Mısır ve Cezayir, siyasi ve ekonomik alanlarda işbirliğini geliştirmek istiyor

Mısır Uluslararası İşbirliği Bakanı’nın Cezayir'in Kahire Büyükelçisi ile yaptığı görüşmeden bir kare (Şarku’l Avsat)
Mısır Uluslararası İşbirliği Bakanı’nın Cezayir'in Kahire Büyükelçisi ile yaptığı görüşmeden bir kare (Şarku’l Avsat)
TT

Mısır ve Cezayir, siyasi ve ekonomik alanlarda işbirliğini geliştirmek istiyor

Mısır Uluslararası İşbirliği Bakanı’nın Cezayir'in Kahire Büyükelçisi ile yaptığı görüşmeden bir kare (Şarku’l Avsat)
Mısır Uluslararası İşbirliği Bakanı’nın Cezayir'in Kahire Büyükelçisi ile yaptığı görüşmeden bir kare (Şarku’l Avsat)

Mısır Uluslararası İşbirliği Bakanı Rania el-Meşat, iki ülke arasında yapılacak yüksek komite toplantısına hazırlık amacıyla dün Cezayir'in Kahire Büyükelçisi Hamid Sbeira'yı makamında kabul etti. Görüşmede taraflar, Mısır ve Cezayir arasında siyasi ve ekonomik alanda işbirliği ve ilişkilerin geliştirilmesi konusundaki beklentilerini dile getirdiler.
Mısır Uluslararası İşbirliği Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, toplantıda çeşitli alanlarda işbirliği ve ilişkilerdeki gelişmeler, Mısır-Cezayir ortak yüksek komite çalışmalarına yönelik hazırlıklar ve ortak komiteler düzeyinde önceki oturumların sonuçları ele alındı. Bakan Rania el-Meşat, Mısır ve Cezayir'in sahip olduğu büyük ekonomik potansiyellerden yararlanarak çeşitli alanlarda ikili işbirliği ilişkilerini ilerletme arzusunu dile getirirken, iki ülke arasındaki ekonomik entegrasyonun önündeki her türlü engelin üstesinden gelmek için iki ülkedeki siyasi liderliğin güçlü tavrına vurgu yaptı.
Meşat, son oturumu 2014 yılında yapılan Ortak Yüksek Komite'nin çalışmalarını düzenli hale getirmenin ve yeniden canlandırmanın önemine dikkati çekti.
Mısır'dan yapılan açıklamada, Büyükelçi Sbeira’nın iki ülke arasındaki ikili işbirliği ilişkilerini ilerletmek için iletişim ve koordinasyonu sürdürme arzusunu ve iki ülke liderlerinin ilişkileri ilerletme konusundaki isteklerini ilettiği, Cezayir ve Mısır arasındaki ilişkilerin gücüne vurgu yaptığı ve Cezayir tarafının Mısır-Cezayir Ortak Yüksek Komitesi’nin toplantılarını dört gözle beklediğini vurguladığı belirtildi.
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, hafta başında Cezayir Dışişleri Bakanı Ramtane Lamamra'yı kabul ettiğinde Cezayirli mevkidaşı Abdulmecid Tebbun’dan yazılı bir mesaj aldı. Mesajda “Cezayir, Mısır'la resmi düzeyde ve iki ülke halkları seviyesinde yakın ve seçkin ilişkileri ve Mısır'la her alanda ikili işbirliği alanlarını güçlendirmekten gurur duyuyor. Bölgenin ve Arap ulusunun karşı karşıya olduğu çeşitli zorluklarla yüzleşmek ve ortak Arap eylemini desteklemek için önümüzdeki dönemde daha fazla koordinasyon ve istişareyi dört gözle bekliyoruz” denildi.
Toplantıda ayrıca, siyasi istişareler kapsamında bir sonraki toplantının iki dışişleri bakanı düzeyinde gerçekleştirmenin yanı sıra Ortak Yüksek Komite'nin bir sonraki oturumunun bu yıl başbakanlar düzeyinde yapılmasının iki ülke arasındaki ilişkileri destekleme ve ikili ortaklığı derinleştirme çabalarına hizmet edeceğine vurgu yapıldı.



