Filistin kökenli komünist aday Jadue, Şili'nin yeni devlet başkanı olabilir: Şilili Yahudiler endişeli 

Jadue'nun komünist partinin başkan adayı olarak yarışması nisanda yapılan açıklamayla kesinleşti (Twitter/@Hezbolsonaro)
Jadue'nun komünist partinin başkan adayı olarak yarışması nisanda yapılan açıklamayla kesinleşti (Twitter/@Hezbolsonaro)
TT

Filistin kökenli komünist aday Jadue, Şili'nin yeni devlet başkanı olabilir: Şilili Yahudiler endişeli 

Jadue'nun komünist partinin başkan adayı olarak yarışması nisanda yapılan açıklamayla kesinleşti (Twitter/@Hezbolsonaro)
Jadue'nun komünist partinin başkan adayı olarak yarışması nisanda yapılan açıklamayla kesinleşti (Twitter/@Hezbolsonaro)

Şili'de kasımda düzenlenecek devlet başkanlığı seçimlerinde Filistin kökenli komünist aday Daniel Jadue'nun anketlerde ilk sıraya yerleşmesi, Latin Amerika'da yeni bir sol hükümetin kurulacağı yönünde heyecan yaratıyor.
2012'den bu yana başkent Santiago'daki işçi bölgesi Recoleta'nın belediye başkanı olan 53 yaşındaki Şili Komünist Partisi adayı, aslen mimar ve şehir plancısı. Şili Filistinli Öğrenciler Genel Sendikası başkanı olarak siyasete atılan Jadue, Latin Amerika ve Karayipler Filistin Gençlik Örgütü genel koordinatörü olarak da görev yapmıştı.
400 binden fazla Filistin kökenlinin yaşadığı ülke, Ortadoğu dışında dünyada en fazla sayıda Filistinliye ev sahipliği yapıyor. Batı Şeria'dan göçen Filistinli Hıristiyan bir aileden gelen Jadue, son dönemde Şili'de hızla yükselen soldan büyük destek görüyor.
21 Kasım'da düzenlenecek devlet başkanlığı seçimlerinin ilk turunda hiçbir aday çoğunluğu kazanamazsa 19 Aralık'ta ikinci tura gidilecek. Birçok ankete göre Jadue büyük ihtimalle ikinci turda seçimi kazanacak. Anketlere göre komünist siyasetçinin seçimdeki en önemli rakipleri, sağcı Bağımsız Demokrat Birlik adayı Joaquín Lavín ve Hıristiyan Demokrat Partili Senato Başkanı Yasna Provoste.
Daniel Jadue, devlet başkanı seçilmesi halinde eşitsizliği azaltacak reformları hayata geçirmeyi, gelir vergisini artırarak emeklilik sistemini yeniden düzenlemeyi vaat ediyor. 

Haaretz: Şilili Yahudiler endişeli 
Öte yandan İsrail'in sol eğilimli gazetelerinden Haaretz'de yayımlanan haberde, Jadue'nun devlet başkanı olma ihtimalinin Yahudi toplumunda tedirginlik yarattığı belirtildi. Haberde,.daha önce İsrail karşıtı açıklamalarıyla dikkat çeken Jadue'nun İsrail'e ve Yahudi toplumuna düşmanlığıyla tanınan bir isim olduğu iddia edildi.
İsrail karşıtı Boykot, Tecrit ve Yaptırımlar Hareket'nin (BDS) aktif bir destekçisi olan komünist siyasetçinin, daha önce antisemitizm suçlamalarını reddederek "Yahudilerle çok iyi anlaşıyorum ama Siyonistlerle bazı sorunlarım var" dediği hatırlatıldı.
İsrail'in geçen ay Gazze'ye düzenlediği hava saldırıları sırasında Jadue, Santiago'daki İsrail Büyükelçiliği önünde düzenlenen gösteriye katılmıştı.
Şili'de bugün yaklaşık 18 bin Yahudi yaşıyor. Ülke Arjantin ve Brezilya'dan sonra Güney Amerika'da en büyük Yahudi topluluğuna ev sahipliği yapıyor. Haaretz'e konuşan Şilili Yahudiler, Jadue'nun devlet başkanı olma ihtimalinin tedirginlik yarattığını söyledi.
Şili Yahudi Toplumu Başkanı Gerardo Gorodischer, "Büyük bir endişe var. Yahudiler korkuyor diyemem ama durumdan endişeliler. Jadue'yu üniversite yıllarından beri takip ediyoruz ve rahatsız edici görüşlere sahip olduğunu biliyoruz" dedi. Şili Yahudi Öğrenciler Federasyonu Başkanı Tamara Fischman ise, ülkede BDS hareketinin çok güçlü olduğunu ve Yahudi öğrencilerin giderek marjinalleştirildiğini savundu.
Independent Türkçe, Haaretz, Telesur, Bloomberg



