Uluslararası Af Örgütü: Cezayir, muhalifleri suçlu çıkarmak için terör ithamını kullanıyor

Başkent Cezayir’in merkezinde özgürlük ve adalet çağrısında bulunan gösterilerden bir kare (AFP)
Başkent Cezayir’in merkezinde özgürlük ve adalet çağrısında bulunan gösterilerden bir kare (AFP)
TT

Uluslararası Af Örgütü: Cezayir, muhalifleri suçlu çıkarmak için terör ithamını kullanıyor

Başkent Cezayir’in merkezinde özgürlük ve adalet çağrısında bulunan gösterilerden bir kare (AFP)
Başkent Cezayir’in merkezinde özgürlük ve adalet çağrısında bulunan gösterilerden bir kare (AFP)

Uluslararası Af Örgütü dün internet sitesinde yayınladığı açıklamada, Cezayirli makamların, giderek artan bir şekilde, gazetecileri, insan hakları savunucularını, siyasi aktivistleri ve siyasi grupları baskı altına almak için terörle bağlantılı oldukları ile ilgili muğlak ifadeler kullandıklarını belirtti.
Af Örgütü, yetkililerin Haziran ayında terörizmin tanımını, barışçıl eylemcilerin ve eleştiride bulunan tarafların yargılanmasına yol açacak şekilde değiştirdiğini vurguladı. Örgüt bu duruma örnek olarak, tutuklanan gazeteciler Hasan Buras ve Muhammed Muluc’u hatırlattı. Yetkiler Hasan Buras İslamcı Reşad Hareketine, Muhammed Muluc’u ise ayrılıkçı el-Kabail Hareketi’ne (MAK) üye olmakla suçlandı.
İki gazeteci, internet üzerinden yayınladıkları yazılarında yetkilileri eleştirmeleri nedeniyle ceza alma riskiyle karşı karşıya. Uluslararası Af Örgütü bununla ilgili olarak, ifade özgürlüğü hakkını kullanmak isteyen kişilerin böylesine bir yöntemle yargılanmasının utanç verici olduğunu belirtti.
Diğer yandan, Cezayir hükümeti Fransa’nın Cezayir vatandaşlarının ülkeye giriş vizelerinin sayısını azaltma kararına yanıt olarak, Cezayir heyetinin gelecek ay gerçekleştirilmesi planlanan Fransa ziyaretinin ertelenmesine karar verdi ve Fransa büyükelçisine Cezayirlilerin vizelerinin azaltılması kararının protesto edilmesi çağrısında bulundu. Fransa’nın bu kararı, Cezayirli yetkililerinin öfkesine yol açtı.
Cezayir Dışişleri Bakanlığı’nda Sahra ve Mağrip çatışmasından sorumlu olan Ammar Belani, dün bakanlık tarafından yayınlanan açıklamada, ülkesinin Fransa’nın Cezayir vatandaşlarına yönelik vize şartlarını sıkılaştırma kararı sebebiyle üzüntü duyduğunu söyledi. Belani söz konusu kararın, iki ülke arasında insanların hareketi ve aranan kişilerin yargı tarafından iade edilmesi de dahil olmak üzere, henüz karara bağlanmamış tüm davaların değerlendirilmesi ve yasadışı göçlerin yönetilmesinde işbirliğini geliştirmek üzere en uygun yolların belirlenmesi için Cezayirli bir heyetin Fransa’ya gönderilmesinin hemen önce gelmesi sebebiyle kararı “tutarsız ve uygunsuz” olarak değerlendirdi. Kararın içeriğinin insani boyutunun Cezayir-Fransız ilişkisinin ve iki ülke arasında var olan istisnai ortaklığın merkezinde yer aldığını belirtti.
Cezayir’in Avrupa Birliği Temsilcisi olan Belani, göçler konusunun yönetiminin dürüst ve açık işbirliğinin yanı sıra ortaklık ruhuna sahip bir ortak yönetimi gerektirdiğini, özellikle de Fransa tarafından tek taraflı değerlendirmelere tabi olacak bir konu olmadığını belirtti.
Cezayir’deki Fransız konsolosluğunun istatistikleri, vizelerin sayısındaki azalmanın yıllar önce başladığını gösteriyor. 2018’de yaklaşık 280 bin Cezayirli vize alırken, iki yıl sonra 2020’de vize verilen kişi sayısı 73 bine düşürüldü.
Cezayirli gözlemciler, Fransa’nın aldığı kararının arkasında gelecek yıl düzenlenecek cumhurbaşkanlığı seçimleriyle ilgili siyasi nedenlerin olduğunu düşünüyorlar. Zira göçmenlik ve düzensiz göçmenler konusu her zaman sağcı grupların aklını çelmek için kullanılıyor ve bu konu sık sık adaylar arasında gündeme getiriliyor.



Şarku'l Avsat'a konuşan bir kaynak: Hamas, Kahire görüşmelerinde 5 madde öne sürecek

Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
TT

Şarku'l Avsat'a konuşan bir kaynak: Hamas, Kahire görüşmelerinde 5 madde öne sürecek

Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)
Filistinli çocuklar Salı günü Gazze'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında gıda dağıtımı için bekliyorlar (DPA)

Hamas hareketinden bir kaynak Şarku'l Avsat'a yaptığı özel açıklamada hareketin Kahire'deki toplantıda kapsamlı bir anlaşma ile bölgesel ve uluslararası garantilerin şart koşulduğu beş yıla kadar uzun süreli bir ateşkes de dahil olmak üzere beş maddelik bir öneri sunacağını açıkladı.

