Irak güvenlik güçleri, Ninova'ya yönelik terör saldırısını planlama aşamasındayken engelledi

Federal Polis mensubu, DEAŞ saldırılarının tekrarlanmasını engellenmesi amacıyla alınan tedbirler kapsamında Bağdat’taki bir caddede duruyor (AFP)
Federal Polis mensubu, DEAŞ saldırılarının tekrarlanmasını engellenmesi amacıyla alınan tedbirler kapsamında Bağdat’taki bir caddede duruyor (AFP)
TT

Irak güvenlik güçleri, Ninova'ya yönelik terör saldırısını planlama aşamasındayken engelledi

Federal Polis mensubu, DEAŞ saldırılarının tekrarlanmasını engellenmesi amacıyla alınan tedbirler kapsamında Bağdat’taki bir caddede duruyor (AFP)
Federal Polis mensubu, DEAŞ saldırılarının tekrarlanmasını engellenmesi amacıyla alınan tedbirler kapsamında Bağdat’taki bir caddede duruyor (AFP)

Irak Ulusal Güvenlik Servisi, ülkenin kuzeyindeki Ninova vilayetini hedef alan terör saldırısının planlama aşamasında engellendiğini bildirdi. Irak resmi haber ajansı INA’nın aktardığına göre Irak Ulusal Güvenlik Servisi, dün yaptığı açıklamada, ‘sıcak hattan’ gelen bilgiler üzerine, terör yasasının 4'üncü maddesi uyarınca haklarında yakalama kararı çıkarılan 7 kişinin, Ninova vilayetini terör saldırılarıyla hedef almak için yeniden bir hücre yapılanması planlarken gözaltına aldığını duyurdu. Açıklamada, zanlıların ifadelerinin alındığı ve Irak kentlerinin DEAŞ’tan kurtarılması amacıyla gerçekleştirilen kurtarma operasyonları sırasında Irak güvenlik güçlerine karşı silahlı saldırı düzenlediklerini itiraf ettikleri belirtildi. Zanlılar, haklarında hukuki işlemlerin başlatılması için adliyeye sevk edildiler.

Ninova’da saldırı planının engellenmesi haberi, başkent Bağdat’ta onlarca kişinin yaşamını yitirdiği ve onlarcasının yaralandığı son yılların en şiddetli patlamasından günler sonra geldi.
Irak İçişleri Bakanlığı, terör eylemlerinin engellenmesi noktasında aldıkları istihbarat bilgilerini nasıl değerlendirdikleriyle ilgili bilgi verdi. Irak İçişleri Bakanlığı Basın ve Halkla İlişkiler Dairesi Başkanı Saad Maan, “İster sabit ister mobil olsun, kontrol noktalarındaki arama çalışmaları güvenlik veya istihbarat bilgileri doğrultusunda sıkılaştırıldı. Bilgilerin çakışması, bilginin doğrulanması ve analiz edilmesi yoluyla yapılan bu çalışmalar, şayet varsa herhangi bir hedefin saptanmasını amaçlıyor. Son dönemde sayıları azaltılan sabit kontrol noktaları ve farklı yerler ile farklı zamanlarda kullanılan mobil kontrol noktaları bulunuyor” dedi.

