عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

NASA astronotu uzayda neden goril kostümü giydiğini açıkladı

NASA astronotu uzayda neden goril kostümü giydiğini açıkladı
    İstanbul/Şarkul Avsat
TT
TT

NASA astronotu uzayda neden goril kostümü giydiğini açıkladı

NASA astronotu uzayda neden goril kostümü giydiğini açıkladı

Emekli NASA astronotu Scott Kelly, 2016'da Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (UUİ) goril kostümü giymesiyle ilgili konuştu.
2015-2016'da yaklaşık bir yıl UUİ'de kalan Scott, 17 Ocak'ta yayımlanan röportajda bu ilginç olayın perde arkasını anlattı.
Scott'ın açıklamasına göre ikizi Mark Kelly, bir telefon görüşmesinde şöyle dedi:
"Hey, sana goril kostümü gönderiyorum."
Scott, sözlerini "Ben de 'Neden?' diye sordum. Mark 'Çünkü daha önce uzayda hiç goril olmamıştı' cevabını verdi" ifadeleriyle sürdürdü.
Kendisi de eski NASA astronotu olan ve şu an Arizona senatörlüğü görevini yürüten Demokrat Partili Mark, kostümü gönderdi.  Ancak Elon Musk'ın şirketi SpaceX'in Haziran 2015'te gerçekleştirdiği kargo görevinde, kostümün bulunduğu roket infilak etti.
Ancak Mark bunun ardından pes etmedi. Scott, "Kardeşim bir sonraki telefon görüşmemizde 'Sana başka bir goril kostümü yolluyorum' dedi" diye konuştu.
Scott'ın 23 Şubat 2016'da Twitter'da paylaştığı videoda kostümü giyerek Britanyalı astronot Tim Peake'i kovaladığı görülüyor.
Video, Twitter'daki bir kullanıcının 15 saniyelik bir kesitini 9 Ocak 2022'de paylaşmasıyla tekrar gündeme geldi. Paylaşım 9 milyondan fazla kez görüntülenirken 356 bin beğeni aldı. Görüntüleri başka sosyal medya hesapları da paylaştı.
Scott, bu ilgi hakkında şöyle konuştu:
"Millet tabii ki sevdi. Uzay gorilini nasıl sevmezsin? Ancak videonun bunca yıldan sonra internette tekrar dolaşmasına şaşırdım."
Emekli astronot, ayrıca Peake'in olaydan haberdar olduğunu ve videoyu kurguladıklarını açıkladı:
"Peake bu yüzden etrafta salınıyor ve havada yüzüyor. Komik görünmesini istedik."
Scott öte yandan, goril kostümünden haberdar olmayan diğer astronotlarla daha çok eğlendiğini söyledi. Bir keresinde bir astronotun uyuyacağı yerde saklandığını açıklayan astronot şöyle konuştu:
"Kapıyı açmaya gittiğinde kaçtım. Bunun ardından kalp krizi geçirmesinden falan korktum."
Scott, UUİ'deki Rus kozmonotların yanına da uğradığını ve grubun kahkaha attığını kaydetti.
İkiz kardeşler 21 Şubat 1964'te doğdu. NASA'nın internet sitesinde, Mark'ın doğum günü sürprizi olarak kostümü gönderdiği yazıyor. Scott, bunu hatırlamadığını ama doğru olabileceğini söyledi.
Peki kostüme ne oldu? Astronot çöpe attığını duyurdu:
"Uzayda bir goril kostümüyle bir başkasının yapacaklarından sorumlu olmak istemedim."
Independent Türkçe, People, Futurism

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Bilim insanlarından küresel ısınma uyarısı: Uyku apnesi vakaları iki katına çıkacak

(Pexels)
(Pexels)
TT
TT

Bilim insanlarından küresel ısınma uyarısı: Uyku apnesi vakaları iki katına çıkacak

(Pexels)
(Pexels)

Stuti Mishra Asya İklim Muhabiri 

Yeni bir araştırmaya göre, iklim krizinin yol açtığı daha sıcak geceler, yüzyılın sonuna gelindiğinde uyku apnesini çok daha yaygın ve tehlikeli hale getirebilir.

Araştırmacılar artan sıcaklıkların, dünya çapında yaklaşık 1 milyar kişiyi etkileyen ve kalp hastalığı, demans ve erken ölümle bağlantılı bir uyku bozukluğu olan obstrüktif uyku apnesini (OUA) kötüleştirebileceğini söylüyor.

