Kuveyt Dışişleri Bakanı Sabah, bazı Arap ülkelerinin Arap uzlaşmasını teşvik etmede rol oynayacağını açıkladı

Mısır'ın başkenti Kahire'deki merkezinde Arap Birliği toplantısı (AFP)
Mısır'ın başkenti Kahire'deki merkezinde Arap Birliği toplantısı (AFP)
TT

Kuveyt Dışişleri Bakanı Sabah, bazı Arap ülkelerinin Arap uzlaşmasını teşvik etmede rol oynayacağını açıkladı

Mısır'ın başkenti Kahire'deki merkezinde Arap Birliği toplantısı (AFP)
Mısır'ın başkenti Kahire'deki merkezinde Arap Birliği toplantısı (AFP)

Kuveyt Dışişleri Bakanı Ahmed Nasır el-Muhammed es-Sabah, bazı Arap ülkelerinin Arap uzlaşmasını teşvik etmede rol oynayacağını söyledi.
Mısır resmi haber ajansı MENA'da yer alan habere göre, Arap Birliği Dışişleri Bakanları Konseyi, Kuveyt'in başkanlığında 21 üye ülkenin katılımıyla başkent Kahire'de toplantı düzenledi,
Kuveyt Dışişleri Bakanı Sabah, toplantıdan sonra Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt ile düzenlediği ortak basın toplantısında Cezayir ile Fas arasındaki diplomatik krize değindi.
Suudi Arabistan'ın El-Ula kentinde 5 Ocak 2021'de gerçekleştirilen 41. Körfez İşbirliği Konseyi Zirvesi'nin Körfez ve Arap krizini sona erdirdiğini ve sorunu düzeltmek için yeni bir ruh ortaya çıktığını kaydeden Sabah, Kuveyt ve diğer bazı Arap ülkelerinin Arap uzlaşmasını teşvik etmede rol oynayacaklarına dikkati çekti.
Arap Birliği Genel Sekreteri Ebu Gayt da New York'ta 22 Eylül'de Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne üye ülkelerin dışişleri bakanlarıyla özellikle Filistin meselesi başta olmak üzere Arap bölgesindeki durumu görüşmek üzere bir toplantı düzenleneceğini söyledi.
İsrail'in Afrika Birliği'ne gözlemci olarak kabulüyle ilgili ise Ebu Gayt, 24 Afrika ülkesinin bunu protesto ettiğini ve bu kararı onaylamak veya reddetmek için konunun ekim ayında Afrika Birliği zirvesine sunulacağını kaydetti.
Arap zirvesinin tarihiyle ilgili olarak da Ebu Gayt, Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun'un kendisine zirvenin Mart 2022'de yapılması yönündeki kararını bildirdiğini, Suriye'nin zirveye katılımı hakkında konuşmak için ise henüz çok erken olduğunu dile getirdi.
Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtan Lamamra, 24 Ağustos'ta yaptığı açıklamada, "son dönemde yaşanan düşmanca eylemler" neticesinde ülkesinin Fas ile diplomatik ilişkileri kesme kararı aldığını duyurmuştu.
Fas Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada ise Cezayir'in tek taraflı aldığı kararın gerekçelerinin kabul edilmediği belirtilmişti.

 


Şarku'l Avsat'a konuşan bir kaynak: Hamas, Kahire görüşmelerinde 5 madde öne sürecek

Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
TT

Şarku'l Avsat'a konuşan bir kaynak: Hamas, Kahire görüşmelerinde 5 madde öne sürecek

Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)

Hamas hareketinden bir kaynak Şarku'l Avsat'a yaptığı özel açıklamada hareketin Kahire'deki toplantıda kapsamlı bir anlaşma ile bölgesel ve uluslararası garantilerin şart koşulduğu beş yıla kadar uzun süreli bir ateşkes de dahil olmak üzere beş maddelik bir öneri sunacağını açıkladı.

Konumunun hassasiyeti nedeniyle ismini açıklamaktan kaçınan kaynak, hareketin sunacağı çerçevenin ilk olarak, iki taraf arasında kapsamlı bir esir takası anlaşmasını içeriyor. Kaynak, üzerinde mutabık kalınan mekanizmalar ve zamanlamaya göre bir paketle İsrail'in tüm mahkumları, mutabık kalınan sayıda Filistinli mahkum karşılığında, kalıcı ateşkes, işgal güçlerinin Gazze Şeridi'nin tamamından çekilmesi, yeniden imar ve kuşatmanın kaldırılması öngörecek anlaşmayı sunacağını belirtti.

