Pentagon, Kabil’de 10 sivilin ölümüne neden olan saldırının sorumlularını cezalandırmayacak

Afganistan’da bulunan bir askeri üsteki ABD askeri (Arşiv-Reuters)

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) yaptığı açıklamada, Ağustos ayının sonlarına doğru ABD güçlerinin Afganistan’dan çekilmesi tamamlanmadan iki gün önce, Kabil’de 10 sivilin ölümüne neden olan insansız hava aracı saldırısından sorumlu herhangi bir askerini cezalandırmayacağını duyurdu.
Pentagon Sözcüsü John Kirby dün akşam (Pazartesi) düzenlenen basın konferansında, Savunma Bakanı Lloyd Austin’ın, ABD Merkez Kuvvetler (CENTCOM) Komutanı Orgeneral Kenneth McKenzie ile ABD Özel Kuvvetler Komutanı Orgeneral Richard Clarke’ın, 29 Ağustos tarihinde meydana gelen saldırıya karışan kişilere karşı herhangi bir idari işlem yapılmamasına yönelik tavsiyelerini onayladığını duyurdu. Sözcü Kirby, McKenzie ve Clarke’ın saldırı hakkındaki raporları ile ilgili olarak şunları söyledi:
“İçlerinden herhangi birisinin hesap verebilirlik konusunda bir tavsiyesi yoktu. Tavsiyeler genellikle Bakan’ın incelediği ve onayladığı prosedürlerle ilgiliydi. Bu tavsiyelerin çoğu gizli nitelikte olduğunu, bununla birlikte, söz konusu kişilerin saldırıdan sorumlu tutulmaları için hesap verebilirlik konusunda herhangi bir kamu tavsiyesi ya da herhangi bir kişiye yönelik ceza tavsiyesi bulunmadığını” vurguladı.
Pentagon Eylül ayında, ABD’nin Afganistan’dan çekilmesinin son günlerinde bir hava saldırısı gerçekleştirdiğini kabul etti. Bu saldırı, 7’si çocuk olmak üzere sivillerin ölümüne neden olan “trajik bir hata” olarak tanımlandı. Bu, Pentagon yetkililerinin, saldırının Kabil havaalanından tahliyeler sırasında ABD kuvvetlerine karşı DEAŞ-Horasan’ın “yakın bir tehdidi” önlemek için gerekli bir durum olduğunu açıklamasının ardından geldi. Saldırı ABD komutanlarının, beyaz bir Toyota kullanan ve ABD merkezli bir gruba yardım için çalışan 37 yaşındaki Zemari Ahmedi’nin bir DEAŞ ajanı olduğunu ve patlayıcı taşıdığını düşünmesi sebebiyle gerçekleştirildi. Pentagon’da olayla ilgili olarak üst düzey inceleme yapılmasının ardından, savaş hukuku ihlali yapılmadığı ancak saldırı öncesinde “yönetimsel hataların” olduğu tespit edildi. Geçen ay duyurulan soruşturmada, bu hatanın görevi kötüye kullanma veya ihmalden kaynaklanmadığı dolayısı ile disiplin cezası önerilmediği ancak “varsa” hesap verebilirlik hakkında, yönetimin bir karar verebileceği sonucuna varıldı.
Yapılan birçok soruşturma, ABD ordusunun Afganistan, Irak, Suriye ve Somali gibi son yirmi yılda savaşa girdiği bölgelerde yürüttüğü operasyonlar sırasında yüzlerce, belki de binlerce sivilin yanlışlıkla ölümüne neden olduğu tespit edildi, ancak sorumlu kişiler nadiren cezalandırıldı.  2019 yılında Suriye’de meydana gelen, aralarında kadın ve çocukların olduğu 80 kişinin ölümüne neden olan -Askeri yetkililerin saklamaya çalıştığı- ABD hava saldırısı da dahil olmak üzere bu saldırılar eleştirilere neden oldu. Bakan Austin Afganistan’daki son saldırının ardından, bu konuda soruşturma yürütülmesi emri vermişti.