Fetih yetkilisi Saydam, "Biden'ın Trump'tan çok farklı olmadığı" görüşünde: Filistin yönetimi, Biden idaresinden söylem değil eylem istiyor

Fotoğraf: (Reuters)
Fotoğraf: (Reuters)
TT

Fetih yetkilisi Saydam, "Biden'ın Trump'tan çok farklı olmadığı" görüşünde: Filistin yönetimi, Biden idaresinden söylem değil eylem istiyor

Fotoğraf: (Reuters)
Fotoğraf: (Reuters)

Fetih Hareketi Merkez Komitesi Genel Sekreter Yardımcısı Sabri Saydam, Joe Biden başkanlığındaki ABD yönetiminin Filistin dosyasına yaklaşımının, eski Başkan Donald Trump yönetiminden çok da farklı olmadığını belirtti.
Fetih yetkilisi Saydam, ABD'nin Filistin konusuna yaklaşımı ve Filistinli gruplar arasındaki uzlaşı çabalarına ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Saydam, Washington'ın şu an Filistin'e ilişkin her konuda şiddet yanlısı tutumuna devam eden İsrail'in aşırı sağ kesimi karşısında "teslim olmuş" bir görüntü verdiğini söyledi.
Trump yönetiminin "çatışmayı sona erdirme" iddiasıyla öne sürdüğü ancak içerdiği aleyhte maddeler nedeniyle Filistinlilerin şiddetle reddettiği siyasi plana atıfta bulunan Saydam, Biden yönetimini "Yüzyılın Anlaşması'nın ikinci nesli" olarak nitelendirdi.

"Filistin yönetimi, Biden idaresinden söylem değil eylem istiyor"
Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Kuruluşuna (UNRWA) yeniden mali destek verilmesi dışında Washigton'da Filistin konusunda herhangi bir politika değişikliği görmediklerini, bu yüzden Biden'ın Trump'tan pek de farklı olmadığını söyleyen Saydam, "ABD ile ilişki düzeyinde pozitif bir söylem var, önemi olmayan bir laf kalabalığına tanık oluyoruz. Pratikte ise şu ana kadar sonuç sıfır. Filistin yönetimi, Biden idaresinden söylem değil eylem istiyor" dedi.
Saydam, İsrail'in çözüm istemediğini, bazı insani ve ekonomik kolaylıklar sağladığı imajı verdiğini ancak Filistinlilere ait her şeyi yok etmeye çalıştığını vurguladı.
Filistinlilere ait her şeye karşı siyasi ve askeri sistem ile Yahudi yerleşimcilerin birleşmesine tanık olduklarını aktaran Saydam, "Filistinlilerin bugün bu aşırı sağcı çetelerle yüzleşmek için yeniden birlik olmaktan başka seçeneği yok" ifadesini kullandı.

Filistinli grupların Cezayirli yetkililerle görüşmeleri "verimli"
Filistinli gruplar arasındaki uzlaşı çabalarına ilişkin ise Saydam, Fetih'in iç anlaşmazlıkları sıfırlayarak Hamas ile kapsamlı bir uzlaşıya varmak istediğini dile getirdi.
Bu kapsamda Filistinli grupların Cezayirli yetkililerle görüşmelerini "verimli" bulduğunu söyleyen Saydam, "Cezayir'le bizi bir araya getiren şey, Cezayir'in Filistin sevgisi ile herhangi bir aksaklık durumunda uzlaşıya varma isteği. Bunu birlikte çalışabilecek rahat bir ortam olarak görüyoruz" diye konuştu.
Saydam, Cezayir'den dönen Fetih heyetinin anlaşmazlıkların çözüme kavuşturulması için Filistinli tüm gruplarla bir araya geleceğini belirtti.
Eylül 2020'de gerçekleşen toplantılar çerçevesinde belirlenen bir uzlaşı formülüne doğru ilerlediklerini kaydeden Saydam, "Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) içindeki ve Filistinli gruplar arasındaki sıkıntıların fikir birliğiyle aşılması isteniyor. Uzlaşıyı sağlamak için engelleri kaldırmak istiyoruz; kesinlikle engel istemiyoruz" ifadelerini kullandı.
Hamas'ın Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın uluslararası dörtlü komisyon şartını kabul etmesi konusuna da değinen Saydam, bunun Filistin meselesine ilişkin uluslararası meşruiyet kararlarının hayata geçirilmesi için atılmış bir adım olduğuna işaret etti.

