli istikametlerde çalışmalarını sürdürüyor” dedi.
Hafaci açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Koalisyon güçlerinin çalışmaları, hava saldırıları alanında Irak güvenlik güçleri ile koordinasyon sağlamaları ve bize istihbarat ve keşif bilgilerini vermeleri açısından önemli. Uluslararası Koalisyon tarafından yapılan hava saldırıları güvenlik güçlerimizi desteklemek ve izlemek açısından oldukça önemli. Uluslararası toplum, Irak hükümetinin talebi üzerine, tüm dünyayı etkisi altına alan radikal düşüncelere sahip bu kök salmış çeteleri bitirmek için 2014 yılından bu yana Irak ile birlikte çalışıyor. Uluslararası Koalisyon güçleri birçok kişiyi eğitti ve artık kendimize güvenebileceğimiz bir şekilde bizi silahlandırdı ve hazırladı. Uluslararası Koalisyon güçleri, eskiden yönettikleri noktaları devralarak Irak güvenlik güçlerinin çalışmalarına güveniyor. Uluslararası Koalisyon güçleri, terörist çeteler (DEAŞ) ile mücadelede kapsamında yürüttüğümüz çalışmalarımızda öneli bir ortak konumunda.”
DEAŞ’a karşı yapılan bu hava saldırılarına ve önde gelen liderlerinin tutuklanmasına rağmen örgüt, Irak’ın çeşitli bölgelerinde faaliyetlerini halen sürdürüyor ve bu bölgelerde yaşayan insanları tehdit ediyor. Diyala ilindeki (Bağdat’ın 65 km doğusunda) Vakf Havzası sakinleri, aylarca süren bir sakinlik ve istikrardan sonra DEAŞ hücrelerinin tekrar faaliyete geçmesi sebebiyle yeni bir göç dalgası gerçekleşebileceği konusunda uyarıda bulundu.
Vakf Havzası’nın en büyük köyü olan Ebu Kurme köyünün (Bakuba’nın 25 km kuzeydoğusunda) Muhtarı Kasım Cuma er-Rabii “DEAŞ hücreleri son zamanlarda dikkat çekici bir şekilde faaliyetlerine yeniden başladı. Köylerin çevresindeki ordu ve polislerin güvenlik noktalarını hedef almaya başladılar. Bu da zayiata sebep oluyor” dedi.
Rabii sözlerine şöyle devam etti:
“Aralarında Ebu Kurme köyünün de bulunduğu bölge sakinleri, tekrarlanan güvenlik ihlalleri ile birlikte istikrarlı olmayan bir çevrede yaşadıkları için oldukça endişeliler. Her an yeni bir göç hareketi başlayabilir. Çünkü zaman zaman çok sayıda can kaybının yaşandığı güvenlik noktalarının hedef alınmasına bir son verilmesi açısından durum açık ve net bir güvenlik tedbirine ihtiyaç duyuyor. Vakf'taki çiftçilerin bir çoğu, el yapımı patlayıcılar ya da teröristler olduğunu düşündükleri için bağlarına gidemiyorlar. Buradaki insanlar zor şartlar altında yaşıyor ve güvenlik koşullarının tekrar sağlanması için bağlardaki savaşın sona ermesi, bölgenin EYP’lerden ve savaş mermilerinden arındırılması ve bazı yerlerde DEAŞ terör örgütünden geriye kalanların temizlenmesi gerek.”.
Şarku’l Avsat’a konuşan Cumhuriyet Siyasi Araştırmalar Merkezi Başkanı Dr. Mutez Muhyiddin, DEAŞ’ın Irak’ın güvenliğini tehdit edecek derecede yayılma gücüne sahip olup olmadığına ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu:
“DEAŞ özellikle mali şebekesini hazır hale getirmeye ve kamplarda yeni unsurları silah altına almaya çalışırken, kuvvetlerini yeniden bir araya getirmek ve çetelerin savaşı üzerinden saldırılar düzenlemek için durmaksızın çalışıyor. Bu bilgiler ABD istihbarat raporları aracılığıyla ortaya çıkarıldı.”
Muhyiddin sözlerini şöyle sürdürdü:
“Örgüt, Uluslararası Koalisyon güçleri ve Irak kuvvetleri ile savaşırken modern teknolojiyi kullanmaya çalışıyor. Bu da özellikle daha önce Irak güçlerinin kurtardığı ve 2017 yılında DEAŞ unsurlarını tamamen çıkardığı bölgeleri tekrar ele geçirmesi açısından zafer kazanmalarına olanak sağlayan bir durumdur.”



