Suriye’de rejim güçleri ve SDG arasında çatışma: 4 ölü

Deyrizor’da halk mazottaki devlet desteğinin kaldırılmasını protesto etti

Suriye'nin doğusundaki Tel Tamr'da bir Amerikan devriyesi (Şarku'l Avsat)
Suriye'nin doğusundaki Tel Tamr'da bir Amerikan devriyesi (Şarku'l Avsat)
TT

Suriye’de rejim güçleri ve SDG arasında çatışma: 4 ölü

Suriye'nin doğusundaki Tel Tamr'da bir Amerikan devriyesi (Şarku'l Avsat)
Suriye'nin doğusundaki Tel Tamr'da bir Amerikan devriyesi (Şarku'l Avsat)

Suriye rejimine bağlı askerler, Washington liderliğindeki uluslararası koalisyonun desteklediği Suriye Demokratik Güçleri’ne (SDG) ait askeri bir noktaya otomatik silahlarla saldırı düzenledi. Haseke ilinin kuzeyindeki Tel Temir’e bağlı Kuzliya köyünde rejim güçleri ile SDG milisleri arasında çıkan çatışmada, biri subay olmak üzere iki asker ve iki SDG mensubu öldü.
SDG'ye bağlı Tel Temir Askeri Meclisi’nin bir lideri, ‘’Şam hükümetine bağlı güçler, Kuzliye köyündeki kontrol noktasına kışkırtıcı bir saldırıda bulundu, bunun üzerine güçlerimiz hemen karşılık verdi, çatışmada iki kişiyi kaybettik, karşı taraftan da iki kişi öldü, iki kişi yaralandı’’ dedi.
Adının ve rütbesinin açıklanmasını istemeyen yetkili, rejim güçlerinin niçin ateş açtığını bilmediklerini, ‘Askeri Meclis’in’ bu tehlikeli gerginliğin nedenlerini ortaya çıkarmak için soruşturma başlattığını söyledi.
Öte yandan Suriye resmi haber ajansı SANA olayı doğruladı ancak saldırının ‘koalisyon ve SDG’ tarafından başlatıldığını belirtti. SANA’nın haberinde; ‘’Savunma Bakanlığı'ndan bir askeri kaynaktan edinilen bilgiye göre, ABD devriye güçleri, beraberlerindeki SDG milisleri ile, Kuzliya köyündeki askeri noktayı ihlal etti. Bunun üzerine askerler ateş açarak geçişi engelledi. SDG milislerinin otomatik silahlarla ateş açması ve havan saldırısı düzenlemesi sonucu biri subay iki askerimiz şehit oldu’’ denildi.
Suriye rejimi güçleri, Tel Temir kasabasında ve Haseke'nin kuzey kırsalındaki Zerkan bölgesinde konuşlanıyor. Bu bölgedeki ‘temas hattı’ bir yanda Suriye Demokratik Güçleri, öte yanda Türkiye’ye sadık muhalif gruplar ve Suriye rejimine ait noktaları birbirinden ayırıyor. Rusya ve Türkiye arasında 2019’da Barış Pınarı Operasyonu’nun ardından yapılan anlaşma uyarınca fiili sınırlar ve temas hatları belirlendi. ABD öncülüğündeki uluslararası koalisyon, Kürtler ve yerel Araplardan müteşekkil olan SDG güçlerini destekliyor. SDG Tel Temir’in merkezi ile güney ve doğu bölgelerini kısmen kontrol ederken, Türkiye’ye yakın muhalif güçler Resulayn kasabası ile Tel Temir’in kuzey ve batı kırsalına hâkim durumda. Rusya askeri polisi ise Tel Temir’in kuzeyindeki Şam rejimine ait askeri karargâhta yer alıyor.
Bölgedeki ‘temas hattında’ nadiren çatışma yaşanmakta. Yerel kaynaklar, koalisyon ve SDG güçlerinin devriyesinin, Kuzliya köyündeki ana yoldan geçmek istediğini, rejim güçlerinin izin vermemesi üzerine, SDG milisleri ile rejim askerleri arasında sözlü tartışma çıktığını, ilerleyen saatlerde bölgeye çok sayıda SDG milisinin geldiğini ve gece saatlerinde çatışma çıktığını aktardı.

