DEAŞ’ta yeni lider seçimi sürecinde bölünmeler yaşanabilir

Ezher Aşırılıkla Mücadele Gözlemevi’ne göre Kureyşi’nin halefi olarak dört isim öne çıkıyor.

DEAŞ lideri Ebu İbrahim el-Kureyşi, ABD’nin düzenlediği hava saldırısında öldürüülmüştü. (AFP)
DEAŞ lideri Ebu İbrahim el-Kureyşi, ABD’nin düzenlediği hava saldırısında öldürüülmüştü. (AFP)
TT

DEAŞ’ta yeni lider seçimi sürecinde bölünmeler yaşanabilir

DEAŞ lideri Ebu İbrahim el-Kureyşi, ABD’nin düzenlediği hava saldırısında öldürüülmüştü. (AFP)
DEAŞ lideri Ebu İbrahim el-Kureyşi, ABD’nin düzenlediği hava saldırısında öldürüülmüştü. (AFP)

DEAŞ içinde, örgütün lideri Ebu İbrahim el-Kureyşi’nin öldürülmesinin ardından yeni bir lider üzerinde uzlaşmaya varılana kadar bölünmeler yaşanabileceği öne sürüldü.
Kahire merkezli Ezher Aşırılıkla Mücadele Gözlemevi yayınladığı raporda, DEAŞ’ın liderini kaybetmesiyle örgütsel iç yapılanmaya odaklandığını ve yeni lider seçimiyle meşgul olduğunu bildirdi. Gözlemevi, örgüt içinde etkin olan isimlerin birbiri ardına tasfiye edilmesi nedeniyle yeni lider seçiminin kolay olmayacağını bildirdi.
Terör örgütü geçmişte hava saldırılarında en önemli yönetim kadrosunu kaybetti. Önce Ebu Bekir el-Bağdadi ardından dış operasyonlardan ve medya faaliyetlerinden sorumlu Ebu Muhammed el-Adnani'yi yitirdi. Ebu Müslim et-Türkmani ve Afganistan sorumlusu Hafız Said Han da saldırılarda öldürüldü. Gözlemcilere göre örgütün lider kadrosunu kaybetmesi, yapısında kısa vadede önemli etkilere neden oldu. Nitekim, Ebu Bekir el-Bağdadi’nin 2019’da ABD’nin hava saldırısıyla öldürülmesinin ardından yeni liderini seçen DEAŞ, bir süre yeni örgütsel yapıyı oluşturmaya odaklanmış ve kendisine bağlı hücrelerden ve ‘emirliklerden’ sözde ‘biat’ almak için uzun bir zaman harcamıştı.
ABD Başkanı Joe Biden geçen ay, Suriye'nin batısındaki İdlib’e düzenlenen hava saldırısıyla DEAŞ lideri Ebu İbrahim el-Kureyşi’nin öldürüldüğünü duyurdu. DEAŞ, liderinin ölümünün ardından yaptığı yayında Kureyşi’nin ölümüne özel bir atıfta bulunmaksızın, ‘mücadeleyi sürdüreceklerini’ vurguladı ve takipçilerine ‘savaşa ara vermeksizin devam etmelerini’ telkin etti. Ezher Gözlemevi’ne göre DEAŞ’ın şu ana kadar Kureyşi’nin öldürüldüğünü itiraf etmeyerek sloganlara sığınması, bu dönemde yaşadığı kafa karışıklığını teyit eder nitelikte.  
Gözlemciler göre DEAŞ son yenilgilerden sonra halihazırda zaten sarsılmış olan yapısını toparlama sürecindeyken, liderini kaybederek ağır bir darbe aldı. Terör örgütünde Kureyşi’nin ardından kimin liderliğe seçileceği belirsizliğini koruyor. Ezher Gözlemevi, uluslararası raporlara ve örgütü inceleyen uzmanların görüşüne dayanarak, Kureyşi’nin halefi olarak dört ismin öne çıktığını belirtti. Bu isimler arasında örgütün Şura Konseyi Başkanı Cuma el-Bedri , Ebu Safa er-Rufai, Ebu Lokman es-Suri ve Ebu Muhammed eş-Şimali yer alıyor.
Mısır'daki köktendinci hareketler konusunda uzman olan araştırmacı Amr Abdulmunim, DEAŞ’ın, Kureyşi’nin halefini seçme hususunda bölünmüş olabileceği tahminininde bulundu. Abdulmunim, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Önümüzdeki dönemde teşkilat içinde yeni liderlik için bir mücadeleye tanık olabiliriz. Şimdi bazı isimler anılıyor ancak örgüt liderliği için rekabete başka isimler de dahil olacaktır. Hiç beklenmeyen biri de lider seçilebilir.”
Ezher Gözlemevi’nin raporunda, Kureyşi’nin öldürülmesinin DEAŞ’ı daha da zayıflattığı ancak terör tehdidinin henüz tam anlamıyla ortadan kalkmadığı belirtildi. Raporda şu ifadelere yer verildi:
“Herhangi bir terör örgütünün liderinin ölmesi, takipçilerinin moralini olumsuz yönde etkileyebilir ve örgütün saflarında büyük bir kırılmaya yol açabilir. Diğer yandan örgütün spesifik saldırılarına devam edeceği varsayımını da dışlamak mümkün değil. Nitekim DEAŞ, Bağdadi öldürüldükten sonra güç kaybetse de saldırılarını sürdürdü.”
DEAŞ internet üzerinden yayınladığı son mesajlarda, takipçilerinden ‘cenneti kazanmak için’ çevrelerinde ve içinde yaşadıkları topluluklarda terör saldırıları başlatmalarını istedi. Ezher Gözlemevi’ne göre DEAŞ taraftar toplamak için sosyal medyayı El-Kaide'den çok daha etkili kullanıyor. Üstelik el-Kaide'nin aksine örgüte katılım için ön şartlar ileri sürmüyor. Gözlemevi ayrıca DEAŞ’ın uyuyan hücreleri aracılığıyla, Kureyşi’nin intikamını almak için Avrupa’da ve Afrika’daki Batılı misyonlara yönelik terör eylemlerinde bulunabileceği uyarısı yaptı.