Trump, Demokrat Parti'yi "kapatmanın yolunu arıyor"

Charlie Kirk'ün öldürülmesinin ardından en az bir yorumcu, Donald Trump'ın muhalefeti yasadışı ilan etmeye çalışmakta olabileceğini söylüyor (AFP)
Charlie Kirk'ün öldürülmesinin ardından en az bir yorumcu, Donald Trump'ın muhalefeti yasadışı ilan etmeye çalışmakta olabileceğini söylüyor (AFP)
TT

Trump, Demokrat Parti'yi "kapatmanın yolunu arıyor"

Charlie Kirk'ün öldürülmesinin ardından en az bir yorumcu, Donald Trump'ın muhalefeti yasadışı ilan etmeye çalışmakta olabileceğini söylüyor (AFP)
Charlie Kirk'ün öldürülmesinin ardından en az bir yorumcu, Donald Trump'ın muhalefeti yasadışı ilan etmeye çalışmakta olabileceğini söylüyor (AFP)

Bir analiste göre Donald Trump, muhafazakar yorumcu Charlie Kirk'ün öldürülmesinin ardından Demokrat Parti'yi yasaklamayı planlıyor olabilir.

CNN'den Jamal Simmons, Trump ve Beyaz Saray Özel Kalem Müdürü Yardımcısı Stephen Miller'ın son yorumlarının Birleşik Devletler'deki iki partili sistemin geleceği konusunda "kesinlikle endişe verici" olduğunu söyledi.

Kirk suikastının siyasi etkisini ele almak üzere Kaitlan Collins'in The Source programına katılan Simmons, şunları söyledi:

Başkan aşırılıkçı örgütlere karşı harekete geçeceğini söyledikten sonra özel kalem müdürü yardımcısı da bugün çıkıp Demokrat Parti'yi aşırılıkçı örgüt diye niteledi. Bu da şu soruyu akla getiriyor: Birleşik Devletler Başkanı, Demokrat Parti'yi yasaklayacak mı? Gidişat bu yönde mi? Birleşik Devletler Başkanı, Adalet Bakanlığı'nı Demokrat Parti'nin üzerine mi salacak?

Endişesinin bu olup olmadığı sorulduğunda Simmons, şu cevabı verdi:

Kesinlikle endişe verici. Bu başkan, siyasi düşmanlarını hedef almak için Adalet Bakanlığı'nı kullanmaya istekli olduğunu gösterdi. Bu, ülkedeki iki partili demokratik sistem hakkında çok ciddi sorular ortaya çıkarıyor.

Trump yönetimindeki üst düzey isimler pazartesi günü, kamuoyuna herhangi bir kanıt sunmadan, cinayetin organize bir sol görüşlü terör planının sonucu olduğunu iddia etti. Arkasındaki grupların peşine düşeceklerine söz verdiler.

Kirk'ün podcast'inin Birleşik Devletler Başkan Yardımcısı J.D. Vance'in sunduğu özel bölümüne katılan Miller, "Bu suikasta yol açan organize kampanyaya duyduğumuz tüm öfkeyi, bu terör ağlarını kökünden söküp atmak için kullanacağız" dedi.

Vance ayrıca program sırasında, "sol görüşlü aşırılığın" Kirk'ün öldürülmesinin "nedenlerinden biri" olduğunu söyledi.

Trump geçen hafta, Demokratlardan sandıkta "intikam" almak istediğini söylemişti; bu da en azından partinin seçim rakibi olacağına hâlâ inandığını gösteriyor. Ardından şunları eklemişti:

Sorun soldaki radikaller; onlar acımasız, korkunç ve politik açıdan kurnazlar.

Ağustosta verdiği bir röportajda Miller, "Demokrat Parti siyasi bir parti değil. Yurtiçindeki bir aşırılıkçı örgüt" demişti.

Demokrat Parti, Amerikan vatandaşları için savaşmıyor, onları umursamıyor veya temsil etmiyor.  Sadece azılı suçluların, çete üyelerinin, yasadışı göçmen katillerin ve teröristlerin savunulmasına adanmış bir kuruluştur.

Independent Türkçe


Çin'in "hayalet parçacık" makinesi evrenin sırlarını çözebilir

Küre, sıvı sintilatör diye bilinen 20 bin tonluk bir madde içeriyor (AP)
Küre, sıvı sintilatör diye bilinen 20 bin tonluk bir madde içeriyor (AP)
TT

Çin'in "hayalet parçacık" makinesi evrenin sırlarını çözebilir

Küre, sıvı sintilatör diye bilinen 20 bin tonluk bir madde içeriyor (AP)
Küre, sıvı sintilatör diye bilinen 20 bin tonluk bir madde içeriyor (AP)

Fizikçiler, gizemli "hayalet parçacıkların" keşfi karşısında yıllardır şaşkınlık içinde.