Öte yandan Irak resmi makamlarının, Suriye uyruklu 4 kişinin Irak-Suriye sınırından sızmaya çalıştıkları sırada gözaltına alındığı haberini aktarmasının ardından Irak Meclisi Güvenlik ve Savunma Komisyonu, bu yılki mali bütçe tasarısına Irak-Suriye sınırında güvenliğinin sağlanmasına ilişkin bir madde eklendiğini bildirdi. Güvenlik ve Savunma Komisyonu üyesi Abdulhalık el-Azavi, açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Irak-Suriye sınır güvenliği, özellikle Suriye’de faaliyet gösteren terör örgütlerinin, radikal unsurların (sınırdan) sızması yoluyla zaman zaman faaliyetini Irak’ın içlerine doğru taşımaya çalışmasının gölgesinde büyük zorlukların olduğu bu ortamda, kamu güvenliği açısından önemli dosyalardan biri kabul edilir. Meclis Güvenlik ve Savunma Komisyonu, Irak-Suriye sınırında her türlü sızma girişimlerinin kameralar, modern aygıtlar ve drone’larla izlenmesine imkân sağlayacak ve sınırı gözetleme ve takip noktasında, sınır güvenliğini artırma planlarına destek sunmak için ödenek ayrılmasını öngören maddenin 2021 bütçesine konulması önerisini destekledi. Suriye sınırında güvenliğin sağlanmasının, güvenlik alanına olumlu yansımaları olacak ve özellikle ülkenin batı bölgelerinde yaşanan zorlukların düzeyini hafifletecek.”
Irak-Suriye sınırında sızma girişimleri bir yandan artarken, Askeri İstihbarat Müdürlüğü, Ninova vilayetine bağlı Zummar kasabasında ülkeye sızan Suriye uyruklu 4 kişinin gözaltına alındığını açıkladı. Müdürlükten yapılan açıklamada, sınırdan yasadışı yollarla giriş ve sızma durumlarını takip ve izleme görevinde, titiz istihbarat bilgileri ve Batı Ninova Operasyonlar Komutanlığı İstihbarat Şubesi ile eşgüdümden alınan yardım kapsamında, 15. Tümen’e bağlı Askeri İstihbarat Şube ekiplerinin 1. Piyade Tugayı 73. Alay Komutanlığı ve Zummar Terörle Mücadele ekipleriyle işbirliği içerisinde Ninova’nın batısındaki Zummar kasabasında ülkeye sızan Suriye uyruklu 4 kişiyi gözaltına aldıkları bildirildi. Açıklamada, zanlıların, haklarında hukuki işlemlerin başlatılması için ilgili mercilere sevk edildiği bilgisine yer verildi.
Irak’ın batısındaki Anbar vilayetinde, Anbar Operasyonlar Komutanı Tümgeneral Nasır el-Gannam, Ratba Çölü’nde biri askeri bir yetkili 2 DEAŞ unsurunun öldürüldüğünü açıkladı. Gannam, açıklamasında, Anbar Operasyonlar Komutanlığı 1. Tümen’in Ratba ilçesinin güneyindeki El-Gazlan Nehri bölgesinde düzenlediği güvenlik operasyonuyla patlayıcı yelek giyen iki unsuru öldürdüğünü belirterek, ölen DEAŞ’lılardan birinin örgütün Ratba Çölü askeri yetkilisi Şatran el-Meravi isimli terörist olduğunu söyledi.
Irak güvenlik güçleri, Kerkük vilayetinde de özellikle DEAŞ’ın vilayet içerisinde ve çevresindeki operasyonlarını artırdığı bir dönemde, örgüt unsurlarına karşı operasyonlarını sürdürüyor. Irak Silahlı Kuvvetler Başkomutan Sözcüsü Tümgeneral Yahya Resul, dünkü açıklamasında, Kerkük vilayetinin Dakuk ilçesinde güvenlik güçleri ile DEAŞ unsurları arasında çıkan silahlı çatışmada birkaç DEAŞ mensubunun öldürüldüğünü aktardı. 9. Zırhlı Tümen’den bir ekibin terör örgütü DEAŞ kalıntılarına yönelik operasyonlar kapsamında Dakuk’taki Vadi eş-Şam bölgesinde arama çalışmaları başlattığına işaret eden Resul, operasyon sonucunda birkaç teröristin öldürüldüğünü, silahlarının ele geçirildiğini, gıda malzemeleri ve patlayıcı yüklü araçların bulunduğunu ve araçların olay yerinde imha edildiğini söyledi.



