Arap Birliği’nden, Moskova ile bölgesel dosyalar konusunda iş birliğini geliştirme adımı

Arap Birliği, Rusya Merkezi Seçim Kurulu ile iş birliği protokolü imzalandı

Rusya Merkezi Seçim Kurulu ile iş birliği protokolünün imzalandığı toplantıdan bir kare (Arap Birliği)
Rusya Merkezi Seçim Kurulu ile iş birliği protokolünün imzalandığı toplantıdan bir kare (Arap Birliği)
TT

Arap Birliği’nden, Moskova ile bölgesel dosyalar konusunda iş birliğini geliştirme adımı

Rusya Merkezi Seçim Kurulu ile iş birliği protokolünün imzalandığı toplantıdan bir kare (Arap Birliği)
Rusya Merkezi Seçim Kurulu ile iş birliği protokolünün imzalandığı toplantıdan bir kare (Arap Birliği)

Arap Birliği Genel Sekreter Yardımcısı Hüsam Zeki, Moskova’da Rusya Dışişleri Bakanlığı yetkilileriyle bir dizi görüşme gerçekleştirdi. Görüşmelerde Ortadoğu’daki gelişmelerin yanı sıra bölgesel krizlerin çözümüne katkıda bulunmak amacıyla Arap Birliği (AL) ile Rusya arasındaki koordinasyonu artırma mekanizmaları ele alındı.
Zeki, Moskova’daki gündemine, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ortadoğu Özel Temsilcisi ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov ile uzun bir görüşme yaparak başladı. Toplantının planlanandan iki kat daha uzun sürmesi dikkat çekerken Rusya Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Zeki ve Bogdanov’un Rusya ve AL arasındaki iş birliğini artırma mekanizmalarıyla ilgili bir dizi konunun ele alındığı ‘derin ve kapsamlı bir diyalog’ gerçekleştirdikleri belirtildi. Açıklamada, tarafların önümüzdeki Ekim ayında bakanlar düzeyinde yapılması planlanan 6. Rus-Arap Forumu'nun devam eden hazırlıklarına özel önem verdikleri vurgulandı.
Başkanlık açıklamasına göre görüşmeler sırasında Ortadoğu’daki son durum, başlıca endişe kaynakları, Rusya ile AL arasındaki koordinasyonun sürdürülmesine yönelik mekanizmaların incelenmesi ve Birleşmiş Milletler Sözleşmesi’yle birlikte uluslararası hukukun temel ilkelerine dayalı olarak mevcut krizlerin çözümüne katkıda bulunmaya yönelik çabalara odaklanıldı.
AL Genel Sekreteri Zeki, Bogdanov ile görüşmesinin ardından uluslararası kuruluşlarla ilişkilerden ve Arap bölgesi ile ilgili bazı dosyalardan sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Verşinin ile bir araya geldi. Bakanlık açıklamasında, toplantı sırasında BM gündeminde yer alan çok çeşitli ortak çıkar konuları hakkında ayrıntılı görüş alışverişinde bulunulduğu belirtildi.
Zeki-Verşinin görüşmesinde Ortadoğu ve Kuzey Afrika'daki anlaşmazlıkların çözümlerin ve İran'ın nükleer programıyla ilgili gelişmelerin ele alındığı aktarılan açıklamaya göre, iki taraf Rusya ve AL arasındaki iş birliğini, çeşitli BM platformları çerçevesinde güçlendirmeye devam etmek istediklerini dile getirdiler.
Zeki, Rusya Merkezi Seçim Kurulu Başkanı Ella Pamfilova ile de bir araya geldi. Görüşmede, Zeki ve Pamfilova, seçimleri denetlemeye yönelik iş birliği mekanizmaları ve bu alanda çalışanların eğitimlerini ve verimliliklerini artırma gibi çeşitli konularda fikir alışverişinde bulundular.
Görüşmelerin sonunda, AL ile Rusya Merkezi Seçim Kurulu arasında bir ilki temsil eden iş birliği protokolü imzaladı. Rusya’daki genel seçimlerden iki hafta önce imzalanan protokol, özellikle zamanlaması bakımından büyük önem taşıyor.
Şarku'l Avsat'ın bir kopyasına ulaştığı protokol, deneyim alışverişinde bulunulması, seçim alanında çalışanların eğitimi ve özellikle dijital seçim izleme alanındaki deneyimlerden yararlanılması alanında geniş iş birliğinin başlatılması için yasal bir temel oluşturuyor.
AL tarafından yapılan açıklamada ise Genel Sekreter Zeki'nin Rusya Dışişleri Bakanlığı'ndaki üst düzey yetkililerle yaptığı görüşmelerde, özellikle bakanlar düzeyindeki 6. Rus-Arap Forumu'nun yakında yapılacak olması çerçevesinde iş birliğinin ele alındığı ve Filistin sorunu, Suriye krizi, Libya'daki durum, İran nükleer dosyasındaki gelişmeler ve diğer ortak çıkar sorunları hakkında derin ve kapsamlı diyaloglar gerçekleştiği vurgulandı.
Zeki, Moskova ziyaretinin sonunda yaptığı değerlendirmede, görüşmelerin ‘mükemmel ve her zaman olduğu gibi dürüst bir ortamda geçtiğini, ayrıca her iki tarafın diğerinin tutumları hakkındaki vizyonlarını netleştirmeye katkıda bulunduklarını’ vurguladı.
AL Genel Sekreteri, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Moskova ziyaretinin temel amacının Arap bölgesini ilgilendiren dosyalarla ilgili AL ve Rusya'nın vizyonları arasında karşılıklı anlayışı geliştirmek olduğunu söyledi.
Filistin meselesinin Rusya’nın Uluslararası Dörtlü’nün rolünü canlandırma çabaları çerçevesinde görüşmelerinin önemli günden maddelerinden biri olduğuna dikkati çeken Zeki, AL’nin Rus tarafıyla tutumlarının uyuşmasının, Uluslararası Dörtlü'nün çalışmalarını genişletmedeki ve yeni üyelerin katılımıyla rolünü etkinleştirmedeki önemine işaret etti. Zeki, Moskova'nın daha önce AL, Ürdün, Mısır ve bölgedeki diğer tarafların Uluslararası Dörtlü’ye dahil olmalarını teklif ettiğinin de altını çizdi.
Asıl sorunun Washington'ın Uluslararası Dörtlü'nün çalışmalarının canlandırılmasına karşı çıkmasında yattığını söyleyen Zeki, Uluslararası Dörtlü’nün heyetler düzeyinde birkaç toplantı gerçekleştirdiğini ve bu konuda herhangi bir ilerleme kaydedilemediğini, Washington’ın da çözüme yönelik çabaları canlandıracak mekanizmaların tartışılması için bakanlar düzeyinde bir toplantı düzenlenmesi fikrini engellediğini kaydetti.
Filistin meselesi Zeki’nin Rusya Ortodoks Kilisesi Dış İlişkiler Başkanı Metropolit Hilarion Alfeyev ile olan görüşmesinde de ele alındı. Zeki, görüşmede, Rusya Ortodoks Kilisesi’nin Kudüs'ün korunması ve İsrail’in işgal altındaki topraklardaki yasadışı yerleşim politikalarına karşı koyma konularındaki tutumunun önemli olduğunu vurguladı.
Ziyaret sırasında ele alınan gündem maddelerinden biri olan Rönesans (Nahda) Barajı dosyasıyla ilgili olarak ise Zeki, Rusya’nın bu konudaki tarafsızlığının Moskova tarafından teyit edildiğini belirtti. Rusya'nın tüm taraflarla çıkarları olduğunu ve diyalog yoluyla anlaşmaya varmayı teşvik ettiğini de sözlerine ekleyen Zeki, Rus yetkililerin kendisine söylediklerinin faydalı olduğunu ve Rus tarafının bölgedeki önemli sorunların çözümü için çabalarını sürdürmesini her zaman umduğunu ifade etti.