FKÖ Merkez Konsey toplantısı
Sabri Saydam, Filistin'de en yüksek yasama kurulu olan Ulusal Meclisin daimi alt kurumlarından FKÖ Merkez Konseyinin şubat ayının ilk haftasında Ramallah'ta toplanacağını hatırlattı.
FKÖ içindeki diğer gruplarla müzakerelerin hızlı ve yoğun bir şekilde devam ettiğini, işlerin doğru ve sorunsuz şekilde ilerlediğini söyleyen Saydam, Fetih Hareketinin, 19 Ocak'taki Merkez Komitesi toplantısında Azzam el-Ahmed ile Hüseyin eş-Şeyh'in Yürütme Komitesi temsilcileri, Ruji Fettuh'ın Ulusal Konsey Başkanı olarak atandığını kaydetti.
Saydam, bununla birlikte müzakereler sırasında Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC) ile bazı sıkıntıların yaşandığında da işaret etti.
Görüşmelerin devam ettiğine dikkati çeken Saydam, FKÖ içinde herkesin bir araya gelmesini ve gerçek anlamda bütün grupların meşru bir temsilcisinin olmasını temenni ettiklerini aktardı.



Gazze ateşkesi: Arabulucular garanti krizini nasıl aşacak?

Gazze Şeridi'nde yıkılan binaların ardından güneş batarken (AFP)
Gazze Şeridi'nde yıkılan binaların ardından güneş batarken (AFP)
TT

Gazze ateşkesi: Arabulucular garanti krizini nasıl aşacak?

Gazze Şeridi'nde yıkılan binaların ardından güneş batarken (AFP)
Gazze Şeridi'nde yıkılan binaların ardından güneş batarken (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump'ın önümüzdeki hafta İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray'da bir araya gelerek Gazze Şeridi'nde olası bir ateşkesle ilgili gelişmeleri ele alması bekleniyor.

Ancak Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanların tahminlerine göre, Netanyahu'nun siyasi geleceğinin parçalanmasından korkarak Gazze'deki savaşı kalıcı olarak durdurmayı reddetmesi ışığında, Hamas'ın ısrar ettiği savaşı durdurma garantisi krizi bir ‘ikilem’ olmaya devam ediyor. Arabulucuların savaşı sona erdirecek tüm fikir ve önerilerin tartışıldığı kısmi bir ateşkese gitmekten başka çareleri olmadığına dikkat çeken uzmanlar, Trump'ın İsrail Başbakanı’yla görüşmesi sırasında bu konuyu çözmek için yapacağı baskıya güveniyor.

Hamas dün bu garantilerin önemini vurguladı.

Hamas Siyasi Büro Başkanı’nın Medya Danışmanı Tahir en-Nunu CNN'e verdiği demeçte, “Ciddiyiz ve bir anlaşmaya varmaya hazırız; savaşı sona erdirmek için gerekli şartlar açık olduğu takdirde her türlü teklifi kabul etmeye hazırız” dedi.

dsfrg
İsrail'in dün Gazze Şeridi'ne düzenlediği bombardıman sırasında yükselen dumanlar (AFP)

Hamas liderlerinden Mahmud Merdavi dün yaptığı açıklamada, herhangi bir anlaşmanın ‘saldırganlığın tamamen durdurulması, işgal güçlerinin geri çekilmesi, insani protokole uyulması ve varılacak herhangi bir anlaşmanın fiilen uygulanmasını sağlayacak açık garantilere’ bağlı olması gerektiğini söyledi.

