Sisi: Nahda Barajı krizi bölge güvenliğini tehdit ediyor

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda video konferans yoluyla konuşmasını yapıyor. (Resmi hesap)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda video konferans yoluyla konuşmasını yapıyor. (Resmi hesap)
TT

Sisi: Nahda Barajı krizi bölge güvenliğini tehdit ediyor

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda video konferans yoluyla konuşmasını yapıyor. (Resmi hesap)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda video konferans yoluyla konuşmasını yapıyor. (Resmi hesap)

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, ülkesi için tek can damarı olarak nitelendirdiği Nil Nehri üzerindeki Nahda (Hedasi) Barajı konusunda Mısır, Sudan ve Etiyopya arasındaki müzakerelerin durmasının bölgenin güvenliği ve istikrarına yönelik yaygın bir tehdit olduğu konusunda uyardı.
Mısır ve Sudan, barajın doldurulması ve işletilmesi konusunda Etiyopya ile 10 yıldır anlaşmaya varmak için müzakereler yürütüyor. Ancak görüşmelerden herhangi bir sonuç alınamadı. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) ise geçen hafta üç ülkeyi Afrika Birliği'nin (AfB) himayesinde müzakereleri sürdürmeye çağırdı. Açıklamada, barajın doldurulması ve işletilmesine ilişkin bağlayıcı bir anlaşma metninin makul bir sürede hızlıca sonuçlandırılması gerektiği vurgulandı.
Mısır Cumhurbaşkanı Sisi, Salı akşamı BM Genel Kurulu'nda yaptığı açıklamada, "Müzakerelerin, malum tarafın uzlaşmazlığı, oldu bitti politikasını dayatması, müzakere sürecini olumlu ele almaması ve tek taraflı bir yöntem seçmesi nedeniyle nasıl sonuçlandığını hepiniz biliyorsunuz” dedi. 
Cumhurbaşkanlığı ofisinden yapılan açıklamaya göre Sisi, "Nil Nehri Mısır için tarih boyunca tek can damarı oldu. Mısır vatandaşının Rönesans Barajı ile ilgili endişesinin nedeni bu" dedi.
Sisi açıklamasını şu sözlerle sürdürdü:
“Afrikalı kardeşlerin kalkınmaya yönelik hakları tanınmasına rağmen, Mısır su kıtlığı kriziyle karşı karşıya ve en kurak ülkelerden biri. Bu nedenle Mısır, 150 milyon Mısır ve Sudan vatandaşının varlığını korumak için barajın doldurulması ve işletilmesi konusunda kapsamlı, dengeli ve yasal olarak bağlayıcı bir anlaşmaya varmaya kararlı.”
Sisi, video-konferans yoluyla yaptığı konuşmada, "Mısır, gurur duyduğu ve yalnızca coğrafi konumuyla değil, vücuttaki bir organ gibi bağlantısı Afrika gerçekliğiyle yakından ilişkili. Bu bağlamda, kıta ülkeleri arasında işbirliğini sağlamanın bir tarafın diğer tarafa gereksinimlerini tanımlamakla olmayacağını, bunun yerine bu sürecin karşılıklı olması gerektiğini açıkça belirtmeliyim" ifadelerini kullandı.
Sisi, ülkesinin konunun uluslararası barış ve güvenliğe yönelik bir tehdide dönüşmesini önlemek için bu dosyadaki sorumluluklarını yerine getirmek ve Birleşmiş Milletler ve dost ülkelerden gözlemcilerin aktif rolü yoluyla Afrika'nın arabuluculuk çabalarını desteklemek ve güçlendirmek için Güvenlik Konseyi'ne başvurduğunu kaydetti. Ayrıca açıklamasında, “Mısır, 150 milyon Mısırlı ve Sudanlı sivilin varlığını korumak ve iki ülke halklarının yeteneklerinin ciddi şekilde zarar görmesini önlemek amacıyla bir an önce bir çözüme ulaşma konusunda kararlılığını sürdürüyor” dedi.
Etiyopya, 2011'den bu yana Nil'in ana kolu üzerine inşa ettiği barajın ekonomisinin gelişmesi ve enerji sağlanması için gerekli olduğunu öne sürüyor. Ancak Mısır barajı Nil’in su kaynakları için ciddi bir tehdit olarak görüyor. Ayrıca, nehir boyunca su projelerini onaylama zorunluluğunda tarihi bir hak olarak gördüğü şeyi talep ediyor.
Mısır Su Kaynakları Bakanı Muhammed Abdulati, özellikle Nahda Barajı ile ilgili Mısır'a yönelik yabancı düşmanlık ihraç etmenin yanlış bir düşünce ve algı olduğunu belirtti. Abdulati açıklamasında, “Mısır hiçbir tarafa zarar vermeyecek şekilde, ortak çıkarlara yönelik iş birliği ve kalkınma için açık bir siyasi irade ile elini uzatıyor” dedi. Abdulati, dün Dubai'deki 5. Arap Su Forumu'ndaki Sınır Ötesi Sular Genel Oturumu’nda yaptığı açıklamada, "Mısır, halkı veya herhangi bir Afrika halkı için yaşam ve kalkınma açısından her hakkı savunuyor" dedi.
Abdulati açıklamasında, özellikle su sektörünün karşı karşıya olduğu birçok zorluk çerçevesinde, her damla suyun en iyi şekilde kullanılması üzerinde çalışarak, sürdürülebilir kalkınma için BM hedeflerine ulaşmanın araçlarından biri olarak su güvenliğinin önemini vurguladı. Aynı zamanda Mısır devletinin konvansiyonel olmayan su kaynaklarının kullanımını en üst düzeye çıkarmak için sürekli çaba göstermenin yanı sıra, iklim değişikliğine karşı koymak ve uluslararası nehir havzalarını uluslararası yasalar ve normlar doğrultusunda yönetmek için bölgesel işbirliğini sürdürmeye çalıştığını ifade etti.



