Dibeybe, hükümetin nihai şeklini Libya Temsilciler Meclisi sundu

Menfi, BM’ye ateşkesi güçlendirme çağrısı yaptı

Libyalılar, 25 Şubat’ta da Trablus’taki ‘Şubat Devriminin’ onuncu yıldönümü kutlamalarına devam etti (AFP)
Libyalılar, 25 Şubat’ta da Trablus’taki ‘Şubat Devriminin’ onuncu yıldönümü kutlamalarına devam etti (AFP)
TT

Dibeybe, hükümetin nihai şeklini Libya Temsilciler Meclisi sundu

Libyalılar, 25 Şubat’ta da Trablus’taki ‘Şubat Devriminin’ onuncu yıldönümü kutlamalarına devam etti (AFP)
Libyalılar, 25 Şubat’ta da Trablus’taki ‘Şubat Devriminin’ onuncu yıldönümü kutlamalarına devam etti (AFP)

Yeni Libya hükümetini kurmakla görevli Başbakan Abdulhamid Dibeybe, güven oyu almak üzere bir oturum düzenlenmesine hazırlık olarak, hükümetinin nihai şeklini Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih’e teslim etti.
Temsilciler Meclisi Sözcüsü Abdullah Belihak, 25 Şubat’ta gazetecilere yaptığı açıklamada, Salih’in ‘ulusal birlik hükümetinin şekli ve yapısı hakkında bir metin teslim aldığını’ açıklarken, ayrıntıya ise yer vermedi.
Trablus’taki yeni yürütme otoritesi Troykasının geçici karargahı, listenin açıklanmasından birkaç saat önce hazırlıklara tanık oldu. ‘Ulusal birlik’ hükümetinin medya ofisi, Dibeybe’nin, ‘başbakan yardımcıları, bakanlar ve müsteşarlarla’ birlikte, hükümet oluşumu ilanının ayrıntılarını ele aldığı bir basın toplantısı düzenlediğini duyurdu.
Dibeybe, tüm bölgelerden nitelikli vatandaşları egemen pozisyonlara sunmak istediğini söylerken, yeni hükümetin görevlerini resmen devralması halinde de ilgileneceği en önemli meselelerden birinin koronavirüs pandemisi ve elektrik krizi olduğunu açıkladı.
Dibeybe, “Parlamentonun güvenini kazandıktan sonra vatandaşlar lehine çok cesur kararlar alacağız ve halkın acısını dindirmek için çalışacağız” ifadelerini kullanarak, Libya halkını temsil edecek ve ‘hükümetin bölünmesi’ sorununu çözebilecek gerçek bir ulusal birlik hükümeti oluşturmak için çalışma taahhüdünde bulundu.
Yeni hükümet, yıllarca süren kronik kaos ve şiddeti sona erdirmeyi amaçlayan bir yol haritası uyarınca, iki rakip hükümetin yerini alacak ve gelecek Aralık ayında yapılması planlanan genel seçimlere kadarki dönemi denetleyecek.

Ülkenin yaşadığı krizden çıkmanın tek yolu: Diyalog
Öte yandan yeni Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi, yeni hükümetin kurulduğunun ilan edilmesini beklerken, Libya’daki Birleşmiş Milletler (BM) misyonuna ‘askeri düzenlemelere, ateşkesin sürdürülmesine, silahsızlanmaya, ve nitelikli kişilerin sivil, güvenlik ve askeri kurumlara entegrasyonuna desteğini sürdürme’ çağrısı yaptı.
Menfi, 25 Şubat’ta Trablus’tan ‘Zoom’ uygulaması aracılığıyla uluslararası izleme komitesinden doğan siyasi çalışma grubunun yedinci toplantısının faaliyetlerine Dibeybe ile ortak bir katılım gösterdi. Muhammed el-Menfi, toplantı sırasında ‘yaşam koşullarını iyileştirmek ve vatandaşlara temel hizmetleri sağlamak için Başbakan ile koordineli çalışmak’ istediğini açıklayarak, ‘diyaloğun, ülkenin yaşadığı krizden çıkmanın tek uygun yolu olduğunu’ vurguladı.
Menfi, geçen çarşamba günü Twitter üzerinden vatandaşlara hitaben yaptığı konuşmada, “Şeffaflık ve güvenilirlik, size yazmamı ve sizi neler olup bittiğinden ve perde arkasından haberdar etmemi gerektiriyor” dedi. Muhammed el-Menfi, “Milletvekilleri ve Devlet Yüksek Konseyi üyeleriyle, ayrıca bazı vatandaşlarla birlikte, hükümeti onaylamak, işimizi resmileştirmek, hareket etmek ve engelsiz çalışmak için çaba sarf ediyoruz” değerlendirmesinde bulundu.