Garanti ikilemi

Geçtiğimiz ay İsrail ile İran arasındaki çatışmaların durmasının ardından yeniden gündeme gelen garanti talebi, müzakerelerin ivme kazandığı bir dönemde güçlü bir şekilde ortaya çıktı.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati pazar akşamı televizyonda yayınlanan bir röportajda şunları söyledi: “Şu anda masada olan ve üzerinde çalıştığımız şey, bir dizi esirin serbest bırakılması ve ateşkesin sürdürülmesi için gereken ivmeyi yaratacağı umuduyla insani ve tıbbi yardımın mümkün olan en kısa sürede girmesi karşılığında İsrail saldırganlığının 60 günlük bir ateşkesle durdurulmasıdır.”

Abdulati, “İsrail ve İran arasında ateşkes sağlandıktan sonra Gazze Şeridi'ne odaklanmak isteyen bir Amerikan vizyonu var. Gelecekteki herhangi bir anlaşmanın ateşkesin sürdürülebilirliğini sağlamak ve İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırganlığının yeniden başlamasını önlemek için yeterli miktarda garanti içermesi gerektiğine dair bir Amerikan anlayışı var” ifadelerini kullandı.

xscdfgt
Gazze Şeridi'ndeki İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenaze töreninde gözyaşı döken Filistinliler (Reuters)

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre, son ateşkes çabaları hakkında bilgi sahibi olan Filistinli ve Mısırlı kaynaklar, arabulucu rolü oynayan Katar ve Mısır'ın savaşın her iki tarafıyla temaslarını yoğunlaştırdığını, ancak yeni bir görüşme turu için henüz bir tarih belirlenmediğini belirtti.

Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ile dün bir telefon görüşmesi yapan Mısır Dışişleri Bakanı, Gazze Şeridi'ndeki son gelişmeleri ve iki ülkenin ‘ateşkesi yeniden başlatmak, Filistin halkını bu zulümden kurtarmak, esir ve mahkûmları serbest bırakmak ve Gazze Şeridi'ne acil ve engelsiz insani yardım akışını sağlamak’ için ABD ile ortak çabalarını ele aldı.

Hamas, savaşı sona erdirecek bir anlaşmanın parçası olması halinde kalan tüm esirleri serbest bırakmaya hazır olduğunu ifade ederken, İsrail esirlerin serbest bırakılması gerektiğini ve savaşın sona ermesinin Hamas'ın silahsızlanmasına ve Gazze Şeridi'ni yönetmekten uzaklaşmasına bağlı olduğunu savunuyor.

‘Dikenli konular’

Mısır Düşünce ve Stratejik Araştırmalar Merkezi Genel Müdür Yardımcısı Tümgeneral Muhammed İbrahim ed-Duveyri, Hamas'ın talep ettiği garanti krizinin çözümünün kolay olmadığını düşünüyor. Ed-Duveyri, “İsrail'in reddetme ısrarı var. Zira savaşın sona ermesi şu anda Netanyahu hükümetinin yıkılması anlamına geliyor (...) Bu, Filistin hareketinin silahsızlandırılması ve liderlerinin sürgüne gönderilmesi konusundaki ısrarına ek olarak gerçekleşiyor” şeklinde konuştu.

Ed-Duveyri, arabulucuların, fikirlerin ortaya atılacağı, garantiler hakkında tartışmaların yapılacağı ve şartlarının anlaşmada açıkça belirtileceği geçici bir ateşkese gitmekten başka çaresi olmadığına inanıyor. Ed-Duveyri, “Garantiye ihtiyaç duyan tek şey savaşın durması değil; İsrail'in nihai çekilmesi de bir kriz ve Hamas'ın silahları gibi çetrefilli bir konu. Bu ve benzeri konular nihai statü müzakerelerine ertelenmeli” dedi.

fgthy
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'a düzenlenen İsrail saldırısında hayatını kaybeden Filistinlilerin cenaze töreninde gözyaşı döken bir çocuk (Reuters)

Filistinli siyasi analist Eymen er-Rakab, mevcut krizin garantiler ve Washington'un gelecekte savaşı durdurma garantisi konusundaki tutumuna karar vermemiş olmasıyla ilgili olduğuna inanıyor. Er-Rakab, Gazze Şeridi'ndeki zor koşullar ışığında Hamas'ın kabul edeceği geçici bir ateşkesin sonuçlanmasının ardından garantiler krizinin arabulucular tarafından yapılacak sonraki görüşmelerin bir parçası olmasını bekliyor.

