Mısır’dan Afrika’da ‘terörün finans’ kaynaklarını kurutma çağrısı

Barış ve Güvenlik Konseyi oturumu sırasında Samih Şukri
Barış ve Güvenlik Konseyi oturumu sırasında Samih Şukri
TT

Mısır’dan Afrika’da ‘terörün finans’ kaynaklarını kurutma çağrısı

Barış ve Güvenlik Konseyi oturumu sırasında Samih Şukri
Barış ve Güvenlik Konseyi oturumu sırasında Samih Şukri

Mısır, Afrika Birliği (AfB) Barış ve Güvenlik Konseyi'nin Pazartesi günü düzenlenen online oturumunda Afrika kıtası ülkelerini kıtadaki terör örgütlerinin finans kaynaklarını kurutma yönünde ciddi nitelikte işbirliğinde bulunmaya davet etti.
Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri başkanlığında Afrika kıtasında terörizm ve şiddetli radikallikle mücadele hususlarının ele alındığı toplantıya, Afrika Güvenlik Konseyi üye ülkelerinden bakanlar, Afrika Terörizme dair Çalışma ve Araştırmalar Merkezi (Cezayir merkezli) başta olmak üzere kıtadaki ilgili kurumlardan, Afrika Birliği Komisyonu ve Birleşmiş Milletler’den temsilciler katıldı.
Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri, terör finansörlüğü ve sınır ötesi fon aktarma, organize suç gruplarıyla ilişki kurma gibi diğer mali suç türlerindeki artışı ele alma yönünde Afrika ülkeleri ile bölgesel, kıtasal ve uluslararası kuruluşlar arasında acil ve ciddi işbirliğine duyulan ihtiyacı vurguladı.
Afrika Barış ve Güvenlik Konseyi, Mısır’ın Kasım ayı başkanlığının çalışma programı çerçevesinde, oturumu radikal ideoloji ve terör finansörlüğü ile mücadeleye ayırdı.
Mısır Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre Şukri, terörizm finansörlüğü ile mücadelede Mısır'ın benimsediği kapsamlı yasal çerçevenin terörist grupların Mısır topraklarındaki faaliyetlerini baltalamaya katkıda bulunduğunu vurguladı. Afrika kıtasının terörün her türlüsünü ortadan kaldırma gibi bir mesele ile karşı karşıya olduğunu hatırlatan Şukri, daha güvenli ve istikrarlı bir Afrika inşa etme yolunda bu konuda Afrika ülkeleri arasında vizyon alışverişini ve ortak koordinasyonu yoğunlaştırma çağrısında bulundu.
Afrika Birliği'ndeki meslektaşlarını ‘terörle mücadeleye ilişkin Cezayir'in öne sürdüğü yeni vizyona katılmaya’ çağıran Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtan Lamamra ise bu vizyonun terör belasının finansör kaynaklarını kurutmayı amaçladığını vurguladı. Dışişleri Bakanlığı, dün, Lamamra'nın AfB Barış ve Güvenlik Konseyi'nin bakanlar toplantısındaki konuşmasının içeriğini yayınladı. Nitekim terörle mücadeledeki söz konusu vizyon, ortak Afrika eyleminin çeşitli mekanizmalarına adaptasyonu ve daha fazla ivme kazandırmayı amaçlıyor.
Terörizmin temel nedenlerini ele almayı amaçlayan kapsamlı ve entegre bir yaklaşım formüle etme ve benimseme ihtiyacına değinen Lamamra, “Cezayir'in terörle mücadele konusundaki yeni vizyonu, terörizm ve şiddet içeren radikallikle mücadele alanındaki deneyimlerinden çıkarılan derslerden yola çıkıyor” ifadelerine başvurdu. Böylece Cezayir'in radikallikle mücadelede başarılı bir model olarak gördüğü, 1993’te patlak veren terörist gruplarla mücadeleyi durdurma yönünde çıkardığı şu üç yasaya işaret etmiş oldu: 1995 tarihli Rahmet Yasası, 1999 tarihli Sivil Uyum Yasası ve 2006 tarihli Ulusal Uzlaşma Yasası. Bu yasaların kendilerini kapsadığı silahlı İslami topluluklar, bu yasaları savaşta daha güçlü kısım tarafından dayatılan bir emrivaki olarak görüyor.
Lamamra söz konusu açıklamalarında, Afrika ülkelerinin radikallikle mücadeledeki ortak çabalarının koordinatörü konumundaki Cezayir'in yürüttüğü koordinasyona, işbirliğini güçlendirme isteğine ve bilhassa Sahel ve sahra bölgelerindeki ülkelerin kapasitelerini desteklemeyi amaçlayan katkılarına övgüde bulundu.
Cezayir Devlet Başkanı Abdulmecid Tebbun, Eylül ayı başlarında, Afrika'da radikallikle mücadele koordinatörlüğü görevi icrasında Afrika Birliği Dönem Başkanı Felix Tshisekedi’ye önerilerde bulunmuştu. Lamamra'nın iki ay önce düzenlenen Nijer ziyareti sırasında ifade ettiğine göre bu öneriler, kıtadaki kurumların çalışmalarını teşvik etmeyi, başta Sahel ve sahra bölgeleri olmak üzere Afrika'da artan terör tehdidine karşı koyma ve bu yönde ülkede verilen kurban sayısındaki artışı durdurma yönünde AfB tarafından kurulan mekanizmaları güçlendirmeyi amaçlıyor.
Cezayirliler, terörün coğrafi açıdan yayılımı ve Afrika halklarına yönelik artan tehlikesi gibi terörle mücadelede yeni bir vizyonun formüle edilmesini zorunlu kılan nedenler olduğunu, kıta ülkelerinin bu yönde başarılı olan ülkelerin kurduğu dengeye güvenerek ortak çabaları artırması gerektiğini düşünüyor. Kendi ifadelerine göre ülkelerini kuzey Mali ve Libya sınırından gelen terör tehdidine karşı Mağrip ve Sahel bölgesindeki en savunmasız ülke olarak gören Cezayirliler, 1993'teki mali krizin ve 2011'de Libya krizinin patlak vermesi sonrasında çok sayıda silah ve radikalin Cezayir topraklarına sızdığını söylüyor.