Bebekler kuvözleri paylaşıyor... Yakıt tükenirken Gazze bir sağlık felaketinin eşiğinde

 Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Tıp Kompleksi'nde tedavi gören çocuk Ömer el-Hums (AP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Tıp Kompleksi'nde tedavi gören çocuk Ömer el-Hums (AP)
TT

Bebekler kuvözleri paylaşıyor... Yakıt tükenirken Gazze bir sağlık felaketinin eşiğinde

 Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Tıp Kompleksi'nde tedavi gören çocuk Ömer el-Hums (AP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Tıp Kompleksi'nde tedavi gören çocuk Ömer el-Hums (AP)

Gazze Şeridi'ndeki insani kriz, BM ve tıbbi kuruluşların, ciddi yakıt sıkıntısının daha da kötüleşmesi nedeniyle sağlık sektörünün çöktüğü yönündeki uyarılarının artmasına neden oldu. CNN'e göre hastanelerde aynı kuvözü paylaşan birkaç bebeğin trajik görüntüleri, nüfusun karşı karşıya olduğu felaket durumunun çarpıcı bir göstergesi.

Gazze'deki doktorlar, elektrik kesintileri ve yakıt sıkıntısı nedeniyle bir dizi tıbbi cihazın durdurulmasından dolayı, birden fazla bebeği aynı kuvöze koymak zorunda kaldıklarını doğrularken, hastaneler hayati hizmetlerin azaltıldığını veya askıya alındığını duyurdu. Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA) ise durumu “çok kritik” olarak nitelendirdi.

BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA) açıklamasında “Hastaneler şimdiden yakıtı karneye bağlamaya başladı, bazı ambulanslar çalışmayı durdurdu ve su sistemleri çökmenin eşiğinde” ifadelerini kullandı.

Ofis, yeterli miktarda yakıtın acilen ve düzenli olarak girişine izin verilmediği takdirde, yakıt girişine yönelik kısıtlamaların devam etmesinin “ölüm sayısında keskin bir artışa” yol açacağını kaydetti.

Aktivistler ve hastane yöneticileri tarafından sosyal medyada paylaşılan fotoğraflar, Gazze'nin güneyindeki el-Ehli Hastanesi müdürü tarafından paylaşılan ve prematüre bebekler için temel bakımın tamamen yetersiz olduğu el-Hilu Hastanesi'nde tek kuvözde birkaç bebeği gösteren bir fotoğraf da dahil olmak üzere, sağlık tesislerinin içinden üzücü sahneler gösteriyor.

