Dünyada bir ilk... Koronavirüs nefesten tespit edilecek

Dünyada bir ilk... Koronavirüs nefesten tespit edilecek
TT

Dünyada bir ilk... Koronavirüs nefesten tespit edilecek

Dünyada bir ilk... Koronavirüs nefesten tespit edilecek

Balıkesir'in Bandırma ilçesinde dünyada bir ilk olarak Kovid-19 virüsünü nefes yoluyla tespit edecek cihazın üretimi için hareket geçildi. Virüsü sadece 15 saniyede nefes yoluyla tespit edecek cihazın üretimini Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi (BANÜ) gerçekleştirecek. TÜBİTAK-MAM sensör üretimi, Çin ise veri desteği sağlayacak.
Bandırma'da 6 yıl önce kurulan Onyedi Eylül Üniversitesi dünyayı etkisi altına alan Kovid-19 virüsüne karşı dünyada bir ilki gerçekleştirmeye hazırlanıyor. Türkiye'de TÜBİTAK-MAM ve Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi, Çin'de ise kısa adı NSFC olan Çin Doğal Araştırmalar Vakfı'nın partneri olduğu "Nefes yoluyla Covid 19'u tespit edebilecek cihaz" projesi TÜBİTAK'ın onay vermesi ile başladı.
Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi'nden Dr. Öğretim Üyesi İlyas Özer ve Dr. Öğretim Üyesi Onursal Çetin'in çalışmalarını yürüttüğü projenin tamamlanması ile birlikte üretilecek cihazla bir kişinin Kovid-19 virüsü taşıyıp taşımadığı sadece 15 saniyede nefes yoluyla belirlenecek.
Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Süleyman Özdemir, dünyada benzeri olmayan ve Türk bilim adamlarının büyük bir başarıya imza atmaya hazırlandıkları projenin detaylarını İhlas Haber Ajansı ile paylaştı.

"15 saniye içinde cihaz Kovid-19'u tespit edebilecek"
Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Süleyman Özdemir, "Hepimizin malumu olduğu üzere dünyada ve Türkiye'de Kovid-19 salgını ciddi anlamda etkisini sürdürmekte. Dolayısıyla Kovid-19 salgınının bertaraf edilmesine yönelik bilim adamları çalışmalarını gerçekleştiriyorlar. Üniversitemiz bilim adamları da bu kapsamda önemli bir projeye imza atacaklar. Birkaç gün önce TÜBİTAK-MAM üniversitemiz öğretim üyelerinin de içerisinde olduğu önemli bir projeye olur verdi. TÜBİTAK-MAM ve Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi araştırmacılarının birlikte gerçekleştirecekleri Çin'in NSFC yani Çin Doğal Araştırmalar Vakfı'nın da partner olduğu bir projede yer alacağız. İnsanlık için önemli bir proje olduğunu düşünüyorum. Bugüne kadar Kovid 19'u tespit etmek sürüntü veya kan PCR testleri ile gerçekleştirilmekteydi. Öğretim üyelerimizin Çin ve TÜBİTAK ile birlikte yapacakları ortak çalışma çerçevesinde bir yıl sonra artık nefes yoluyla da Kovid-19'un izlerinin yakalanabileceği hatta yüzde 100'e yakın bir başarı ile tespit edilebileceğini düşünüyoruz. Çalışmalar başlamak üzere. Hem Çin hem de Türkiye tarafı projeyi kabul etti. Hocalarımız kolları sıvadı" dedi.

Trafik polislerinin kullandığı alkolmetre cihazı yöntemiyle çalışacak
Rektör Özdemir üretilecek cihazın alkolmetreye benzer bir teknikle çalışacağını ifade ederek, "Projemizde önemli ortak TÜBİTAK - MAM. Biz de Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi olarak partneriz. Maltepe Üniversitesi de var. Bu üç kurum belki de projenin en önemli ayağını gerçekleştirecekler. Biz projenin cihaz kısmını üreteceğiz. Bu cihaz trafik polislerinin kullandığı alkolmetreye benzer nefes yoluyla Kovid-19'u tespit edecek bir cihaz olarak düşünülebilir. Cihazın sensör kısımlarını TÜBİTAK-MAM üretecek. Biz de üniversite olarak cihaz kısmını üreteceğiz. Çin ise cihazın ve sensörün üretilmesine veri seti ile destek olacak. Çin de hem Kovid-19 hastalarından hem de bu hastalığı taşımayan insanlardan nefes örnekleri toplanarak bunları analiz ederek bu cihazın üretilmesine ve kimyasal izlerin tespit edilmesine destek verecek. Dünya çapında önemli bir proje diye düşünüyoruz. Bu cihazın bir önemi de sadece Kovid-19 için değil önümüzdeki yıllarda oluşabilecek benzer hastalıklarda da tespit için kullanılması sağlanabilecek. 15 saniye içinde cihaz Kovid-19'u tespit edebilecek. Biz bu anlamda Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'a, üniversitelere, teknolojiye ve bilime verdiği önemden dolayı da teşekkür ediyoruz" şeklinde konuştu.