Lübnan'da tartışmalara yol açan bir İran belgesi: Hizbullah Ulusal Muhafızlara mı dönüşecek?

Belge, “Hizbullah’ın askeri ve örgütsel yapısının Lübnan Ulusal Muhafızlarına tamamen dönüştürülmesinin” başlangıcını öngören geri döndürülemez bir stratejik karardan bahsediyor (Reuters)
Belge, “Hizbullah’ın askeri ve örgütsel yapısının Lübnan Ulusal Muhafızlarına tamamen dönüştürülmesinin” başlangıcını öngören geri döndürülemez bir stratejik karardan bahsediyor (Reuters)
TT

Lübnan'da tartışmalara yol açan bir İran belgesi: Hizbullah Ulusal Muhafızlara mı dönüşecek?

Belge, “Hizbullah’ın askeri ve örgütsel yapısının Lübnan Ulusal Muhafızlarına tamamen dönüştürülmesinin” başlangıcını öngören geri döndürülemez bir stratejik karardan bahsediyor (Reuters)
Belge, “Hizbullah’ın askeri ve örgütsel yapısının Lübnan Ulusal Muhafızlarına tamamen dönüştürülmesinin” başlangıcını öngören geri döndürülemez bir stratejik karardan bahsediyor (Reuters)

Denise Rahma Fahri

Son zamanlarda, Lübnan'daki yerel medya kuruluşları, İran Devrim Muhafızlarına yakın bir merkez olan Tahran'daki Savunma Çalışmaları Merkezi'nden sızdırıldığı bildirilen bir İran belgesi yayınladı. Belge Hizbullah adına, Lübnan Cumhurbaşkanı komutasında faaliyet gösterecek “Ulusal Muhafızlara” dönüşmeyi öneriyor ve buna hazır olduğunu ifade ediyor. Belgeye göre, Lübnan Ulusal Muhafızları, “Meçhul Asker Kurumu” bünyesinde bir direniş unsuru ve stratejik yedek kuvvet olarak yer alacak. Belgede belirtildiği üzere, bu “direnişin” sonu değil, silahların devletin elinde olduğu yeni bir dönemin başlangıcı. Hizbullah’a yakın bir kaynak, bu belgeden haberdar olmadığını, şu anda konuya ilişkin belirli bir vizyon bulunmadığını ve meselelerin silah ile ilgili diyaloğun kaderiyle bağlantılı olduğunu belirtse de, Hizbullah liderliği bu belgeyi resmi olarak yalanlamadı. Birçok kişi de belgeyi, Hizbullah'ın silahını korumayı, komutayı Devrim Muhafızları ile sınırlandıran, resmi ordusunun ise sembolik bir rol oynadığı İran modelini benimseyerek, varlığını meşrulaştırmayı amaçlayan öneri ve çözümler için nabız yoklaması olarak değerlendirdi.

frgty
İran belgesi, Lübnan'daki mevcut dönemi direniş ve ulusal egemenlik tarihinde önemli bir an olarak tanımlıyor (AFP)

Diğer Seçenek Hareketi'nin lideri Alfred Madi, bu belge hakkında ilk konuşan kişi oldu. Madi, Cumhurbaşkanı Joseph Avnn, Hizbullah ve Emel Hareketi temsilcilerini içeren ve Lübnan ulusal güvenlik stratejisi üzerinde çalışan komitelerin yanı sıra, Hizbullah’ın talep ettiği garantilerin İran'ın önerisinin ciddiyetini gösterdiğini açıkladı.

Sızdırılan metin

İmza bekleyen bir taslak bildiri olduğu düşünülen İran belgesi, Lübnan'daki mevcut dönemi direniş ve ulusal egemenlik tarihinde önemli bir an olarak tanımlıyor. Hizbullah'ın “Ulusal Muhafız”a dönüşmeye hazır olmasını da, caydırıcılık denklemini Lübnan devleti bayrağı altında pekiştirme ve ulusal güçleri halkın ve anayasanın çıkarlarına hizmet edecek şekilde yeniden konumlandırma taahhüdü çerçevesinde değerlendiriyor.

Belge, “Hizbullah’ın askeri ve örgütsel yapısının Lübnan Ulusal Muhafızları'na tamamen dönüştürülmesi sürecinin” başlamasını öngören geri döndürülemez bir stratejik karardan bahsediyor. Belgeye göre Ulusal Muhafızlar, Lübnan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı ve Silahlı Kuvvetler Başkomutanı komutasında ve Bakanlar Kurulu ile koordinasyon halinde, ulusal egemenlik çerçevesinde faaliyet gösteren egemen bir halk direniş oluşumudur.