Libya’nın yurtdışında dondurulmuş fonlarının çözülmesine yönelik olası gizli anlaşmalar

Basında yer alan haberlerde Abdulhamid ed-Dibeybe hükümeti ile ABD Başkan Donald Trump'ın yönetiminden yetkililer arasında Libya'nın yurtdışında dondurulan fonlarına ilişkin gizli müzakereler yürütüldüğü belirtiliyor (UBH Başbakanlık Basın Ofisi)
Basında yer alan haberlerde Abdulhamid ed-Dibeybe hükümeti ile ABD Başkan Donald Trump'ın yönetiminden yetkililer arasında Libya'nın yurtdışında dondurulan fonlarına ilişkin gizli müzakereler yürütüldüğü belirtiliyor (UBH Başbakanlık Basın Ofisi)
TT

Libya’nın yurtdışında dondurulmuş fonlarının çözülmesine yönelik olası gizli anlaşmalar

Basında yer alan haberlerde Abdulhamid ed-Dibeybe hükümeti ile ABD Başkan Donald Trump'ın yönetiminden yetkililer arasında Libya'nın yurtdışında dondurulan fonlarına ilişkin gizli müzakereler yürütüldüğü belirtiliyor (UBH Başbakanlık Basın Ofisi)
Basında yer alan haberlerde Abdulhamid ed-Dibeybe hükümeti ile ABD Başkan Donald Trump'ın yönetiminden yetkililer arasında Libya'nın yurtdışında dondurulan fonlarına ilişkin gizli müzakereler yürütüldüğü belirtiliyor (UBH Başbakanlık Basın Ofisi)

Zayed Hediyye

Libya'da Abdulhamid ed-Dibeybe’nin başbakanı olduğu Ulusal Birlik Hükümeti’nin (UBH) son aylarda karşı karşıya kaldığı siyasi ve ekonomik krizler devam ederken UBH ile ABD yönetimi arasında yapılan anlaşmalara ilişkin uluslararası basında art arda çıkan haberler UBH’nin sıkıntılarını daha da arttırdı. Bu anlaşmalar arasında Washington'da dondurulan Libya fonlarının, ABD'ye bu fonların bir kısmının verilmesi karşılığında çözülmesini amaçlayan bir anlaşma da yer alıyor.

Bu anlaşmanın onaylanması halinde bu hamle, Temsilciler Meclisi'nin (TM) yeni bir bütçe vermeyi reddetmesi ve Libya’nın doğu kampının ABD ve Türkiye gibi Libya sahnesindeki önde gelen ve etkili olan uluslararası tarafların teveccühünü kazanmayı başarması sonucu UBH’nin son dönemde rakiplerine karşı gerilediği ekonomik ve siyasi düzeylerdeki konumunu iyileştirmesine katkı sağlayacak.

Washington için cazip bir anlaşma

Anlaşmanın ayrıntıları, İngiltere merkezli Middle East Eye haber sitesi ve diğer uluslararası basın kaynakları tarafından hazırlanan ve UBH ile Trump yönetiminden yetkililer arasında Libya'nın yurtdışında dondurulan ve 30 milyar dolar değerinde olduğu tahmin edilen fonlarına ilişkin gizli müzakerelerden bahseden bir haberde ortaya çıktı.

Söz konusu habere göre taraflar arasındaki görüşmeler geçtiğimiz nisan ayı sonlarında Katar'ın başkenti Doha'da gerçekleşti. ABD Başkanı Trump'ın Ortadoğu işlerinden sorumlu kıdemli danışmanı Massad Boulos ile UBH Başbakanı Dibeybe’nin Ulusal Güvenlik Danışmanı ve kuzeni İbrahim ed-Dibeybe’nin bir araya geldiği görüşmede, Libya'nın, Washington'ın dondurulan fonların çözülmesinde rol oynaması karşılığında, dondurulan fonların bir kısmını belirli ABD kuruluşlarına verme planı ele alındı.

