İsrail Batı Şeria’nın C Bölgesindeki Filistin inşaatlarını durduracak

Fotoğraf (Reuters_Arşiv)
Fotoğraf (Reuters_Arşiv)
TT

İsrail Batı Şeria’nın C Bölgesindeki Filistin inşaatlarını durduracak

Fotoğraf (Reuters_Arşiv)
Fotoğraf (Reuters_Arşiv)

İsrail merkezli Yediot Ahronot gazetesinin internet haber portalı YnetNews, Mavi ve Beyaz İttifakı'nın (Kahol Lavan) Lideri Benny Gantz ve Yeni Umut Partisi (Tikva Hadaşa) Genel Başkanı Gideon Saar’ın yeni hükümet koalisyonu için resmî imza töreni öncesinde anlaştığını belirtti.
İsrail Meclisi Knesset'te güvenoyu aldıktan sonra bugün göreve başlayacak olan “Değişim Hükümeti”nin, Batı Şeria'nın yaklaşık üçte ikisini oluşturan ve idari ve güvenlik açısından İsrail'e bağlı olan "C" kategorisindeki bölgelerde yürütülen Filistinlilerin inşaat faaliyetlerini takip etmek ve bu konuda Sivil İdare'ye rapor vermek üzere bir komite oluşturacak
YnetNews’e göre, anlaşma, Tikva Hadaşa Partisi’nden Zeev Elkin'in, partinin bu bölgelerdeki Filistin inşaatlarını takip etmek için devraldığı İskan Bakanlığı altında özel bir komite kurulmasını talep etmesinden sonra, iki taraf arasında yaşanan ihtilafın ardından uzlaşı sağlandı. Ancak Gantz, bu görevin özel komiteler kurup daha büyük bütçeler ayrılarak ordunun sivil yönetiminin elinde kalması konusunda ısrar etti.
Filistin inşaatlarına aşırı düşmanlığıyla bilinen Elkin, yasa dışı binaların yıkımına başlamak ve Filistinlilerin inşaat yapmasını önlemek için söz konusu bölgede arazi ekimini hızlandırmak amacıyla C bölgelerinde nüfus sayımı yapılmasını öngören bir çalışma belgesi geliştirmeye çalışıyor.
Komite, bu geniş ve tartışmalı alanda Filistin inşaatını sınırlamayı hedefliyor, ancak yeni eylem mekanizmalarına göre komisyona 30 milyon şekel tahsis edecek.
Öte yandan komite, mevcut ve planlanan Filistin inşaatı hakkında istihbarat toplayacak, finansman kaynaklarını kurutmak için çalışarak "Filistinlilerin söz konusu bölgede yasadışı inşasına" karşı yasal süreç yürütecek.
Batı Şeria'nın yaklaşık üçte ikisini oluşturan C Bölgesi'ndeki Filistinliler ve İsrailliler arasında meydana gelen söz konusu çatışma oldukça eskilere dayanmakta.
Filistin hükümeti 2019'da Batı Şeria'da A, B ve C olarak bilinen bölgelere dair yaptığı bu sınıflandırmayı kaldırdığını duyurdu ancak sahada hiçbir şey değişmedi. Bilakis, normal ve tekrarlanan bir adımla İsrail, C Bölgesi'ndeki Filistinlilere ait mülkleri yıktı ve buraya yeni yerleşim birimleri kurdu.
Filistin'in söz konusu adımı, Batı Şeria'yı A, B ve C olmak üzere 3 bölgeye ayıran Oslo Anlaşmalarının imzalanmasından 26 yıl sonra gerçekleşti.
Filistin’in başlıca nüfus merkezlerini içeren A bölgesi, Filistin güvenlik ve idari kontrolü altındadır. Söz konusu bölge Batı Şeria’nın yüzde 18’ini kapsamakta.
Filistin’in idari, İsrail’in ise güvenlik kontrolü altında tutulan B bölgesi ise Batı Şeria’nın yüzde 21’ini kapsamakta.
Batı Şeria'nın yüzde 61'ini kapsayan C bölgesi ise İsrail'in işgali altında bulunuyor.
C Bölgesi'nde yerleşim yerleri, geniş arazi alanları ve vatandaşlar için özel yollar bulunmakta. İsrail söz konusu bölgelere Filistinlilerin nadiren inşaat yapmasına izin verse de bir süre sonra o inşaatları yıkıyor.
Örneğin İsrail, 2016-2018 yılları arasında C Bölgesi'ndeki bin 485 Filistinlinin inşaat ruhsatı başvurusundan sadece yüzde 0,81’ine denk gelen 21'ini onayladı.
2019'da Güvenlik Kabinesi Filistinliler için prensipte 700 yapı ruhsatı onaylasa da gerçekte çok azına ruhsat verildi.
Uluslararası toplumun çoğu uzlaşma inşasını uluslararası hukukun ihlali olarak görüyor.
Filistin Kurtuluş Örgütü’nün (FKÖ)  Toprak Savunması ve Yerleşim yerlerine Karşı Direniş Ulusal Ofisi tarafından dün yayınlanan Filistin resmi raporunda, Kudüs'e yerleşen yerleşim ve C bölgesi üzerindeki kontrolünün sıkılaştırılmasının yeni İsrail hükümetinin programının merkezinde yer aldığı belirtildi.



Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

TT

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

İsrail ordusu bugün, aynı bölgede Hamas'a ait üç kilometreden uzun büyük bir tünelin imha edildiğini duyurduktan bir gün sonra, kuvvetlerinin “Majin Oz” adı verilen yeni bir eksenin açılışını tamamladığını açıklayarak Gazze Şeridi'ndeki Filistinlileri, özellikle de Han Yunus sakinlerini şaşırttı.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, “188. Tugay ve Golani Tugayı güçleri Han Yunus'un doğusu ve batısını ayıran Majin Oz ekseninin açılışını tamamladı. Eksen yaklaşık 15 kilometrelik bir mesafe boyunca uzanıyor.”

Yeni “Majin Oz” ekseni Han Yunus'un doğusunu batıdan ayıracak ve Han Yunus'un Refah'tan ayrılmasını “Morag” ekseniyle de devam ettirecek.

Resim  İsrail ordusu tarafından yayınlanan, soldan sağa çapraz olarak uzanan ve Morag ekseni ile bir noktada kesişen Magen Oz ekseninin görüntüsü

Han Yunus bölgesindeki son hamleler, İsrail'in “insani şehir” olduğunu iddia ettiği ve Refah'taki (Gazze Şeridi'nin güneyi ve Han Yunus) yüz binlerce Gazzeli’nin bir çadır alanına tıkıştırılmasına yol açacak planla aynı zamana denk geliyor.

İsrail ordusuna göre bu yeni eksen, Hamas üzerindeki “baskının” ve Han Yunus Tugayı'na karşı yürütülen savaşın çözümünün merkezi bir parçası.

Bir parçalama politikası

Ancak İsrail, Gazze'yi parçalamak ve Doha'da devam eden dolaylı müzakerelerde İsrail'in Şerit'ten tamamen çekilmesinde ısrar eden Hamas üzerinde baskı kurmak için tesadüfi coğrafi eksenler dayatma politikası izliyor.

Gazze'deki saha kaynakları Şarku’l Avsat'a yaptıkları açıklamada, "Yeni eksen İsrail'in kontrolü altındaki birçok bölgeyi kapsıyor: Kizan en-Neccar, Curti el-Lut, Şeyh Nasır, Mean, Menara, Huza'a, Absan, al-Kara'a ve Beni Suheyla." Kaynaklar, “bu bölgenin, herhangi bir Filistinlinin sınıra yaklaşmasını önlemek için sınırdan 2 kilometreden daha uzağa ulaşan geniş tampon bölgeler oluşturmayı amaçladığını,

bunun da Han Yunus'un doğu bölgesinde yaşayan yüz binlerce kişinin İsrail güçlerinin orada kalması halinde, evlerine dönmesini engellemek anlamına geldiğini” belirtti.

İsrail ordusundan yapılan açıklamaya göre yeni “Magen Oz” ekseninin ilan edilmesiyle Hamas üzerinde daha fazla baskı kurulması amaçlanıyor.