Fas’a tepki yağıyor: Z kuşağı aktivistlerine korkunç muamele

Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)
Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)
TT

Fas’a tepki yağıyor: Z kuşağı aktivistlerine korkunç muamele

Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)
Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)

Fas'taki Z kuşağı protestolarında gözaltına alınan gençlere kötü muamele edilmesi tepki çekti.

Guardian'ın irtibata geçtiği aile ve avukatlar, gözaltındaki gençlerin polis merkezlerinde dövüldüğünü, saatlerce yiyecek ve su verilmeden tutulduğunu ve bazı durumlarda kendilerine zorla ifade imzalatıldığını savunuyor.

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla konuşan bir anne, 18 yaşındaki oğlunun protestolara katılmamasına rağmen iki aydan uzun süredir gözaltında tutulduğunu söylüyor:  

Oğlum bir eyleme bile katılmamıştı. Bir büfede yemek yerken gözaltına alındı. Tutuklanırken o kadar kötü dövüldü ki bazı dişleri kırıldı.

Anne, oğlunun polis merkezinde ifade tutanaklarını imzalamayı reddettiği için yeniden dövüldüğünü de sözlerine ekledi. 

Sivil toplum kuruluşu (STK) Fas İnsan Hakları Derneği (AMDH) de bazı kadın protestocuların taciz, hakaret ve cinsiyetçi söylemlere maruz kaldığını aktarıyor.  

Haberde, Agadir yakınlarındaki Lqliaa kasabasında 1 Ekim'de düzenlenen gösterilerde üç protestocunun güvenlik güçleri tarafından vurularak öldürüldüğü iddiası da paylaşılıyor. 

Olayda 12 yaşındaki çocuklar da dahil 14 protestocunun yaralandığı belirtiliyor. Yetkililerse bir grup eylemcinin polis karakoluna saldırdığını, ekiplerin de buna karşılık verdiğini savunuyor. 

Uluslararası Af Örgütü'ne göre şimdiye dek protestolarla bağlantılı olarak 2 bin 400'den fazla kişi hakkında hukuki işlem başlatıldı. 

AMDH, duruşmalarda avukatların bulunmadığına, soruşturmaların yetersiz yürütüldüğüne ve masumiyet karinesinin uygulanmadığına dikkat çekiyor. Onlarca kişiye 15 yıla varan hapis cezaları verildiği aktarılıyor. Çocuklar da dahil birçok göstericinin davası sürüyor.

