Mısır Fetva Kurumu: Domuz kökenli aşı helaldir

İçerisindeki maddenin doğası ve bileşenleri değiştirildiği taktirde

Mısır Fetva Kurumu: Domuz kökenli aşı helaldir
TT

Mısır Fetva Kurumu: Domuz kökenli aşı helaldir

Mısır Fetva Kurumu: Domuz kökenli aşı helaldir

Mısır Fetva Kurumu Daru’l İfta, içerisindeki maddenin doğası ve domuz kökenli bileşenleri değiştirildiği taktirde domuz türevlerine dayalı aşı kullanımına cevaz verdi. Kurum tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere başvuruldu:
“Aşıda kullanılan malzeme, üretim sürecinde domuz olarak isimlendirilmeyen başka bir maddeye dönüştürülür. Böyle olduğu taktirde, koronavirüs ve diğer salgın hastalıkların tedavisi için aşı içerisinde kullanılmasında sakıncası yoktur. Aynı şekilde, bu madde halen doğal açıdan bir domuz bileşeni olarak adlandırılıyorsa da geçerlidir. Ancak tedavi hızı ve etkinliğinde, üretilip kullanılmasının caiz olduğu temiz içeriklerin yerini alacak hiçbir şey yoktur. Haram veya necis madde istihale geçirmiyorsa (niteliği dönüştürülmüyorsa), temiz bileşenler onun yerini almadığı sürece veya tedavi hızı ya da etkinliğinde bir etkisi bulunmuyorsa bu tür ürünlerle tedavi görmek Hanefi ve Şafii mezhebinde olduğu gibi caiz değildir.”

Ezher: Tedbirleri ihlal haramdır
Diğer yandan, El-Ezher ise virüsle mücadele tedbirlerinin ihlal edilmesinin haram olduğuna dair bir fetva yayınladı. El-Ezher Uluslararası Elektronik Fetva Merkezi, vaka sayısının yeniden artmasının ardından, virüsün kontrol altına alınmasına yönelik önlemlere karşı ihmalkarlık etmeme uyarısını yeniledi. Cuma günü yaptığı açıklamada, vatandaşları kamu sağlığı yararına daha önce alınan önleyici tedbirlere ve Sağlık Bakanlığı talimatlarına uymaya çağırdı. Aynı zamanda krizin tamamen sona erdiği ilan edilinceye kadar yetkili makamlar tarafından verilen tıbbi ve önleyici talimatların ihlal edilmesinin haram olduğunu zirâ kişinin bu ihlallerle kendisi ve başkalarını zarara veya ölüme maruz bıraktığını vurguladı.
Mısır Vakıflar Bakanlığı ise “Virüse yönelik önleyici tedbirlere uyulmamasının insan hayatına saldırı teşkil ettiğini” vurguladı. Ülke genelindeki camilerin dezenfeksiyon ve sterilizasyon çalışmalarının sürdürülmesi gerektiği uyarısını yenileyen bakanlık, namaz kılanlar arasında boşluk bırakılması gerektiğini belirten işaretlerin konduğundan, tuvaletlerin ve türbelerin açık olmadığından emin olunması gerektiğini vurguladı.
Eğitim ve Teknik Eğitim Bakanı Dr. Tarık Şevki, “okullardaki derslerin durdurulması kararının Eğitim Bakanlığının değil, devletin kararı” olduğunu vurguladı. Ebeveynlerin çocuklarının koronavirüse yakalanacağı korkusuyla derslerin durdurulması çağrılarının artmasının ardından alındığını da ekledi.
Daha önce yaptığı açıklamada Mısır Devleti’nin okul yılını iptal etme planı olmadığını söyleyen Bakan, okulları kapatmanın öğrencileri strese iteceği için onların yararına olmadığına işaret etmişti.
Diğer yandan Sağlık ve Nüfus Bakanlığı ise Dünya Sağlık Örgütü (WHO) yönergeleri dikkate alınarak yürütülen gerekli gözetim, soruşturma ve incelemeler kapsamında bin 133 yeni vaka ve 49 can kaybının kaydedildiğini duyurdu. Bu açıklama, bakanlığın bin 21 vaka ve 51 can kaybının kaydedildiğini duyurmasından bir gün sonra gerçekleştirildi. Nitekim bu rakamlar, ülkenin virüsün ilk dalgasının zirvesinde olduğu Temmuz ayından bu yana bin vaka sınırının ilk defa aşıldığına işaret ediyor. Cuma günü, iyileşen 511 hastanın daha hastanelerden taburcu edildiğini açıklayan Mısırlı sağlık yetkilileri, bu güne kadar toplamda 131 bin 315 vaka kaydedildiğini, 109 bin 462 kişinin iyileştiğini, 7 bin 352 kişinin ise koronavirüs sebebiyle hayatını kaybettiğini bildirdi.