Hayat pahalılığı protesto edildi
Bu arada, Haseke’nin yaklaşık 85 kilometre kuzeyinde bulunan Ebu Hamam kasabası sakinleri, yaşam koşullarını protesto etmek için gösteri düzenledi. Göstericiler ekmek temin edilmesini ve hakları olan ‘mazot desteğinin’ yapılmasını talep etti. Göstericilerle SDG güçleri arasında çıkan kavgada bir SDG yetkilisi yaralandı ve iki vatandaş gerçek kurşunlarla vuruldu, hastaneye kaldırılan vatandaşların hayatta olduğu öğrenildi.
Deyrizor Sivil Meclisi'ne bağlı akaryakıt komitesi, devlet sübvansiyonlu motorinin dağıtımını durdurdu. Deyrizor halkı ilgili kararı protesto etmek için sokaklara döküldü. Devlet binalarının önüne gelen vatandaşlar, hayat pahalılığından ve temel maddelere erişememekten şikayetçi oldu. Sübvansiyonun kaldırılması kararının merkezi hükümet tarafından alındığı öğrenildi. Vatandaşlar daha önce ellerindeki kuponlarla, istihkakları ölçüsünde bir litre mazotu 85 Suriye lirasına (3 ABD senti) almaktaydı.



Libya'daki ‘Rus nüfuzu’ ABD Özel Temsilcisi’nin güney ziyaretini gölgede bıraktı

ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
TT

Libya'daki ‘Rus nüfuzu’ ABD Özel Temsilcisi’nin güney ziyaretini gölgede bıraktı

ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)

Libya'daki ‘Rus nüfuzu’, Libyalı analistlerin ABD Özel Temsilcisi Richard Norland'ın Libya'nın güneyine yaptığı benzeri görülmemiş ziyaretin sonuçlarına ilişkin değerlendirmelerini gölgede bıraktı.

Norland'ın bu hafta başında güneydeki Sebha kentinde Mareşal Halife Hafter'in oğlu Saddam Hafter ile yaptığı görüşmelerin ayrıntıları yeterince açıklanmadı. Ancak gözlemciler Norland'ın Sebha'ya yaptığı ziyaretin ‘sembolik’ olduğunu bildirdi. Derne Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü olan Yusuf el-Farisi, söz konusu ziyaretin ‘önceki güvensizlik dalgalarının ardından istikrarlı güvenlik koşulları ışığında bir ABD yetkilisinin güney kentine yaptığı ilk ziyaret’ olduğunu belirtti.

cdvfg
ABD'nin Libya Özel Temsilcisi Richard Norland, Sebha ziyareti sırasında gerçekleşen görüşmede konuşurken (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)

Johns Hopkins Üniversitesi Dış Politika Enstitüsü üyesi Hafız el-Guveyl'e göre, Libya'ya yönelik on yıllık stratejik planın ve Rus nüfuzunu sınırlama girişimlerinin gölgeleri, ABD Özel Temsilcisi’nin Güney Libya ziyaretinde de kendisini gösterdi. El-Guveyl'e göre Rusya'nın Libya'nın güneyindeki nüfuzunu arttırması, ABD'nin kırılgan bölgelere yönelik stratejisinden ve Norland'ın ziyaretinden daha uzak değil. Bu noktada, geçtiğimiz mart ayından bu yana Rus askeri kargo uçaklarının ülkenin güneyinde yer alan Brak eş-Şati Üssü’ne yönelik birden fazla hava ikmalinden söz eden sızıntıların ortaya çıktığını da belirtmek gerekir.

