Tunus Cumhurbaşkanı Said: Yetkileri kendimde toplama niyetim yok

Başkent Tunus’ta toplanan göstericiler, Cumhurbaşkanı Said’in Yüksek Yargı Konseyi’ni feshetme kararına destek verdiler. (Reuters)
Başkent Tunus’ta toplanan göstericiler, Cumhurbaşkanı Said’in Yüksek Yargı Konseyi’ni feshetme kararına destek verdiler. (Reuters)
TT

Tunus Cumhurbaşkanı Said: Yetkileri kendimde toplama niyetim yok

Başkent Tunus’ta toplanan göstericiler, Cumhurbaşkanı Said’in Yüksek Yargı Konseyi’ni feshetme kararına destek verdiler. (Reuters)
Başkent Tunus’ta toplanan göstericiler, Cumhurbaşkanı Said’in Yüksek Yargı Konseyi’ni feshetme kararına destek verdiler. (Reuters)

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, Yüksek Yargı Konseyi’ni feshetme kararı almasının ardından yaptığı açıklamada, yetkileri kendinde toplama niyeti olmadığını vurguladı.  
Dün Başbakan Necla Buden’i Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda kabul eden Said açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Yetkileri kendimde toplama niyetinde değilim. Ancak sipariş bir kıyafet ya da ayakkabı gibi, yasa koyucuların ölçülerine göre oluşturulmuş bir anayasayı reddediyorum.”
Cumhurbaşkanı Kays Said 2014 anayasasını askıya almasının ardından siyasi bir yol haritası belirlemişti. Söz konusu ‘yol haritasına’ göre mart ayında ulusal istişarelerin başlaması, temmuz ayında alınan kararların referanduma götürülmesi ve aralık ayında da parlamento seçimleri yapılması planlanıyordu.   
Dün Yüksek Yargı Konseyi’ni feshetme kararı aldığını duyuran Said “Ülkeyi arındırmamız zorunludur. Arındırma ise sadece adil bir yargıyla olur” dedi. 
Said’in kararına verilen tepkiler, ülkedeki siyasi bölünme ve kamplaşmanın boyutlarını da gözler önüne serdi. Said’in destekçileri söz konusu kararı ‘cesur ve zorunlu bir adım’ olarak nitelerken karşıtları ise ‘tek adam rejimini pekiştirmeye yönelik bir girişim’ olarak değerlendirdi.  
Tunus İleri Hareketi Başkanı Ubeyd el-Briki konuya dair şu açıklamada bulundu:
“Cumhurbaşkanın kararı, mevcut aşamanın doğasına uygun, cesur bir adımdır. Bu karar, bazı yargı üyelerinin yargı bağımsızlığına aykırı bir şekilde siyasi müdahalelerde bulunmasının önüne geçecektir.”
Birleşik Vatanperver Demokratlar Partisi başkanı Ziyad el-Ahdar da kararı desteklediği açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Yüksek yargı Konseyi, Tunus devrimi çıkarlarına karşıt davranarak ve yolsuzluk lobilerinin yanında yer alarak kendisini tarihin dışına sürüklemiştir. Feshedilmesi bir zorunluluktu.”  
Tunsu İşçi Sendikası Sözcüsü Sami Tahiri de kararı demokrasi yönünde atılmış bir adım olarak değerlendirerek bunu ‘siyasi suikast’ davalarının üstünün kapatılmasının bir sonucu olarak değerlendirdi.
Diğer yandan Nahda Hareketi lideri Raşid Gannuşi, parlamentonun söz konusu kararı büyük bir endişeyle yakından takip ettiğini ifade etti. Cumhurbaşkanı Said’in aylardır Yüksek Yargı Konseyi’ne ve yargıçlara baskı yaptığını belirten Gannuşi şunları söyledi:
“Fesih kararı, demokratik kurumların sistemli bir şekilde ortadan kaldırıldığının bir göstergesidir. Yargının bağımsızlığına ve hukuk devletine yapılan bu müdahale, adaletin tesisine darbedir.”
Demokratik Akım Partisi Genel Sekreteri Gazi eş-Şevaşi de söz konusu kararın alınabilmesi için anayasal bir mekanizma olmadığını savundu:
“Parti olarak yargıçların yanındayız. Görevlerini yürütme ve yasama erkinden bağımsız olarak sürdürmelidirler. Seçilmiş bir kurulun feshedilmesiyle ve tek kişilik kararlar alınmasıyla yargı reformunun gerçekleşmesi mümkün değildir ve bu kabul edilemez.”
Tunus Yüksek Yargı Konseyi Başkanı Yusuf Buzahir de Cumhurbaşkanı Kays Said’in konseyi feshetme kararının yasa dışı olduğunu vurgulayarak söz konusu doğrudan müdahalenin yargıyı cumhurbaşkanlığı talimatına tabi tutma çabası olduğunu savundu.
Buzahir açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Bu karar yargıya müdahalenin yeni bir aşamasına işaret ediyor. Güvenlik güçleri çalışanların binaya girmesine izin vermiyor. Hangi temele dayanarak böyle bir karar alınabilir bilemiyorum. Polis engellemesinin sorumlusu İçişleri Bakanlığı’dır. Artık reformdan söz edilemez. Zorla kapatıldık ve bunun hukuki bir dayanağı da yok.”



Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından... Cep telefonlarımız uzaktan patlatılabilir mi?

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
TT

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından... Cep telefonlarımız uzaktan patlatılabilir mi?

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)

Lübnan genelinde Hizbullah çağrı cihazları ve telsizlerine yönelik eşi benzeri görülmemiş güvenlik ihlali ve salı ile çarşamba günleri binlerce eş zamanlı patlama, kişisel cep telefonlarının ne kadar tehlikeli olduğu ve nasıl uzaktan patlatılabildiği konusunda birçok soruyu gündeme getirdi.

Cep telefonu bataryaları son derece yanıcı kimyasallardan üretilir, ancak bir kontrol ünitesi doğrudan bataryaya bağlıdır ve bataryayı güvende tutmak için özel bir yazılımla donatılmıştır.

DeepSAFE Technology'nin kurucusu ve McAfee, Intel ve Nokia'da güvenlik ve koruma araştırmaları eski başkanı olan Ahmed Sallam'a göre bu kontrol ünitesi, en önemlisi tüm üniteyi bataryanın sıcaklığını ateşleme noktasına yükseltebilecek kötü amaçlı yazılım içeren başka bir ünite ile değiştirmek olan çok sayıda hackleme yöntemi ile kötü niyetli olarak manipüle edilebilir. Bu, Lübnan vakasında olduğu gibi belirli cihazları hedef almak için yapılabilir.

grbtny
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarında hayatını kaybedenler için düzenlenen cenaze töreninden (AFP)

Şarku’l Avsat'a konuşan Sallam, “Kötü niyetli bir şekilde üretilebilen bataryalar da var. Bunlar ya sıcaklığı belirli bir dereceye yükselterek ya da patlatma sistemini harekete geçiren bir ünite aracılığıyla ateşlenebilen patlayıcı maddeler içerirler. Tüm bunlar, radyo dalgaları ya da herhangi bir kablosuz elektrik dalgası yoluyla uzaktan sinyal alabilen harici bir iletişim ünitesi ile bataryaya içeriden bağlı çok küçük bir kontrol ünitesi yerleştirilerek yapılabilir” ifadelerini kullandı.

Sallam sözlerini şöyle sürdürdü: “Dış dünya ile iletişim olmasa da patlamalar senkronize edilebilir. Kötü amaçlı yazılım, tıpkı saatli bombaların çalıştığı gibi, tüm patlamaların aynı anda gerçekleşmesi için belirli bir anı bekleyebilir.”

Los Angeles'taki California Üniversitesi Kimya Bölümü'nde yardımcı doçent olan ve pil geliştirme ve üretiminde uzmanlaşmış bir ABD şirketi olan Nanotech Energy'nin bilim ve teknoloji şefi Maher el-Kady, “Lübnan'daki patlamalar tesadüfen değil, kasıtlı olarak meydana geldi. Büyük olasılıkla cihazlara uzaktan etkinleştirilen bir kontrol devresi yerleştirilmişti. Bu da patlamaların senkronizasyonunu açıklıyor” şeklinde konuştu.

cdvfgthy
Lübnan Ordusu tehlikeli gördüğü telsiz ve çağrı cihazlarını imha etmek üzere topluyor. (AFP)

Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan el-Kady, “Herhangi bir bataryanın patlamasına yol açabilecek birkaç mekanizma vardır. Bunlardan ilki, mobil cihazın ya da elektrikli otomobilin bataryaya metal bir cismin girmesine yol açan bir kazaya maruz kalması ya da batarya parçalarının sıkışmasına ve parçalarının tahrip olmasına yol açan yüksek orandaki basınç yahut da bataryanın yüksek bir yerden düşerek parçalarının tahrip olmasıdır. İki olasılık daha var: Birincisi bataryanın sıcaklığının çok yüksek oranlara çıkmasına neden olarak patlamasına yol açan harici bir katalizörün varlığı ve ikincisi de bataryanın içindeki pozitif terminalin negatif terminale bağlanmasına yol açan harici bir etkileyicinin varlığıyla ilgili” ifadelerini kullandı.

