Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun, adil ve şeffaf bir seçim sözü verdi

Önümüzdeki Haziran ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini protesto eden göstericiler (AFP)
Önümüzdeki Haziran ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini protesto eden göstericiler (AFP)
TT

Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun, adil ve şeffaf bir seçim sözü verdi

Önümüzdeki Haziran ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini protesto eden göstericiler (AFP)
Önümüzdeki Haziran ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini protesto eden göstericiler (AFP)

Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun, 12 Haziran'da yapılması planlanan parlamento seçimlerinin dürüst ve şeffaf olacağı sözü verdi ve seçmenlerin görevlerini barış ve güvenle yerine getirebilmeleri için gerekli tüm kaynakların kullanıldığını ifade etti. Tebbun’un açıklamaları, göstericilerin seçimlerin düzenlenmesine karşı devam eden baskısı sonrası geldi.
Cezayir resmi haber ajansı, dün Cumhurbaşkanının, İşçi Bayramı münasebetiyle Cezayirlilere gönderdiği mesajını yayınladı. Cumhurbaşkanı Tebbun’un mesajında şu ifadeler yer aldı: “Yaklaşan seçimler güçlü ve güvenilir kurumlar inşa etmek için halkın özgür iradesi ve egemenliğiyle üstleneceği hayati bir sınav olacak. Adaylar adil rekabet ilkeleri ve siyasi faaliyet etiği ışığında seçim kampanyalarını (üç hafta sonra başlayan) yürütmelidirler. Halk, temsilcilerini güven veren kadın ve erkeklerden, kamu işleri konusunda yetkin ve donanımlı biyografilere sahip olanlardan seçmeli. Bu seçim, demokrasinin ve milletin sesinin yükseltilmesi için bir miad olmalı”. İslamcılar seçimlere beş parti ve düzinelerce bağımsız adayla katılıyor. Bu durum yeni parlamentoda pek çok sandalye kazanma ihtimallerini artırıyor. Aynı zamanda, eski Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika'nın politikalarını destekleyen muhafazakar bir ulusal yönelime sahip partiler de seçimlere katılıyor. Öte yandan, laik ve sol eğilimli partiler ile demokrat çizgideki partiler, yasama kurumu üzerinde yasadışı bir rejimin hegemonyasının kurulacağını öne sürerek seçimleri boykot ettiler.
Hirak Hareketi aktivistleri Cuma günü düzenlenen gösterilerde, "otoritenin radikal bir sistem değişikliği talebini aşmak için kullandığı bir araç" olarak gördükleri seçim sürecini reddettiklerini ifade ettiler.
Birkaç sendikanın iki hafta önce daha yüksek ücret talebiyle başlattıkları grevleri örtülü bir şekilde eleştiren Tebbun, “Çeşitli sektörlerdeki her türlü talepler, vatandaşların menfaatlerini dikkate almalı, Cumhuriyet yasalarının çatısı altında olmalı ve şüpheli istismarcı niyetlerin içine dahil edildiği bir araç olmamalıdır. Çalışma dünyası her zaman üstün bir vatanseverlik bilinci ve saflarını güçlendirmek için güçlü bir isteklilik göstermiştir” ifadelerini kullandı.
Bakanlar Kurulu tarafından geçen Çarşamba günü yapılan açıklamada, grevlerin “faaliyet izni olmayan sendikalar tarafından yönetildiği, ulaşılamaz talepler doğurduğu, bazı sendika uygulamalarının açıklanmasa da net hedeflere hizmet ettiği ve kamu otoriteleri tarafından ortaya konan değişim iklimini bozmayı hedeflediği belirtilmişti. Açıklama eğitim, sağlık, posta ve sivil savunma sendikalarının protestolarının, otorite için büyük bir sınav olan yasama seçimlerini çarpıttığına işaret etti.
Salgından kaynaklanan durumun zorluklarına rağmen iş kurumlarını korumaya istekli olduğunu vurgulayan Tebbun, “Ekonomik kurumları desteklemek için mekanizmalar kurarak, işsiz gençlerimizin bir kısmını istihdam etmek için kademeli olarak ilerliyoruz. Bir yıldan fazla bir süredir, bürokrasinin zincirlerinden ve yozlaşmış fırsatçıların uygulamalarından kurtulup bağımsız ekonomik hareketliliğe hazırlanmak için gecemizi gündüzümüze katıyoruz. Salgının neden olduğu acil durumlar bazı hedeflerimize belirlenen süreler içinde ulaşmamızı engellerken, siyasi irade ekonomik toparlanmayı hızlandırmak için daha güçlü hareket ediyor.”
İşçi Partisi lideri Louisa Hanoune ise dün yayınladığı bir video kaydından hükümeti "Kovid-19" krizinin başlangıcından bu yana kaybedilen iş pozisyonlarıyla ilgili "gerçeği gizlemekle" suçladı. Hanoune, konuya ilişkin şunları söyledi: “İş dünyasında kaybedilen iş sayısı iddia ettikleri gibi yarım milyon değil, 1 milyon 600 binden fazla. İşsizlik oranı yüzde 15 değil, bundan çok daha fazla. Sosyal kriz, Hirak Hareketinin 22 Şubat 2019'da patlak vermesinin sebepleri arasındaydı. 2020'de hükümetin yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle uyguladığı kapanma, yoksulluk çemberinin daha da genişlemesine neden oldu. Ayrıca yüzlerce küçük işletme iflas etti.”



Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)

Filistinli yetkililere göre Gazze'de ateşkes görüşmeleri çıkmaza girdi. 

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla BBC'ye konuşan kaynaklar, Tel Aviv yönetiminin Katar'ın başkenti Doha'daki müzakerelere, ihtilaflı konularda karar vermeye yanaşmayan bir heyet gönderdiğini savunuyor. 

Ayrıca yetkililer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD ziyaretiyle "zaman kazanmaya" çalıştığını ve süreci tıkadığını ileri sürüyor. 

Netanyahu, 7-10 Temmuz'da gerçekleştirdiği ziyarette ABD Başkanı Donald Trump'la bir araya gelmişti. Ancak beklenen 60 günlük ateşkesin sağlandığına dair bir açıklama yapılmamıştı.

Filistinli yetkililer, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesi ve bölgeye yardım girişleri gibi konularda uzlaşma sağlanamadığını belirtiyor. 

BBC, özellikle İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığını aktarıyor. İsrail ordusunun Gazze'nin 1 ila 1,5 kilometre içine giren bir alandaki "tampon bölgeleri" bırakmak istemediği ifade ediliyor.

Diğer yandan Hamas'ın tampon bölgelere ait haritaları istediği ve sözkonusu alanın söylenenden çok daha büyük olduğunun ortaya çıktığı aktarılıyor. Buna göre İsrail ordusu, bazı noktalarda Gazze'nin 3 kilometre kadar içine giren tampon bölgeler inşa etmeyi planlıyor. 

Filistinli örgütün ilk etapta bu konuda taviz vermeyi düşündüğü fakat haritaları görünce bundan vazgeçtiği ifade ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin tamamında işgalini sürdürmeyi planladığı aktarılıyor.

Kaynaklardan biri, Netanyahu yönetiminin tutumuna dair şunları söylüyor: 

Bu görüşmeleri hiçbir zaman ciddiye almadılar. Bunları zaman kazanmak ve sahte bir ilerleme görüntüsü vermek için kullandılar.

Diğer yandan New York Times'ın (NYT) analizinde, Netanyahu'nun Gazze savaşını iktidarını sürdürmek için kullandığına dikkat çekiliyor. 

Netanyahu'nun, savaşın sürmesini isteyen Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir gibi radikal sağcı koalisyon ortaklarını memnun etmek için ateşkese yanaşmadığı ifade ediliyor. 

Analizde, Netanyahu'nun Nisan 2024'te ateşkes yapmayı düşündüğü fakat yine aynı baskılar nedeniyle geri adım attığı belirtiliyor. Bazı Amerikalı yetkililerin, Netanyahu'yla İsrail halkının yüzde 50'sinin savaş yerine rehine takası anlaşmasını istediğine dair anket sonuçları paylaştığı, İsrail liderininse şöyle yanıt verdiği aktarılıyor: 

Evet ama bu yüzde 50'lik kesim benim seçmenlerimden oluşmuyor.

Başbakanın yargı reformu paketinin 2023'te büyük protestolara yol açtığı, hatta yedek askerlerin greve gittiği anımsatılıyor. Bunlara ek olarak Netanyahu hakkında yolsuzluk ve rüşvet suçlamalarıyla açılan davaların sürdüğü hatırlatılıyor. 

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Kasım 2024'te tutuklama emri çıkarmıştı. 

Analizde, Netanyahu'nun Gazze savaşını uzatarak bu davalardan kendini korumaya çalıştığı belirtiliyor. "İsrail hiç olmadığı kadar güvensiz bir konumda" denen analizde, başbakanın hamlelerinin ülke tarihinin en karanlık sayfalarından birini oluşturduğu ifade ediliyor: 

Netanyahu, 21. yüzyılın felaketlerinden birinin mimarı ve bu felaket, İsrail'in adını muhtemelen onlarca yıl lekeleyecek.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, New York Times