Cezayir, Fas’tan geçen Mağrip-Avrupa doğalgaz boru hattından vazgeçeceğini ima etti

Cezayir Enerji Bakanı Muhammed Arkab (Enerji Bakanlığı)
Cezayir Enerji Bakanı Muhammed Arkab (Enerji Bakanlığı)
TT

Cezayir, Fas’tan geçen Mağrip-Avrupa doğalgaz boru hattından vazgeçeceğini ima etti

Cezayir Enerji Bakanı Muhammed Arkab (Enerji Bakanlığı)
Cezayir Enerji Bakanı Muhammed Arkab (Enerji Bakanlığı)

Cezayir Enerji Bakanı Muhammed Arkab, yakın zamanda diplomatik ilişkileri kestiği Fas üzerinden geçen boru hattının devre dışı bırakılacağını ima ederek, Cezayir’in ihraç ettiği doğal gazın tamamının İspanya ile aralarındaki Medgaz boru hattı üzerinden gerçekleşeceğini bildirdi.
Cezayir resmi haber ajansı APS’ye göre Arkab, İspanya’nın Cezayir Büyükelçisi ile dün yaptığı görüşmede, Cezayir’in iki gün önce diplomatik ilişkilerini kestiği Fas’tan geçen Mağrip-Avrupa doğalgaz boru hattından vazgeçeceğini ima etti.
Fas, diplomatik ilişkiler kesilmeden önce, Cezayir gaz sahalarını Fas üzerinden Avrupa kıtasına bağlayan boru hattı anlaşmasının uzatılmasına desteğini ifade etmişti.
APS’de yer alan bir haberde ise, Fas’ın iki ülke arasındaki gaz anlaşmasını uzatmaya istekli olduğuna yönelik açıklaması ‘yalan’ olarak nitelendirilmiş, Fas’ın doğalgaz boru hattının Avrupa’ya geçişinden büyük fayda elde ettiğine dikkat çekilmişti.
Fas’ın gaz boru hattı (geçiş hakkı) çerçevesinde uyguladığı ücretlere ek olarak, kendi ihtiyacı için 800 milyon metreküp gazı pompaladığı da ifade edilmişti.
Cezayirli Bakan Arkab, İspanyol büyükelçi ile görüşmesinde, Cezayir’in Avrupa pazarlarından, özellikle İspanya pazarından artan gaz talebini karşılayabilecek kapasiteye sahip olduğunu söyleyerek, Cezayir’i doğrudan İspanya’ya bağlayan gaz boru hattının (Medgaz) kapasitesinin Akdeniz üzerinden genişletilmesine yönelik projeleri dile getirdi.
Cezayir milli enerji şirketi Sonatrach CEO’su tarafından Haziran ayında yapılan açıklamada, “Fas ile anlaşma yenilenmese bile Cezayir İspanya’ya tedarik sağlayabilecek ve ayrıca İspanya pazarından gelebilecek olası ek talebe de sorunsuz cevap verecektir” ifadelerini kullanmıştı.
Cezayir, aylarca süren gerilimin ardından geçtiğimiz Çarşamba günü son dönemde yaşanan düşmanca eylemler neticesinde Fas ile diplomatik ilişkilerinin kesildiğini duyurmuştu.



Şarku'l Avsat'a konuşan bir kaynak: Hamas, Kahire görüşmelerinde 5 madde öne sürecek

Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
TT

Şarku'l Avsat'a konuşan bir kaynak: Hamas, Kahire görüşmelerinde 5 madde öne sürecek

Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)

Hamas hareketinden bir kaynak Şarku'l Avsat'a yaptığı özel açıklamada hareketin Kahire'deki toplantıda kapsamlı bir anlaşma ile bölgesel ve uluslararası garantilerin şart koşulduğu beş yıla kadar uzun süreli bir ateşkes de dahil olmak üzere beş maddelik bir öneri sunacağını açıkladı.

Konumunun hassasiyeti nedeniyle ismini açıklamaktan kaçınan kaynak, hareketin sunacağı çerçevenin ilk olarak, iki taraf arasında kapsamlı bir esir takası anlaşmasını içeriyor. Kaynak, üzerinde mutabık kalınan mekanizmalar ve zamanlamaya göre bir paketle İsrail'in tüm mahkumları, mutabık kalınan sayıda Filistinli mahkum karşılığında, kalıcı ateşkes, işgal güçlerinin Gazze Şeridi'nin tamamından çekilmesi, yeniden imar ve kuşatmanın kaldırılması öngörecek anlaşmayı sunacağını belirtti.

