Sudan’da enflasyon yüzde 400’ü aştı

Hartum’daki pazarlardan biri (Reuters)
Hartum’daki pazarlardan biri (Reuters)
TT

Sudan’da enflasyon yüzde 400’ü aştı

Hartum’daki pazarlardan biri (Reuters)
Hartum’daki pazarlardan biri (Reuters)

Uluslararası Para Fonu (IMF) tarafından desteklenen ekonomik reformdan sonra fiyatlardaki artıştan duyulan memnuniyetsizliğin ortasında, Sudan’daki enflasyon oranı yüzde 400’ü aştı.
Sudan resmi haber ajansı SUNA’ya göre, hükümet tarafından yapılan açıklamada, “Yıllık enflasyon Mayıs ayındaki yüzde 378,79’a kıyasla, Haziran ayında yüzde 412,75'e ulaştı” denildi.
SUNA, enflasyon oranındaki son artışın gıda dahil fiyat artışlarından kaynaklandığını bildirdi.
Ülke, ekonomik krizlerin yol açtığı kitlesel protestoların ardından Nisan 2019’da eski Devlet Başkanı Ömer El Beşir’in devrilmesinden bu yana zorlu bir geçiş aşamasından geçiyor.
Ağustos 2019’da kurulan geçiş hükümeti, on yıllardır süren ABD yaptırımları ve Beşir yönetimindeki kötü yönetimle hırpalanmış ekonomiyi düzeltme sözü verdi.
Son aylarda Sudan, akaryakıt sübvansiyonlarını kaldırdı ve karaborsadan kurtulmak için sterlindeki dalgalanmayı yönetti.
Birçok Sudanlının sert bulduğu bu önlemler, ülkenin borç yükünü azaltabilmesi için IMF desteklenen reformların bir parçasıydı.
Sudan’ın en büyük alacaklısı olan Paris Kulübü, geçen Cuma günü Hartum’un uluslararası arenaya yeniden kazandırılmasına yardımcı olmak için Sudan’ın kendisine olan borçlarının çoğunu iptal edeceğini duyurdu.
Bu duyuru, IMF’nin önümüzdeki birkaç yıl içinde Sudan’ın toplam borcunun yaklaşık yüzde 90’ını oluşturan 50 milyar dolardan fazla borcunu hafifletme çabası kapsamında geldi.
Geçen ay yüzlerce protestocu, son reformları protesto ederek hükümetin istifasını talep etmek için başkent ve diğer şehirlerde sokaklara döküldü.



ABD'de tarım krizi: İşçilerin yüzde 70'i gitti

On milyarlarca dolarlık meyve ve sebze, Kaliforniya'daki göçmenler tarafından elle toplanıyor (Reuters)
On milyarlarca dolarlık meyve ve sebze, Kaliforniya'daki göçmenler tarafından elle toplanıyor (Reuters)
TT

ABD'de tarım krizi: İşçilerin yüzde 70'i gitti

On milyarlarca dolarlık meyve ve sebze, Kaliforniya'daki göçmenler tarafından elle toplanıyor (Reuters)
On milyarlarca dolarlık meyve ve sebze, Kaliforniya'daki göçmenler tarafından elle toplanıyor (Reuters)

ABD'de Donald Trump yönetiminin göçmenlere yönelik sınır dışı ve gözaltı uygulamalarını artırması bir yandan protesto gösterilerine yol açarken diğer yandan da ekonomiyi olumsuz etkiliyor. 

Reuters, Kaliforniya tarlalarındaki mahsulün toplanmadan kaldığını bildiriyor. 

Birleşik Krallık merkezli haber ajansına konuşan çiftçi Lisa Tate, Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Dairesi'nin (ICE) düzenlediği baskınların etkilerinin sahada hissedildiğini vurguluyor. 

6 nesildir bu işi yaptıklarını belirterek şöyle diyor:

Tarlalarda çalışan işçilerin yaklaşık yüzde 70'i gitti. Eğer işgücünüzün yüzde 70'i yok olduysa mahsulün de yüzde 70'i toplanmaz ve bir günde çürüyüp gidebilir. Amerikalıların çoğu bu işi yapmak istemiyor. Buradaki çoğu çiftçi zar zor geçiniyor. Bunun bardağı taşıran son damla olmasından, pek çok kişinin batmasından korkuyorum.

Adını vermek istemeyen Meksikalı bir tarımcı geçen hafta çilek ektiklerini anlatırken eskiden 300 kişiyle bu işi yaptıklarını ancak bu sene işçi sayısında 80'de kaldıklarını aktardı. 

Bir başkası da önceden tarlada 80 kişiyle çalıştıklarını ama artık sayının 17'ye kadar indiğini vurguladı. 

csdfgthy
Endişeli tarım işçileri, marketlere ABD pasaportuna sahip olan çocukları gönderdiğini söylüyor (Reuters)

İşçiler tarlalarda yakalanırlarsa ailelerini bir daha görememekten korkuyor. Bir tanesi durumlarını şöyle anlattı:

Sabah korkarak uyanıyoruz. Güneş bizi endişelendiriyor, sıcak bizi endişelendiriyor ve artık daha da büyük bir sorunumuz var: Pek çok kişi eve dönemiyor. Sokakta herhangi bir belaya karışmak istemiyorum. Hangi sebeple olursa olsun gözaltına alınanlar sınır dışı ediliyor.

Kongre Bütçe Ofisi'nin eski direktörlerinden Douglas Holtz-Eakin, tarım çalışanlarının yaklaşık yüzde 80'inin ABD dışında doğduğunun, bunların da yarısının kaçak olarak ülkede yaşadığının tahmin edildiğini bildirdi.

Cumhuriyetçi ekonomist, kaçak işçilerin kaybının fiyatları yükselteceğine işaret etti. 

ABD'de sebze hasadının üçte birinden fazlası, meyve ve kabuklu yemiş üretimininse dörtte üçünden fazlası Kaliforniya'da yapılıyor. Eyaletin 2023'te tarımdan elde ettiği gelir 60 milyar doları aştı.

Merkez sol eğilimli Brookings Enstitüsü'nden Wendy Edelberg ve Tara Watson'la muhafazakar Amerika Girişim Enstitüsü'nden (American Enterprise Institute/AEI) Stan Veuger, bir makale hazırlayarak en az 50 yıldır ilk kez görülebilecek bir değişime işaret etmişti: Bu yıl ABD'ye giden göçmen sayısı, ülkeden ayrılanlardan az olabilir. 

Washington Post'un haberinde, ABD dışında doğmuş işçilerin sayısının marttan beri bir milyondan fazla düştüğü aktarılmıştı.

Independent Türkçe, Reuters, Washington Post