Uzayda neler olacak: Elon Musk'tan Jeff Bezos'a özel sektörün 2021 planları

Uluslararası Uzay İstasyonu'nun görünümü (NASA)
Uluslararası Uzay İstasyonu'nun görünümü (NASA)
TT

Uzayda neler olacak: Elon Musk'tan Jeff Bezos'a özel sektörün 2021 planları

Uluslararası Uzay İstasyonu'nun görünümü (NASA)
Uluslararası Uzay İstasyonu'nun görünümü (NASA)

Koronavirüs pandemisine rağmen 2020, özel sektörün uzaya açılmasında dönüm noktası oldu. Örneğin Elon Musk'ın uzay şirketi SpaceX, özel sektöre ait (Crew Dragon isimli) bir araçla insanları uzaya gönderen ilk şirket unvanını aldı. ABD hükümeti ve NASA, insanların Ay'a yeniden gideceği görevler için uzay şirketleriyle birlikte çalışmaya devam etti.
SpaceX gibi teknoloji devleri, Mars roketlerinden uzay tabanlı internet hizmetine kadar çeşitli alanlarda kullanılacak fütüristik teknolojileri geliştirdikçe, 2021'in endüstri için daha büyük bir avantaj sunması bekleniyor.
İşte özel şirketlerin 2021'de uzayda yapmayı planladığı şeyler…

Astronotlar ticari uzay araçlarıyla uçacak
SpaceX'in ticari taşımacılığı önümüzdeki yıl rutine bağlaması bekleniyor. Zira başka bir grup astronot, 2021 ilkbaharında Crew Dragon'la uçacak ve yine bir başka Crew Dragon uçuşunun da sonbaharda yapılacağı düşünülüyor.
Boeing de gelecek yıl ABD'nin uzay aracı “cephaneliğine” yeni bir araç ekleyebilir. Şirket, SpaceX'in Crew Dragon'uyla aynı program kapsamında geliştirdiği Starliner aracının ilk mürettebatlı uçuşunu gerçekleştirmeyi planlıyor.

Yörünge turizmi
Hem Boeing hem de SpaceX'in uzay aracı, NASA'yla imzaladıkları anlaşmanın şartlarına göre, özel mülkiyete ait. Bu da iki şirketin, koltuk başına kabaca 50 milyon dolarlık bilet ücretini ödeyebilen herkese uzay seyahati vaat edebileceği anlamına geliyor.
SpaceX, eski NASA Yöneticisi Michael Suffredini'nin kurduğu şirket Axiom'la 2021'in ikinci yarısında Crew Dragon'la Uluslararası Uzay İstasyonu'na bir grup "özel astronot" götürmek üzere çoktan anlaştı.
Hatta Axiom, uçuşta yer alacak mürettebat üyelerinden ikisini doğruladı bile: Eski NASA astronotu Michael Lopez-Alegria ve eski İsrail savaş pilotu Eytan Stibbe. İki isim de uçuşta “özel yolcu” statüsünde yer alacak.

Yörünge altı uçuşları
Milyarder Richard Branson'ın Virgin Galactic şirketi ve Jeff Bezos'un Blue Origin şirketi, yeterli parası olan maceraperestleri üst atmosferde kısa yolculuklara çıkarmak için küçük roketlerle çalışan araçlar geliştiriyor.
Virgin Galactic'in ilgili uzay aracının kısa süre önce yapılan test uçuşu, motorla ilgili bir sorun nedeniyle yarıda kesildi. Ancak şirket son testleri birkaç ay içinde bitirmeyi umuyor.
Teknolojik ekipmanını ABD'nin Teksas eyaletinde 13 kez test eden Blue Origin'in de gelecek yıl faaliyete geçmesi bekleniyor.
Blue Origin yörünge altı seyahatlerin bilet fiyatlarını henüz açıklamadı. Ancak Virgin Galactic, fiyatı 200 ve 250 bin dolar arasında değişen 600'den fazla bileti sattı bile.