Humus'taki Aleviler verilen güvencelere rağmen güvenlik operasyonları nedeniyle endişeli

Humus'un ez-Zehra mahallesinde tanklarla devriye gezen Suriye’deki yeni yönetime bağlı savaşçılar (AFP)
Humus'un ez-Zehra mahallesinde tanklarla devriye gezen Suriye’deki yeni yönetime bağlı savaşçılar (AFP)
TT

Humus'taki Aleviler verilen güvencelere rağmen güvenlik operasyonları nedeniyle endişeli

Humus'un ez-Zehra mahallesinde tanklarla devriye gezen Suriye’deki yeni yönetime bağlı savaşçılar (AFP)
Humus'un ez-Zehra mahallesinde tanklarla devriye gezen Suriye’deki yeni yönetime bağlı savaşçılar (AFP)

Suriye'nin üçüncü büyük kenti Humus'ta, devrik Devlet Başkanı Beşşar Esed'in mensubu olduğu Alevi toplumu, yeni yetkililerin ‘rejim kalıntılarını’ aramak için mahallelerinde günlerdir sürdürdüğü ve yüzlerce kişinin gözaltına alındığı güvenlik operasyonları nedeniyle endişeli.

Humus'un merkezindeki çarşı, kurşunlarla delik deşik edilmiş binaların arasında satıcılardan meyve ve sebze almaya gelen insanlarla dolup taşıyor. Ancak Alevilerin çoğunlukta olduğu mahallelerin girişlerinde, bu hafta sokağa çıkma yasağının kaldırılmasının ardından yeni kurulan kontrol noktalarında askeri üniformalı silahlı adamlar duruyor.

Humus'un Alevi bölgelerinin bazı sakinleri AFP'ye, genç erkeklerin hatta silahlarını teslim eden askerlerin bile gözaltına alındığını söyledi.

AFP'nin konuştuğu tüm kişiler güvenlik kaygıları nedeniyle isimlerinin açıklanmamasını istedi.

Şehirdeki iki kişi, kontrol noktasındaki silahlı adamların insanlara mezheplerini sorması üzerine bölge sakinlerinin şikâyeti sonrası bir kontrol noktasının kaldırıldığını belirtti.

Alevilerin çoğunlukta olduğu ez-Zehra mahallesinin bir sakini, “Şu ana kadar yaşadığımız ve hissettiğimiz şey korkunun gerçekliğiydi. İlk başlarda münferit vakalardı, ancak şimdi çok sayıda olduğu için böyle adlandırılamaz” ifadelerini kullandı.

Humus'ta bir kontrol noktasında nöbet tutan Suriye’deki yeni yönetime bağlı güvenlik güçleri (AFP)Humus'ta bir kontrol noktasında nöbet tutan Suriye’deki yeni yönetime bağlı güvenlik güçleri (AFP)

‘Büyük çoğunluk sivil’

Suriye'deki yeni yönetim 8 Aralık'ta iktidara geldiğinden beri azınlıklara güven vermeye çalışıyor. Ancak Aleviler, Esed ailesiyle olan uzun süreli ilişkileri nedeniyle kendilerine karşı bir tepki oluşmasından korkuyor. Yetkililer ise herhangi bir ihlal olduğunu reddetti.

Humus vilayetinden eski bir Halk Meclisi üyesi olan Şehade Meyhub, ez-Zehra mahallesi sakinleri tarafından bildirilen yüzlerce ihlal ve gözaltına alınmayı belgelediğini kaydetti.

AFP'ye, “Şu ana kadar elimde ez-Zehra mahallesinde gözaltına alınan 600 kişinin ismi var” diyen Meyhub, Humus kentinin tamamında ‘gözaltına alınanların sayısının bin 380’i aştığını’ ifade etti.

Meyhub, gözaltına alınanlar arasında ‘yerleşim merkezlerine müracaat etmiş emekli tuğgeneraller ve albaylar olduğunu, ancak en büyük oranın zorunlu hizmette bulunan siviller ve askerler olduğunu’ belirtti.

Esed'i deviren yeni yönetim Suriye'nin çeşitli kentlerinde uzlaşma merkezleri açarak, eski askerleri silahlarını teslim etmeye davet etti.

Meyhub, kentin es-Sebil mahallesinde bir grup subayın eşleri ve çocuklarının önünde dövüldüğünü söyledi.

Humus'taki yetkililerin vatandaşların şikâyetlerine yanıt verdiğini ve gözaltına alınanları kısa süre içinde serbest bırakma sözü verdiğini belirten Meyhub, ihlallerin arkasında Heyetu Tahriru’ş-Şam'a (HTŞ) bağlı bazı grupların olduğunu ifade etti.

