عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Mısır’daki Uluslararası Somali Zirvesi sona erdi

Mısır’daki Somali'nin güvenliğine ilişkin uluslararası zirve sona erdi

Şukri, ABD’nin Afrika Boynuzu Özel Temsilcisi ile görüştü (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
Şukri, ABD’nin Afrika Boynuzu Özel Temsilcisi ile görüştü (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
    Kahire / Şarku'l Avsat
TT
TT

Mısır’daki Uluslararası Somali Zirvesi sona erdi

Şukri, ABD’nin Afrika Boynuzu Özel Temsilcisi ile görüştü (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
Şukri, ABD’nin Afrika Boynuzu Özel Temsilcisi ile görüştü (Mısır Dışişleri Bakanlığı)

Mısır'ın başkenti Kahire'de, Somali'deki güvenlik durumuna ilişkin gelecekteki düzenlemeleri ele almak üzere düzenlenen uluslararası zirve dün sona erdi. Zirve Somali hükümeti, Afrika Birliği (AfB), Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği ve bir dizi uluslararası ortak kurumdan diplomatların katılımıyla gerçekleşti.
Mısır Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, Kahire Çatışmaların Çözümü, Barışı Koruma ve İnşa Etme Uluslararası Merkezi tarafından düzenlenen zirve 25 ve 26 Ocak tarihlerinde gerçekleşti. Mısır tarafına Afrika İşlerinden Sorumlu Bakan Yardımcısı ve Büyükelçi Hamdi Sened Luza, Somali tarafına ise Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakan Yardımcısı Mahmud Abdi Hasan başkanlık etti.
Bakanlığın açıklamasına göre, Mısır, Somali'de barış ve istikrarı desteklemek ve ulusal kurumlarının yeteneklerini geliştirmeye katkıda bulunmak için sarf ettiği sürekli çabalar kapsamında, bu zirveye ev sahipliği yaptı.
Zirve, “Afrika Birliği Somali Misyonu’nun (AMISOM) 31 Mart 2022'de sona ermesi ışığında Somali'deki 2021 sonrası düzenlemeleri tartışmak için Somalili yetkililer ile Afrikalı ve uluslararası ortaklar arasında gayri resmi istişarelere yer vermeyi” amaçlıyordu. Birliğin yeni misyonunun doğası ve görevleri ile Birleşmiş Milletler ve uluslararası ortakların yeni misyonu destekleme ve yardım etme konusunda daha fazla katılım olasılığını araştırmak da zirvenin hedefleri arasında yer aldı.
Zirvede, yeni AMISOM'un güvenlik ihtiyaçlarını karşılama yeteneklerini destekleme yolları da dahil olmak üzere çeşitli konuları ele aldı. Bunların başında terörle mücadele ve Kahire'de bulunan Afrika Birliği’nde Çatışma Sonrası Yeniden Yapılanma ve Kalkınma Merkezi'nin beklenen rolü yer aldı. Somali'nin mevcut aşamadaki zorlukların üstesinden gelmesini ve ülkede kurumlar inşa etme ve kalkınmayı gerçekleştirme çabalarını artırmasını sağlamak için uluslararası ortaklardan istenen destek de zirvenin gündeminde kendine yer buldu.
Söz konusu zirvenin yanı sıra Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri ile ABD'nin Afrika Boynuzu Özel Temsilcisi Büyükelçi David Satterfield arasında istişare toplantısı gerçekleştirildi.
Mısır Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Büyükelçi Ahmed Hafız, Şukri’nin ABD elçisini, yeni görevi için tebrik ettiğini ve bölgedeki bazı ülkelerdeki en önemli olaylar hakkında bilgi verdiğini söyledi. Hafız’ın açıklamasına göre Dışişleri Bakanı, Afrika Boynuzu'nda güvenlik ve istikrarın, tanık olduğu tüm sorunların çözümünü sağlayan kapsamlı bir perspektiften ele alınmasının önemini vurguladı. Şukri, Mısır'ın Somali'deki duruma olan ilgisini ve orada güvenlik ve istikrar sağlama çabalarına verdiği desteği vurguladı. Öte yandan ABD’li Temsilci ‘Mısır'ın ev sahipliğini’ takdir etti.
Hafız, yaptığı açıklamada, Satterfield'ın Afrika Boynuzu'ndaki genel durumu ve sorunları, özellikle Sudan'daki durumun da ele alındığını ifade etti. Şukri, Mısır'ın, güvenlik ve istikrarı Mısır ve bölgenin güvenlik ve istikrarının ayrılmaz bir parçası olan Sudan'daki kardeşlere her türlü desteği sağlamaya istekli olduğunu açıkladı. Mısır'ın bu bağlamda, mevcut krizi çözmek amacıyla çeşitli Sudanlı taraflar arasında bir diyaloğu etkinleştirme girişimini desteklediğini de sözlerine ekledi. Hafız’a göre söz konusu açıklamada Etiyopya’nın Büyük Nahda (Rönesans) Barajı konusu da ele alındı. Açıklamada Şukri’nin, barajın doldurulması ve işletilmesine ilişkin kurallar konusunda 2021 yılının Eylül ayında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) tarafından yayınlanan beyanname uyarınca üç ülkenin çıkarlarını dikkate alan adil, dengeli ve yasal olarak bağlayıcı bir anlaşmaya varılması amacıyla müzakerelere bir an önce devam edilmesinin önemini vurguladığı ifade edildi.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Hamas: Halil el-Hayye Doha saldırısında hayatını kaybeden oğlunun cenaze namazını kıldırdı