Pratik adımlara gelince, belgede “bu yıl sonuna kadar, elit birlikler, silah depoları ve komuta kontrol merkezleri de dahil olmak üzere, kuzeyden güneye tüm silah ve muharebe kabiliyetlerinin kademeli olarak Lübnan Ulusal Muhafızları'na devredileceği” belirtiliyor. Belgede ayrıca, “daha önce direnişle bağlantılı olan ileri askeri üretim birimlerinin resmen Lübnan devletinin denetimine girdiği ve gizli teknik ve güvenlik raporlarını, en yüksek egemenlik koruması çerçevesinde, Cumhurbaşkanı aracılığıyla Bakanlar Kurulu'na sunduğu” da ifade ediliyor. Bu birimler arasında hassas mühimmat üretimi, savunma sistemleri, insansız hava araçları, füzeler ve uzun menzilli mermilerin geliştirilmesi yer alıyor.

sdfgth
Hizbullah adına, Lübnan Cumhurbaşkanı komutasında faaliyet gösterecek “Lübnan Ulusal Muhafızları”na dönüşmeyi öneren ve buna hazır olduğunu belirten bir belge yayınlandı (Reuters)

İran'ın önerisi, Lübnan Savunma Bakanlığı'nı, korunan teminatlar dahilinde ve gönüllülere doğrudan maaş ödenmeden, Ulusal Muhafızlar ile ilgili gizli altyapı ve operasyonel görevlerden sorumlu kuruluş olarak belirliyor. Yine öneriye göre Ulusal Muhafızlar, acil durumlarda hızlı karar alma ile ilgili taktiksel nedenlerle bağımsız bir operasyon odası ile birlikte Meçhul Asker Kurumu’na  bir direniş bileşeni ve stratejik yedek olarak dahil edilecek.

İran'ın önerisi, 10.452 kilometrekarelik Lübnan’ın sonudur

Independent Arabia, bu belgenin Farsçasını aradı ve hatta kendisini hazırladığı söylenen kurumun web sitesini taradı, ancak hiçbir şey bulamadı.

Aynı zamanda, Diğer Seçenek hareketinin lideri Alfred Madi, önerinin sadece medyada çıkan bir haberden ibaret olsa da masum olmadığını vurguluyor. Bu yönde bir dizi adımın atıldığını açıklıyor. Ona göre bu adımların en dikkat çekeni, Hizbullah, Emel Hareketi ve Cumhurbaşkanı Avn'dan oluşan ortak komitelerin ulusal güvenlik stratejisi üzerinde çalışmak üzere medyadan uzakta, tamamen gizlice düzenlediği toplantılardır. Bu çalışma, Hizbullah’ın silahlarını teslim etmesi karşılığında talep ettiği garantilerle ilgili olarak son zamanlarda gün yüzüne çıkan taleplerle örtüşüyor. Madi, bu önerinin Cumhurbaşkanı'nın tasarrufunda olmasıyla ilgili sızdırılan belgenin içeriğine de ışık tutuyor. Tüm göstergelerin, Hizbullah'ın Cumhurbaşkanı Avn'a, başkan yardımcılığı ve ordu komutanı yardımcılığı görevlerini güvence olarak almadığı sürece hiçbir şey vermeyeceğini gösterdiğini belirtiyor. Bunun için anayasa değişikliği veya yeni bir kuruluş konferansı gerekiyor. Madi, daha fazla ayrıntı vermekten kaçınarak, “Perde arkasında bir şeyler planlanıyor ve ana hatları artık belli” diye ekliyor.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı analize göre belgeyle ilgili sızıntıların ciddiyetiyle ilgili olarak, İran'ın Hizbullah'ın askeri kanadını Ulusal Muhafızlar adı altında koruma türünden bir sızıntı, silahların teslim edilmesini ve sadece devletin elinde olmasını şart koşan Lübnanlı ve uluslararası talepleri atlatmaya veya etrafından dolanmaya yönelik akıllıca bir girişim sayılmıyor. Aksine, söz konusu öneri ile “çözüm bu” ve orduya ancak tek grup halinde entegre oluruz diyorlar.

Madi, bu öneri ile ilgili olarak şunu da ekliyor: “Hizbullah'ın silahları sorununu çözmeyecek, aksine ülkeyi yıkıma ve Hizbullah’ın Lübnan’ı işgalini meşrulaştırmaya götürecek, ki bu da siyasi bir sapkınlıktır”. Ayrıca “sadece zorlu çözümü uygulamaktan kaçınmak için Lübnan formülünün tamamını değiştirebilecek bir öneriyi kabul etmek mümkün değil. Hizbullah'ı da içeren bir Ulusal Muhafız Birliği kurmak, Sünniler, Hristiyanlar veya Dürziler için ve hatta Şiilerin yarısı için bile kabul edilemez. Böyle bir çözümü ancak mevcut siyasi otorite sürdürebilir. İran'ın önerisi, 10.452 kilometrekarelik bir ülke olarak Lübnan'ın sonu demektir” diye de vurguluyor.