Şarku’l Avsat’ın Middle East Eye'den aktardığı kaynaklara göre plan Trump'ın ekibinin ciddi ilgisini çekmiş ve planın uygulanmasına yönelik mekanizmaların takibi için iç görüşmeler çoktan başladı. Ancak bu durum, bazı tarafların dondurulmuş Libya fonlarını bir sonraki aşamada siyasi olarak değerlendirme niyetleri hakkında soru işaretleri yaratıyor.

Libyalı yetkililerden yalanlama

Öte yandan Libya Yatırım Otoritesi (LIA), fonların serbest bırakılmasına ilişkin olarak basında yer alan haberleri yalanladı. Bu iddiaların doğruluktan yoksun olduğunu ve güvenilir kaynaklara ya da yetkili makamlar tarafından yayınlanan resmi raporlara dayanmadığını vurgulayan LIA, tüm yatırım portföylerinin ve egemen fonlarının Denetim Bürosu ve İdari Kontrol Dairesi gibi yerel kuruluşların yanı sıra akredite sahibi uluslararası denetçiler de dahil olmak üzere uluslararası kuruluşlar tarafından periyodik izlemeye tabi tutulduğunu ve hesaplarının uluslararası kabul görmüş yönetişim, açıklama ve şeffaflık standartlarına uygun olarak düzenli olarak gözden geçirildiğini kaydetti.

Libya’dan hamleler

ABD son zamanlarda Libyalı kurumların ve önde gelen resmi şahsiyetlerin Libya’nin ABD bankalarında dondurulmuş fonlarının serbest bırakılmasına yönelik hamleleri için aktif bir arena haline geldi. Libyalı resmi kaynakların tahminlerine göre bu fonlar Libya'nın yurtdışındaki toplam fonlarının yüzde 25'inden fazlasını oluşturuyor ve yaklaşık 200 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor.

Bu hamlelerden en öne çıkanı, birkaç gün önce İngiltere merkezli Africa Confidential dergisinin sayfalarında yayınlanan ve Libya Devlet Varlıklarının Geri Kazanımı ve Yönetimi Ofisi (LAROM) eski Başkanı Muhammed el-Menseli'nin ‘çalıntı’ olarak nitelendirilen ve 50 milyar dolar değerinde olduğu tahmin edilen Libya’nın yurtdışındaki fonlarını kurtarmaya yönelik hamlelerinin ardından ABD makamları tarafından tutuklanmasının hangi koşullarda gerçekleştiğinden bahseden tartışmalı bir haberde ortaya çıktı.

Africa Confidential haberinde, Muhammed el-Menseli'nin geçtiğimiz yıl aralık ayında Washington'da Dışişleri, Adalet ve Hazine bakanlıkları yetkilileriyle bir araya geldiğini ve Muammer Kaddafi rejimi tarafından ABD’deki gizli hesaplara kaçırılan paraları Libya'nın geri alma niyetini kendilerine bildirdiğini aktardı. Habere göre Menseli bundan sadece birkaç hafta sonra 7 Ocak'ta izinsiz eylemlerde bulunduğu ve çifte vatandaşlığa sahip olduğu gerekçesiyle tutuklandı.

Libya’nın fonları onlarca yıldır dondurulmuş durumda

Libya'nın yurtdışında dondurulan fonları, 2011 yılında Muammer Kaddafi rejiminin devrilmesinden bu yana ülkenin karşı karşıya kaldığı en çetrefilli konulardan biri. Zira o tarihten bu yana göreve gelen hiçbir hükümet bu dosyayı yerinden oynatmayı başaramadı. Libya’nın yurtdışındaki fonları, 17 Şubat 2011'deki halk ayaklanmasını bastırmakla suçlanmasının ardından Kaddafi rejimine yaptırım uygulanmasını öngören 1973 sayılı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararı kapsamında dondurulmuştu.

Libya’nın dondurulmuş fonları, eski rejimin yurtdışında doğrudan veya dolaylı olarak sahip olduğu tüm finansal varlıkları, fonları ve ekonomik kaynakları kapsıyor. Resmi verilere göre yurt dışındaki bankalarda bulunan dondurulmuş fonlar, varlıklar ve tahviller de dahil olmak üzere 200 milyar dolar tutarında olduğu tahmin ediliyor.

