En yaşlı kara hayvanı 190'ını devirdi: "Libidosu hâlâ yerinde"

Guinness Dünya Rekorları, Jonathan'ın şimdiye kadarki en yaşlı kaplumbağa olduğunu 12 Ocak'ta duyurdu (AFP)
Guinness Dünya Rekorları, Jonathan'ın şimdiye kadarki en yaşlı kaplumbağa olduğunu 12 Ocak'ta duyurdu (AFP)
TT

En yaşlı kara hayvanı 190'ını devirdi: "Libidosu hâlâ yerinde"

Guinness Dünya Rekorları, Jonathan'ın şimdiye kadarki en yaşlı kaplumbağa olduğunu 12 Ocak'ta duyurdu (AFP)
Guinness Dünya Rekorları, Jonathan'ın şimdiye kadarki en yaşlı kaplumbağa olduğunu 12 Ocak'ta duyurdu (AFP)

Dünyanın gelmiş geçmiş en yaşlı kaplumbağası unvanına sahip Jonathan, 190'ı devirdi. Yaklaşık 200 kilogramlık bu dev kaplumbağa, yaşamını ücra Saint Helena adasında sürdürüyor. Bakıcısı, hayvanın libidosunun "yerinde olduğunu" ve sık sık çiftleştiğini ifade etti.
Birleşik Krallık'a bağlı, Atlas Okyanusu'nun güneyindeki bu adada 140 yıldır yaşayan Jonathan, dünyaca ünlü.
Hayvanla ilgilenen veteriner Joe Hollins, Jonathan'ın daha yaşlı olduğunu düşündüğünü ancak bunu bilmenin mümkün olmadığını söyledi.
Jonathan'ın, Hint Okyanusu'ndaki Seyşeller'den Saint Helena'ya 1882'de geldiğini yazan bir mektuba göre hayvan, o dönem "tamamen büyümüştü". Yetkililer bu mektuptan hareketle kaplumbağanın 1832'de yumurtadan çıktığını düşünüyor. Zira Hollins, "Tamamen büyümüş, en az 50 yıl anlamına geliyor" dedi.

Jonathan'ın erkek bir kaplumbağayla "aşk yaşadığı" 2017'de öğrenilmişti (AFP)
Adadaki diğer kaplumbağaların yanı sıra kedi, köpek, koyun ve eşek gibi pek çok hayvana bakan 64 yaşındaki Hollins, "grubun kıdemli beyefendisi" diye nitelediği Jonathan'ın özel olduğunu kaydetti:
"Ona bakmaktan çok zevk alıyorum. Hayatta olduğu bilinen en yaşlı kara hayvanının ihtiyaçlarını karşılamak büyük bir sorumluluk. Fakat bu, aynı zamanda bir onur ve ayrıcalık."
Veteriner, kaplumbağanın 31 Saint Helena valisi ve 39 ABD başkanı eskittiğini belirtti:
"Savaşlar, kıtlıklar, vebalar, krallar, kraliçeler ve hatta milletler gelip geçerken Jonathan, zamanın akışından habersiz oyalanıp durdu."
Hollins, "Sesimi tanıyınca köpek gibi yanıma geliyor" diye konuştu. Öte yandan veteriner bu durumu klasik koşullanmayla açıkladı:
"Çünkü beni yemekle ilişkilendiriyor."
On üç yıl önce hayvana bakmaya başlayan Hollins, ilk geldiğinde kaplumbağanın sağlığının kötü olduğunu ancak zamanla iyileştiğini ifade etti.
Veteriner, Jonathan'ın artık görmediğini ve koku alma duyusunu kaybettiğini bildirdi. Ancak bu yaşlı hayvanın iştahı hâlâ yerinde.
Hollins, komik bir anekdot da paylaştı. Çimenlere yayılıp güneşlenmeyi seven Jonathan'ı gören bazı ziyaretçilerin, hayvanın öldüğünü düşünerek kendilerine haber verdiğini açıkladı.

