Bilim insanları Ay’ın oluşumunun Dünya’ya ağır bir bedel ödettiğini ortaya çıkardı

Simülasyonlar diğer gezegenler hakkında da bilgi veriyor
Simülasyonlar diğer gezegenler hakkında da bilgi veriyor
TT

Bilim insanları Ay’ın oluşumunun Dünya’ya ağır bir bedel ödettiğini ortaya çıkardı

Simülasyonlar diğer gezegenler hakkında da bilgi veriyor
Simülasyonlar diğer gezegenler hakkında da bilgi veriyor

Bilim insanları, 4 milyar yıldan uzun süre önce Ay’ın oluşumuna yol açan bir çarpışmanın, Dünya atmosferinin yüzde 60’ına mal olduğunu düşünüyor.
Durham Üniversitesi tarafından yürütülen yeni araştırma, çarpışmaların, ince atmosferli kayasal gezegenler üzerindeki etkisini inceleyen 300 bilgisayar simülasyonu oluşturdu.
Araştırma ekibi, bulgularını The Astrophysical Journal Letters isimli hakemli dergide yayımladı. Halihazırda Ay’ın, Mars büyüklüğündeki bir kayanın Dünya’ya çarpmasıyla oluştuğu tahmin ediliyor. Ekip, Ay hakkında daha fazla bilgi arayan gökbilimcilerin araştırma bulgularından yararlanabileceğini düşünüyor.
Durham Üniversitesi Hesaplamalı Kozmoloji Enstitüsü’nden Dr. Jacob Kegerreis: “Bilim insanları, Dünya’nın ilk zamanlarında yaşanan çarpışmaya ve Ay’ın oluşumuna dair bilmeceyi çözmek için çok fazla çalışıyor” dedi.
Çarpışan birçok gezegeni merkeze alan yüzlerce farklı senaryo işlettik. Açı, çarpma hızı ya da gezegenlerin boyutları gibi faktörlerin, gezegen atmosferleri üzerindeki etkilerini gösterdik.
Bu simülasyonlar Ay’ın nasıl ortaya çıktığını doğrudan göstermez. Ancak, Dünya’nın atmosferi üzerindeki etkileriyle ilgili olasılıkları azaltmak ve Ay’ın nasıl oluştuğunu anlamak için kullanılabilir.
Araştırmacılar ayrıca, gezegene farklı açılarda ve hızlarda çarpan farklı boyut ve kütlelerdeki nesnelerin atmosferi nasıl değiştirebileceğine de baktı.
Simülasyonlar, Ay’ı meydana getiren çarpışmada Dünya atmosferinin yüzde 10 ila 60’ının kaybolmuş olabileceğini ortaya koydu.
Bilim insanlarına göre bulgular, bir çarpışmaya karışmış diğer kayasal gezegenlerin atmosfer kaybını tahmin edebilmenin bir yolunu sunuyor.



Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)
TT

Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Şempanzelerin insan yüz ifadelerini taklit eden bir android robottan esneme "kapabildiğini" öne süren yeni araştırma, bu davranışın evrimsel kökenleri hakkında daha fazla soru işareti yaratıyor.

Esnemenin dikkat değişiklikleri, vücut ısısının düzenlenmesi ve dinlenmeyle uyarılma arasındaki geçişle ilişkili olduğu biliniyor.

Bulaşıcı esnemeyse, bir hayvanın başka birinin aynı davranışı sergilediğini gördükten sonra esnediği tuhaf bir davranış.

Bu davranışın bulaşıcı yönü, empati ve taklit gibi bazı sosyal etkileşim unsurlarıyla ilişkilendiriliyor.

Bugüne kadar memelilerde ve bazı balıklarda gözlemlenen bulaşıcı esnemenin evrimsel kökenleri hâlâ bilinmiyor.

Bilim insanları bu davranışın insanlarda, şempanzelerde ve köpeklerde yavaş yavaş ortaya çıktığını, insanlarda yaklaşık 4 ve şempanzelerde 5 yaşında, köpeklerdeyse yaklaşık 7 ayda belirginleştiğini söylüyor.

Görsel kaldırıldı.
Şempanzelerin esneme ve uzanma davranışları sergiledikleri örnekler (RMJM/Aline Sardin-Damasso/Mona)


Perşembe günü hakemli dergi Nature'da yayımlanan yeni bir araştırma, şempanzelerin bir android robotun esnemesine tepki olarak hem esneme hem de uzanma davranışı sergilediğini ortaya koydu.

Bulgular, başka bir bireyin esnemesini gözlemlemenin şempanzelerde otomatik bir tepkiyi tetiklemekten ziyade, dinlenme işareti işlevi görebileceğini düşündürüyor.

Bilim insanları çalışmada yüz ifadelerini taklit edebilen bir android kafa kullanarak 10 ila 33 yaşındaki 14 yetişkin şempanzenin tepkilerini test etti.

Android kafada esneme gibi yüz ifadelerini oluşturan kas görevi gören 33 adet dönme motoru vardı ve her ifade 10 saniye sürüyordu.

Çalışmadaki şempanzeler, androidin esneme, ağzını açma ve nötr yüz ifadeleri sergilediği 15 dakikalık 4 seansa sokuldu.

Bilim insanları bu seansları kamerayla kaydetti ve her şempanzenin tepki verme derecesiyle uzanarak geçirdiği süre puanlandı.
 

Görsel kaldırıldı.Android kafa ağzını açma ve esneme davranışı sergiliyor (Aline Sardin-Damasso/Mona)


14 şempanzeden 8'inin, androidin "esneme" ifadesine tepki olarak esnediği saptandı.

Araştırmacılar şöyle yazıyor: 

Sonuçlar, yetişkin şempanzelerin bireyler arası esneme bulaşıcılığını değişen derecelerde sergilediğini gösterdi: En yüksek bulaşıcılık, android ağzını tamamen açtığında meydana geldi, ağzı kısmen açık olduğunda tepki azaldı ve androidin ağzı kapalıyken bulaşma görülmedi.

8 şempanze de esneme karşısında uzandı ve bazıları uzanmadan önce yatak malzemesi topladı.

Bilim insanları, "Şempanzeler, androidin esnemesini izlerken yatak malzemesi toplamak, yuva yapmak ve uzanmak gibi uyku haliyle ilişkili davranışlar sergiledi" diye yazıyor.

Araştırmacılara göre bulgular, cansız bir model kaynaklı bulaşıcı esnemenin ilk örneğini sunuyor gibi görünüyor.

Bilim insanları bu sonuçların, primatların bulaşıcı davranışlara yatkınlığına daha fazla ışık tuttuğunu söylese de burada tam olarak hangi biyolojik mekanizmaların rol oynadığının belirsizliğini koruduğunu ekliyor.

Araştırmacılar, gelecekteki çalışmaların robotların gerçekleştirdiği diğer eylemlerin de hayvanlar için bulaşıcı olup olmadığını ortaya çıkarmasını umuyor.


 Independent Türkçe, independent.co.uk/news