Hasan Nasrallah hükümet kurma krizinde hakem olmayı reddediyor

Hasan Nasrallah hükümet kurma krizinde hakem olmayı reddediyor
TT

Hasan Nasrallah hükümet kurma krizinde hakem olmayı reddediyor

Hasan Nasrallah hükümet kurma krizinde hakem olmayı reddediyor

Lübnan Hizbullahı Genel Sekreteri Hasan Nasrallah, Özgür Yurtsever Hareketi Başkanı Milletvekili Cibran Basil’in kendisi için kabul edilen koşullara uyma davetini reddetti. Nasrallah, Hizbullah’ın konumunun ve önceliklerinin farklı olduğunu ve kendisi için kabul edilenlerin Lübnan’daki siyasi güçlerin çoğu tarafından kabul edilmeyeceğini belirtti. Nasrallah aynı zamanda hakem olma davetini de reddetti. Zira hakemliğin her iki tarafın da kabul ve teslimiyetini gerektirdiğini ancak bunun söz konusu olmadığını ve kendisinin bu işin içinde bulunmadığını belirtti.
Hizbullah Genel Sekreteri Nasrallah yerel siyasi gelişmeler ile ilgili yaptığı bir televizyon konuşmasında, Lübnan hükümetinin kurulamamasında İran ve Hizbullah’ın herhangi bir etkisi olduğunu reddetti. Temsilciler Meclisi Başkanı Nebih Berri’nin girişiminin, hükümet bakanlarının sayının 24 olmasında karara varılmasına ve portföylerin partilere sayı göre dağıtılması konusunda anlaşmaya varılmasını sağladığına dikkat çekti. Nasrallah “Başbakan Hariri’nin atanmasından bu yana, hükümet kurulmasını istiyorduk, Başkan Berri’yi arayarak, bir arkadaşa yardım çağrısında bulunan ilk kişi bendim” dedi.
Genel Sekreter Nasrallah Basil’in geçen pazar yaptığı açıklama ile ilgili olarak “Zorluk anında arkadaşın arkadaştan yardım istemesi normaldir ve biz yardım istemede önce davrandık, bu normal bir durum” ifadelerini kullandı. Basil’in daveti ile ilgili olarak “Bu davete karşılık vermeye başladık ve yardım eli uzattık haklı olan tüm Lübnanlıların haklarını savunuyoruz bu bizim görevlerimizden biri” ifadelerini vurguladı.
Nasrallah, Hizbullah’ın konumu ve önceliklerinin farklı olduğuna ve Lübnan’daki diğer siyasi güçlerin çoğunun kendisi için kabul edilen kabul etmeyeceklerine dikkat çekti. Nasrallah “Başkan Cibran Basil benden arkadaş olarak yardım istedi, ben de Başkan Berri’den arkadaş olarak yardım istedim. Bu çerçeve, bir sonuca varabileceğimiz mantıklı ve doğal olan tek çerçevedir” dedi. Basil’in bu daveti yaptığında Hizbullah ve Emel Hareketini tuzağa düşürme niyetinde olmadığını ve bu tür bir adımı atmayacak kadar akıllı olduğunu vurgulayan Nasrallah “Üçlü formülü hiç düşünmedik ve umuyorum ki bu konu bir yanılsamaya ve korkuya yol açmadan biter ve yanlış siyasi pozisyonlara ve düşmanlıklara yol açmaz” ifadelerini kullandı.
Nasrallah şunları da sözlerine ekledi:
“Yeni fikirler sunduk. Amaç hükümetin kurulmasını sağlayacak bir anlaşmaya varana kadar Cumhurbaşkanı Avn ve Hariri için memnuniyet veren bir yere ulaşmak. Kararlar alabilecek bir hükümet kurulması için her zaman umutlu olunması ve çözüm bulunması gerekiyor.”
Hizbullah Genel Sekreteri Nasrallah ayrıca “Biz elimizden geleni yapacağız. Sokaklarda halkımızın çektiği acılardan tanık olduklarımız hükümet kurmaya katılan herkes üzerinde ahlaki, insani ve psikolojik bir baskı olmalıdır” ifadelerini kullandı. Nasrallah “Üçlü formül konusunda, pozisyonumuz, tarafların üçte birinin etkisiz olmasını veya üçte birinin garantör olmasını kabul etmediğini anladığımız yönündeydi zira bu onların hakları. Hakların bulunduğu ve bulunacağı bir hükümet krizindeyiz. Bizim tutumumuz, Cumhurbaşkanının hükümeti kurmada yardımcı olması yönünde. Bu tutum tarafsız olduğumuz anlamına mı gelir?”
Nasrallah, İran’dan akaryakıt ithalatı ile ilgili olarak, İran’dan Lübnan’a benzin ve motorin ithal edilmesi ve dağıtılmasına yönelik tüm idari ve lojistik ilerlemelerin tamamlandığını ve bu sözün hala geçerli olduğunu, tüm ilerlemeler tamamladığı için sadece hareket iznine ihtiyaç duyulduğunu belirtti



Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
TT

Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)

Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani'nin açıklamaları, yardımcısı Muhsin el-Mendelavi ile yaşadığı tartışmanın ardından siyasi krize yol açarak dün yapılması planlanan oturumun ertelenmesine neden oldu.

El-Meşhedani, ‘Irak'ın kimliği’ olarak tanımladığı şeyin anayasa metninde belirtildiği gibi ‘Arap Birliği'nin kurucu üyesi’ olmakla ilişkilendirilmesini kınamış ve açıklamasında ‘bu kimliğin binlerce yıl öncesine dayandığını’ belirtmişti.

Söz konusu kimliğin bu bağlantıyla nitelendirilmesine ilişkin bir soruya cevaben el-Meşhedani, bu bağlantıyı tamamen uygunsuz bularak ‘saçma’ kelimesini kullandı ve siyasi bir krize yol açtı.

Oturumun ertelenmesine, yapılmaması konusunda ısrar etmesine ve açıklamalarını geri çekmemesine rağmen el-Meşhedani bugün X platformunda “Gerçek bir sınav anında Sünni bloklar başkan etrafında kenetleniyor” diye yazdı ve meclis başkanına destek vermek için parlamento merkezinde toplanan Sünni milletvekillerine atıfta bulundu.

Irak'ın siyasi geleneğine göre meclis başkanlığı Sünni güçlerin elindeyken, Kürtler cumhurbaşkanlığı, Şiiler ise başbakanlık koltuğuna oturuyor.

Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu, yardımcısıyla patlak veren krizi kontrol altına almak amacıyla Sünni kampı dışından el-Meşhedani'ye desteğini açıklayan ilk siyasi bloklardan biri oldu.

İnşa ve Kalkınma Bloğu Sözcüsü Firas el-Meslemavi yaptığı basın açıklamasında, “Cabbar el-Kenani, Muhammed es-Sayhud, Kazım et-Tuki ve Murtaza es-Saadi'nin de aralarında bulunduğu 5 milletvekilinden oluşan blok liderliği, oturumu etkileyen sözlü tartışmalarla ilgili olarak parlamento içinde yaşananların koşullarını belirlemek üzere Temsilciler Meclisi Başkanlığı ile kapalı bir toplantı gerçekleştirdi” dedi.

El-Meslemavi, “Yaşananlar, meclis başkanlığının toplu olarak sorumlu olduğu bir emsal teşkil ediyor. Çünkü en yüksek yasama otoritesi olan yasama kurumunun başkanlığını ve üyelerini düzenleyen usul kuralları ve Temsilciler Meclisi yasası vardır. Bu nedenle bir blok olarak çözümlerle birlikteyiz ve oturumları düzenlemek ve önemli yasaları geçirmek için uygun yolları destekliyoruz” ifadelerini kullandı.

Sudani liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu’nun el-Meşhedani ve yardımcılarıyla görüşmesi, parlamentodaki Sünni blokların el-Meşhedani'yi destekleyici bir tutum sergilemek üzere bir araya gelmesinin ardından gerçekleşti.

 Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)

Yanlış anlama

Sünni bir siyasetçiye göre, ‘el-Meşhedani'nin açıklamaları herhangi bir belirsizlik içermiyor, ancak Şii güçlerin yardımcısını bu yöne iten kasıtlı bir iradesi olduğu anlaşılıyor’.

Adının açıklanmaması kaydıyla Şarku'l Avsat'a konuşan Sünni siyasetçi, “El-Meşhedani ile pek çok konuda aynı fikirde olmasam da, Irak'ın kimliği ve anayasal olarak Arap Birliği üyeliğiyle ilişkilendirilmesi konusunda söyledikleri doğru. Hatalı olan Irak anayasasını hazırlayan taraftır” dedi.

Söz konusu tartışma, Temsilciler Meclisi Başkan Yardımcısı Muhsin el-Mendelavi’nin el-Meşhedani'yi telefonla arayarak “Irak'a hakaret ettin” demesiyle başladı.

Telefon görüşmesiyle yetinmeyen el-Mendelavi tartışmayı sürdürmek üzere el-Meşhedani'nin ofisine gitti ve ‘Irak'ın kimliği’ hakkındaki açıklamalarına itiraz etti. El-Meşhedani ise “Irak, Arap Birliği kurumundan daha büyüktür, 7 bin yıllıktır ve kimliğini onlarca yıllık bir kurumdan alması makul değildir” şeklinde yanıt verdi.

El-Meşhedani'nin Arap Birliği'ne ilişkin açıklamaları, meclis başkanlığı ile ilişkilerde bardağı taşıran son damla gibi görünse de el-Meşhedani televizyonda yaptığı açıklamalarda, Irak'ta önümüzdeki ay gösteriler düzenleneceğini ve bir güvenlik sorunu yaşanması halinde ‘acil durum hükümetine’ gidilebileceğini söylemek gibi başka önemli konuları da gündeme getirdi. ABD'nin Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) ile ilgili olarak tüm siyasi liderlere mesaj gönderdiğini de doğrulayan el-Meşhedani, ABD'nin yaklaşımının Halk Seferberlik Güçleri’ni yapılandırmak değil, güvenlik güçlerine entegre etmek olduğunu belirtti.

‘Boşluğu doldurmak’

Araştırmacı Yahya el-Kubeysi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Devlet içindeki Sünni temsiliyeti sadece bir boşluğu dolduruyor, çünkü bu boşluğu Şii siyasi aktörler yönlendiriyor.”

El-Kubeysi'ye göre bu durum, Federal Yüksek Mahkeme'nin Irak Temsilciler Meclisi eski Başkanı Muhammed el-Halbusi'yi görevinden alma ve parlamentodan ihraç etme kararına kadar uzanıyor.

El-Kubeysi, “Bu karar anayasal ya da yasal bir argümana dayanmıyordu; daha ziyade siyasi bir karardı. Federal Yüksek Mahkeme de bu kararı almak için bir araçtı” ifadelerini kullandı.

Araştırmacı Seyf es-Saadi'ye göre ‘Temsilciler Meclisi'nin krizi 61. madde ve fıkralarında öngörülen yasama sürecinden sapması ve siyasi bloklar ile liderlerinin meclisin genel gidişatını kontrol etmesidir. Tüm sorumluluk meclis başkanlığına atfedilemez; aksine Temsilciler Meclisi Başkanı’nın sorumluluğu milletvekillerinin sorumluluğunu tamamlayıcı niteliktedir. Milletvekillerinin çoğu kendi bloklarının direktiflerini takip etmekte ve başkanlarının kararlarına uymamakta, bu da parlamento içinde tıkanıklığa yol açmaktadır.’

Es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, ‘beşinci parlamento döneminin sona erdiğini ve halen yürütme makamının performansını denetleyecek anayasal bir dayanaktan yoksun olduğunu’ ifade etti.