Bu fonların yüzde 37’si Avrupa’da, yüzde 33’ü Kuzey Amerika’da, yüzde 23’ü Afrika’da, yüzde 6’sı Ortadoğu’da ve yüzde 1’i Güney Amerika bulunuyor.

Devasa yatırımlar

Dondurulan fonlar arasında şimdiki adı Libya Yatırım Otoritesi olan Libya Yatırım Fonu'na ait yatırımlar da yer alıyor. Libya'nın egemen varlık fonu, ülkenin fazla petrol gelirlerini yönetmek ve yatırım yapmak için 2006 yılında kuruldu. Kaddafi döneminde 100 milyar dolardan fazla kaynak tahsis edilen fon, tarım, emlak, finans, petrol ve gaz gibi çeşitli alanlardaki yatırımları yönetiyor ve gelirlerinin milyarlarca dolar olduğu tahmin ediliyor.

Bazı ülkeler geçtiğimiz yıllar boyunca, Libya'nın dondurulmuş fonlarına, bu fonlardan faydalanmak amacıyla göz dikti. Bazıları yasadışı yollardan ve Libya'ya karşı tazminat davaları açarak bu fonları elde etmeye çalıştı, ancak tüm bu girişimler başarısız oldu.

LIA Direktörü Ali Mahmud Reuters'a yaptığı açıklamada, LIA’nın 70 milyar dolarlık fonlarının aktif yönetiminin on yılı aşkın bir süre sonra ilk kez BMGK tarafından bu yılın sonlarına kadar onaylanmasını beklediğini söyledi. Mahmud, LIA'nın mart ayında sunduğu yatırım planının kasım ya da aralık ayında BMGK tarafından onaylanacağından emin olduğunu da sözlerine ekledi.

LIA’nın dört bölümden oluşan planının ilk bölümünün oldukça basit olduğunu belirten Mahmud, bu bölümde fonların dondurulduğu yıllar boyunca biriken fonların tahvil ödemeleri olarak yeniden yatırılmasının planladığını ifade etti.

Birçok hedef

Bingazi Üniversitesi'nde ekonomi ve siyaset bilimi profesörü olan Ali Cuma, UBH’nin bu olası anlaşmayla sadece bir değil, birkaç hedefe ulaşmayı amaçladığını düşünüyor.

Prof. Cuma, Dibeybe hükümetinin Libya'nın yurtdışındaki fonlarının kontrolünü yeniden ele geçirme çabasının öncelikle ekonomik sıkıntısını çözmeyi ya da hafifletmeyi amaçladığını, zira hükümetin şu anda TM başta olmak üzere çeşitli taraflarca kendisine dayatılan iç siyasi ve mali baskı nedeniyle kamu harcamalarını karşılayamadığını söyledi.

Prof. Cuma, değerlendirmesini şöyle sürdürdü:

“Bu teklif aynı zamanda ABD ve pragmatik tutumlarıyla tanınan yeni başkanı Donald Trump ile ilişkileri geliştirmeyi ve Libya'nın doğu kampının son haftalarda nispeten başarılı olduğu Washington'a karşı üstünlük sağlama çabalarının önünü kesmeyi amaçlıyor.”

Ancak birçok tarafın bu sızıntıları mali kazançlar karşılığında ulusal egemenliğin bir kısmının teslim edilmesi olarak istismar etmeye çalışacağı için anlaşmanın Dibeybe ve UBH üzerindeki olumsuz etkisi konusunda uyaran Prof. Cuma, Dibeybe hükümetinin bu hamlesinin, dondurulmuş fonların geri alınması ile ulusal egemenliğin korunması arasında bir denge kurma becerisi açısından gerçek bir sınav niteliği taşıdığını, fakat mevcut aşamada bu iki zıt kutbu bir araya getirmenin oldukça zor olduğunu vurguladı.