عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

Kambur balinaların çiftleşmek için katettiği mesafe, araştırmacıları şaşırttı

Kambur balinalar 15 metre uzunluğa ve 41 ton ağırlığa ulaşabilir (Unsplash)
Kambur balinalar 15 metre uzunluğa ve 41 ton ağırlığa ulaşabilir (Unsplash)
    İstanbul/Şarkul Avsat
TT
TT

Kambur balinaların çiftleşmek için katettiği mesafe, araştırmacıları şaşırttı

Kambur balinalar 15 metre uzunluğa ve 41 ton ağırlığa ulaşabilir (Unsplash)
Kambur balinalar 15 metre uzunluğa ve 41 ton ağırlığa ulaşabilir (Unsplash)

Yeni bir araştırma kambur balinaların çiftleşmek için çok uzak mesafelere seyahat edebildiğini ortaya koydu.
Hawaii'deki balina araştırmaları merkezi Whale Trust Maui'den James Darling ve meslektaşları, bazı kambur balinaların eş bulmak için 6 bin kilometre kadar yol aldığını tespit etti.
Bu mesafe Türkiye ve Bangladeş arasındaki uzaklığa denk geliyor.
Latince adı Megaptera novaeangliae olan kambur balinalara her okyanusta rastlanabilir.
Kuzey Pasifik'tekiler yazlarını genelde Alaska ve Kanada çevresinde beslenerek geçiriyor ve kışın üremek için Meksika ve Hawaii yakınlarındaki sulara göç ediyor.
Yeni araştırmada doğal ortamda çekilmiş 450 binden fazla balina fotoğrafından oluşan bir veritabanı analiz edildi. 
Hakemli bilimsel dergi Biology Letters'ta yayımlanan analiz, kuyruklarındaki işaretlerden tanınabilen iki erkeğe odaklandı. 
Bu hayvanların fotoğraflarından bazıları Meksika'nın batı kıyısı açıklarında, bazılarıysa yaklaşık 6 bin kilometre ötedeki Hawaii yakınlarında, yaklaşık iki ay arayla kaydedilmişti.
Fotoğraflara göre erkeklerden biri, 23 Şubat ve 17 Nisan 2006 ​​arasında Hawaii'nin Maui adasından Meksika'nın Revillagigedo takımadalarına, 4 bin 500 kilometre yol gitmişti.
Diğeriyse 16 Şubat ve 5 Nisan 2018 ​​arasında, Meksika'nın Guerrero eyaleti açıklarından Maui'ye giderek 6 bin kilometrelik mesafeyi kat etmişti. Bu balina, bölgede tek bir dişiyi takip eden 7 erkekten biri olmuştu.
Fotoğraflar, balinaların kısa sürede bu mesafeyi almak için tipik seyir hızlarının epey üstüne çıktığını da gösterdi.

Balinaların aldığı mesafe harita üzerinde gösterildi (Google Haritalar)
Araştırmacılar dişilerin de erkekler gibi, çiftleşme döneminde uzak mesafelere yolculuk edebildiğini düşünüyor. Dişi kambur balinaların her üreme mevsiminde yeni bir eş aradığı biliniyor.
New Scientist’e konuşan Darling, "Keşfin ilk anında, 'Şaka olmalı!' diye düşündük" ifadelerini kullandı:
"Okyanusu kendi arka bahçeleriymiş gibi geziyorlar."
Independent Türkçe, New Scientist, Business Insider

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)
TT
TT

Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Şempanzelerin insan yüz ifadelerini taklit eden bir android robottan esneme "kapabildiğini" öne süren yeni araştırma, bu davranışın evrimsel kökenleri hakkında daha fazla soru işareti yaratıyor.

Esnemenin dikkat değişiklikleri, vücut ısısının düzenlenmesi ve dinlenmeyle uyarılma arasındaki geçişle ilişkili olduğu biliniyor.

Bulaşıcı esnemeyse, bir hayvanın başka birinin aynı davranışı sergilediğini gördükten sonra esnediği tuhaf bir davranış.

Bu davranışın bulaşıcı yönü, empati ve taklit gibi bazı sosyal etkileşim unsurlarıyla ilişkilendiriliyor.

Bugüne kadar memelilerde ve bazı balıklarda gözlemlenen bulaşıcı esnemenin evrimsel kökenleri hâlâ bilinmiyor.

Bilim insanları bu davranışın insanlarda, şempanzelerde ve köpeklerde yavaş yavaş ortaya çıktığını, insanlarda yaklaşık 4 ve şempanzelerde 5 yaşında, köpeklerdeyse yaklaşık 7 ayda belirginleştiğini söylüyor.

Görsel kaldırıldı.
Şempanzelerin esneme ve uzanma davranışları sergiledikleri örnekler (RMJM/Aline Sardin-Damasso/Mona)


Perşembe günü hakemli dergi Nature'da yayımlanan yeni bir araştırma, şempanzelerin bir android robotun esnemesine tepki olarak hem esneme hem de uzanma davranışı sergilediğini ortaya koydu.

Bulgular, başka bir bireyin esnemesini gözlemlemenin şempanzelerde otomatik bir tepkiyi tetiklemekten ziyade, dinlenme işareti işlevi görebileceğini düşündürüyor.

Bilim insanları çalışmada yüz ifadelerini taklit edebilen bir android kafa kullanarak 10 ila 33 yaşındaki 14 yetişkin şempanzenin tepkilerini test etti.

Android kafada esneme gibi yüz ifadelerini oluşturan kas görevi gören 33 adet dönme motoru vardı ve her ifade 10 saniye sürüyordu.

Çalışmadaki şempanzeler, androidin esneme, ağzını açma ve nötr yüz ifadeleri sergilediği 15 dakikalık 4 seansa sokuldu.

Bilim insanları bu seansları kamerayla kaydetti ve her şempanzenin tepki verme derecesiyle uzanarak geçirdiği süre puanlandı.
 

Görsel kaldırıldı.Android kafa ağzını açma ve esneme davranışı sergiliyor (Aline Sardin-Damasso/Mona)


14 şempanzeden 8'inin, androidin "esneme" ifadesine tepki olarak esnediği saptandı.

Araştırmacılar şöyle yazıyor: 

Sonuçlar, yetişkin şempanzelerin bireyler arası esneme bulaşıcılığını değişen derecelerde sergilediğini gösterdi: En yüksek bulaşıcılık, android ağzını tamamen açtığında meydana geldi, ağzı kısmen açık olduğunda tepki azaldı ve androidin ağzı kapalıyken bulaşma görülmedi.

8 şempanze de esneme karşısında uzandı ve bazıları uzanmadan önce yatak malzemesi topladı.

Bilim insanları, "Şempanzeler, androidin esnemesini izlerken yatak malzemesi toplamak, yuva yapmak ve uzanmak gibi uyku haliyle ilişkili davranışlar sergiledi" diye yazıyor.

Araştırmacılara göre bulgular, cansız bir model kaynaklı bulaşıcı esnemenin ilk örneğini sunuyor gibi görünüyor.

Bilim insanları bu sonuçların, primatların bulaşıcı davranışlara yatkınlığına daha fazla ışık tuttuğunu söylese de burada tam olarak hangi biyolojik mekanizmaların rol oynadığının belirsizliğini koruduğunu ekliyor.

Araştırmacılar, gelecekteki çalışmaların robotların gerçekleştirdiği diğer eylemlerin de hayvanlar için bulaşıcı olup olmadığını ortaya çıkarmasını umuyor.


 Independent Türkçe, independent.co.uk/news