Gazze hastaneleri kapanma tehdidiyle karşı karşıya

Gazze Şeridi'ndeki İsrail saldırısında hayatını kaybeden yakınlarının cenazeleri başında yas tutan Filistinliler (Reuters)
Gazze Şeridi'ndeki İsrail saldırısında hayatını kaybeden yakınlarının cenazeleri başında yas tutan Filistinliler (Reuters)
TT

Gazze hastaneleri kapanma tehdidiyle karşı karşıya

Gazze Şeridi'ndeki İsrail saldırısında hayatını kaybeden yakınlarının cenazeleri başında yas tutan Filistinliler (Reuters)
Gazze Şeridi'ndeki İsrail saldırısında hayatını kaybeden yakınlarının cenazeleri başında yas tutan Filistinliler (Reuters)

Gazze Şeridi'ndeki Sivil Savunma Müdürlüğü, bu sabah İsrail'in Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerine düzenlediği saldırılar ve ağır topçu bombardımanında aralarında çocukların da bulunduğu 19 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Bu arada Gazze Şeridi'ndeki Sağlık Bakanlığı dün (Cuma) yaptığı açıklamada, yakıt yetersizliği nedeniyle 48 saat içinde tüm hastanelerin çalışmayı durduracağı ya da hizmetlerini azaltacağı uyarısında bulundu. Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre İsrail, bir yıldan uzun bir süredir savaş yürüttüğü Gazze Şeridi'ne yakıt girmesine izin vermiyor.

Sivil Savunma Müdürlüğü Sözcüsü Mahmud Basal AFP'ye yaptığı açıklamada, “İsrail'in gece yarısından sonra sabaha kadar Gazze Şeridi'ne düzenlediği bir dizi şiddetli hava saldırısında 19 vatandaş şehit oldu ve 40'tan fazla kişi de yaralandı” dedi.

Daha önce Filistin televizyonu, Gazze şehrinin doğusundaki ez-Zeytun mahallesinde bir evi hedef alan İsrail bombardımanında altı kişinin öldüğünü ve birkaç kişinin de yaralandığını bildirmişti.

Gazze Şeridi'ndeki Sağlık Bakanlığı, İsrail'in dün şafak vaktinden bu yana Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerine düzenlediği saldırılarda 38 kişinin öldüğünü açıkladı.

Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) perşembe günü İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, eski Savunma Bakanı Yoav Gallant ve Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları Komutanı Muhammed ed-Dayf hakkında, Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail yerleşimlerine eşi benzeri görülmemiş bir saldırı başlatmasından bu yana Gazze Şeridi'ndeki çatışmalarda insanlığa karşı suç ve savaş suçu işledikleri şüphesiyle yakalama kararı çıkarmasının ardından uluslararası tepkiler devam ediyor.

Gazze Şeridi'ndeki Sahra Hastaneleri Genel Müdürü Dr. Mervan el-Hams, “İşgalcilerin yakıt girişini engellemesi nedeniyle Gazze Şeridi'ndeki tüm hastanelerin 48 saat içinde çalışmayı durduracağı ya da hizmetlerini azaltacağı konusunda acil bir uyarıda bulunuyoruz” dedi.

Sivil Savunma Müdürlüğü, İsrail'in biri Gazze Şehri'nin doğusunda diğeri de şehrin güneyinde bulunan iki evi hedef alan saldırısında ölen on iki kişinin cesedine ulaşıldığını ve onlarca kişinin de yaralandığını duyurdu.

İsrail ordusu dün yaptığı açıklamada, 7 Ekim 2023'teki saldırıya karışan beş Hamas mensubunu öldürdüğünü bildirdi.