Uzmanlara göre cep telefonları hacklenebilir. Ayrıca üretim ya da tedarik aşamalarından herhangi birinde ya da internet üzerinden erişilerek patlatılmak üzere içlerine kötü niyetli yazılımlar entegre edilebilir.

El-Kady, kasıtlı bir dış neden olmaksızın, üretim hataları nedeniyle bir pilin patlama olasılığının 10 milyon pil başına bir pili geçmediği konusunda kamuoyuna güvence verirken, pillerin 150 santigrat derecenin üzerine çıkabilen yüksek sıcaklıklara dayanmasını sağlamak için titiz testler yapıldığını da belirtti. Ancak bu durum, çağrı cihazlarında ve modern mobil cihazlarda bulunan lityum-iyon pilleri ‘saatli bomba’ olarak tanımlamasına engel olmadı. “Pil patlamalarının neden olduğu hasar, pilin boyutuna ve kullanıcının konumuna veya insan vücudunun hayati organlarından herhangi birine ne kadar yakın olduğuna bağlıdır” diyen el-Kady, elektrikli arabalar söz konusu olduğunda durumun daha da kötüleşeceğini, çünkü batarya boyutlarının bir cep telefonu bataryasının 5 bin ila 7 bin katına ulaşabileceğini belirtti.

Tedarik zincirleri

Yaşananların tekrarlanmasının nasıl önlenebileceği konusunda ise Sallam, tedarik zincirinin güvence altına alınması gerektiğine işaret ederek, Lübnan'a gelen cihazlarda olası değişiklikleri kontrol etmenin ve içlerine yeni bileşenler yerleştirilip yerleştirilmediğini test etmenin birçok yolu olduğunu açıkladı.

 

ascdvrg
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)

Teknik olarak, hassas bir terazi kullanılarak, ne kadar küçük olursa olsun cihazın ağırlığındaki herhangi bir değişiklik tespit edilebilir, böylece üzerinde herhangi bir değişiklik yapılıp yapılmadığı anlaşılabilir. Bu hassas terazi, başta batarya olmak üzere her bir birimin ağırlığını doğru bir şekilde hesaplamak için kullanılmalıdır. X-ray ve CT Scan gibi radyolojik cihazların yanı sıra patlayıcılar için kimyasal tespit üniteleri de kullanılabilir ve tüm bu teknik araçlar genellikle havaalanlarının içinde kullanılır. “Lübnan örneğinde meselenin ele alınışında büyük bir güvenlik açığı olduğunu düşünüyorum” diyen Sallam, herhangi bir patlayıcı maddenin varlığını ya da yokluğunu teyit etmek için kullanılabilen teknolojilerin mevcut olduğunu vurguladı.

fvrbgty
Çağrı cihazı patlamalarının kurbanları (AP)

Medya kuruluşlarına göre, Lübnan'daki çağrı cihazları Tayvanlı bir şirket tarafından tasarlanmış ve Avrupa'da bilinmeyen başka bir şirkete üretim lisansı verilmişti. Bu nedenle üretim güvenliği ve uygulama kalitesi ile ilgili konular tespit edilememiş olabilir.

Genel olarak çağrı cihazları, ister alıcı uçta tek yönlü bir bağlantı olsun, ister alıcı ve verici uçta iki yönlü bir bağlantı olsun, iletişim sürecini kontrol etmek için bir sunucuya ihtiyaç duyar. Ancak Sallam'a göre bu sunucular veri tabanlarına sahip ve genellikle siber saldırılara ve hacklere karşı savunmasız olan dijital işletim sistemlerini çalıştırıyor.

“Çağrı cihazları tedarik zinciri boyunca değiştirilebilir, aynı şey sunucular için de geçerli olabilir” diyen Sallam, cihazların kendilerinin de değiştirilebileceğini ve üretim süreçleri ya da nakliye ve tedarik zincirleri sırasında ‘kötü niyetli’ yazılımlar eklenebileceğini açıkladı.