Mısır ve BAE, bölgedeki istikrarı desteklemek için koordinasyonun sürdürülmesi konusunda anlaştı

Sisi ve Abu Dabi Veliaht Prensi bir önceki görüşme sırasında (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Sisi ve Abu Dabi Veliaht Prensi bir önceki görüşme sırasında (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Mısır ve BAE, bölgedeki istikrarı desteklemek için koordinasyonun sürdürülmesi konusunda anlaştı

Sisi ve Abu Dabi Veliaht Prensi bir önceki görüşme sırasında (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Sisi ve Abu Dabi Veliaht Prensi bir önceki görüşme sırasında (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Abu Dabi Veliaht Prensi Şeyh Muhammed bin Zayed Al Nahyan ile yaptığı görüşmede, Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), bölgedeki istikrarı destelemek için koordinasyonu sürdürme konusunda anlaştı. Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Bessam Radi’ye göre, Sisi önceki gün Abu Dabi Veliaht Prensi ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde, iki ülke arasındaki işbirliğin yanı sıra, bölgesel ve uluslararası meseleler ile ortak çıkarlar konusunda görüş alışverişinde bulundu.
Radi açıklamasında, taraflar arasında koordinasyon ve düzenli istişarenin sürdürülmesi adına bölgedeki güvenlik ve istikrarın desteklenmesinin kararlaştırıldığını söyledi.
Geçtiğimiz Ağustos ayında Sisi, üst düzey bir BAE’li heyetle iki ülke arasındaki ilişkilerin her düzeyde güçlendirilmesi konusunu görüştü. O dönem Sisi, Mısır ile BAE arasında güçlü ilişkilerin ulaştığı ileri seviyeye övgüde bulunurken, ülkesinin ilişkilerin, iki kardeş ülke ve halkın çıkarlarına katkıda bulunacak şekilde güçlendirme arzusunu dile getirdi. Mısır Cumhurbaşkanı, Arap bölgesinin istikrarı için iki ülke arasındaki stratejik ilişkileri pekiştirmek adına tüm alanlarda işbirliğine vurgu yaptı.
Geçtiğimiz Temmuz ayında Abu Dabi Veliaht Prensi, Mısır’ın kuzeyinde yer alan ‘3 Temmuz Üssü’nün açılışında Sisi’ye eşlik etti. Geçtiğimiz Mayıs ayında, Zayed Al Nahyan, Sisi ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde ise Gazze’deki ateşkesten duyduğu memnuniyeti dile getirerek, BAE’nin Mısır’ın bölgede güvenlik ve istikrarı sağlama çabalarına verdiği desteği yineledi. Geçtiğimiz Nisan ayında ise Mısır Cumhurbaşkanı ve Şeyh Muhammed bin Zayed Kahire’de, iki ülke arasındaki ilişkilerin çeşitli alanlara genişletilmesi için ortak çalışma konusunun yanı sıra bölgesel ve uluslararası gelişmeleri ele aldı. Abu Dabi Veliaht Prensi, ülkesinin bölgesel dosyalar, krizler ve bunlarla başa çıkma yolları konusunda Mısır ile koordinasyon ve danışma konusundaki istekliliğini vurguladı.



Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)

Filistinli yetkililere göre Gazze'de ateşkes görüşmeleri çıkmaza girdi. 

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla BBC'ye konuşan kaynaklar, Tel Aviv yönetiminin Katar'ın başkenti Doha'daki müzakerelere, ihtilaflı konularda karar vermeye yanaşmayan bir heyet gönderdiğini savunuyor. 

Ayrıca yetkililer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD ziyaretiyle "zaman kazanmaya" çalıştığını ve süreci tıkadığını ileri sürüyor. 

Netanyahu, 7-10 Temmuz'da gerçekleştirdiği ziyarette ABD Başkanı Donald Trump'la bir araya gelmişti. Ancak beklenen 60 günlük ateşkesin sağlandığına dair bir açıklama yapılmamıştı.

Filistinli yetkililer, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesi ve bölgeye yardım girişleri gibi konularda uzlaşma sağlanamadığını belirtiyor. 

BBC, özellikle İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığını aktarıyor. İsrail ordusunun Gazze'nin 1 ila 1,5 kilometre içine giren bir alandaki "tampon bölgeleri" bırakmak istemediği ifade ediliyor.

Diğer yandan Hamas'ın tampon bölgelere ait haritaları istediği ve sözkonusu alanın söylenenden çok daha büyük olduğunun ortaya çıktığı aktarılıyor. Buna göre İsrail ordusu, bazı noktalarda Gazze'nin 3 kilometre kadar içine giren tampon bölgeler inşa etmeyi planlıyor. 

Filistinli örgütün ilk etapta bu konuda taviz vermeyi düşündüğü fakat haritaları görünce bundan vazgeçtiği ifade ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin tamamında işgalini sürdürmeyi planladığı aktarılıyor.

Kaynaklardan biri, Netanyahu yönetiminin tutumuna dair şunları söylüyor: 

Bu görüşmeleri hiçbir zaman ciddiye almadılar. Bunları zaman kazanmak ve sahte bir ilerleme görüntüsü vermek için kullandılar.

Diğer yandan New York Times'ın (NYT) analizinde, Netanyahu'nun Gazze savaşını iktidarını sürdürmek için kullandığına dikkat çekiliyor. 

Netanyahu'nun, savaşın sürmesini isteyen Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir gibi radikal sağcı koalisyon ortaklarını memnun etmek için ateşkese yanaşmadığı ifade ediliyor. 

Analizde, Netanyahu'nun Nisan 2024'te ateşkes yapmayı düşündüğü fakat yine aynı baskılar nedeniyle geri adım attığı belirtiliyor. Bazı Amerikalı yetkililerin, Netanyahu'yla İsrail halkının yüzde 50'sinin savaş yerine rehine takası anlaşmasını istediğine dair anket sonuçları paylaştığı, İsrail liderininse şöyle yanıt verdiği aktarılıyor: 

Evet ama bu yüzde 50'lik kesim benim seçmenlerimden oluşmuyor.

Başbakanın yargı reformu paketinin 2023'te büyük protestolara yol açtığı, hatta yedek askerlerin greve gittiği anımsatılıyor. Bunlara ek olarak Netanyahu hakkında yolsuzluk ve rüşvet suçlamalarıyla açılan davaların sürdüğü hatırlatılıyor. 

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Kasım 2024'te tutuklama emri çıkarmıştı. 

Analizde, Netanyahu'nun Gazze savaşını uzatarak bu davalardan kendini korumaya çalıştığı belirtiliyor. "İsrail hiç olmadığı kadar güvensiz bir konumda" denen analizde, başbakanın hamlelerinin ülke tarihinin en karanlık sayfalarından birini oluşturduğu ifade ediliyor: 

Netanyahu, 21. yüzyılın felaketlerinden birinin mimarı ve bu felaket, İsrail'in adını muhtemelen onlarca yıl lekeleyecek.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, New York Times