Gazze ateşkesi: Atılım için geri sayım başladı mı?

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Katarlı mevkidaşı ile Doha'da basın toplantısı düzenledi. (AFP)
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Katarlı mevkidaşı ile Doha'da basın toplantısı düzenledi. (AFP)
TT

Gazze ateşkesi: Atılım için geri sayım başladı mı?

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Katarlı mevkidaşı ile Doha'da basın toplantısı düzenledi. (AFP)
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Katarlı mevkidaşı ile Doha'da basın toplantısı düzenledi. (AFP)

Arabulucuların Gazze Şeridi'nde ateşkesin yeniden başlamasıyla ilgili olarak tarafların tutumlarında ‘kısmi ilerleme’ kaydedildiğine dair güvencelerinin ortasında, Hamas ile İsrail arasında bir anlaşmaya varılmasının, özellikle ‘savaşın nasıl sonlandırılacağı’ konusunda bir anlaşma sağlanamaması nedeniyle ‘zor’ olduğu tahmin ediliyor.

Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani dün Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile Doha'da düzenlediği basın toplantısında, Gazze'de yeni bir ateşkese ulaşma çabalarında ‘bazı ilerlemeler kaydedildiğini, ancak İsrail ile Hamas arasında bir anlaşmaya varılmasının zor olduğunu’ söyledi. Al Sani, “Perşembe günü diğer toplantılara kıyasla bazı ilerlemeler kaydettik. Ancak en önemli soruya bir cevap bulmamız gerekiyor: Bu savaşı nasıl sona erdireceğiz? Tüm müzakerelerin odak noktası bu” ifadelerini kullandı.

Al Sani’ye göre Hamas, İsrail Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirirse kalan tüm İsrailli esirleri serbest bırakmaya hazır. Ancak İsrail, Hamas’ın ‘savaşı sona erdirmek için net bir vizyon ortaya koyulmadan esirleri serbest bırakmasını’ istiyor. Al Sani, “Taraflar arasında ortak bir hedef olmadığında, savaşı sona erdirme şansının çok zayıfladığını düşünüyorum” dedi.

Fidan, Türk yetkililerin Hamas'la yaptığı görüşmelerin, hareketin Gazze'deki ateşkesin ötesine geçen ve İsrail'le yaşanan krize iki devletli çözüm de dahil olmak üzere kalıcı bir çözüm getirmeyi amaçlayan bir anlaşmaya daha açık olacağını gösterdiğini söyledi.

Kapsamlı bir vizyon

Öte yandan Hamas, Gazze Şeridi'ne gönderilen yardım malzemelerinin azalmasının yarattığı baskı ve İsrail'deki sivil itaatsizlik çağrıları arasında ‘kapsamlı’ olmasını istediği ‘bir anlaşmaya varma çabalarının başarısını’ desteklemekten bahsediyor.

ABD Başkanı Donald Trump'ın yaklaşık iki hafta sonra bölgeye yapacağı ziyaret öncesinde yaşanan bu gelişmeler, ‘yakın bir ateşkes için geri sayımın her zamankinden çok daha olası hale geldiğini’ gösteriyor. Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanlara göre, kapsamlı mı yoksa geçici mi olduğu konusunda görüş ayrılıkları bulunan olası bir anlaşmayı, ziyaret öncesi ABD'nin baskısı çözecek gibi görünüyor.

Dün Şarku’l Avsat'a konuşan Hamas'tan bilgili bir kaynağa göre, hareket cumartesi günkü toplantıda Mısırlı arabulucu aracılığıyla, entegre bir girişim de dahil olmak üzere savaşı sona erdirmek için kapsamlı vizyonunu sundu. Kaynak, “Hamas tarafından Mısır aracılığıyla sunulan bu girişim, geniş çapta memnuniyetle karşılandı” dedi.

zxscdfrg
İsrail'in dün Gazze'nin orta kesiminde yer alan el-Bureyc Mülteci Kampı’na düzenlediği saldırının ardından Filistinli bir adam yaralı bir çocuğu taşıyor. (AFP)

Konuyla ilgili bilgi sahibi bir kaynak, girişimin ‘saldırganlığın durdurulması, işgal güçlerinin Gazze Şeridi'nden çekilmesi, Filistin halkına acil yardım sağlanması, beş ila yedi yıl arasında değişen uzun vadeli bir ateşkesin kabul edilmesi, Gazze Şeridi'nin bir toplum destek komitesi aracılığıyla yönetilmesi için Mısır vizyonuna bağlılık, yeniden inşa çabalarının desteklenmesi ve anlaşmanın uygulanmasını kolaylaştırmak için açık ve uygulanabilir garantiler sağlanması karşılığında tüm İsrailli esirleri içeren bir takas anlaşmasının uygulanmasını’ öngördüğünü söyledi.