Filistinli tıbbi kaynaklara göre saldırıda onlarca kişi öldü ve yaralandı.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), sekizi yoğun bakımda olmak üzere 80 hastanın ve Gazze Şeridi'nin kuzeyinde kısmen faaliyet gösteren iki hastaneden biri olan Kemal Advan Hastanesi'ndeki personelin durumuyla ilgili ‘ciddi endişelerini’ dile getirdi.

WHO Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus'a göre, hastane perşembe günü bir insansız hava aracı (İHA) saldırısının hedefi oldu. Söz konusu saldırı, bir elektrik jeneratörünün ve bir su deposunun tahrip olmasına yol açtı.

Kemal Advan Hastanesi Müdürü Hüsam Ebu Safiye AFP'ye yaptığı açıklamada, kurumunun dün yine İsrail hava saldırılarının hedefi olduğunu, bir doktor ve hastaların yaralandığını söyledi.

İsrail ordusu, Hamas savaşçılarının yeniden toparlanmasını önlemek amacıyla 6 Ekim'de Gazze Şeridi'nin kuzeyinde büyük bir kara operasyonu başlattı.

‘Masum çocuklar’

Bilal isimli Filistinli, kurbanların götürüldüğü el-Ehli Arap Hastanesi'nin salonlarından birinde şunları söyledi: “Tüm ailem öldürüldü. Aileden geriye bir tek ben kaldım. Adaletsizliği durdurun.”

AFP'ye konuşan bir başka adam ise hastane yatağında hareketsiz yatan bir çocuğun yanında otururken, “Orada masum çocuklar vardı (...) Onların suçu neydi?” diye sordu.

Birleşmiş Milletler’in (BM) güvenilir bulduğu Hamas yönetimindeki Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda şimdiye kadar çoğu sivil kadın ve çocuk olmak üzere en az 44 bin 56 kişi hayatını kaybetti.

AFP'nin İsrail'in resmi verilerinden aktardığına göre, Hamas'ın İsrail yerleşimlerine yönelik saldırısında çoğu sivil bin 206 kişi öldü.

Saldırı sırasında 251 kişi esir alınarak Gazze Şeridi'ne götürüldü. Bunlardan 97'si Gazze Şeridi'nde kaldı ve İsrail ordusu kalan esirlerden 34'ünün öldüğünü tahmin ediyor.

‘Tehlikeli bir emsal’

Savaşın başlamasından bir yıldan fazla bir süre sonra, UCM'nin perşembe günü aldığı karar İsrail'i çileden çıkardı.

Netanyahu perşembe akşamı yaptığı açıklamada, “Hiçbir bariz İsrail karşıtı karar bizi, özellikle de beni, ülkemizi savunmaya devam etmekten alıkoyamaz. Baskılara boyun eğmeyeceğiz” ifadelerini kullandı.

Gallant kararı, ‘terörizmi teşvik eden tehlikeli bir emsal’ olarak değerlendirdi.

ABD Başkanı Joe Biden, ‘utanç verici’ olarak nitelendirdiği kararı kınadı. Macaristan Başbakanı Viktor Orban ise dün yaptığı açıklamada, Netanyahu'yu karara ‘meydan okuyarak’ Macaristan'ı ziyaret etmeye davet edeceğini söyledi.

Netanyahu, Orban'ın tutumunu memnuniyetle karşılayarak, bunun ‘ahlaki netliği’ yansıttığını söyledi.

Macaristan da dahil olmak üzere UCM'ye üye 124 ülke teorik olarak üç yetkiliyi kendi topraklarına girmeleri halinde gözaltına almakla yükümlü.

İngiliz hükümeti dün Netanyahu'nun yakalama kararı kapsamında gözaltına alınabileceğini ima etti.

İrlanda Başbakanı Simon Harris, ülkesini ziyaret etmesi halinde Netanyahu'yu gözaltına alacağını söyledi.

Harris, RTE devlet televizyonunda UCM üyesi olan İrlanda'nın Netanyahu'yu ülkeyi ziyaret etmesi halinde gözaltına alıp almayacağı sorusuna “Evet, kesinlikle” yanıtını verdi.

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni dün yaptığı açıklamada, G7 dışişleri bakanlarının pazartesi ve salı günleri Roma yakınlarında bir araya geldiklerinde mahkemenin yakalama kararlarını görüşeceklerini duyurdu.

İran kararı, ‘Siyonist varlık için siyasi bir ölüm’ olarak değerlendirirken, Çin mahkemeyi ‘objektif ve adil bir duruş’ sergilemeye çağırdı.

Hamas mahkemenin kararını memnuniyetle karşılayarak, bunu ‘tarihi ve önemli’ bir adım olarak nitelendirdi.