Hindistan’ın başkentinde hava kirliliği nedeniyle okullar ve kömür santralleri kapatıldı

Lahor'da hava kirliliğinin neden olduğu yoğun sisin ortasında araçlar bir köprüde ilerliyor  (AFP)
Lahor'da hava kirliliğinin neden olduğu yoğun sisin ortasında araçlar bir köprüde ilerliyor (AFP)
TT

Hindistan’ın başkentinde hava kirliliği nedeniyle okullar ve kömür santralleri kapatıldı

Lahor'da hava kirliliğinin neden olduğu yoğun sisin ortasında araçlar bir köprüde ilerliyor  (AFP)
Lahor'da hava kirliliğinin neden olduğu yoğun sisin ortasında araçlar bir köprüde ilerliyor (AFP)

Hindistan’ın başkenti Yeni Delhi’de son dönemde tehlikeli seviyelere ulaşan hava kirliliği nedeniyle okullar ve kömürle çalışan bazı elektrik santrallerinin kapatıldığı bildirildi.
Federal Çevre Bakanlığı tarafından verilen talimat uyarınca, başkent Yeni Delhi ve çevre bölgelerde halk sağlığını tehdit edecek boyutlara ulaşan hava kirliliğiyle mücadele kapsamında okulların ve kömürden elektrik elde eden bazı termik santrallerin kapatılmasına karar verildi.
Hindistan Yüksek Mahkemesi, özellikle başkent ve çevresini etkisi altına alan hava kirliliği nedeniyle yetkililerden "evden çalışma" uygulaması da dahil acil önlemler almasını istemişti.
Mahkeme kararının ardından hava kirliliğiyle mücadele etmek amacıyla yeni tedbirlerin yer aldığı yönergeler yayımlandı.
Hava Kalitesi Yönetimi Komisyonu, okulların kapatılmasının yanı sıra 21 Kasım’a kadar inşaat faaliyetlerinin durdurulması talimatını verirken zaruri olmayan malları taşıyan kamyonların yola çıkmasını da yasakladı.
Öte yandan söz konusu tedbirler kapsamında, tüm eyaletlere, özel şirket çalışanlarının yarısının evden çalışmasının tavsiye edilmesi çağrısında bulunuldu.
Yeni Delhi'de Hava Kalitesi Endeksi (AQI) geçtiğimiz haftalarda 500 üzerinden 343’te kalırken bazı günlerde bu oran 499 seviyesine kadar çıkmıştı.
Hava kirliliği nedeniyle 13 Kasım’da başkentte eğitime 1 hafta ara verilmişti.
Hava kirliliği son yıllarda Yeni Delhi'nin en önemli sorunlarının başında geliyor. Şehir, dünyanın en kirli başkentlerinden biri olarak gösteriliyor.
2019'da yapılan bir araştırmada, Hindistan'ın hava kirliliğinin ülkede 1,2 milyondan fazla kişinin ölümünde etkili olduğu öne sürülmüştü.
Chicago Üniversitesi Enerji Politikası Enstitüsü (EPIC) tarafından yayımlanan bir çalışma ise Hindistan'da tehlikeli boyutlara ulaşan hava kirliliğinin milyonlarca insanın yaşam süresini 9 yıla kadar kısaltabileceğini ortaya koymuştu.
Yeni Delhi'de özellikle kasım-ocak aylarında çiftçilerin anız yakması, şehirdeki kömürle çalışan tesislerin ve endüstriyel işletmelerin faaliyetleri nedeniyle hava kirliliği en yüksek seviyelere ulaşıyor.



‘Hayalet kamp’... Batı Şeria'da on binlerce kişi İsrail operasyonları nedeniyle yerinden edildi

Tulkerim Mülteci Kampı (DPA)
Tulkerim Mülteci Kampı (DPA)
TT

‘Hayalet kamp’... Batı Şeria'da on binlerce kişi İsrail operasyonları nedeniyle yerinden edildi

Tulkerim Mülteci Kampı (DPA)
Tulkerim Mülteci Kampı (DPA)

İsrail güçleri, işgal altındaki Batı Şeria'da büyüdüğü Tulkerim Mülteci Kampı’ndaki evleri yıkmaya başladığında Malik Lütfi, sahip olduğu birkaç dakika içinde ailesinin eşyalarından ne alacağını düşünürken kafası karışmıştı.

Altı çocuk babası 51 yaşındaki Lütfi, yakınlardaki Tulkerim kentinde küçük bir oda kiraladı. Ancak kuşatma altındaki kampta elektronik ev aletleri tamirhanesine erişimi olmadığı için kirayı ödeyecek geliri yok ve ailesinin geleceği konusunda endişeli.

asdfrgt
Tulkerim Mülteci Kampı’nda bir Filistinlinin üzerini arayan İsrail askeri (DPA)

Lütfi şunları söyledi: “Bizi 27 Ocak 2024'te yerlerimizden ettiler. Bizi evlerimizden çıkardılar ve geri gelmememizi söylediler. Bu yüzden altı aydır Tulkerim Mülteci Kampı’na dönmedik. Kendi başımıza oradan ayrıldık, çoğu insan yanına hiçbir şey almadı.”

Lütfi, durumu kendisinden daha kötü olan, aşırı kalabalık okullarda ya da tarım arazilerinde yaşamak zorunda kalan çok sayıda aile tanıdığını söyledi.