Konumunun hassasiyeti nedeniyle ismini açıklamaktan kaçınan kaynak, hareketin sunacağı çerçevenin ilk olarak, iki taraf arasında kapsamlı bir esir takası anlaşmasını içeriyor. Kaynak, üzerinde mutabık kalınan mekanizmalar ve zamanlamaya göre bir paketle İsrail'in tüm mahkumları, mutabık kalınan sayıda Filistinli mahkum karşılığında, kalıcı ateşkes, işgal güçlerinin Gazze Şeridi'nin tamamından çekilmesi, yeniden imar ve kuşatmanın kaldırılması öngörecek anlaşmayı sunacağını belirtti.

Teklifin ikinci maddesine göre   Hamas bölgesel ve uluslararası garantilerle beş yıllık uzun bir ateşkese de hazır.

Üçüncü maddede ise bu çerçeve üzerinde anlaşmaya varıldığında, askeri operasyonların durdurulması, işgal güçlerinin 17/1/2025 anlaşmasına göre geri çekilmesi ve insani protokole göre yardımların girişi de dahil olmak üzere durumun 2 Mart 2025 öncesine döneceği teyidi yer alıyor.

Teklifin dördüncü maddesinde Mısır'ın Toplum Destek Komitesi önerisine uygun olarak Gazze'yi tam yetki ve görevlerle yönetecek bağımsız teknokratlardan oluşan yerel bir komitenin kurulması.

Hamas'ın Kahire toplantısında sunduğu önerinin beşinci ve son maddesi ise “Filistinli gruplar arasında yapılan ve sonuncusu 2024 Pekin Anlaşması olan anlaşmalar çerçevesinde Filistin ulusal mutabakatına hazır olunmasını içeriyordu.

ıopfgthy
Filistinliler Salı günü Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cebaliye mülteci kampındaki teçhizatı vuran İsrail saldırısının gerçekleştiği bölgeyi inceliyor (Reuters)

Salı günü erken saatlerde İsrail ve Hamas arasındaki ateşkes görüşmelerine aşina olan üst düzey bir Filistinli yetkili BBC'ye yaptığı açıklamada Katarlı ve Mısırlı arabulucuların Gazze'deki savaşı sona erdirmek için yeni bir formül önerdiklerini söylerken, bir Hamas lideri de hareketten bir heyetin ateşkes için “yeni fikirleri” görüşmek üzere Doha'dan Kahire'ye gittiğini doğruladı.

Yetkiliye göre plan, beş ila yedi yıl sürecek bir ateşkes, İsrail hapishanelerindeki Filistinli tutukluların serbest bırakılması karşılığında tüm İsrailli tutukluların serbest bırakılması, savaşın resmen sona ermesi ve İsrail'in Gazze'den tamamen çekilmesini içeriyor.

Filistinli yetkili ayrıca Hamas'ın Gazze'nin yönetimini “ulusal ve bölgesel düzeyde” üzerinde anlaşmaya varılacak herhangi bir Filistinli oluşuma devretmeye hazır olduğunu ifade ettiğini kaydetti. Bu oluşumun Batı Şeria'daki Filistin Yönetimi ya da yeni bir idari organ olabileceğini de sözlerine ekledi.

Yeni fikirler

Hamas Kahire'deki görüşmelerde liderlik konseyi başkanı Muhammed Derviş ve baş müzakereci Halil El Haya tarafından temsil edilecek.

AFP'ye konuşan ve adının açıklanmasını istemeyen bir Hamas lideri, heyetin Mısırlı yetkililerle ateşkese ulaşmak için yeni fikirler üzerinde görüşmeler yapacağını söyledi. Heyette müzakere heyetinin başkanı Halil El Haya ve bazı liderlerin yer aldığını belirtti.

fyuıo
Sağdan, Hamas liderlik konseyi üyeleri: Muhammed Derviş, Halil El Haya ve Nizar Awadallah geçtiğimiz Şubat ayında Tahran'da (AFP)

İsrail arabulucular tarafından önerilen olası plan hakkında yorum yapmadı. Planın başarı şansını değerlendirmek için henüz çok erken olsa da Filistinli yetkili mevcut arabuluculuk çabalarını ciddi olarak nitelendirdi ve Hamas'ın bu çabalara karşı “eşi görülmemiş bir esneklik” gösterdiğini söyledi.

Son ateşkes anlaşması bir ay önce İsrail'in Gazze'yi yeniden bombalamaya başlamasıyla çökmüştü.

Günler önce Hamas, altı haftalık bir ateşkes karşılığında grubun silahsızlandırılması talebini içeren bir İsrail önerisini reddetti.

Cumartesi günü İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas ortadan kaldırılmadan ve tüm rehineler teslim edilmeden savaşı sona erdirmeyeceğini söyledi. Hamas ise İsrail'den rehineleri serbest bırakmadan önce savaşı sona erdirmeyi taahhüt etmesini talep etti.