Afganistan'da öğretmenler, Taliban'ın yasağını delerek kız çocuklarına gizlice eğitim veriyor

Bazı öğretmenler, kız çocuklarını kendi evlerine alarak gizlice eğitim veriyor (Paula Bronstein/Wall Street Journal)
Bazı öğretmenler, kız çocuklarını kendi evlerine alarak gizlice eğitim veriyor (Paula Bronstein/Wall Street Journal)
TT

Afganistan'da öğretmenler, Taliban'ın yasağını delerek kız çocuklarına gizlice eğitim veriyor

Bazı öğretmenler, kız çocuklarını kendi evlerine alarak gizlice eğitim veriyor (Paula Bronstein/Wall Street Journal)
Bazı öğretmenler, kız çocuklarını kendi evlerine alarak gizlice eğitim veriyor (Paula Bronstein/Wall Street Journal)

Afganistan'da öğretmenler, Taliban'ın yasağına rağmen kız çocuklarına gizlice eğitim veriyor. 
15 Ağustos'ta başkent Kabil'e girip ülkenin kontrolünü ele geçiren Taliban, eylülde okulları yeniden açarken 11-12 yaşından büyük kız çocuklarının okula gitmelerini yasaklamıştı.
Fakat ülkedeki bazı öğretmenler, buna rağmen kız çocuklarının eğitimlerine devam etmesi için gizlice çalışıyor.  
Kendini Feyza olarak tanıtan bir öğretmen, "Sadece evde otururlarsa depresyona girerler ya da cep telefonu bağımlısı olurlar. Onlara bir gün okulların açılacağına dair umut vermemiz lazım" dedi.
Sabahları okula gidip 7-8 yaşındaki oğlan çocuklarına ders veren 56 yaşındaki öğretmen, öğlenleri de kendi evinde kız çocuklarıyla gizlice ders işliyor.  
Feyza'ya oğlu Ferhat da yardım ediyor. 22 yaşındaki genç, ellerinden geleni yaptıklarını belirtirken "Böyle küçük sınıflar sorunu çözemez. Okullar yeniden açılmalı" ifadelerini kullandı.
Pashtana Durrani ise bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik alanlarında kız çocuklarına eğitim veriyor.
Yaklaşık 100 öğrenciye hem çevrimiçi hem de yüz yüze hibrit eğitim verdiğini belirten Durrani, "Eğer bu ivmeyi kaybedersek kadın doktorlar, mühendisler ve ebeler olmayacak" dedi.
Taliban Sözcüsü Zebihullah Mücahid ise eğitimle ilgili durumun finansal olduğunu savunarak "Kız çocuklarının ve genç kadınların okullara ya da üniversitelere yeniden gitmesini sağlamaya yönelik sorunlardan biri de ekonomiyle ilgili. Bize yaptırım uygulayınca, süreci daha da dengesizleştiriyorsunuz" demişti.
ABD, ülkeden çekildikten sonra Afganistan'ın uluslararası bankalardaki hesaplarını bloke etmiş, Afganistan Merkez Bankası'ndaki yaklaşık 9 milyar doları (yaklaşık 107 milyar TL) da dondurmuştu.
Ayrıca Taliban hükümetinin Dışişleri Bakan Vekili Emirhan Muttaki, iki hafta önceki açıklamasında ülkedeki kız çocuklarının yüzde 75'inin okula dönüp eğitime devam ettiğini öne sürmüştü.
Son 20 yılda ülkedeki okuryazarlık oranında artış kaydedilse bile Birleşmiş Milletler'in 2019'da açıkladığı verilere göre kız çocuklarının yalnızca yüzde 40'ı ilkokulu tamamlamış durumda. Erkeklerdeyse bu oran yüzde 70 civarında.
Kendisini Nasser olarak tanıtan bir okul müdürüyse, başta Taliban'ın kurallarına uyduğunu fakat sonra kızlarının eğitim görmesini talep eden birçok veliden telefon aldığını söyledi.
Kabil'deki bir okulda görev yapan 28 yaşındaki Nasser, bunun üzerine okula gitmesi yasaklanan 7. sınıf ve 10. sınıf arasındaki kız çocuklarından yaklaşık 50'sini gizlice derslere sokmaya başladı. Nasser, "Eğer Taliban yaptıklarımı fark ederse beni çok sert şekilde cezalandırır. Fakat davranışlarımın sorumluluğunu alıyorum. Korkum yok. Kız çocuklarının eğitimlerine devam etmesini istiyorum" dedi.
Yaklaşık bir aydır gizlice derslere katılan Yasemin ise "21. yüzyılda kız çocuklarının eğitim görmesini yasaklamak akla hayale sığmaz bir şey" ifadelerini kullandı.
Independent Türkçe, Wall Street Journal