Flinders Üniversitesi araştırmacılarının yürüttüğü ve hakemli dergi Nature Communications'ta yayımlanan çalışma, iklim değişikliğinin OUA'nın şiddetini ve sağlık üzerindeki etkisini nasıl artırabileceğini modelleyen ilk araştırma.

Flinders Üniversitesi FHMRI Uyku Sağlığı'ndan çalışmanın başyazarı Dr. Bastien Lechat, "Bu çalışma, ortam sıcaklıklarının OUA'nın şiddetini etkileyip etkilemediğini araştırarak iklim gibi çevresel faktörlerin sağlığı nasıl etkileyebileceğini anlamamıza katkı sağlıyor" diyor.

Araştırmacılar uyku sırasında solunum düzensizliklerini izleyen bir yatak altı sensörü aracılığıyla, 29 ülkeden en az 116 bin kişiden elde edilen 58 milyondan fazla gece uykusu verisini kaydetti.

Birkaç yılda toplanan veriler, küresel iklim modellerinden elde edilen saatlik iklim verileriyle eşleştirilerek farklı ısınma senaryoları altında OUA şiddetindeki değişikliklerinin simülasyonu oluşturuldu.

Dr. Lechat, "Genel olarak ortam sıcaklığıyla OUA şiddeti arasındaki ilişkinin büyüklüğü bizi şaşırttı" diyor.

Yüksek sıcaklıklar, kişinin belirli bir gece OUA yaşama olasılığının yüzde 45 artmasıyla ilişkiliydi.

Görsel kaldırıldı.Grafik, çeşitli uluslararası kuruluşlar tarafından ölçülen, endüstri çağından itibaren küresel ortalama sıcaklık artışını gösteriyor (WMO)


Çalışma, OUA şiddetindeki sıcaklıkla ilişkili artışın, Avustralya veya ABD'ye kıyasla Avrupa ülkelerinde bilhassa belirgin olduğunu ortaya koydu. Araştırmacılar bunun, klimaya erişimdeki farklılıklardan kaynaklanabileceğini öne sürüyor.

Araştırmacılar engelliliğe ayarlanmış yaşam yılı (disability-adjusted life years / DALY) kullanarak iklimin şiddetlendirdiği uyku apnesinin sağlık ve ekonomi üzerindeki yükünü tahmin etti. Sadece 2023'te, sıcaklık artışının araştırmadaki 29 ülkede yaklaşık 800 bin sağlıklı yaşam yılının kaybıyla bağlantılı olduğunu saptadılar.

Dr. Lechat, "Bu rakam, bipolar bozukluk, Parkinson hastalığı veya kronik böbrek hastalıkları gibi diğer tıbbi durumlardakine yakın" ifadelerini kullanıyor.

Toplam ekonomik kayıp yaklaşık 98 milyar dolar olarak tahmin edilirken bunun 68 milyar doları sağlığın bozulmasından, 30 milyar dolarıysa işyerindeki verimlilik düşüşünden kaynaklanıyor.

Kıdemli araştırmacı Profesör Danny Eckert, veriler çoğunlukla soğutma ve sağlık hizmetlerine erişimi daha iyi olan yüksek gelirli bölgelerdeki bireylerden elde edildiğinden, örneklemin düşük gelirli ülkelerde OUA'nın gerçek dünyadaki yükünü yeterince yansıtmayabileceğini söylüyor.

Profesör Eckert "Bu, tahminlerimizi yanıltarak sağlık ve ekonomi üzerindeki gerçek maliyetin düşük tahmin edilmesine yol açmış olabilir" diyor.

Sadece Avustralya'da, OUA dahil uykuyla ilgili sağlık sorunlarının maliyeti daha önce yılda 66 milyar Avustralya doları (yaklaşık 1 trilyon 700 milyar TL) olarak tahmin edilmişti.

Ekip halihazırda soğutmaya erişimin veya davranışsal değişikliklerin, ısınan hava koşullarında uyku apnesinin şiddetini nasıl azaltabileceği gibi olası müdahaleleri araştırmayı planlıyor.

Profesör Eckert, "İleride, ortam sıcaklığının uyku apnesinin şiddetine etkisini azaltacak stratejiler araştıran ve altta yatan fizyolojik mekanizmaları inceleyen müdahale çalışmaları tasarlamak istiyoruz" diye belirtiyor.

Çalışma, daha güçlü küresel iklim eylemleri olmadan uyku apnesinin yükünün muhtemelen keskin bir şekilde artacağı ve bunun da halk sağlığı sorunlarını şiddetlendirerek ekonomileri zorlayacağı uyarısında bulunuyor.


Independent Türkçe, independent.co.uk/climate-change