Hamas'ın garantiler konusundaki ısrarı, Trump'ın dün yaptığı açıklamada pazartesi günü Beyaz Saray'da Netanyahu ile yapacağı görüşmede Gazze ve İran'daki durumu ele alacağını duyurmasıyla birlikte geldi. Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre Trump, “Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlanmasını ve esirlerin geri dönmesini umuyoruz ve bunun önümüzdeki hafta içinde gerçekleşmesini bekliyoruz” dedi.

dfgth
Gazze Şeridi'nin orta kesiminde İsrail tarafından bombalanan bir bölgeyi inceleyen Filistinliler (Reuters)

Netanyahu dün yaptığı açıklamada, geçen ay İran ile 12 gün süren savaşta elde ettiğini söylediği ‘büyük zaferin’ ardından Trump ile görüşmek üzere önümüzdeki hafta ABD'ye gideceğini söyledi.

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt pazartesi günü düzenlediği basın toplantısında, Netanyahu'ya yakınlığıyla bilinen İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer'in Gazze savaşının sona erdirilmesi konusunu görüşmek üzere Beyaz Saray yetkilileriyle bir araya gelmek üzere bu hafta Washington'da olacağını belirtti.

Bilgi sahibi Mısırlı kaynaklar dün yerel medyaya, ‘İsrail ve Hamas'ın sadece geçici bir ateşkes değil, kapsamlı bir takas anlaşması yapmaları için son saatlerde Mısır'ın artan baskısı’ hakkında konuştu.

Kaynaklar, çeşitli taraflardan heyetlerin önümüzdeki 72 saat içinde Kahire'ye gelmesinin beklendiğini, her iki tarafı temsil eden şahsiyetlerin ise anlaşmazlık noktalarını çözmek üzere halihazırda Kahire'de bulunduğunu söyledi.

sdfrgty
İsrail'in Gazze şehri sahiline düzenlediği saldırıda hayatını kaybeden akrabasının cenazesi başında gözyaşı döken Filistinli bir kadın (AFP)

Kaynaklara göre Netanyahu, ‘kapsamlı bir anlaşmaya varma ihtimali olan müzakereleri engellerken, Amerikalı arabulucu tam bir ateşkesi içeren anlaşmayı onaylaması karşılığında Netanyahu'nun siyasi kariyerini hapishanede sonlandırmayacak şekilde İsrail içinde tam bir beraat üzerinde çalışmayı teklif ediyor.’

Trump ile Netanyahu arasında Gazze konusunda yeni bir geçici anlaşmaya varılması için daha fazla görüşme yapılmasını bekleyen ed-Duveyri, ‘Washington'un bu krizi sona erdirmek için oynayacağı büyük bir rol olduğunu, önyargılı olmaması ve krizi mümkün olan en kısa sürede sona erdirmek için Mısır ve Katar ile birlikte çalışması gerektiğini’ belirtti.

Netanyahu'nun Washington ziyaretinin Gazze Şeridi için yeni bir anlaşmaya varılmasında ‘belirleyici’ olacağına inanan er-Rakab, Trump'ın Netanyahu’ya baskı yaparak Washington'dan ateşkes ilan edebileceğini ve bunun gerçekleşmesi halinde Hamas'ın ateşkesi kabul edeceğini ve ABD’nin anlaşmanın uygulanması sırasında garantilerin görüşüleceği sözünü vereceğini düşünüyor.