Teklifin ikinci maddesine göre   Hamas bölgesel ve uluslararası garantilerle beş yıllık uzun bir ateşkese de hazır.

Üçüncü maddede ise bu çerçeve üzerinde anlaşmaya varıldığında, askeri operasyonların durdurulması, işgal güçlerinin 17/1/2025 anlaşmasına göre geri çekilmesi ve insani protokole göre yardımların girişi de dahil olmak üzere durumun 2 Mart 2025 öncesine döneceği teyidi yer alıyor.

Teklifin dördüncü maddesinde Mısır'ın Toplum Destek Komitesi önerisine uygun olarak Gazze'yi tam yetki ve görevlerle yönetecek bağımsız teknokratlardan oluşan yerel bir komitenin kurulması.

Hamas'ın Kahire toplantısında sunduğu önerinin beşinci ve son maddesi ise “Filistinli gruplar arasında yapılan ve sonuncusu 2024 Pekin Anlaşması olan anlaşmalar çerçevesinde Filistin ulusal mutabakatına hazır olunmasını içeriyordu.

ıopfgthy
Filistinliler Salı günü Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cebaliye mülteci kampındaki teçhizatı vuran İsrail saldırısının gerçekleştiği bölgeyi inceliyor (Reuters)

Salı günü erken saatlerde İsrail ve Hamas arasındaki ateşkes görüşmelerine aşina olan üst düzey bir Filistinli yetkili BBC'ye yaptığı açıklamada Katarlı ve Mısırlı arabulucuların Gazze'deki savaşı sona erdirmek için yeni bir formül önerdiklerini söylerken, bir Hamas lideri de hareketten bir heyetin ateşkes için “yeni fikirleri” görüşmek üzere Doha'dan Kahire'ye gittiğini doğruladı.

Yetkiliye göre plan, beş ila yedi yıl sürecek bir ateşkes, İsrail hapishanelerindeki Filistinli tutukluların serbest bırakılması karşılığında tüm İsrailli tutukluların serbest bırakılması, savaşın resmen sona ermesi ve İsrail'in Gazze'den tamamen çekilmesini içeriyor.

Filistinli yetkili ayrıca Hamas'ın Gazze'nin yönetimini “ulusal ve bölgesel düzeyde” üzerinde anlaşmaya varılacak herhangi bir Filistinli oluşuma devretmeye hazır olduğunu ifade ettiğini kaydetti. Bu oluşumun Batı Şeria'daki Filistin Yönetimi ya da yeni bir idari organ olabileceğini de sözlerine ekledi.

Yeni fikirler

Hamas Kahire'deki görüşmelerde liderlik konseyi başkanı Muhammed Derviş ve baş müzakereci Halil El Haya tarafından temsil edilecek.

AFP'ye konuşan ve adının açıklanmasını istemeyen bir Hamas lideri, heyetin Mısırlı yetkililerle ateşkese ulaşmak için yeni fikirler üzerinde görüşmeler yapacağını söyledi. Heyette müzakere heyetinin başkanı Halil El Haya ve bazı liderlerin yer aldığını belirtti.

fyuıo
Sağdan, Hamas liderlik konseyi üyeleri: Muhammed Derviş, Halil El Haya ve Nizar Awadallah geçtiğimiz Şubat ayında Tahran'da (AFP)

İsrail arabulucular tarafından önerilen olası plan hakkında yorum yapmadı. Planın başarı şansını değerlendirmek için henüz çok erken olsa da Filistinli yetkili mevcut arabuluculuk çabalarını ciddi olarak nitelendirdi ve Hamas'ın bu çabalara karşı “eşi görülmemiş bir esneklik” gösterdiğini söyledi.

Son ateşkes anlaşması bir ay önce İsrail'in Gazze'yi yeniden bombalamaya başlamasıyla çökmüştü.

Günler önce Hamas, altı haftalık bir ateşkes karşılığında grubun silahsızlandırılması talebini içeren bir İsrail önerisini reddetti.

Cumartesi günü İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas ortadan kaldırılmadan ve tüm rehineler teslim edilmeden savaşı sona erdirmeyeceğini söyledi. Hamas ise İsrail'den rehineleri serbest bırakmadan önce savaşı sona erdirmeyi taahhüt etmesini talep etti.