Xujık8
Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe ile CIA Direktörü William Burns arasında Trablus'ta daha önce yapılan bir görüşmeden (UBH)

İki yıldan kısa bir süre önce Biden yönetimi, ‘Çatışmayı Önlemek ve İstikrarı Teşvik Etmek için ABD Stratejisi - Libya için On Yıllık Stratejik Plan’ olarak bilinen planı başlattı. Bu plan, diğer hususların yanı sıra, Libya'nın tarihsel olarak marjinalleştirilmiş güneyini ulusal yapılara entegre etmeyi, daha geniş bir birleşmeye yol açmayı ve güney sınırını güvence altına almayı amaçlıyor.

Norland, Hafter'le görüştükten sonra Libya'nın güneyinin istikrara kavuşturulması, Libya'nın egemenliğinin korunması ve bölünmelerin aşılmasında oynadığı hayati rol hakkında genel bir konuşma yapmakla yetindi. Trablus Üniversitesi’nde siyaset bilimi profesörü olan Dr. Ahmed el-Atraş'a göre söz konusu ziyaret Moskova'nın nüfuz mücadelesi ve Rusya'nın bölgedeki genişlemesini keşfetme bağlamının ötesine geçemeyebilir.

Diğer yandan Norland’ın Libya'nın güvenlik kurumlarını birleştirme çabalarını ülkenin dört bir yanından Libyalı askeri liderlerle ilişki kurarak desteklemekten bahsetmesi de dikkat çekiyor. El-Atraş Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, bu ziyaretin gerçekleri gizlemek için yapıldığını belirtti. El-Atraş’a göre bu ziyaret öncelikle Moskova'yı hedef alıyor ve ülkenin batısından sorumlu İçişleri Bakanı İmad et-Trablusi ile Saddam arasında daha önce yapılan ve tek taraflı bir eylem olan görüşmeye dayanan vizyonları önemsizleştiriyor.

 sc
Rusya Savunma Bakanı Yardımcısı ve Rus hükümetinden üst düzey bir heyetin daha önce Bingazi'ye yaptığı ziyaretten (Şarku’l Avsat)

Öte yandan bir grup analist, Çin'in Libya'daki faaliyetlerinin genişlemesine ilişkin ABD'nin güçlü endişelerinden bahsetti. Siyasi analist İzzeddin Akil'e göre güney Libya, Çin İpek Yolu'nun kesilmesinde önemli bir istasyon olabilir ve aynı zamanda Afrika'da Çinlileri rahatsız etmek ve onlara karşı koymak için bir üs olarak kullanılabilir.

Akil, Washington yönetiminin Trablus Büyükelçisi olarak atanması planlanan Amerikalı diplomat Jennifer Gavito'nun brifinginde Çin hakkında söylenenleri esas aldı.

Gavito geçtiğimiz haziran ayında Senato Dış İlişkiler Komitesi önünde yaptığı açıklamada, Çin'le bağlantılı şirketlerin Libya'da bilgi ve iletişim teknolojileri sektöründe gösterdikleri derin başarılar konusunda uyarıda bulundu.

Infra Global Partners Vakfı danışmanı Jonathan Bass, Pekin'in Mareşal Halife Hafter'e verdiği desteğe işaret ederek, Çin'in daha önce eski Libya Başbakanı Fethi Başağa döneminde çok cazip koşullarla ülkenin güneyinde Libya altını çıkarma hakkını elde ettiğini söyledi.

Sahel bölgesinin son iki yılda Fransa'ya sadık bazı yerleşik rejimlerin devrilmesine tanık olması ve Rusya'nın yeni rejimlerin müttefiki olarak bölgeye müdahil olması da dikkat çekiyor.

Norland'ın Sebha'yı ziyaretinden bir gün sonra Rusya'nın Libya Büyükelçisi Aydar Aganin'in Rus askeri kamyonu Ural'ın direksiyonuna geçmesi ve Ural’ın Libya pazarına girişini kutlaması da önemli bir noktaydı.