Halil el Hayye (Arşiv- AFP)
Halil el Hayye (Arşiv- AFP)
TT
TT

Hamas: Halil el-Hayye Doha saldırısında hayatını kaybeden oğlunun cenaze namazını kıldırdı

Halil el Hayye (Arşiv- AFP)
Halil el Hayye (Arşiv- AFP)

Hamas dün akşam yaptığı açıklamada, baş müzakerecisi Halil el-Hayye'nin salı günü Katar'da hareket liderlerinin toplantısını hedef alan İsrail saldırısından sağ kurtulduğunu doğruladı. El-Hayye, "Katar'daki özel güvenlik düzenlemelerinin ardından" oğlunun ve saldırının diğer kurbanlarının cenazesine katıldı.

Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığına göre Hamas'tan yapılan açıklamada, "Gazze Şeridi'ndeki Hamas hareketinin lideri Dr. Halil el-Hayye, şehit olan oğlu Hammam ve Doha'daki hain suikast girişiminin şehitleri için cenaze namazını kıldırdı" denildi.

Hamas, el-Hayye'nın hayatta olduğuna dair herhangi bir fotoğraf veya kanıt sunmadı. Harekete yakın kaynaklar, el-Hayye'nin İsrail'in hedef aldığı binada bulunan liderler arasında olduğunu belirtti.

İsrail saldırısında beş Hamas üyesi ve bir Katar güvenlik görevlisi öldü.

ARAP DÜNYASI

BM'nin ezici desteği "iki devletli çözümü" pekiştiriyor

BM Genel Kurulu toplantısının sonunda New York'ta yapılan "New York Deklarasyonu" oylamasının sonuçları açıklandı (AFP)
BM Genel Kurulu toplantısının sonunda New York'ta yapılan "New York Deklarasyonu" oylamasının sonuçları açıklandı (AFP)
TT
TT

BM'nin ezici desteği "iki devletli çözümü" pekiştiriyor

BM Genel Kurulu toplantısının sonunda New York'ta yapılan "New York Deklarasyonu" oylamasının sonuçları açıklandı (AFP)
BM Genel Kurulu toplantısının sonunda New York'ta yapılan "New York Deklarasyonu" oylamasının sonuçları açıklandı (AFP)

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, dün Suudi Arabistan Krallığı ve Fransa'nın himayesinde düzenlenen "Filistin Sorununun Barışçıl Çözümü ve İki Devletli Çözüme İlişkin Yüksek Düzeyli Uluslararası Konferans" sonucunda ortaya çıkan "New York Deklarasyonu"nu büyük çoğunlukla onayladı.