Menfi’den paralı askerleri sınır dışı etme sözü
Libya topraklarında yolsuzluğa neden olan paralı askerleri de sınır dışı etme taahhüdünde bulunan Menfi ayrıca, “Bedeli ne olursa olsun Libyalılar arasında bir daha savaş olmayacak. Tek vatan ve tek din olarak birleştik” ifadelerini kullandı.
Menfi ve yardımcıları, geçen çarşamba günü yeni hükümetin kurulmasını ele almak üzere Libya Siyasi Diyalog Forumu’nun bazı üyeleriyle bir araya gelirken, aynı şekilde Yüksek Seçim Kurulu Başkanı İmad es-Sayih ile de yaklaşan seçimler hakkında görüşmede bulundu. Yeni hükümetin ilanı, on yıllık kaosu sona erdirmek için gelecek Aralık ayında seçimlerin yapılmasını şart koşan bir geçiş aşamasının ilk ayağı sayılıyor. Medya ofisi de hükümet listesinin, Temsilciler Meclisi’nin onayına sunulmadan önce Başkanlık Konseyi’ne sunulacağını ilan etmişti. Temsilciler Meclisi Sözcüsü Abdullah Belihak, Dibeybe’nin, 25 Şubat’ta Meclis Başkanı Akile Salih’e hükümet yapısını teslim edeceğini açıkladı. Belihak, adımın, listeyi ‘güven oylamasını’ da içeren bir oturumda meclis üyelerine sunmaya yönelik bir hazırlık olarak değerlendirildiğini belirtti.

Salih, Sirte şehrine gitmeye ikna edildi
Parlamento kaynaklarına göre Salih, başkent Trablus’ta bir araya geldiği birinci ve ikinci yardımcıları aracılığıyla, muhalif bazı milletvekilleri, ‘Sabratha şehrinde bir oturum düzenleme fikrinden vazgeçmeye ve hükümet tartışmasını çözmek için Sirte şehrine gitmeye’ ikna etmeyi başardı.
Temsilciler Meclisi, kurumları birleştirme ve bir sonraki seçimlere kadar geçiş sürecini yönetme gibi zorlu görevlerine başlamadan önce hükümete güven vermek için gelecek ayın 19’unda sona erecek olan 3 haftalık bir süreye sahip.
Abdulhamid Dibeybe, daha önce bakanları ‘çeşitliliği ve geniş katılımı dikkate alarak, yetkinlik kriterlerine göre’ seçme taahhüdünde bulunmuştu. BM tarafından hazırlanan yol haritası, ‘başbakan, bakan ve bakan yardımcılarının görevlerinin en az yüzde 30’unun’ uzun süredir iktidar çevrelerinden dışlanmış kadınlara ve gençlere emanet edilmesi gerektiğini öngörüyor.

Sirte çalışmalar devam ediyor
Belediye Başkanı Salim Amir’in Temsilciler Meclisi’ndeki yetkililerle genişletilmiş toplantısının ardından Sirte Belediyesi Yürütme Kurulu, geçen çarşamba günü açıklamada bulundu. Kurul, hükümete güven vermek üzere Temsilciler Meclisi’nin Sirte şehrindeki oturumlarına ev sahipliği yapması için düzenlemelerin, hazırlıkların ve çalışmaların ilerleyişinin kontrol edildiğini açıkladı.
Öte yandan Başbakan Dibeybe, geçen çarşamba günü Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian ile ‘olumlu’ olarak nitelendirdiği bir görüşme gerçekleştirdi. Le Drian, görüşmede ‘yeni yol haritası ve siyasi diyaloğun sonuçları uyarınca hükümetin oluşumuna desteğini’ dile getirdi. Bu uluslararası destekten duyduğu memnuniyeti dile getiren Dibeybe ise, bu desteğin Libya’nın yakın gelecekte istikrar ve kalkınmaya ulaşmasına yardımcı olmasını umduğunu ifade etti.
ABD ve batı baskısı bağlamında ise Abdulhamid Dibeybe, geçen çarşamba günü ABD’nin Libya Büyükelçisi Richard Norland ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Norland, görüşme sırasında, ülkesinin ‘ulusal birlik hükümetini, Libya diyaloğu sonuçlarını, geriye kalan devlet kurumlarının iyileştirilmesi ve siyasi bölünmenin kesin bir şekilde sona ermesi için ileriye gitme arzusunu desteklemeye yönelik’ ciddi çabalarına dikkati çekti.
Dibeybe, ülkesinin ‘Libya’nın güvenliği ve istikrarı konusundaki’ desteğini ve endişesini dile getiren Cezayir Büyükelçisi Kemal Hicazi ile de görüştü. Hicazi, iki ülke arasındaki ilişkinin ortak tarihinin ve derinliğinin, ‘iki kardeş halkın çıkarını ve refahını sağlayacak şekilde çok sayıda ikili çalışma ve koordinasyonun anahtarı olacağına’ dikkati çekti.