Teklifin ikinci maddesine göre   Hamas bölgesel ve uluslararası garantilerle beş yıllık uzun bir ateşkese de hazır.

Üçüncü maddede ise bu çerçeve üzerinde anlaşmaya varıldığında, askeri operasyonların durdurulması, işgal güçlerinin 17/1/2025 anlaşmasına göre geri çekilmesi ve insani protokole göre yardımların girişi de dahil olmak üzere durumun 2 Mart 2025 öncesine döneceği teyidi yer alıyor.

Teklifin dördüncü maddesinde Mısır'ın Toplum Destek Komitesi önerisine uygun olarak Gazze'yi tam yetki ve görevlerle yönetecek bağımsız teknokratlardan oluşan yerel bir komitenin kurulması.

Hamas'ın Kahire toplantısında sunduğu önerinin beşinci ve son maddesi ise “Filistinli gruplar arasında yapılan ve sonuncusu 2024 Pekin Anlaşması olan anlaşmalar çerçevesinde Filistin ulusal mutabakatına hazır olunmasını içeriyordu.

ıopfgthy
Filistinliler Salı günü Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cebaliye mülteci kampındaki teçhizatı vuran İsrail saldırısının gerçekleştiği bölgeyi inceliyor (Reuters)

Salı günü erken saatlerde İsrail ve Hamas arasındaki ateşkes görüşmelerine aşina olan üst düzey bir Filistinli yetkili BBC'ye yaptığı açıklamada Katarlı ve Mısırlı arabulucuların Gazze'deki savaşı sona erdirmek için yeni bir formül önerdiklerini söylerken, bir Hamas lideri de hareketten bir heyetin ateşkes için “yeni fikirleri” görüşmek üzere Doha'dan Kahire'ye gittiğini doğruladı.

Yetkiliye göre plan, beş ila yedi yıl sürecek bir ateşkes, İsrail hapishanelerindeki Filistinli tutukluların serbest bırakılması karşılığında tüm İsrailli tutukluların serbest bırakılması, savaşın resmen sona ermesi ve İsrail'in Gazze'den tamamen çekilmesini içeriyor.

Filistinli yetkili ayrıca Hamas'ın Gazze'nin yönetimini “ulusal ve bölgesel düzeyde” üzerinde anlaşmaya varılacak herhangi bir Filistinli oluşuma devretmeye hazır olduğunu ifade ettiğini kaydetti. Bu oluşumun Batı Şeria'daki Filistin Yönetimi ya da yeni bir idari organ olabileceğini de sözlerine ekledi.

Yeni fikirler

Hamas Kahire'deki görüşmelerde liderlik konseyi başkanı Muhammed Derviş ve baş müzakereci Halil El Haya tarafından temsil edilecek.

AFP'ye konuşan ve adının açıklanmasını istemeyen bir Hamas lideri, heyetin Mısırlı yetkililerle ateşkese ulaşmak için yeni fikirler üzerinde görüşmeler yapacağını söyledi. Heyette müzakere heyetinin başkanı Halil El Haya ve bazı liderlerin yer aldığını belirtti.

fyuıo
Sağdan, Hamas liderlik konseyi üyeleri: Muhammed Derviş, Halil El Haya ve Nizar Awadallah geçtiğimiz Şubat ayında Tahran'da (AFP)

İsrail arabulucular tarafından önerilen olası plan hakkında yorum yapmadı. Planın başarı şansını değerlendirmek için henüz çok erken olsa da Filistinli yetkili mevcut arabuluculuk çabalarını ciddi olarak nitelendirdi ve Hamas'ın bu çabalara karşı “eşi görülmemiş bir esneklik” gösterdiğini söyledi.

Son ateşkes anlaşması bir ay önce İsrail'in Gazze'yi yeniden bombalamaya başlamasıyla çökmüştü.

Günler önce Hamas, altı haftalık bir ateşkes karşılığında grubun silahsızlandırılması talebini içeren bir İsrail önerisini reddetti.

Cumartesi günü İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas ortadan kaldırılmadan ve tüm rehineler teslim edilmeden savaşı sona erdirmeyeceğini söyledi. Hamas ise İsrail'den rehineleri serbest bırakmadan önce savaşı sona erdirmeyi taahhüt etmesini talep etti.