BM Genel Kurulu'nun onayı, 142 lehte ve sadece 10 aleyhte oy çoğunluğuyla alındı ve iki devletli çözüme açık bir uluslararası ivme kazandırdı. Kararın giriş bölümünde, Genel Kurul'un "Ortadoğu'da adil, kalıcı ve kapsamlı bir barışa ulaşmayı" hedeflediği belirtiliyor. Bu hedef, "Filistin sorununun barışçıl çözümüne ve iki devletli çözümün uygulanmasına yönelik acil ve geri dönüşü olmayan bir yol haritası çizecek eylem odaklı bir sonuç belgesi"nin kabulü yoluyla gerçekleştirilecek.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, kararı memnuniyetle karşılayarak kararın, "Filistin halkının bağımsız bir devlet kurma meşru hakkını elde ettiği barışçıl bir geleceğe doğru ilerleme arzusu konusunda uluslararası mutabakatı teyit ettiği" belirtildi.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 22 Eylül'de New York'ta düzenlenecek 80. Genel Kurul yıllık oturumu kapsamında düzenlenecek iki devletli çözüm konferansında, Fransa ve Suudi Arabistan'ın uluslararası ortaklarıyla birlikte bu barış planını gerçeğe dönüştürmek için çalışacaklarını ifade etti.

ARAP DÜNYASI

Mısır-İsrail ilişkileri gerginleşiyor ancak arabuluculuk çalışmaları devam ediyor

Sisi, 2017 BM Genel Kurulu toplantısı sırasında Netanyahu ile bir araya geldi (Reuters)
Sisi, 2017 BM Genel Kurulu toplantısı sırasında Netanyahu ile bir araya geldi (Reuters)
TT
TT

Mısır-İsrail ilişkileri gerginleşiyor ancak arabuluculuk çalışmaları devam ediyor

Sisi, 2017 BM Genel Kurulu toplantısı sırasında Netanyahu ile bir araya geldi (Reuters)
Sisi, 2017 BM Genel Kurulu toplantısı sırasında Netanyahu ile bir araya geldi (Reuters)

Mısır-İsrail ilişkileri, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun Doha'daki Filistin hareketinin genel merkezine düzenlenen saldırının ardından, Hamas ve diğer Filistinli grupların liderlerini barındıran bölge ülkelerine yönelik uyarılarını sertleştirmesiyle yeni bir gerginlik aşamasına girdi.

Bölgenin en büyük ve en güçlü ordularından birine sahip olan Mısır, bu tehdide, İsrail'in topraklarına saldırması halinde "korkunç sonuçlar" doğuracağı konusunda Washington'a uyarıda bulunarak yanıt verdi. Şarku'l Avsat'a konuşan uzmanlara göre bu gelişmeler, iki ülke arasındaki çatışmanın sonucuyla ilgili artan bir gerginlik ve beklentiyi ortaya koyuyor. Uzmanlar, Netanyahu'nun "Mısır'ı hedef almaya cesaret edemediğini, çünkü sert bir şekilde yanıt verecek kadar caydırıcı güce sahip olduğunu" vurguladılar.

Kahire'nin bölgedeki nüfuzu ve Katar saldırısının ardından müzakereleri yeniden başlatabilecek tek ülke olması ve Washington'ın İsrail saldırısına ilişkin belirsiz tutumu göz önüne alındığında, Mısır'ın arabuluculuğunun Gazze'deki savaşı durdurma iradesiyle devam edeceğine inanıyorlar.