Gazze Şeridi’ndeki istikrar gücü, daha akıcı düzenlemelere mi yoksa daha fazla karmaşaya mı yol açacak?

Gazze şehrinin er-Rimal semtinde, sığınağa dönüştürülen bir okulda yer alan, yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan kampın genel görünümü (AFP)
Gazze şehrinin er-Rimal semtinde, sığınağa dönüştürülen bir okulda yer alan, yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan kampın genel görünümü (AFP)
TT

Gazze Şeridi’ndeki istikrar gücü, daha akıcı düzenlemelere mi yoksa daha fazla karmaşaya mı yol açacak?

Gazze şehrinin er-Rimal semtinde, sığınağa dönüştürülen bir okulda yer alan, yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan kampın genel görünümü (AFP)
Gazze şehrinin er-Rimal semtinde, sığınağa dönüştürülen bir okulda yer alan, yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan kampın genel görünümü (AFP)

Gazze Şeridi'ne bir ‘istikrar gücü’ konuşlandırılması konusu, ABD'nin Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'ne sunduğu karar taslağı ve Başkan Donald Trump'ın, yaklaşık bir ay önce yürürlüğe giren ateşkesin geri kalan hükümlerini uygulamak üzere bu uluslararası güçlerin yakında Gazze Şeridi'ne varacağını duyurmasıyla ivme kazandı.

Görevleri ve konuşlanmaları konusunda hazırlık aşamasında görüş ayrılıkları yaşanan, Mısır’ın ise görev alanlarının genişletilmesiyle ilgili çatışmalar olabileceği yönünde endişe duyduğu bu güçler, uzmanlara göre karmaşık düzenlemelerle karşı karşıya kalabilir. Özellikle İsrail’in konunun BM Güvenlik Konseyi’ne götürülmesine karşı çıkması, Türkiye’nin kuvvetlere katılması ve Filistin tarafının çekinceleri olması hâlinde olası bir Rusya-Çin vetosu ihtimali, bu durumu daha da karmaşık hâle getirir. Uzmanlar, bu kuvvetlerin ancak geniş bir uzlaşı süreci oluşturulması hâlinde ve ateşkes anlaşmasını koruma amacına hizmet edecek şekilde yakın bir zamanda kurulabileceğini öngörüyor.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre Trump, ABD'nin Gazze Şeridi'ne yönelik barış planını desteklemeyi amaçlayan karar taslağını BM Güvenlik Konseyi'ne sunacağını açıklamasından bir gün sonra, uluslararası istikrar güçlerinin ‘çok yakında’ Gazze Şeridi'ne varmasını beklediğini söyledi.

Trump, Beyaz Saray'da Orta Asya ülkeleri liderleriyle yaptığı toplantıda, “Bu çok yakında gerçekleşecek. Gazze'de işler yolunda gidiyor” dedi. Bu açıklama, İsrail ile Hamas arasında ateşkesin yürürlüğe girmesinden yaklaşık bir ay sonra Gazze Şeridi'nde zorlu insani koşulların devam etmesi üzerine bir gazetecinin uluslararası güçlerin bölgeye konuşlandırılmasıyla ilgili sorusuna yanıt olarak yapıldı.

ABD'nin BM Daimî Temsilciliği’nin açıklamasına göre ABD, Trump'ın Gazze Şeridi için hazırladığı barış planını desteklemek amacıyla BM Güvenlik Konseyi'ne bir karar taslağı sundu. Henüz oylama tarihi belirlenmemiş olan karar taslağı, ‘Gazze’de istikrarı sağlamak amacıyla geçici bir uluslararası güç’ kurulmasına izin veriyor. Bu güç, uluslararası hukuk ve uluslararası insancıl hukukla uyumlu olmak kaydıyla, yetkisi kapsamındaki görevleri yerine getirmek için ‘gerekli tüm araçları kullanma’ yetkisine sahip olacak.