Hamas'ın Kahire ziyareti, geçen hafta Türkiye'de Fidan ile yapılan görüşmenin ardından bir hafta içinde ikinci kez gerçekleşirken, hareketten iki kaynak o dönemde Şarku’l Avsat'a, Hamas’ın ‘aralarındaki iyi ilişkiler’ ışığında ‘kapsamlı anlaşma’ konusundaki vizyonunu Trump yönetimine iletmek için Türkiye'den destek istediğini doğruladı.

Büyük bir fırsat

Mısır Dış İlişkiler Konseyi üyesi ve İsrail meseleleri konusunda uzman bir akademisyen olan Dr. Ahmed Fuad Enver, ‘üç ay önce göreve başlamasının arifesinde yaptığına benzer bir anlaşmayı tekrarlamak isteyen Trump'ın önümüzdeki ay bölgeye gelecek olması nedeniyle müzakerelerde somut ilerleme sağlamak için büyük bir fırsat olduğuna’ inanıyor. Enver, “Sadece insani ya da geçici bir ateşkes değil, savaşın sona erdirilmesi konusunda da iyi haberler gelmesi muhtemel” dedi.

Filistin'in eski Kahire Büyükelçisi Berekat el-Ferra, ‘Hamas'ın önerilen bu anlaşmayla seçeneklerini tüketmesinden sonra, bir atılım için geri sayımın artık kesin olduğuna’ inanıyor. El-Ferra, ‘bir sonraki anlaşmanın şu anda kapsamlı olmayacağını, daha ziyade kapsamlı bir anlaşmaya yönelik müzakereleri içerecek geçici bir anlaşma olacağını’ belirtti.

Hamas konusunda uzman bir Filistinli siyasi analist olan İbrahim el-Medhun, ‘hareketin girişimi ve ciddiyetinden sonra topun tamamen İsrail'in sahasında olduğu’ değerlendirmesinde bulundu. El-Medhun'a göre ‘İsrail işgali, kapsamlı ve nihai bir anlaşmaya varmayı reddederek oyalamaya devam edecek.’

cvdfg
İsrail'in dün Gazze'nin orta kesiminde yer alan el-Bureyc Mülteci Kampı’na düzenlediği saldırının ardından yıkılan evlerin enkazı arasında duran Filistinli bir kadın (AFP)

Medhun, “Hamas'ın, işgalin öldürme ve yıkıma geri dönmesine izin verecek herhangi bir kısmi ya da kırılgan geçici çözümü reddeden kesin tutumunda ısrar etmesi muhtemel. Hamas'ın kesin tutumu ışığında kısmi bir anlaşmaya varma olasılığı pek mümkün görünmüyor” ifadelerini kullandı.

Beyaz Saray'dan yapılan son açıklamaya göre Trump'ın 13-16 Mayıs tarihleri arasında Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri'ne (BAE) yapacağı ziyaret için geri sayım sürerken ve Binyamin Netanyahu hükümeti savaşın sona ermesini talep eden ve sivil itaatsizlik tehdidinde bulunan gösterilerle baskı altındayken, İsrail Hamas'ın gündeme getirdiği öneri hakkında yorum yapmadı.

Sivil itaatsizlik

İsrail iç istihbarat teşkilatı Şin-Bet'in (Şabak) eski direktörü Ami Ayalon, cumartesi günü binlerce İsraillinin Netanyahu hükümetine karşı esirlerin iadesi talebiyle düzenlediği gösterilere katılımı sırasında yaptığı açıklamada, İsrail'i korumanın bir görev olduğunu düşünerek barışçıl sivil itaatsizlik çağrısında bulundu.

Mart ayının başından bu yana sınır kapılarının kapatılması, Gazze Şeridi'ne gıda ve insani yardım malzemelerinin girişinin engellenmesi ve İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik savaşını yeniden başlatmasıyla birlikte, Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi'nin (OCHA) işgal altındaki Filistin topraklarındaki kıdemli insani işler görevlisi Jonathan Whittall dün yaptığı basın açıklamasında malzemelerin tükenmekte olduğunu doğruladı.

Enver, İsrail'in iç baskılarının arttığına ve Trump'ın baskısının Netanyahu'nun bir anlaşmayı kabul etmesiyle sonuçlanabileceğine inanırken, el-Medhun ‘ciddi ve kararlı bir ABD müdahalesinin denklemi değiştirebileceğini’ vurguladı. El-Ferra'ya göre bu baskılar ışığında Trump'ın ziyareti yakın bir atılımı kolaylaştırabilir ve önce kısmi bir anlaşmaya, ardından da bölgedeki çıkarlarını güvence altına almak için ciddi ve gerçek bir ABD baskısının ardından kapsamlı bir anlaşmaya varılabilir.