Birleşik Krallık, Çin ve Rusya’ya Afganistan’ın terör örgütleri için güvenli bir sığınak haline gelmesini önlemek amacıyla uluslararası bir yaklaşım üzerinde uzlaşı çağrısında bulundu.
Öte yandan Pakistan Başbakanı İmran Han, Taliban’ın kapsayıcı bir hükümet kuramaması halinde Afganistan'da iç savaş çıkabileceğine karşı uyardı. Diğer taraftan Birleşik Krallık, Çin, Rusya, ABD ve Fransa dışişleri bakanları, New York'ta gerçekleşen Birleşmiş Milletler 65. Genel Kurul toplantıları sırasında Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres ile bir araya gelecekler.
BM Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) 5 daimi üyesini (ABD, Birleşik Krallık, Fransa, Çin ve Rusya) koordine eden İngiltere, BM Genel Kurul toplantılarının verdiği fırsatı değerlendirerek, uluslararası güvenliği Afganistan merkezli olarak geliştirmek için daha fazla iş birliği çağrısında bulunacak. Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı Liz Truss yaptığı açıklamada, “Afganistan'ın küresel terörizm cenneti olmasını engellemek istiyorsak, Rusya ve Çin de dahil olmak üzere uluslararası toplumun, Taliban ile olan ilişkilerinde ortak hareket etmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı. Taliban daha önce Afganistan'ın Batı'ya saldırı planlayan terör örgütleri için yeniden güvenli bir liman haline gelmesine izin vermeyeceği taahhüdünde bulunmuştu.
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, geçtiğimiz hafta Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) liderleri toplantısında yaptığı konuşmada, Afganistan'daki ‘ilgili tarafların’ terörü ortadan kaldırması gerektiğini belirtti ve Çin'in Afganistan'a kapasitesi dahilinde daha fazla yardım sağlayacağını açıkça dile getirdi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de aynı toplantıda yaptığı konuşmada, Rusya'nın Taliban hükümetiyle birlikte çalışması gerektiğini söyledi. Putin, dünya güçlerinin Afganistan’ın yurtdışındaki fonlarını serbest bırakmayı düşünmeleri gerektiğinin de altını çizdi.
Pakistan’dan Afganistan’da iç savaş uyarısı
Öte yandan Pakistan Başbakanı İmran Han, Salı günü BBC'nin Urduca yayın yapan kanalına verdiği röportajda, Taliban’ın kapsayıcı bir hükümet kuramaması halinde ülkede bir iç savaş çıkabileceği uyarısında bulundu. Han’ın açıklamaları, uzun süredir Taliban’ı desteklemekle suçlanan Pakistan'dan Taliban'a verilen ilk ‘güçlü mesaj’ şeklinde yorumlandı. Pakistan Başbakanı, ülkede iç savaş çıkması durumunda olabilecekler ilgili olarak “Bu da istikrarsız, kaos içinde bir Afganistan, teröristler için ideal bir yer demektir. Bu endişe verici” dedi.
Han ayrıca Taliban'ı kız çocuklarının eğitimlerini tamamlamalarına izin vermeye çağırdı. Lise ve üniversitelerde kadınların eğitim görmelerine yönelik yasağın İslam dini ile ilgili bir yaklaşım olmadığını belirten Han, “Kadınların eğitim görmemesi düşüncesi İslami değil. Bunun dinle hiçbir ilgisi yok” dedi.
Başbakan Han bu açıklamaları yaparken, Rusya, Çin ve Pakistan'dan diplomatlar, kapsayıcı bir hükümet için Kabil'de Taliban yönetiminin lideriyle ortak bir toplantı düzenliyorlardı. Pakistan Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Pakistanlı temsilcilerin, Afganistan’ın eski Cumhurbaşkanı Hamid Karzai ve ülkenin önde gelen politikacılarından Abdullah Abdullah ile de görüştükleri bildirildi. Taliban, geçtiğimiz Salı günü, birkaç etnik azınlıktan ismin de yer aldığı, ama kadınların yer almadığı kabinenin ilk genişletilmesinde hükümetin bazı yeni üyelerinin dahil edildiğini duyurdu.
Pakistan Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Kureyşi ise dün yaptığı açıklamada, ülkesinin, dünyanın insani krizle mücadele için Taliban ile iletişim kurmasını istediğini, ancak hükümeti tanımak için acele etmeye gerek olmadığını söyledi.