Axios internet sitesi salı günü bir ABD yetkilisinin, ABD'nin BM Güvenlik Konseyi'nin bazı üyelerine, Gazze'de en az iki yıl süreyle uluslararası bir güç oluşturulması için bir karar taslağı gönderdiğini ve ilk birliklerin önümüzdeki ocak ayına kadar Gazze'ye konuşlandırılmasının hedeflendiğini söylediğini aktardı.

İsrail'in Gazze şehrine düzenlediği saldırı sırasında yıkılan bir evin enkazından ceset çıkaran Filistinliler (AFP)İsrail'in Gazze şehrine düzenlediği saldırı sırasında yıkılan bir evin enkazından ceset çıkaran Filistinliler (AFP)

İsrail uzmanı Dr. Said Ukkaşe, ‘istikrar gücü’ dosyasının daha BM Güvenlik Konseyi’ne sunulma aşamasından itibaren zorlu düzenlemelerle karşılaşacağını düşünüyor. Özellikle İsrail’in, bu gücün uluslararası sistem tarafından onaylanmasına karşı çıkması ve Türkiye gibi katılımcı ülkelere itirazlarının bulunması, ayrıca Rusya ile Çin’in metindeki bazı ifadeleri kabul etmeyip bu konuda herhangi birinin veto hakkını kullanma olasılığı, süreci daha da zorlaştırıyor.

Ukkaşe, Trump’ın söylediği gibi kuvvetlerin yakın zamanda ulaşmasının pek mümkün olmadığını belirtti. Mevcut karmaşık koşullar altında bunun yakın bir tarihte gerçekleşmeyeceğini, ancak perde arkasında üzerinde anlaşmaya varılmış ve yalnızca duyurulmayı bekleyen bazı gizli süreçler varsa bunun mümkün olabileceğini ifade etti.

Filistinli siyasi analist Dr. Abdulmehdi Mutava da Çin ve Rusya'nın herhangi bir Arap veya Filistinli çekinceye veto hakkını kullanma olasılığı göz önüne alındığında, istikrar gücünün özellikle BM Güvenlik Konseyi'nde zorluklarla karşılaşacağına inanıyor. Mutava, bu karmaşık düzenlemeler göz önüne alındığında, geniş bir mutabakat sağlanmadıkça güçlerin gelmesinden bahsetmek için henüz çok erken olduğunu belirtti.

Endişeler BM Güvenlik Konseyi ile sınırlı değil, sahaya da uzanıyor. Mısır Enformasyon Kurumu Başkanı Ziya Raşvan, son açıklamalarında, uluslararası güce Hamas'ı silahsızlandırma görevinin verilmesi halinde ‘çatışmalar’ yaşanacağına işaret etti.

Sorunun, İsrail'in Gazze planının uygulanmasını engelleyen koşullar dayatmasından kaynaklandığını açıklayan Raşvan, “Filistinliler, Gazze'nin güvenliğini yabancı bir gücün devralmasını veya işgalin vesayetle değiştirilmesini kabul etmeyecek” dedi.

Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'ne düzenlenen İsrail saldırısında hayatını kaybeden iki çocuğun cenazelerinin başında göz yaşı döken Filistinliler (AFP)Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'ne düzenlenen İsrail saldırısında hayatını kaybeden iki çocuğun cenazelerinin başında göz yaşı döken Filistinliler (AFP)

Mısır Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Temim Halaf, salı günü CBS News'e verdiği röportajda, “İstikrar gücünün oluşumu, yapısı, yetki alanı ve süresi de dahil olmak üzere çeşitli unsurlar hakkında Amerikalı ve bölgesel ortaklarla görüşmeler sürüyor” dedi.

Said Ukkaşe, Mısır'ın tutumunun ve endişelerinin haklı olduğuna inanıyor. Ukkaşe, Kahire’nin bölge konusunda diğer tüm taraflardan daha fazla tecrübeye sahip ve Filistinli gruplarla uzlaşı içinde, silahsızlanmanın kademeli şekilde gerçekleşmesine yönelik bir vizyona sahip olduğunu belirtti. Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada Ukkaşe, “Trump, eğer istikrar güçleri maddesi konusunda uluslararası ve İsrailli taraflarla uzlaşı sağlanamazsa, herkesi şaşırtarak çok uluslu güçlerin gönderilmesini gündeme getirebilir” değerlendirmesinde bulundu.

Mutava, ‘hiçbir Arap veya İslam ülkesinin silahsızlanma konusunda bir çatışmaya girmeyi kabul etmeyeceğini’ düşünüyor. Mutava, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, “Beklenen uluslararası gücün başarısı, bu güce Filistin polis gücünün eklenmesine bağlı. Bu güç, istikrar güçleri tarafından desteklenen açık bir plan çerçevesinde kanunları uygulamaktan tek başına sorumlu olacak” ifadelerini kullandı.