Askeri kaynaklar

Askeri çevreler ise bu önerinin Lübnan'ı yıkıma götüreceğine ve federal bir sistemin dayatılmasına yol açacağına inanıyor. Zira bu durum, bir Hristiyan Ulusal Muhafız Birliği, bir Sünni Ulusal Muhafız Birliği ve bir Dürzi Ulusal Muhafız Birliği kurulması yönünde karşı talepleri tetikleyebilir. Askeri çevreler “böyle bir proje yaşayamaz ve amacı Lübnan'ı federal bir devlete dönüştürmek olmadığı sürece imkânsızdır. Bu öneri bir İran rüyasıdır ve gerçekleşmeyecektir” diyor. Bunu tanımlamak için halk arasında yaygın “Şeytan’ın cennete girmeyi hayal etmesi gibi” sözünü kullanan çevreler, ulusal ordunun yanı sıra tüm bu silah ve teçhizata sahip bir silahlı örgütün varlığını dahi şiddetle reddediyor. Böyle bir öneriyi sızdırmanın, Lübnan devletini ve ABD'yi alt etme çabalarını gizlediğine ve ancak Lübnan'ın merkezi siyasi otoriteye sahip bir devletten ademi merkeziyetçi bir devlete dönüşmesi durumunda başarılı olacağına inanıyorlar.

Aynı çevreler, İran ve Hizbullah'ın nabız yoklamak için belgeyi kasıtlı olarak sızdırmış olma ihtimalini de göz ardı etmiyor. Belgenin içeriğinin merkezi bir devlet içinde uygulanmasının, o devletin yıkılması anlamına geleceğine ve Lübnan'daki diğer mezhep ve dini grupları silahlanmaya iteceğine inanıyorlar. Dahası, “böyle bir karar, zaten hayal kırıklığı içinde yaşayan askeri personeli daha da hayal kırıklığına uğratacaktır” diyorlar. Ulusal Muhafızlar personelinin veya Ulusal Muhafızlar kılığındaki Hizbullah üyelerinin maaşlarını kim ödeyecek, eski cumhurbaşkanı Emile Lahud döneminde direnişin yararına ordudan kesilen fonlar yetmez mi diye soruyorlar. Böyle bir karar Lübnan Ordusu için felaket olur diye de ekliyorlar.

Hizbullah’a yakın kişiler; böyle bir öneri yok diyorlar.

Hizbullah'a yakın bir isim olan siyasi analist Faysal Abdussettar, böyle bir önerinin mevcut olmadığını ve bu konunun masada bile olmadığını vurguluyor. Abdussettar, “Lübnan daha önce 1960'ların sonlarında benzer bir deneyim yaşamıştı, ancak bu anlamda değil, daha ziyade 'ordu destekçileri' bayrağı altında bir oluşum söz konusuydu. O dönemde mesele, Filistinli örgütlerin ve güçlerin varlığının ardından birçok güney bölgesinde hakim olan durumla ilgiliydi” diyor. Bunun bugün yeniden gündeme gelmesine şaşırdığını ifade eden Abdussettar, herhangi birinin bu dönemi taklit etmek veya direnişin elindeki silahlar sorununa bir çözüm bulmaya çalışmak amacıyla bunu gündeme getirmiş olmasından şüphe duyuyor. Abdussettar’a göre bu öneri “ne ciddi ne de mevcut değil.” Şunu da ekliyor: “Herkesin bildiği yerleşik denklem, silahların teslim edilmesinin söz konusu olmadığıdır. Ulusal savunma stratejisi kapsamında bir tartışma yapılabilir, ancak bu konu derinlemesine bir diyalog gerektiriyor. Diyalog ise devletin başı olan Cumhurbaşkanı da dahil olmak üzere tüm Lübnanlı liderler için artık kaçınılmaz hale geldi.” Ancak Abdusettar, ABD Başkanı Özel Temsilcisi Tom Barrack'ın Lübnan'dan ayrılması ve ABD'nin Lübnan'ın yanıtına nasıl bir yanıt vereceğinin henüz bilinmemesi nedeniyle yakın gelecekte herhangi bir diyalog olasılığının uzak olduğunu “bu nedenle, bir sonraki adımların netleşmesi için daha fazla zamana ihtiyaç olduğunu” belirtiyor.