Veteriner Hollins, Jonathan'ı 2016'da yıkamıştı (Saint Helena Basın Bürosu)
Dev kara kaplumbağaları 150 yıl kadar yaşayabiliyor. Hollins, beklentileri aşan Jonathan'ın ölümüne hazırlandıklarını ancak bu durumun yine de üzücü olduğunu söyledi.
Rekor, daah önce Tu'i Malila adlı kaplumbağaya aitti. Hayvanın 1965'te öldüğünde yaklaşık 188 yaşında olduğu düşünülüyor.
Bununla birlikte Saint Helena, Jonathan anısına pul bastırmayı ve bir gün belirlemeyi planlıyor.
Independent Türkçe, The Washington Post, CNN International



Beklenmedik bir ülke, dünyanın en hızlı güneş enerjisi dönüşümünü gerçekleştiriyor

Pakistan'ın bazı bölgelerinde güneş panelleri için geniş alanlar inşa ediliyor (Reuters)
Pakistan'ın bazı bölgelerinde güneş panelleri için geniş alanlar inşa ediliyor (Reuters)
TT

Beklenmedik bir ülke, dünyanın en hızlı güneş enerjisi dönüşümünü gerçekleştiriyor

Pakistan'ın bazı bölgelerinde güneş panelleri için geniş alanlar inşa ediliyor (Reuters)
Pakistan'ın bazı bölgelerinde güneş panelleri için geniş alanlar inşa ediliyor (Reuters)

Yoksulluk ve ekonomik istikrarsızlıkla boğuşmasına rağmen Pakistan, dünyanın en hızlı güneş enerjisi dönüşümlerinden birini gerçekleştiriyor.

İklim kriziyle ilgili çalışmalar yapan düşünce kuruluşu Ember'ın verilerine göre Pakistan, 2024’te Çin’den 17 gigawattlık güneş paneli ithal etti. Böylelikle 2023’teki ithalatını iki katına çıkardı ve dünyanın en büyük üçüncü güneş paneli ithalatçısı oldu.

CNN’in haberinde, güneş enerjisinin Vietnam ve Güney Afrika gibi ülkelerde kitlesel ölçekte benimsendiğine ancak hiçbirinin bu alanda Pakistan kadar hızlı gelişmediğine dikkat çekiliyor.

İslamabad merkezli enerji düşünce kuruluşu Renewables First'ün program direktörü Mustafa Amjad, bu dönüşümün büyük firmaların baskısıyla değil halkın talebiyle gerçekleştirildiğini söylüyor:

Bunu yönlendiren bir politika baskısı yok; esasen bu insanların öncülüğünde ve piyasa güdümlü.

Pakistan şiddetli sıcak hava dalgalarıyla boğuşurken, güneş panellerine erişimin artırılmasıyla soğutma sistemlerinin enerji ihtiyacının karşılanmasının sağlanabileceği de aktarılıyor.

Pakistan Enerji Bakanlığı’ndan bir yetkili, güneş panellerinden vergi alınmadığını ve hanelerin fazla güneş enerjisini ana şebekeye göndermesini sağlayan programlar oluşturulduğunu belirtiyor. Güneş enerjisi panellerine gösterilen ilginin artmasında, Pakistan yönetiminin büyük payı olduğunu söylüyor.

Ancak bazı analistler, devlet destekli büyük ölçekli güneş enerjisi projelerinin yapılmadığına işaret ederek bu görüşü reddediyor. Amjad, bu teknolojideki patlamanın “tabandan yukarı” doğru geliştiğini, “halkın piyasaları daha fazla güneş paneli ithal etmeye zorladığını” belirtiyor.

Pakistan’da güneş enerjisine artan ilginin hem Çin’den ithal edilen ucuz panellerden hem de ülkedeki yüksek elektrik fiyatlarından kaynaklandığı ifade ediliyor. Amjad, elektrik maliyetinin son üç yılda yüzde 155 arttığını söylüyor. Ayrıca şebekelerle ilgili sorunlar meydana geliyor ve ülkenin bazı bölgelerinde saatlerce süren elektrik kesintileri yaşanıyor.

İklim savunucusu ve Satat Sampada İklim Vakfı'nın kurucu direktörü Harjeet Singh de "Yenilenebilir enerji kaynaklarının sadece sübvansiyonlarla geliştiği veya Küresel Güney'e 'zorla' dayatıldığı düşüncesinin aksine, Pakistanlılar finansal açıdan mantıklı olduğu için güneş enerjisini tercih ediyor" diyor.

Independent Türkçe, CNN, Reuters