CNN dün Mısırlı bir yetkilinin şu sözlerini aktardı: “Mısır, ABD'ye, bu hafta Doha'yı hedef alan baskınlar gibi İsrail'in Mısır topraklarında yapacağı herhangi bir operasyonun ciddi sonuçları olacağına dair mesaj gönderdi.”

Bu tutum, Mısır'ın resmi istihbarat teşkilatı başkanı Diaa Rashwan'ın birkaç gün önce Netanyahu'ya “El-Aris ile Tel Aviv arasındaki mesafe çok uzak değil” şeklinde yaptığı uyarıya benziyor ve İsrail başbakanının çarşamba günü yaptığı tehditler devamı niteliğinde.

Netanyahu, özellikle Hamas'tan Filistinli liderlerin sık sık toplantılarına ev sahipliği yapan Mısır'dan bahsetmeden, "Katar'a ve teröristleri barındıran tüm ülkelere şunu söylüyorum: Ya onları sınır dışı edin ya da adalete teslim edin. Eğer siz yapmazsanız, biz teslim edeceğiz" dedi.

Şarku’l Avsat’ın Fox News'ten aktardığına göre İsrail'in ABD Büyükelçisi Yechiel Leiter, çarşamba günü yaptığı açıklamada, İsrail'in salı günü Doha'da gerçekleştirdiği saldırıda herhangi bir hedefi ıskalaması durumunda, bir dahaki sefere tekrar vuracağı konusunda uyardı ve Hamas üyelerinin "her yerde, her zaman" hedef listesinde olduğunu vurguladı.

Eylül ayının başından bu yana, İsrail'in Mısır ve Gazze arasındaki Refah sınır kapısının Filistin tarafını yaklaşık bir yıldır işgal etmesinden ardından Netanyahu ile Mısır arasındaki gerginlik yeniden alevlendi. İsrail Başbakanı, Kahire'ye gaz akışını kesmekle tehdit edince, Diaa Rashwan televizyonda yaptığı bir dizi açıklamada "bunu yapamayacağını ve kaybedenin kendisi olacağını " söyleyerek Filistinlilerin geri dönüşü için sınır kapılarını açmaya çağırdı ve “El Arish ile Tel Aviv arasındaki mesafenin çok uzak olmadığını” hatırlatarak uyardı.

Kuzey Sina Valisi Tümgeneral Halid Megawer, geçtiğimiz ağustos ayında Refah sınır kapısı önünde, Mısır ile İsrail arasında Refah sınır kapısında askeri harekat olup olmayacağına ilişkin bir soruya verdiği yanıtta, “Mısır sınırına yaklaşan herkes, bilinenler için olduğu kadar bilinmeyenler için de kendinden başka kimseyi suçlayamaz” ifadelerini kullandı.

Gerilim artıyor

Mısır Dışişleri Konseyi üyesi ve eski Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Rokha Ahmed Hassan, Netanyahu'nun ABD'nin sonsuz desteği nedeniyle tehditlere başvurmakta olduğunu düşünüyor. İsrail Gazze'deki savaşı durdurana, Gazze'den çekilene, yardımların girişine izin verene ve Filistin halkının kendi devletini kurma hakkını tanıyana kadar İsrail'e yaptırım uygulayacak bir mekanizma oluşturmak için birleşik bir Arap uluslararası tepkisine ihtiyaç olduğunu savunuyor.

Suriye sınırının Filistin tarafını ve Philadelphia (Selahaddin) Koridoru'nu işgal etmesinden ve İsrail'in Filistinlileri Mısır'a göç ettirme konusundaki ısrarından beri Mısır ile İsrail arasında yoğun bir gerginlik yaşandığını vurguladı. Bu gerginlik, Netanyahu'nun Kahire'ye yönelik gaz ve diğer konulardaki provokasyonlarıyla daha da artıyor. Hassan, İsrail'in caydırıcılık gücüne sahip oldukları için Türkiye ve Mısır'a saldırmaya cesaret edemediğini ifade etti.