Ez-Zehra mahallesindeki bir başka adam AFP'ye, eski bir asker olan oğlundan geçen hafta Hama kırsalındaki bir kontrol noktasında gözaltına alındığından beri haber alamadığını söyledi.

Suriye’deki yeni yönetime bağlı güvenlik güçlerinden biri Humus'taki kontrol noktasında motosikletli bir adamın kimliğini kontrol ediyor. (AFP)Suriye’deki yeni yönetime bağlı güvenlik güçlerinden biri Humus'taki kontrol noktasında motosikletli bir adamın kimliğini kontrol ediyor. (AFP)

‘Öfke’

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) Direktörü Rami Abdurrahman geçen hafta AFP'ye yaptığı açıklamada, Humus kenti ve kırsalında çoğunluğu Alevi olan en az bin 800 kişinin gözaltına alındığını bildirdi.

Esed'in devrilmesinden bu yana Alevilere yönelik şiddet Suriye genelinde artışa geçti. SOHR o tarihten bu yana çoğunluğu Humus ve Hama vilayetlerinde olmak üzere 150 Alevinin öldürüldüğünü kaydetti.

Çatışmaların başladığı 2011 yılında Humus, insanların gösteri yapmak için sokaklara döküldüğü ilk şehirlerden biri olduğu için ‘devrimin başkenti’ olarak adlandırılmıştı. Özellikle bu şehirdeki protestolar sert bir şekilde bastırıldı ve mezhepsel şiddet savaş sırasında zirveye ulaştı. Humus'ta Sünni Müslümanların çoğunlukta olmasının yanı sıra Alevi ve Hıristiyan azınlık da bulunuyor.

Son günlerde internette dolaşan videolarda silahlı kişilerin Humus'ta erkekleri topladığı ve onlara çömelmelerini emrettiği görüldü.

AFP bu videoların hepsini doğrulayamadı, ancak kendisini bazı tutuklularla konuşurken kayda alan 21 yaşındaki HTŞ üyesi Muhammed Ebu Ali ile konuştu.

Ebu Ali AFP'ye, “Videoda görünenler suçlular ve şebbihalar... Savaşın ilk yıllarında Humus'ta katliamlar yaptılar. Onları yakaladık ve ilgili makamlara teslim ettik” şeklinde konuştu.

Suriye’deki yeni yönetime bağlı güvenlik güçlerinden biri Humus'taki kontrol noktasında sürücülerin kimliklerini kontrol ediyor. (AFP)Suriye’deki yeni yönetime bağlı güvenlik güçlerinden biri Humus'taki kontrol noktasında sürücülerin kimliklerini kontrol ediyor. (AFP)

‘Savaştan yorulduk’

Humus'ta Ebu Yusuf kod adlı bir HTŞ yetkilisi, İçişleri Bakanlığı personelinin kentteki tarama operasyonları sırasında ‘üç silah zulası bulduğunu ve onlarca aranan ismi gözaltına aldığını’ söyledi.

Humus'taki Kamu Güvenliği Departmanı pazartesi günü, kentin mahallelerinde beş gün süren tarama operasyonunun sona erdiğini duyurdu. Ancak HTŞ yetkilisi tarama operasyonunun devam ettiğini ve bölgenin ‘rejim kalıntılarından tamamen temizlenmediğini’ söyledi. Yetkili, “Sünni, Alevi, Hıristiyan fark etmeksizin herkes için güvenlik ve emniyet istiyoruz” dedi.

Şehrin başka bir yerinde, 2012 yılında rejim ordusu tarafından ele geçirilen muhaliflerin kalesi Baba Amr mahallesinin yol kenarları yıkıntılarla dolu. Evlerin duvarlarında ve kapılarında kurşun izleri var.

On yıl önce Lübnan'a kaçan 46 yaşındaki Fayez el-Cemal, eşi ve yedi çocuğuyla birlikte evlerine döndüğünde evlerini yıkılmış, kapıları ve pencereleri olmayan bir halde bulmuş.

El-Cemal, yıkılan binalar arasında komşularının ve arkadaşlarının öldürüldüğü yerleri işaret ediyor ama intikam almak istemiyor. Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığı habere göre el-Cemal, “Savaştan ve aşağılanmaktan bıktık. Biz sadece herkesin kendi hayatını yaşayabilmesini istiyoruz. Biz mezhepçiliğe karşıyız” ifadelerini kullandı.