Başkan Donald Trump, koltuğunu Joe Biden’a devretmeden, 19 - 20 Ocak tarihlerinde görev süresinin resmi olarak sona ermesinden saatler önce “özel af” çıkarmayı planlıyor.
Başkan yardımcıları ve hukuk uzmanları, Amerikan tarihinde emsal teşkil ettiği ve anayasanın bahsetmediği bir ayrıntı olduğu için “özel af” çıkarma konusu çerçevesinde Trump’a danışmanlık yapıyor.
Trump’ın Temsilciler Meclisi tarafından azledilmesi yönünde ikinci kez karar alınması ve Senato’da yaklaşan davası Trump için yasal ve anayasal zorluklar teşkil ediyor.
Kuzey Carolina Üniversitesi’nde Hukuk Profesörü olan Michael J. Gerhardt, “ABD Başkanı kendisine karşı suç işlemeden önce herkesi affedebilir, bu da kendisine cezai sorumluluktan yasal muafiyet verir. Bu yüzden mahkeme, sadece federal suçlar noktasında af çıkardığı için söz konusu kararnameyi kabul edecektir” dedi.
Ancak başkanın kendi özel af talebine gelindiğinde Gerhardt, hukuk uzmanları arasında görüş ayrılığı olduğunu açıklayan tarihsel bir emsal olmadığından dolayı, Amerikan Anayasası’nın bu konuda net olmadığını düşündüğünü söyledi.
Uzmanların çoğu, aynı anda hem sanık hem de yargılayan olamayacağından dolayı, mahkemenin Trump’ın özel af talebini kabul etmeyeceğine inanıyor.
Gerhardt sözlerine şöyle devam etti:
“Trump’ın danışmanlarının onu bu adımı atmamaya çağırdığını duydum. Çünkü bu adımın atılması, kısmi olarak suçlu olduğunu kabul etmek anlamına geliyor. Ancak Gerald Ford iktidara geldiğinde olduğu gibi, Joe Biden göreve başladıktan sonra Trump’ı affedebilir.
Gerald Ford iktidara geldikten sonra Richard Nixon’ı tüm suçlarından dolayı affetmişti. Gerhardt, Biden’ın benzeri pozisyonda yer alacağından şüpheli olduğunu söyledi.
Gerhardt, “Trump kendisini affetme yetkisine sahip olsaydı bile bu durum kendisini Kongre’nin azil kararı vermesinden korumayacaktı. Buradaki anayasa çok açık. Görevden alma durumları dışında, Başkanın ABD’ye karşı işlenen suçların uygulanmasını erteleme ve affetme yetkisi var.
Trump iki büyük engelle karşı karşıya
İlk engel, yalnızca federal suçlamaları kapsayan ve eyalet bazındaki suçlamaları içermeyen özel af ile ilgili.
İkinci engel ise anayasal. Anayasa, Başkanın azil sürecinde kendisini affetmesini engelliyor. Bu durum Trump’ın görevden azline ilişkin, suç işlediği ve herhangi bir af kararına tabi olmayacağı anlamına geliyor.