Askeri stratejist Tümgeneral Semir Ferec, İsrail'in sonuçlarını bildiği için bu söylemi Mısır'a yöneltemeyeceği veya buna göre hareket edemeyeceği görüşünde. Netanyahu Mısır'a yaklaşamaz ve bunu çok iyi biliyor. Mısır'ın batısında 44 ülkenin katılımıyla düzenlenen Bright Star askeri tatbikatlarındaki yetenekleri, İsrail'e açık bir mesaj gönderiyor. Ferec, bu İsrail retoriğinin Netanyahu'nun krizlerinden kaçmak için yaptığı bir girişim olduğunu ve daha çok iç tüketime yönelik olduğunu belirtiyor.

Netanyahu'nun yarattığı gerilimin, Rafah geçişinin Filistin tarafının işgali, Philadelphia ekseninin işgali ve barış anlaşmasının ihlali sonrasında bir yıldan fazla süredir artmakta olduğunu ve Mısır'ın güvenliğini koruyabilecek kapasiteye sahip olduğunu vurguluyor.

Doha'ya yapılan saldırının Gazze'deki savaşla ilgili arabuluculuk çabalarına etkisiyle ilgili olarak, Mısır Devlet Enformasyon Servisi Başkanı Diaa Rashwan çarşamba akşamı yaptığı açıklamada, “İsrail'in Doha'ya yaptığı saldırıya ve Kahire'nin saldırıyı reddetme konusunda Katar ile tam dayanışma içinde olmasına rağmen, arabuluculuk ve müzakere Mısır ve Katar'ın Filistin davasına hizmet etmek için vazgeçmeyeceği bir görevdir” ifadelerini kullandı.

Hamas'ın salı akşamı yaptığı açıklamaya göre saldırıda beş Hamas üyesi öldürüldü. Bunlar arasında, hareketin Gazze lideri ve baş müzakerecisi Halil el-Hayye'nin oğlu Hamam da vardı. Hamam, hareketin üst düzey yetkilileriyle birlikte Gazze'de ateşkes önerisini görüşürken öldürüldü. Katar, bir güvenlik görevlisinin hayatını kaybettiğini duyurdu.

Katar ve ABD ile arabuluculuk çabalarına öncülük eden Mısır, “İsrail işgal güçlerinin bugün Katar Devleti'ne karşı gerçekleştirdiği saldırgan eylem, Katar'ın başkenti Doha'da ateşkes anlaşmasına varmanın yollarını müzakere etmek üzere toplanan Filistinli liderlerin toplantısını hedef aldı” açıklamasında bulundu. Mısır, bunun “Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlanması için arabuluculuk çabalarında önemli bir rol oynayan Katar'ın egemenliğine doğrudan bir saldırıdır ve sükunet sağlanması için uluslararası çabaları baltaladığını" vurguladı.

Saldırı, ABD Başkanı Donald Trump'ın "Herkes rehinelerin eve dönmesini ve bu savaşın sona ermesini istiyor. İsrailliler şartlarımı kabul etti ve Hamas'ın da onları kabul etme zamanı geldi" açıklamasından iki gün sonra gerçekleşti.

Büyükelçi Rokha, Mısır'ın arabuluculuğunu sürdüreceğini ve bölgedeki ilişkileri, nüfuzu ve hareketleriyle bu yolu izleyebileceğini vurguladı. Özellikle Washington'ın açıkça kınamadığı saldırının ardından, tüm gözler krizi ve savaşı sona erdirmek için belirleyici bir faktör olarak Mısırlı arabulucuya çevrilmiş durumda.

Ferec, Mısır'ın Filistin davasını korumak ve savaşı sona erdirmek için arabuluculukta kalmaya devam edeceğini değerlendiriyor. İsrail'in Doha saldırısının ardından Mısır'ın daha fazla sorumluluk üstlenmesi gerektiğini ve bu sorumluluktan vazgeçmeyeceğini belirtiyor.