Cidde'de Filistin'i destekleme ve İsrail'in tek taraflı adımlarını reddetme konusunda uluslararası mutabakat sağlandı

Kudüs'teki Kubbetü's-Sahra ve Mescid-i Aksa'nın uzaktan görünümü (Reuters)
Kudüs'teki Kubbetü's-Sahra ve Mescid-i Aksa'nın uzaktan görünümü (Reuters)
TT

Cidde'de Filistin'i destekleme ve İsrail'in tek taraflı adımlarını reddetme konusunda uluslararası mutabakat sağlandı

Kudüs'teki Kubbetü's-Sahra ve Mescid-i Aksa'nın uzaktan görünümü (Reuters)
Kudüs'teki Kubbetü's-Sahra ve Mescid-i Aksa'nın uzaktan görünümü (Reuters)

Suudi Arabistan’ın Cidde kentinde, işgal altında bulunan Filistin’deki gelişmelere ilişkin düzenlenen istişare toplantısının ardından ortak bir bildiri yayımlandı. Toplantıya, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Genel Sekreterliği, Arap Birliği ve Afrika Birliği (AfB) Komisyonu’ndan üst düzey heyetler katıldı. Toplantının, Filistin meselesinin seyri ile bölgesel ve uluslararası yansımaları konusunda üç kuruluş arasındaki siyasi eşgüdümün arttığını ortaya koyduğu belirtildi.