STK'nin Marakeş şubesinden Mustapha Elfaz, "Gençlerin polis gözetiminde işkence gördüklerine dair korkunç tanıklıklar duyduk" diyor.

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nden Ahmed Benchemsi şunları söylüyor: 

Hükümet açıkça korktu ve herhangi bir muhalefet biçimine müsamaha göstermeyecekleri yönünde güçlü bir mesaj vermek için böyle bir baskıya başvurdu.

Eylülde patlak veren eylemlerde halk, en az 11 kentte yolsuzluğu protesto etmek için sokaklara dökülmüştü.

Göstericiler, Rabat yönetiminin sağlık ve eğitimi önemsemeyip uluslararası spor organizasyonlarına para akıttığını savunuyor. İspanya ve Portekiz'le birlikte 2030 FIFA Dünya Kupası'na ev sahipliği yapmaya hazırlanan ülkede "Stadyumlar burada, hastaneler nerede?" sloganları duyulmuştu. 

Z Kuşağı 212 ve Fas Gençliğinin Sesleri gibi örgütlerin liderlik ettiği protestolar barışçıl başlasa da güvenlik güçleriyle çatışmalar nedeniyle üç kişi yaşamını yitirmiş, 600'den fazla kişi yaralanmıştı.

Independent Türkçe, Guardian, News International


İsrail gaz hamlesiyle Trump-Sisi-Netanyahu görüşmesine zemin mi hazırlıyor?

Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
TT

İsrail gaz hamlesiyle Trump-Sisi-Netanyahu görüşmesine zemin mi hazırlıyor?

Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun aylarca beklettikten sonra Mısır ile yapılan en büyük doğal gaz anlaşmasına onay vermesi, iki lider arasında olası bir zirveye ilişkin İsrail basınında yeni iddialar doğurdu. Ancak Kahire cephesi sessizliğini koruyor.

Şarku’l Avsat’ın CNN’den aktardığı bilgilere göre Netanyahu ile Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi arasında ABD’de bir görüşme düzenlenmesi gündemde. Ancak sürece yakın Mısırlı bir kaynak, böyle bir buluşmanın kolay olmayacağını belirterek, “Gaz anlaşması tek başına bunu sağlamaz. İsrail’in Gazze anlaşmasını uygulamada ilerleme göstermesi ve Mısır’ın güvenliğini garanti etmesi gerekir. Bölgedeki tansiyon bitmiş değil ve ekonomik çıkar niteliğindeki bir gaz anlaşması bu durumu değiştirmez” değerlendirmesinde bulundu.

CNN’e konuşan bir İsrailli kaynak, Netanyahu’nun gaz anlaşmasına yönelik ilanının “olası Netanyahu–Sisi görüşmesi için hazırlıkların bir parçası” olduğunu aktardı.

Netanyahu’nun bu ay içinde ABD’ye giderek Başkan Donald Trump ile Florida’daki Mar-a-Lago’da görüşmesi bekleniyor. Aynı kaynaklara göre, İsrail hükümeti anlaşmaya resmi onayı aylarca geciktirdikten sonra, sonunda Trump yönetiminin baskısıyla onay verdi. Washington yönetimi, Netanyahu ile Sisi’yi bir araya getirerek bölgesel barış girişimlerini ve “İbrahim Anlaşmaları”nın kapsamını genişletmek istiyor.

Netanyahu çarşamba gecesi yaptığı televizyon konuşmasında, “İsrail tarihindeki en büyük gaz anlaşmasına onay verdim. Anlaşmanın değeri 112 milyar şekel (34.7 milyar dolar). Bunun 58 milyar şekeli (18 milyar dolar) devlet hazinesine girecek” açıklamasını yaptı ve anlaşmanın Amerikan Chevron şirketi ile İsrailli ortaklar üzerinden Mısır’a gaz ihracatını içerdiğini söyledi.

wscf
Deyr el-Belah’taki geçici Filistinli kampından bir kare (AFP)

İsrail ve Mısır, 1979’da barış anlaşması imzalamış olsa da iki lider yaklaşık on yıldır kamuoyu önünde görüşmedi. Kahire’den ise söz konusu iddialara ilişkin henüz resmi bir açıklama yapılmadı.