İsrail, Refah'ı Han Yunus'tan ayıran Morag ekseninden çekilmemekte ısrar ederken, İbrani medyasının Refah'ın yaklaşık 2 kilometreye kadar olan bazı bölümlerinde askeri kontrolü sürdürmesi koşuluyla “eksenden çekilmek için müzakerelerde esneklik önerdiği” yönündeki haberleri Hamas reddediyor. Hamas, tamamen çekilene kadar kademeli bir çekilme için harita ve belirli tarihler konusunda ısrar ediyor.

Hamas, özellikle geçtiğimiz ocak ayında gerçekleşen ateşkes sırasında İsrail ordusu tarafından kurulan Netzarim ekseninin (Gazze Şehri'nin güneyinde, Gazze Şeridi'nin kuzeyini merkezinden ve güneyinden ayıran) büyük bir kısmı ve Gazze Şeridi'nin kuzeyinde geçici olarak kurulan eksenlerin bir kısmını ortadan kaldırmayı başardıktan sonra, kademeli geri çekilme ve bu yeni eksenlerin ortadan kaldırılması taleplerinde ısrarcı görünüyor.

Büyük Tünel Yıkıldı

Bu arada İsrail ordusu dün, iki aydan uzun bir süre önce Han Yunus'ta yapılan operasyonlar sırasında keşfedilen büyük bir Hamas tünelini yıktığını duyurdu.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, güçlerinin "merkezi bir yeraltı yolunda bulunan tüneli keşfettiğini ve tamamen yok ettiğini" belirterek, tünelin "yaklaşık 3,5 kilometre uzunluğunda olduğunu ve içinde birkaç sığınak bulunduğu" kaydedildi.

Şarku'l Avsat'a konuşan Filistinli saha kaynaklarına göre “bu tünel Hamas'ın askeri kolu olan El Kassam Tugaylarına ait en uzun tünellerden biri ve tünelden birçok tünel ve açılım bulunuyor, savunma tünelleri, komuta ve kontrol için kullanılan tüneller var.”

“Tünelin Mean, Al-Menara ve Han Yunus'un güneydoğusundaki diğer bölgelerde yer aldığını” belirten kaynaklar, “tünelin Kassam Tugayları savaşçıları için savaş düğümleri içerdiğine ve bu tüneli gerek bu bölgelerde gerekse büyük tünelin açıldığı yakın bölgelerde İsrail güçleriyle savaşmak için kullandıklarına” işaret etti.

Kaynaklar, son birkaç haftalarda bu bölgelerde çok sayıda operasyon gerçekleştirildiğini ve İsrail araçlarının patlayıcı düzenekler ve tanksavar füzeleriyle hedef alındığını belirtti.

Kaynaklar, savaşın belirli bir döneminde, büyük tünelin içinde, saha komutanlarının İsrail güçlerine karşı muharebeleri yönettiği, bu güçlerin hareketlerinin izlendiği ve onlara karşı saldırı planlamak için hareketlerinin belgelendiği komuta ve kontrol için özel tüneller bulunduğuna dikkat çekti.

rtgy6u
Gazze tünelinin içindeki bir İsrail askeri, Kasım 2023 (Reuters)

İsrail güçleri, savaşın başlangıcında ve Netzarim ekseninin kontrolünde duyurulduğu gibi, bazıları 2 ve 3 kilometre uzunluğa ulaşan, bazıları Gazze Şeridi'nin kuzeyi ile merkezini birbirine bağlayan ve araçların geçtiği çeşitli büyüklükteki tünellerin imha edildiğini sık sık duyurdu.

İsrail güçleri Gazze Şeridi'nde 20 aydan fazla bir süredir faaliyet göstermelerine, Hamas'ın kabiliyetlerini önemli ölçüde yok etmeyi başardıklarını iddia etmelerine rağmen, Han Yunus örneğinde olduğu gibi girdikleri bölgelere her yeniden girişlerinde daha fazla tünel ortaya çıkarmakta ve bunları yok etmek için çalışmaktadırlar. Saha kaynakları İsrail ordusunun daha önce bu bölgede en az bir kez, bazı bölgelerde ise iki kez operasyon düzenlediğini vurguluyor.