İsrail'e ait İHA’nın Güney Lübnan'da bir aracı hedef alması sonucu çok sayıda kişi yaralandı

Güney Lübnan'ın Sur ilçesinde İsrail ordusunun hedef aldığı bir bölgede enkaz altında kalan hasarlı bir araç ortaya çıktı.
Güney Lübnan'ın Sur ilçesinde İsrail ordusunun hedef aldığı bir bölgede enkaz altında kalan hasarlı bir araç ortaya çıktı.
TT

İsrail'e ait İHA’nın Güney Lübnan'da bir aracı hedef alması sonucu çok sayıda kişi yaralandı

Güney Lübnan'ın Sur ilçesinde İsrail ordusunun hedef aldığı bir bölgede enkaz altında kalan hasarlı bir araç ortaya çıktı.
Güney Lübnan'ın Sur ilçesinde İsrail ordusunun hedef aldığı bir bölgede enkaz altında kalan hasarlı bir araç ortaya çıktı.

Lübnan Ulusal Haber Ajansı bugün, İsrail'e ait insansız hava aracının (İHA), Güney Lübnan'da bir aracı iki füzeyle hedef aldığını bildirdi.

Ajans haberinde, "Bugün sabah saat 08.00 civarında, düşmana ait bir İHA, Bint Cubeyl kentindeki Salah Gandur Hastanesi yakınlarında bir aracı hedef alan iki güdümlü füzeyle saldırı düzenledi ve yaralanmalara neden olduğunu" bildirdi.

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn dün yaptığı açıklamada, "Lübnan'ın Kasım 2024'te ABD ve Fransa'nın himayesinde varılan düşmanlıkların durdurulması anlaşmasına bağlılığını teyit ettik. Ne yazık ki, bu anlaşmaya göre İsrail'in anlaşmadan 60 gün sonra güneyden tamamen ve tümüyle çekilmesi gerekiyordu. Ancak İsrail hâlâ beş tepeyi işgal ediyor ve Lübnan'a ve halkına yönelik tehditlerin her geçen gün artmasıyla saldırılarını yoğunlaştırıyor" ifadelerini kullandı.


Trump "Gazze gücünü" çok yakın görürken, İsrail tünellerle mücadele ediyor

İşgal altındaki Batı Şeria'da, Nablus'un doğusunda yerleşimcilerin topraklarına el koymasını protesto eden Filistinliler, dün İsrail ordusunun attığı gaz bombalarından kaçıyor (AFP)
İşgal altındaki Batı Şeria'da, Nablus'un doğusunda yerleşimcilerin topraklarına el koymasını protesto eden Filistinliler, dün İsrail ordusunun attığı gaz bombalarından kaçıyor (AFP)
TT

Trump "Gazze gücünü" çok yakın görürken, İsrail tünellerle mücadele ediyor

İşgal altındaki Batı Şeria'da, Nablus'un doğusunda yerleşimcilerin topraklarına el koymasını protesto eden Filistinliler, dün İsrail ordusunun attığı gaz bombalarından kaçıyor (AFP)
İşgal altındaki Batı Şeria'da, Nablus'un doğusunda yerleşimcilerin topraklarına el koymasını protesto eden Filistinliler, dün İsrail ordusunun attığı gaz bombalarından kaçıyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump'ın uluslararası güçlerin çok yakında Gazze'ye konuşlandırılacağını açıklamasından birkaç saat sonra, İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, orduya Gazze Şeridi'ndeki Hamas'ın tüm tünellerini "son tünele kadar" imha etme ve yok etme emri verdiğini duyurdu.

İsrail'in bu hamlesi, Tel Aviv'in, Hamas'ı silahsızlandırılmasını da içeren beklenen askeri güç yerine, Hamas ile doğrudan etkileşimi tercih ettiği yönündeki Filistinli ve bölgesel değerlendirmeleri pekiştirdi. Katz, "Tüneller yoksa, Hamas da yok" diye tweet attı.  

İsrail, Hamas'ı silahsızlandırarak ve tünel ağını yok ederek yenmeyi hedefliyor; ancak bu, iki yıllık yıkıcı savaş boyunca başaramadığı bir görev.

Maariv gazetesinin askeri yorumcusu Avi Aşkenazi, "Katz'ın bu kararlı açıklaması, İsrail ordusunun anlaşmanın ikinci aşaması başlamadan önce daha fazla başarı elde etmek için sektördeki çalışma temposunu artırmaya karar verdiği bir zamanda geldi" değerlendirmesinde bulundu.