Uzmanlar cevapladı: Fazla uyumak sağlığa zararlı mı?

Uzun süredir normalden fazla uykuya ihtiyaç duyuyorsanız, bu bir sağlık sorununun göstergesi olabilir (Pixabay)
Uzun süredir normalden fazla uykuya ihtiyaç duyuyorsanız, bu bir sağlık sorununun göstergesi olabilir (Pixabay)
TT

Uzmanlar cevapladı: Fazla uyumak sağlığa zararlı mı?

Uzun süredir normalden fazla uykuya ihtiyaç duyuyorsanız, bu bir sağlık sorununun göstergesi olabilir (Pixabay)
Uzun süredir normalden fazla uykuya ihtiyaç duyuyorsanız, bu bir sağlık sorununun göstergesi olabilir (Pixabay)

Yeterince uyuyamamak odaklanma ve duygu durumunda sorun yaratırken, birçok sağlık problemini de birlikte getiriyor.
Peki, fazla uyumak da sağlığa zararlı olabilir mi?
Uyku araştırması ve sinirbilim alanında çalışan 26 uzman bu sorunun cevabını aradı. Uzmanlardan yüzde 85’i fazla uyumanın sağlığa zararlı olmadığını düşünüyor.
ABD Donanması Tıbbi Nöropsikoloji Araştırma Birimi’nden Dr. Jo Caldwell, "İdeal uyku süresi 7 saat gibi görünüyor. Bunun altındaki her saatte sağlık açısından olumsuz etkiler artıyor. 7 saatin üzerindeki her bir saat için de aynı şey geçerli" dedi.
Sağlık açısından olumsuz sonuçlar arasında diyabet, kalp rahatsızlığı ve obezite gibi rahatsızlıklar bulunuyor. Düşük fiziksel aktivite ve fazla uyku ise ölüm oranında artışla ilişkili.
Öte yandan bu veriler yalnızca gözlemsel, yani farklı uyku düzenlerine sahip kişilerde bunun sağlık açısından sonuçları gözlemlere dayanarak elde edildi.
Şu anda fazla uykuyla ölüm oranını birbiriyle ilişkilendiren, uyku süresinin deneysel olarak incelendiği veriler mevcut değil.
Harvard Üniversitesi’nden uyku uzmanı Dr. Monika Haack, "Alışılan uyku süresini uzatmanın, kan basıncının azalması, acıya duyarlılığın azalması ve insülin duyarlılığının artması gibi birkaç biyolojik sistem üzerinde olumlu etkisi bulunuyor" ifadelerini kullandı.
Yukarıda da belirtildiği gibi, gözlemsel verilere göre 7 saatten fazla uyumak sağlığa zararlı olabilir. Öte yandan Harvard Üniversitesi’nden uyku uzmanı Dr Jamie Zeitzer bu bağlantıya ilişkin şu değerlendirmede bulundu:
"Bunun 'uzun süre uyumak sağlığa zararlıdır' diye yorumlanmasında şöyle bir sorun var; çok uyuyan kişilerdeki olumsuz sağlık sonuçlarının tam nedenini bilmiyoruz. Tıbbi olarak çok uyumalarına neden olacak bir durum olabilir (uyku bir takım şeylerin iyileştirilmesi için çok iyidir)."
Peki sağlıklı olan ne kadar uyumak? Eastern Virginia Tıp Okulu’ndan uzman Dr James Ware "Sağlıklı birinin abartılı şekilde fazla uyuması mümkün değil. Bunun yerine kişi ya yatakta uyanık ve rahatsız şekilde yatar ya da kalkar" dedi.
Uzmanlar herkesin uyku ihtiyacının değişebileceğini belirtirken, ortalama 7-8 saat uykunun gerekli olduğunu belirtiyor.

Independent Türkçe, Sciencealert



Avrupa'da yazın gelmesiyle birlikte turizm karşıtı eylemler hız kazandı

Portekiz'in başkentindeki göstericiler "Lizbon, turistikleşmeye karşı" pankartı taşıdı (AP)
Portekiz'in başkentindeki göstericiler "Lizbon, turistikleşmeye karşı" pankartı taşıdı (AP)
TT

Avrupa'da yazın gelmesiyle birlikte turizm karşıtı eylemler hız kazandı

Portekiz'in başkentindeki göstericiler "Lizbon, turistikleşmeye karşı" pankartı taşıdı (AP)
Portekiz'in başkentindeki göstericiler "Lizbon, turistikleşmeye karşı" pankartı taşıdı (AP)

Turizmin olumsuz etkileri pazar günü Avrupa'nın pek çok yerinde protesto edildi. 

İspanya'da Barselona, İtalya'da Cenova, Portekiz'de Lizbon gibi farklı kentlerde sokaklara dökülen binlerce kişi, aşırı turizm yüzünden barınma maliyetlerinin arttığını ve çevrenin kirlendiğini haykırdı. 

Barselona'daki yürüyüşte turistlere su tabancasıyla ateş edildi. "Turizm bizden çalıyor" ve "Turistler eve dönün" gibi pankartlar açıldı. 

dfrgty
Barselona'daki protestoda eylemcilerin Sagrada Familia'ya gitmesi engellendi (AFP)

Cenova'daki göstericiler gürültülü bavullarla ses çıkardı. Roma ve Venedik gibi turistik merkezlerle aynı sorunları yaşamak istemediklerini belirterek kentin yöneticilerine gerekli düzenlemelerin yapılması için seslendiler. 

İspanya'nın Mayorka adasındaysa iki katlı turist otobüsü durduruldu. 

Aynı ülkenin kuzeyinde yer alan San Sebastián'daki eylemi düzenleyenlerden Asier Basurto, "Düşmanımız turistler değil, turizmin arkasına saklanıp yerel toplumun barınması ve hayatından çalan sömürücüler" dedi.

Basurto, turizme odaklanan yapısı nedeniyle kentin değiştiğini, bu yüzden gençlerin San Sebastián'dan uzaklaştığını ve şehrin bir turizm sahnesine dönüştüğünü ekledi.

İspanya'nın gayrısafi milli hasılasının yüzde 12'sinden fazlası turizmden geliyor. Mayorka, Minorka ve Ibiza gibi popüler adalarda yalnızca bir milyon civarında kişi yaşasa da 2024'te 15 milyonu aşkın yabancı turisti ağırladılar. 

Mayorka'daki eylem komitesinden Pere Joan Femenia, "Bu turizm modeli ekonomik refah getirmektense ev krizi gibi sorunlara yol açıyor" ifadesini kullandı. 

Göstericiler öğretmen, polis ve sağlık çalışanlarının, yüksek kira fiyatları yüzünden bu adalara taşınmak istemediğini de vurguladı. 

Independent Türkçe, New York Times, AP