Lütfi, “Hükümetten ve insanların masraflarının karşılanması için yardım sözü veren hayırseverlerden yardım bekliyoruz” dedi.

cdfrgt
İsrail askerlerinin kestiği yolun kenarında bekleyen Tulkerim Mülteci Kampı sakinleri (DPA)

İşgal Edilmiş Topraklarda İnsan Hakları için İsrail Bilgi Merkezi (B'Tselem), İsrail operasyonlarının Batı Şeria'da Lütfi gibi on binlerce Filistinliyi evlerinden etmeye zorladığını bildirdi.

Bağımsız bir merkez olan B'Tselem, Tulkerim, Nur Şems ve Cenin mülteci kamplarında yaşayan yaklaşık 40 bin kişinin bu yıl askeri operasyonlar nedeniyle yerlerinden edildiğini belirtti.

İsrail, Batı Şeria'nın kuzeyindeki Tulkerim ve Cenin kentleri de dahil olmak üzere Filistinli militanların faaliyetlerine karşı harekete geçtiğini söylüyor.

Bir İsrail ordu sözcüsü dün yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Bu, kuvvetlerin bölgede serbestçe hareket etmesine ve engellenmeden hareket etmesine izin vermek için binaların yıkılmasını gerektiriyor.”

dfvghy
Tulkerim Mülteci Kampı’ndaki İsrail askerleri (DPA)

Açıklamada, “Bu yapıları yıkma kararı operasyonel gerekliliğe dayanmaktadır ve alternatif seçenekler değerlendirildikten sonra alınmıştır” denildi.

İsrail'in yıkımları yaygın uluslararası eleştirilere neden oldu ve Filistinliler arasında İsrail'in 1967 savaşında ele geçirdiği Batı Şeria'yı resmen ilhak etmek için organize bir çaba içinde olduğuna dair korkuların arttığı bir döneme denk geldi.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre görgü tanıkları, bu hafta buldozerlerin bina enkazları arasında ilerlediğini ve yeni yolların moloz ve beton bloklarla dolduğunu ifade etti. Bölge sakinleri kamyonların üzerine sandalye, battaniye ve mutfak aletleri gibi eşyalarını yığdı.

swdert
Tulkerim Mülteci Kampı’nda bir Filistinlinin kimliğini kontrol eden İsrail askeri (DPA)

Tulkerim Valisi Abdullah Kemyil, yıkımların son haftalarda arttığını, yakındaki Tulkerim ve Nur Şems mülteci kamplarında 106 ev ve 104 diğer yapının yıkıldığını açıkladı.

Kemyil, “Tulkerim Mülteci Kampı'nda yaşananlar İsrail'in siyasi kararıyla işlenen bir suçtur ve bunun güvenlikle hiçbir ilgisi yoktur” dedi.

Kemyil sözlerine şöyle devam etti: “Operasyon devam ediyor, altyapının yıkımı sürüyor. Kampta hiçbir şey bırakmadılar. Tulkerim Mülteci Kampı, çeşitli yerlerinde sadece keskin nişancıların bulunduğu bir ‘hayalet kamp’ haline geldi.”

İsrail'in Batı Şeria'nın kuzeyinde ocak ayında başlattığı operasyon, 20 yıl önceki İkinci İntifada’dan bu yana gerçekleştirilen en büyük operasyonlardan biri.

Operasyonda insansız hava araçları (İHA) ve helikopterler tarafından desteklenen birkaç ordu tümeninin yanı sıra on yıllardır ilk kez ağır savaş tankları da kullanılıyor.

ABD ve Katar'ın Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlama çabaları yoğunlaşırken, bazı uluslararası yetkililer ve insan hakları örgütleri de Batı Şeria'daki çalkantılı durumdan duydukları endişeyi dile getirdiler.

B'Tselem İletişim Direktörü Shai Barnes, “İsrail, Gazze Şeridi'ne yönelik mevcut saldırısında geliştirdiği taktik ve savaş doktrinlerini Batı Şeria'nın kuzeyinde de uygulamaya başladı. Bu, evlerin ve sivil altyapının kasıtlı ve yaygın bir şekilde tahrip edilmesini ve sivillerin ordunun savaş bölgesi olarak belirlediği alanlardan zorla göç ettirilmesini içeriyor” ifadelerini kullandı.

Hükümet içindeki ve dışındaki İsrailli aşırılık yanlıları, Filistinlilerin başkenti Doğu Kudüs olan ve Gazze Şeridi'ni de içine alacak bağımsız bir devlet kurmak istedikleri Batı Şeria'nın ilhak edilmesi için defalarca çağrıda bulundu.

İsrailli bakanlar Batı Şeria operasyonunun militan gruplarla mücadele dışında bir amacı olduğunu reddediyor. İsrail ordusu yaptığı açıklamada, uluslararası hukuka uyduğunu ve militanları hedef aldığını ifade etti.

Vali Abdullah Kemyil, yerinden edilmenin zaten ekonomik olarak zor durumda olan bir toplum üzerinde baskı yarattığını söyledi. Binlerce kişi camilere, okullara ve aileleriyle birlikte tıkış tıkış yaşadıkları evlere sığındı.

Altı ay sonra ilk kez geri dönen Lütfi, evlerdeki yıkımın boyutunun kendisini şok ettiğini söyledi.

Lütfi, “Çoğu insan gitti ve geri dönüp evlerine baktığınızda yıkılmış olduklarını görüyorsunuz. Yıkım çok büyük; geniş caddeler, altyapı, elektrik, internet… Eğer yeniden inşa etmek istiyorsanız, bu uzun zaman alacak” şeklinde konuştu.