Bildiride, ABD Başkanı tarafından açıklanan ve Ekim 2025’te Mısır’ın Şarm eş-Şeyh kentinde Mısır-ABD himayesinde, Katar ve Türkiye’nin katılımıyla düzenlenen Uluslararası Barış Zirvesi’nde imzalanan barış planının, kan dökülmesinin durdurulması, insani yardımların engelsiz şekilde ulaştırılması, İsrail işgal güçlerinin çekilmesi ve normal hayata dönüş için gerekli koşulların hazırlanması açısından temel bir çıkış noktası olduğu vurgulandı. Planın, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin 2803 sayılı kararıyla kabul edildiği ve geri dönülmez biçimde ‘iki devletli çözüm’ yolunun açılmasını hedeflediği kaydedildi.

Bu çerçevede üç kuruluş, Gazze Şeridi’nde ya da Batı Şeria’da Filistin halkının zorla yerinden edilmesini hedefleyen her türlü girişim ve planı kesin bir dille reddettiklerini belirtti. Bildiride, bu tür adımların savaş suçu ve uluslararası insancıl hukukun açık ihlali olduğu, ayrıca bölgesel ve uluslararası barış ve güvenliğe doğrudan tehdit teşkil ettiği ifade edildi. İsrail’in Refah Sınır Kapısı’nın tek yönlü açılmasına ilişkin açıklamaları da sert şekilde kınanarak, Gazze Şeridi’ni yaşanamaz bir bölge haline getirmeyi amaçlayan politikaların sonuçlarına karşı uyarıda bulunuldu.

Ortak bildiride, İsrail makamlarının Gazze Şeridi’ne uyguladığı kuşatma ve sistematik aç bırakma politikası kınandı. İsrail’in Refah Sınır Kapısı ile tüm kara ve deniz geçişlerini kalıcı ve güvenli şekilde açmaya zorlanması, insani yardımların herhangi bir kısıtlama olmaksızın ulaştırılmasına izin verilmesi çağrısı yapıldı. Ayrıca Doğu Kudüs dahil Batı Şeria’da yerleşim faaliyetlerinin genişletilmesi, keyfi tutuklamalar, ilhak planları, sözde İsrail egemenliğinin dayatılması, şehir ve mülteci kamplarına baskınlar, altyapının tahrip edilmesi ve nüfusun zorla yerinden edilmesi gibi uygulamaların tehlikesine dikkat çekildi.

Bildiride, tüm İsrail yerleşimlerinin hukuka aykırı olduğu vurgulanarak, bunların dağıtılması ve boşaltılması gerektiği ifade edildi. İşgal güçlerinin koruması altında artan aşırı yerleşimci şiddetine karşı uyarıda bulunulurken, uluslararası topluma bu suçların faillerinin uluslararası ceza hukuku çerçevesinde hesap vermesini sağlama ve BM Güvenlik Konseyi’nin 904 sayılı kararı uyarınca yerleşimcilerin silahsızlandırılmasını hayata geçirme çağrısı yapıldı.

Bildiride, Kudüs’e ilişkin olarak İsrail’in işgal altındaki kentte siyasi, coğrafi ve demografik yapıyı değiştirmeyi amaçlayan tüm uygulamaları reddedildi. Açıklamada, başta Mescid-i Aksa olmak üzere İslam ve Hristiyan kutsal mekânlarının tarihî ve hukuki statüsünün korunmasının zorunlu olduğu vurgulandı.

Ortak bildiride ayrıca, işgal hapishanelerindeki Filistinli mahkûmlara yönelik zorla kaybetme, işkence, infaz ve kötü muamele dahil ağır ihlaller kınandı. Aşırı sağcı İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir’in, tutuklu lider Mervan Bergusi’nin hücresini basarak hayatını tehdit ettiğine dikkat çekilerek, mahkûmların akıbetinin ortaya çıkarılması, korunmalarının sağlanması ve serbest bırakılmaları için uluslararası baskı çağrısı yapıldı.

Üç kuruluş, uluslararası toplumu İsrail’i tüm ihlallerinden dolayı hesap vermeye zorlayacak somut adımlar atmaya ve cezasızlık politikasına son vermeye davet etti. Bu çerçevede, başta Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) ve Uluslararası Adalet Divanı (UAD) olmak üzere ulusal, bölgesel ve uluslararası yargı mecralarının devreye sokulması gerektiği vurgulandı. Açıklamada, Filistin halkı için uluslararası korumanın sağlanmasının zorunlu olduğu ifade edildi. Bildiride ayrıca, Filistin Kurtuluş Örgütü’nün (FKÖ) Filistin halkının tek meşru temsilcisi olduğu teyit edilerek, Filistin hükümetinin Gazze Şeridi dahil tüm işgal altındaki Filistin topraklarında sorumluluklarını tam olarak üstlenmesinin desteklenmesi talep edildi.