Elektrik yükü olmayan bu nötr atom altı parçacıkların bilimsel adı "nötrinolar". Elektrik veya manyetik kuvvetlerle yakalanamayan bu parçacıklar, fiziksel maddelerin içinden rahatça geçebiliyor.

Ancak parçacık fizikçileri Çin'in tepelerindeki fütüristik bir yeraltı gözlemevindeki yeni sıvı kubbe sayesinde bu zor yakalanan parçacıkları gözlemleyerek gizli bilimsel sırları ortaya çıkarmayı umuyor.

Küre, sıvı sintilatör diye bilinen 20 bin tonluk bir maddeyi barındırırken, nötrinolar yakındaki iki nükleer santral aracılığıyla sürekli yer altından besleniyor. İnce bir akrilik tabakayla kaplı küresel yapının tamamıysa 45 bin ton saf suyla dolu koruyucu bir silindir içinde duruyor.

Nötrinolar sintilatördeki protonlarla çarpışınca, günde yaklaşık 50 adet olmak üzere, çok küçük ama kaydedilebilir flaşlar yayıyor. Dünyanın dört bir yanındaki bilim insanları, nötrinoları uzaktan izliyor, ölçüyor ve kütlelerine göre sıralıyor.

Dünya çapında 700 fizikçiyle işbirliği yapan Çin Bilimler Akademisi'nden Wang Yifang, The Times'a şöyle diyor: 

Nötrino kütlesinin hiyerarşisini öğreneceğiz ve bu sayede parçacık fiziği, nötrinolar ve kozmoloji için bir model oluşturabiliriz.

Nötrinolar, süpernova patlamalarının yıldız füzyonları tarafından üretilebildikleri için evrendeki en bol parçacıklar. Wang, atom altı parçacıklar üzerine yapılan bu araştırmanın "evreni anlamamıza" katkı sağlayabileceğini söylüyor.

Bilim insanı günde 50 adet olmak üzere 100 bin flaş üretmenin ve istatistiksel açıdan anlamlı okumalar elde etmenin sadece 6 yıl süreceğini düşünüyor.

Nötrinolar ilk kez 1930'da Avusturyalı fizikçi Wolfgang Pauli tarafından öngörülmüştü. Pauli, elektrik yükü veya kütlesi olmayan ve maddeden serbestçe geçebilen bir parçacığın var olabileceği teorisini ortaya atmıştı. Araştırmaya göre, bir saniyede yaklaşık 100 trilyon nötrino vücudumuzdan geçiyor.

Bu keşif üzerine Pauli, "Korkunç bir şey yaptım. Saptanamayan bir parçacık olduğunu varsaydım" demişti. Fizikçi, kimsenin bir nötrino yakalayamayacağına dair bir kasa şampanya üzerine bahse girmişti. Ancak çeyrek asır sonra bu bahsi kaybetti.

Artık elektron, müon ve tau isminde üç tür nötrino olduğunu ve her birinin diğerine dönüşebildiğini biliyoruz. Bilim insanları bunları analiz ederek neden "madde"nin "antimadde"den daha fazla olduğu gibi, bilimin en büyük gizemlerini çözmenin anahtarını bulabilir.

Independent Türkçe


Fransa, Gazze'de "artık askeri mantığı kalmayan yıkıcı harekatı" kınıyor

Fransa, Netanyahu hükümetine Gazze'deki yıkıcı operasyonları sona erdirme çağrısında bulundu (AFP)
Fransa, Netanyahu hükümetine Gazze'deki yıkıcı operasyonları sona erdirme çağrısında bulundu (AFP)
TT

Fransa, Gazze'de "artık askeri mantığı kalmayan yıkıcı harekatı" kınıyor

Fransa, Netanyahu hükümetine Gazze'deki yıkıcı operasyonları sona erdirme çağrısında bulundu (AFP)
Fransa, Netanyahu hükümetine Gazze'deki yıkıcı operasyonları sona erdirme çağrısında bulundu (AFP)

Fransa, İsrail'in dün Gazze'ye yönelik başlattığı kara harekatını kınayarak, Binyamin Netanyahu hükümetine "artık askeri gerekçesi kalmayan bu yıkıcı harekata son vermesi" çağrısında bulundu.

Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığına göre Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, "açlık, temel ihtiyaç maddeleri ve acil bakıma erişimin yetersizliği ile karakterize edilen son derece ciddi insani ve sağlık durumu"na dikkat çekerek, İsrail'e "Gazze'ye insani yardım girişine yönelik tüm kısıtlamaları derhal kaldırması" ve "ateşkes sağlanması ve tüm rehinelerin serbest bırakılması amacıyla müzakerelerin en kısa sürede yeniden başlatılması" çağrısını yineledi.