 



Kuzey Kore'de büyük bir internet kesintisi

Kuzey Kore bayrağı (Reuters)
Kuzey Kore bayrağı (Reuters)
TT

Kuzey Kore'de büyük bir internet kesintisi

Kuzey Kore bayrağı (Reuters)
Kuzey Kore bayrağı (Reuters)

Kuzey Kore'de internet ağı bugün saatlerce süren büyük bir kesinti yaşadı. Kesinti hükümetin web sitelerine ve resmi haber servislerine erişimi engelledi ve izole ülkeyi siber dünyadan kopardı.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'ten aktardığı habere göre Kuzey Kore'nin internet altyapısını ve teknolojisini izleyen araştırmacılar, kesintinin nedeninin belli olmadığını, ancak Çin ve Rusya üzerinden yapılan iletişimlerin de etkilenmesi nedeniyle bunun bir siber saldırıdan ziyade iç sorundan kaynaklanmış olabileceğini söylediler.

Reuters'ın yaptığı kontrollere göre, bugün erişilemeyen siteler arasında resmi haber servislerinin, Dışişleri Bakanlığı'nın ve ulusal havayolu şirketi Koryo'nun web siteleri de vardı. Siteler, öğle saatlerinde yavaş yavaş yeniden erişilebilir hale geldi.

Birleşik Krallık'ta yaşayan ve Kuzey Kore'deki interneti izleyen araştırmacı Cuneyd Ali, daha önce Kuzey Kore'nin tüm internet altyapısının internet faaliyetlerini izleyebilen sistemlerde görünmediğini ve e-posta hizmetlerinin de etkilendiğini söylemişti.

Ali, “Bunun kasıtlı mı yoksa kazara mı olduğu kesin olarak bilinmiyor, ancak bir saldırıdan ziyade iç bir arızadan kaynaklandığı düşünülüyor” ifadelerini kullandı.

Güney Kore polisinin Kuzey Kore'nin elektronik faaliyetlerini izleyen İnternet Suçları ile Mücadele Merkezi yetkilileriyle bağlantı kurulamadığı için yorum alınamadı.

Washington'daki Stimson Center'da Kuzey Kore teknolojisi ve altyapısı uzmanı Martin Williams, Çin ve Rusya ile iletişimlerin kesik olması nedeniyle bunun iç nedenlerden kaynaklandığını söyledi.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göreKuzey Kore, internet erişimini de dahil olmak üzere dünyanın en katı internet sansür sistemlerinden birini uygulamaktadır. Halkın erişimi, hükümet tarafından oluşturulan ve daha geniş internet ağına bağlı olmayan bir iç ağ ile sınırlıdır.

Hükümet ve liderlikteki az sayıda seçkin kişiye internet erişimi serbesttir ve hükümet ve haber siteleri genellikle dış kamuoyuna propaganda yapmaktadır.

Kuzey Kore, geçtiğimiz yıllarda elektronik saldırılar nedeniyle olduğu şüphelenilen büyük internet kesintileri yaşamıştır.

Ülke, hükümetin istihbarat servisi tarafından yönetilen ve yabancı kurum ve şirketlere saldırılar düzenlemekle ve son zamanlarda kripto para hırsızlığı ve kara para aklamayla suçlanan "Lazarus" adlı grup gibi elit hacker ekipleri tarafından yönetiliyor.