Bildiride, Suudi Arabistan’ın Eylül 2025’te BM Genel Kurulu’nun 80’inci oturumunda açıkladığı Filistin Yönetimi’nin mali sürdürülebilirliğine yönelik acil koalisyon girişimi memnuniyetle karşılandı. Tüm ülkelere bu girişime katılma ve Filistin hükümetine mali destek sağlama çağrısı yapıldı. Ayrıca, 12 Eylül 2025’te BM Genel Kurulu’nda kabul edilen ve Filistin meselesinin barışçıl çözümü ile iki devletli çözümün uygulanmasına ilişkin konferansın sonuçlarını onaylayan karar da olumlu karşılandı. Söz konusu konferansın, Suudi Arabistan ve Fransa’nın eş başkanlığında New York’ta düzenlendiği hatırlatıldı.

Açıklamada, UAD’ın İsrail’in işgal altında bulunan Filistin topraklarındaki yükümlülüklerine ilişkin danışma görüşü takdir edilirken, Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı’nın (UNRWA) görev süresinin üç yıl uzatılması kararı memnuniyetle karşılandı. Ajansa siyasi, hukuki ve mali desteğin sürdürülmesinin gerekliliği vurgulanarak, rolünü veya yetkisini zayıflatmayı hedefleyen girişimler reddedildi.

Bildirinin sonunda, Eylül 2025’te Filistin devletini tanıyan ülkelerin tutumları takdir edilirken, diğer ülkelere de Filistin devletini tanımaları ve BM’de tam üyeliğini desteklemeleri çağrısı yapıldı. Bunun, iki devletli çözümün hayata geçirilmesinin temel unsurlarından biri olduğu belirtildi. Açıklamada, bölgede adil ve kalıcı barışın ancak İsrail işgalinin sona erdirilmesi, 4 Haziran 1967 sınırları temelinde, başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız ve egemen Filistin devletinin uluslararası meşruiyet kararları ve Arap Barış Girişimi doğrultusunda kurulmasıyla mümkün olacağı vurgulandı.


Suudi Arabistan'ın Tuwaiq projesi kapsamındaki ilk savaş gemisi denize indirildi

Wisconsin'de Majesteleri Kral Saud gemisinin denize indirilme töreninden, (SPA)
Wisconsin'de Majesteleri Kral Saud gemisinin denize indirilme töreninden, (SPA)
TT

Suudi Arabistan'ın Tuwaiq projesi kapsamındaki ilk savaş gemisi denize indirildi

Wisconsin'de Majesteleri Kral Saud gemisinin denize indirilme töreninden, (SPA)
Wisconsin'de Majesteleri Kral Saud gemisinin denize indirilme töreninden, (SPA)

ABD'nin Wisconsin eyaletinde düzenlenen özel bir törenle, Tuwaiq projesi kapsamında üretilecek dört Suudi savaş gemisinden ilki olan "Majesteleri Kral Saud" gemisi denize indirildi.

Gemi, Suudi Arabistan Deniz Kuvvetleri Kurmay Başkanı Korgeneral Muhammed El-Garibi tarafından, Suudi Arabistan ve Amerikan tarafından çok sayıda üst düzey subay ve yetkilinin katılımıyla denize indirildi.

Korgeneral el-Garibi, genel olarak silahlı kuvvetlerin ve özellikle deniz kuvvetlerinin Suudi liderliğinden aldığı sınırsız desteğin, modernizasyon ve kalkınmada önemli ilerlemeler kaydedilmesine katkıda bulunduğunu vurguladı. Tuwaiq projesinin, Suudi Arabistan'ın en son askeri teknolojilere dayanan, modern ve profesyonel bir deniz kuvveti oluşturma taahhüdünü ve personelinin ileri eğitim ve nitelik programlarını somutlaştırdığını ifade etti.


Suudi Arabistan Veliaht Prensi Burhan ile görüştü

Prens Muhammed bin Salman, Riyad'daki el-Yemame Sarayı'ndaki ofisinde Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan'ı kabul etti (SPA)
Prens Muhammed bin Salman, Riyad'daki el-Yemame Sarayı'ndaki ofisinde Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan'ı kabul etti (SPA)
TT

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Burhan ile görüştü

Prens Muhammed bin Salman, Riyad'daki el-Yemame Sarayı'ndaki ofisinde Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan'ı kabul etti (SPA)
Prens Muhammed bin Salman, Riyad'daki el-Yemame Sarayı'ndaki ofisinde Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan'ı kabul etti (SPA)

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, dün Riyad'daki el-Yemame Sarayı'ndaki ofisinde Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan ve beraberindeki heyetle bir araya geldi.

Görüşmede, Sudan'daki son gelişmeler, bunların sonuçları, güvenlik ve istikrarın sağlanması için gösterilen çabalar gözden geçirildi.