El Ehli Hastanesi direktörü Dr. Fadel Naim X platformuna şunları yazdı: “Bu trajik aşırı kalabalık sadece ekipman eksikliğinden değil, sağlık sistemini tahrip eden savaş ve kuşatmanın doğrudan bir sonucudur. Abluka yenidoğan bakımını bir hayatta kalma savaşına dönüştürdü... Hiçbir çocuk, yaşayıp yaşamayacağına, bombaların ve ablukaların karar verdiği bir dünyaya doğmamalıdır."

Gazze'nin kuzeyindeki Şifa Hastanesi'nin müdürü Dr. Muhammed Ebu Silmiyye ise birkaç saat içinde hastanenin tamamen çökebileceği uyarısında bulundu: “Önümüzdeki birkaç saat içinde yakıt sağlanmazsa, hastane üç saat içinde hizmet dışı kalacak ve bu da kuvözlerdeki 22 bebek de dahil olmak üzere onlarca hastanın ölümüne yol açacak.”

Ebu Silmiyye CNN'e yaptığı açıklamada, hastanenin ameliyathanelere ve yoğun bakıma odaklanmak için diyaliz bölümünü kapatmak zorunda kaldığını ve çalışmaların artık el fenerleri altında yapıldığını söyledi.

Nasır Tıp Kompleksi yönetimi, kalan yakıtın sadece bir gün yeteceğini ve başta doğum ve yoğun bakım olmak üzere sadece kritik bölümlere tahsis edildiğini duyurdu.

Temel hizmetlerin çökme noktasına gelmesi

Yansımalar yakıt eksikliğiyle sınırlı kalmadı, hastanelerin güvendiği jeneratörleri çalıştırmak için gereken yedek parçaların temininde yaşanan zorluklara ve sürekli elektrik kesintilerine kadar uzandı.

Merkez Valilikteki el Aksa Şehitleri Hastanesi yönetimi, yedek parça eksikliği nedeniyle ana jeneratörün arızalandığını ve tüm bölümleri çalıştırmaya yetmeyen küçük bir yedek jeneratör kullanmak zorunda kaldıklarını duyurdu. Açıklamada şöyle denildi: “Saatler içinde yakıtımız tükenecek ve hastanenin kapanması yarım milyon insanı etkileyecek.”

Tıp ve yardım kuruluşları yakıtın sadece hastaneleri çalıştırmak için değil, aynı zamanda yemek pişirme, tuzdan arındırma ve kanalizasyon arıtma tesislerinin yanı sıra, ambulans ve kurtarma araçları için de gerekli olduğunu vurguluyor.

İsrail, askeri operasyonların başlamasından bu yana Hamas tarafından silah yapımında kullanılabileceği iddiasıyla Gazze'ye yakıt girişine ciddi kısıtlamalar getirirken, insani yardım malzemelerinin girişine derhal ve koşulsuz izin verilmesini talep eden yardım kuruluşları bu iddiayı reddediyor.

Uluslararası uyarılar ve ateşkes çağrıları

Sınır Tanımayan Doktorlar, Gazze Şeridi'nde “eşi benzeri görülmemiş insani felaket” yaşandığı uyarısında bulunan bir açıklama yayınlayarak, acil ateşkes ve geniş çaplı yardım erişimi çağrısında bulundu.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre kuruluş açıklamasında, "Ekiplerimiz, milyonlarca Filistinlinin hayatını tehdit eden koşullar altında yaralıları tedavi ediyor ve aşırı kalabalık hastanelere tıbbi malzeme sağlıyor. İsrail hükümetini ve bu felakete ortak olan ülkeleri, özellikle de Birleşik Krallık'ı, ablukayı sona erdirmek ve Gazze'deki Filistin varlığının silinmesini önlemek için acilen harekete geçmeye çağırıyoruz" ifadeleri yer aldı.

Kötüleşen kriz ortamında, başta bebekler ve kritik durumdaki hastalar olmak üzere yüzlerce hastanın hayatı acil yakıt girişine bağlıyken, abluka kırılmaz ve artan insani ihtiyaçlar karşılanmazsa, sağlık sisteminin günler ve belki de saatler içinde tamamen çökeceğine dair korkular artıyor.