2021'i roket rekabeti bekliyor
Gelecek yıl SpaceX'i, roket fırlatma işinde zorlu bir rekabet bekliyor. United Launch Alliance (ULA) isimli bir özel şirket ve Jeff Bezos'un Blue Origin'i, SpaceX'in Falcon roketleriyle fırlatma gücü ve fiyat çerçevesinde rekabet edebilecek iki büyük fırlatma aracını tanıtmayı planlıyor.
Blue Origin'in, şirketin uzay turizmi roketinden yaklaşık beş kat daha uzun olan New Glenn roketini, yıllar süren geliştirme sürecinin ardından, önümüzdeki yıl kullanıma sunması bekleniyor.
ULA'nın Vulcan Centaur adlı roketiyse epey iddialı bir çıkış yapacak. İlk görevi, önümüzdeki yıl Ay'a ya bir iniş aracı göndermek. Astrobotic adlı bir girişim tarafından inşa edilen bu araç, NASA kargolarını Ay yüzeyine ulaştıracak.

Elon Musk'ın ünlü projeleri: Starlink ve Starship
Ticari uzay çağının önde gelen isimlerinden SpaceX'in 2021'de önemli adımlar atması beklenen iki büyük projesi var: Starship (Musk'ın insanları Mars'a götürmesini umduğu devasa roket) ve Starlink uyduları (SpaceX'in interneti uzaydan evlerimize ışınlamak için kullanmayı planladığı, alçak Dünya yörüngesindeki uydular).
SpaceX, Starlink ağını tamamlamak için halihazırda yaklaşık bin uyduyu alçak yörüngede konuşlandırdı. İnternet hizmetinin 2021 başlarında ticarileştirilmesi bekleniyor.
Mars roketi Starship ise hala çok erken bir aşamada. Ancak halktan büyük ilgi toplamayı başardı. SpaceX'in gelecek yıldaki en büyük önceliğinin Starlink projesi olduğunu açıklayan Musk, Mars'ı bu teknolojiyle kolonileştirmeyi hedefliyor.
 
Independent Türkçe, CNN



WhatsApp yıllardır beklenen güncellemesini çıkardı

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT

WhatsApp yıllardır beklenen güncellemesini çıkardı

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

WhatsApp, kullanıcıların yıllarca süren taleplerinin ardından nihayet bir iPad uygulaması çıkardı.

Tablet artık tıpkı bir telefon gibi mesaj alıp gönderebilecek ve grup sohbetlerine katılabilecek.

Meta, uygulamanın "en büyük taleplerden biri" olduğunu ifade ediyor. Artık çoğu modern iPad'deki App Store'da mevcut.

WhatsApp önceden yalnızca tek bir cihazda çalışabiliyordu. Uygulamanın internet sürümü bile telefondakinin bir uzantısıydı, çalışması için telefonun açık ve bağlı kalması gerekiyordu. Ancak 2020'de WhatsApp birden fazla cihaz için destek sunmaya başlamış ve bu gelişme o zaman bile olası bir tablet uygulaması hakkında spekülasyonlara yol açmıştı.

iPad uygulaması halihazırda telefon versiyonunda bulunan özelliklerin aynısını, sadece daha büyük bir ekrana uyarlanmış şekilde sunuyor. Meta, bunun iPad uygulaması için "sadece başlangıç" olduğunu belirtse de hangi özelliklerin yolda olabileceğine dair ipucu vermedi.

WhatsApp, sohbetleri şifre veya parmak iziyle gizleyebilen sohbet kilidi adlı bir özelliğe sahip olduğunu belirtti. Bunun, WhatsApp sohbetlerinin paylaşılan cihazlarda bile gizli kalabileceği anlamına geldiği ifade edildi.

Facebook'un ana şirketi Meta'nın geliştirdiği Instagram da uzun süredir iPad uygulaması çıkarmayı reddediyor. Yöneticiler, uygulamaya yönelik taleplere zaman zaman bunun şirket için yeterince öncelikli bir konu olmadığını söyleyerek yanıt veriyor.

Öte yandan son aylarda bu durum değişmiş olabilir. Yakın zamanda yayımlanan bir haberde Instagram'ın, belki de TikTok'un başarısı nedeniyle kendi iPad uygulamasını geliştirdiği öne sürülmüştü.

Independent Türkçe