Kalp krizi ölümleri 50 yılda yüzde 90 azaldı: Uzmanlar üç hastalık riskine dikkat çekiyor

Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
TT

Kalp krizi ölümleri 50 yılda yüzde 90 azaldı: Uzmanlar üç hastalık riskine dikkat çekiyor

Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)

Yeni bir çalışma ABD'de kalp krizi ölümlerinin 50 yılda yaklaşık yüzde 90 azaldığını ancak diğer kalp rahatsızlıklarının yükselişe geçtiğini gösteriyor.

Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden araştırmacılar Journal of the American Heart Association'da çarşamba günü yayımlanan çalışmada, 1970-2022 döneminde 25 yaş ve üstü yetişkinler arasında kalp hastalığına bağlı ölüm oranlarını yaşa göre analiz etti.

Araştırmacılar genel kalp hastalığı ölümlerinin 50 yılda yüzde 66 azaldığını, bunun başlıca nedeninin kalp krizi ölümlerindeki yüzde 89'luk düşüş olduğunu tespit etti.

Kalp krizi 1970'te kalp hastalığından kaynaklı ölümlerinin yarısından fazlasından sorumluyken, 2022'ye gelindiğinde üçte birinden daha azını oluşturuyordu.

Kaliforniya'daki Stanford Tıp Fakültesi'nde iç hastalıkları asistanlığında ikinci yılında olan Sara King, başyazarı olduğu çalışma hakkında, "Son 50 yılda yaşanan bu gelişme, kalp krizi ve diğer iskemik kalp hastalığı türlerinin tedavisinde elde edilen inanılmaz başarıları yansıtıyor" diyor.

İnsanların, bir zamanlar idam fermanı olarak görülen ilk akut kardiyak olaylardan kurtulmasını sağlama yolunda büyük adımlar atıldı.

Olay yerindeki daha fazla kişinin kalp masajı yapması, erken kalp krizi belirtilerine dair farkındalığın artması, tedavilerin iyileştirilmesi ve sigara yasağı gibi gelişmeler kalp krizi ölümlerinin azalmasına katkı sağladı.

Ancak uzmanlar, kalp krizinden kurtulan kişi sayısı artarken, diğer kalp hastalığı türlerinin yükselişe geçtiğine dair uyarıyor.

Kalbin çok hızlı, çok yavaş ya da düzensiz atması anlamına gelen aritmiden kaynaklanan ölümler yüzde 450, kalp yetmezliğinden kaynaklanan ölümlerse yüzde 146 oranında arttı.

Hipertansif kalp hastalığı ölümleri ise uzun süreli yüksek tansiyonun etkisiyle yüzde 106 oranında arttı. Araştırmacılar bu yükselen ölüm nedenlerini ABD'deki obezite, diyabet ve yüksek tansiyona bağlıyor.

ABD'deki obezite oranı 1970'ten 2022'ye kadar yüzde 15'ten yüzde 40'a yükseldi. Yetişkinlerin neredeyse yarısı artık tip 2 diyabet hastası ve yüksek tansiyon oranları 1978'den 2022'ye kadar yüzde 30'dan neredeyse yüzde 50'ye çıktı.

Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde araştırmadan sorumlu dekan yardımcısı ve öğretim üyesi olan, çalışmanın kıdemli yazarı Dr. Latha Palaniappan şöyle diyor: 

Artık vakaları önleyerek insanların güçlü, sağlıklı kalplerle yaşlanmasını sağlamaya odaklanmak gerekiyor ve önleme çalışmaları çocukluk kadar erken bir dönemde başlayabilir.

Amerikan Kalp Derneği'nin "Hayatın Temel 8'i" listesi, kalp hastalığı riskini azaltmak için atılması gereken temel adımları şöyle özetliyor: sağlıklı beslenmek, kilo kontrolü, sigarayı bırakmak, daha fazla egzersiz yapmak, uykuyu iyileştirmek ve sağlıklı kolesterol, kan basıncı ve kan şekeri seviyelerini korumak.

Independent Türkçe