Mısırlı düşünür Abdülmünim Said, olası zirveye dair, “Benim için geçerli olan sadece Kahire’den gelen açıklamalardır” diyerek, gaz onayının barış sürecini canlandırıp canlandıramayacağının belirsiz olduğunu ifade etti. Said, “Bu durum sadece ekonomik bir anlaşma olarak kalabilir ve siyasi sonuç doğurmayabilir” dedi.

İsrail medyası ise iddiayı güçlendiren haberlerle çıktı. İsrail Kamu Yayın Kurumu, anlaşmanın Netanyahu ile Sisi arasında bu ay sonunda Florida’da bir görüşme ihtimalini doğurduğunu yazdı. Yedioth Ahronoth ve Kanal 12 de anlaşmanın Netanyahu–Trump–Sisi üçlü zirvesinin önünü açabileceğini aktardı; ayrıca Mısırlı tarafın, görüşmeye katılmak için anlaşma onayını şart koştuğunu belirtti.

Haberlere göre iki lider savaşın başlangıcından bu yana kamuoyuna açık şekilde konuşmadı ve taraflar arasındaki ilişkiler oldukça gergin. Kanal 12, Sisi’nin Temmuz ayında iç ve dış eleştirilere rağmen anlaşmayı kabul ettiğini, ancak İsrail hükümetinin beş ay boyunca süreci geciktirdiğini yazdı.

Aynı kaynaklara göre Mısır, Gazze’deki ateşkes sürecinde ilerleme sağlanmadan ve İsrail’in Gazze–Mısır sınır hattı olan Filadelfi Koridoru’ndan ve Nitsarim bölgesinden çekilmeden zirveye sıcak bakmıyor. Jerusalem Post da, gaz anlaşmasının üçlü zirve için gerekli siyasi tavizlerden yalnızca biri olduğunu kaydetti.

Mısırlı parlamenter Mustafa Bekri ise, gaz anlaşması ile olası liderler zirvesi arasında bağ kurulmasını reddetti. Bekri, İsrail kaynaklarından gelen iddialara itibar edilmemesi gerektiğini, esas olanın resmi Mısır tutumu olduğunu belirterek, “Mısır’ın pozisyonu nettir: Filistin halkının haklarının korunması ve Mısır’ın güvenliğinin garanti altına alınması vazgeçilmezdir” dedi.


Şam ve SDG yıl sonu yaklaşırken entegrasyon sürecini hızlandırmaya çalışıyor

Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
TT

Şam ve SDG yıl sonu yaklaşırken entegrasyon sürecini hızlandırmaya çalışıyor

Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)

Suriye hükümeti ile Ana omurgasını YPG’nin oluşturduğu Kürtlerin liderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri (SDG) arasında yürütülen entegrasyon görüşmelerine ilişkin kaynaklar, tarafların yıl sonunda dolacak süre öncesinde tıkanan anlaşmayı ilerletmek için yoğun çaba gösterdiğini aktardı.

Şarku'l Avsat'ın sürece yakın Suriyeli, Kürt ve Batılı kaynaklardan edindiği bilgilere göre taraflar son günlerde temaslarını yoğunlaştırdı. Ancak görüşmelerdeki gecikmelerin yarattığı memnuniyetsizlik dikkat çekiyor. Kaynaklar, mevcut şartlarda anlaşmayı ileriye taşıyacak büyük bir sıçrama beklentisinin zayıf olduğunu belirtiyor.

Beş farklı kaynağa göre, geçici Suriye hükümeti, kuzeydoğu bölgesini kontrol eden Kürt güçlerine bir öneri sundu. Kaynaklar Şam yönetiminin söz konusu öneride, yaklaşık 50 bin savaşçıdan oluşan SDG’nin üç ana tümen ve daha küçük birlikler halinde yeniden yapılandırılmasına kapı araladığı bilgisini verdi.

Öneriye göre SDG, komuta zincirinin bir bölümünden vazgeçecek ve kontrol ettiği bölgeleri Suriye ordu birliklerine açacak.

Ancak kaynaklar, bu planın hayata geçip geçmeyeceğinin belirsiz olduğunu vurguladı. Birçok yetkili, yıl sonuna kısa süre kalmışken kapsamlı bir anlaşmaya varma ihtimalinin zayıf olduğunu, daha fazla müzakereye ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.