Karikatüristler çevreyi çizgileriyle savunuyor

Arap forumu farklı nesiller için sanat eserleri sundu

Merhum ressam ve karikatürist Saruhan'ı anan eserlerden bir kare
Merhum ressam ve karikatürist Saruhan'ı anan eserlerden bir kare
TT

Karikatüristler çevreyi çizgileriyle savunuyor

Merhum ressam ve karikatürist Saruhan'ı anan eserlerden bir kare
Merhum ressam ve karikatürist Saruhan'ı anan eserlerden bir kare

Bu ayın ortasına kadar Mısır Operası'nda Salah Tahir Salonu'nun ev sahipliğinde düzenlenen ve bu ayın ortasına kadar devam edecek olan Karikatür Sanatının Öncüleri için Arap Forumu çalışmalarında, fırça ve mizah Dünya ve çevresel sorunlara dikkati çekecek.
Forumun çalışmalarına Mısır, Suudi Arabistan, Lübnan, Irak, Libya ve Cezayir dahil olmak üzere birçok Arap ülkesinden 100'den fazla Arap karikatürist katılacak.
Bu yılki forum ilk nesil karikatüristleri selamlayarak yeni nesil sanatçıları barındıran panoramik bir vizyon sunarak, farklı kuşak karikatür sanatçıları arasında köprüler kurmayı amaçlıyor. Arap Karikatür Sanatının Öncüleri Forumu'nun kurucusu ve yöneticisi sanatçı Imad Cuma'ya göre, bunlar arasında forumun bu yılki oturumunun onur konuğu olarak seçilen sanatçı Alexander Saruhan da var.

 Bir sanatçının çevre sorunlarıyla ilgili çizimi
Şarku'l Avsat'a konuşan Cuma, forumda öncü karikatürist Alexander Saruhan'ın orijinal tabloları ile Arap dünyasındaki birçok karikatüristin sanatsal tarzlarına göre çizdiği portrelerle birlikte yaklaşık yüz eser sunulduğunu söyledi.
Cuma, her yılın Mart ayını Arap karikatürleri için festival dönemi olarak değerlendiriyor. Bu yıl beşincisi düzenlenen forumda, Saruhan, Mısırlı sanatçı Farac Hasan, Mısır gazetesi Al-Ahram'ın karikatür köşesi editörü, sanatçı Hassan El-Mısri ve Filistinli karikatürist Mahir El-Hac için ustalara saygı töreni yapıldı.
Tören adı geçen usta karikatüristlerin başarıları hakkındaki tanıtım seminerlerini ve merhum sanatçı Saruhan'ın 1924'te Mısır'a gelişinden ve Rose El-Yusuf vakfındaki uzun yolculuğuna başlamasını ve önde gelen karikatüristlerden birisi olmasını sağlayan merhum gazeteci Muhammed Al-Tabi ile tanışana kadarki biyografisini içeriyordu.
Forumun kurucusu, formun klasiklerinden birisi sayılan karikatüristleri selamlama seramonisinin ilk olarak 2017 yılında Kuveyt Devleti'nde ikamet ettiği dönemde Buşehri salonunda gerçekleştirildiğini söylüyor. Bu selamlamada George Bahgoury, Hasan Hatem, Zuhdi El-Adevi, Mustafa Hüseyin, Hicazi, Salah Cahin ve ayrıca Kuveyt ve Arap Körfezi'ndeki karikatür sanatçılarının öncülerinden olan sanatçılar Abdüsselam Makbul, Abdürrıza Kemal ve Suriyeli sanatçı Ali Farzat'a yer verildi.

Arap Karikatür Öncüleri Forumu'nun kurucusu İmad Cuma
Cuma’ya forumun ilkinin başarısından sonra, faaliyetlerinin Mısır'a devredildiğini söylüyor. Bu nedenle ikincisi, Kahire'deki Amerikan Üniversitesi'ndeki Yunan Kampüsü binasında yapıldı. Beşinci oturum ise Mısır Opera Binası’na yapıldı. Forum, çağdaş sanatçıların sanatsal katılımlarının yanı sıra, öncü sanatçıların özgün eserlerine, 1907'de kurulan “Kaşkol” ve 1926'da kurulan “Mizah” dergisinin de aralarında bulunduğu karikatür konusunda uzmanlaşmış dergilerin nadir nitelikteki kapaklarını katılımcıların meraklarına sunuyor.
"Öncü çalışmalar güncel konulara eşlik ediyor. Küresel ve insani meseleleri karikatürize etmek için geçen yıl tema olarak koronavirüsü seçtik. Bu yıl ise çevre sorunlarına olan ilgimizden dolayı çevre sorunlarına odaklanmayı tercih ettik” dedi Imad Cuma.
Geçen yılki forumda, Mısır ve Arap dünyasındaki karikatüristlerin yaklaşık 100 ender ve orijinal eserine ve onlarca yıl önce yayınlanan hicivli çizgi roman dergilerinin yanı sıra, koronavirüs ve salgın üzerine özel bir sergi sunuldu. Mısır’ın vatandaşların ve katılımcıların halk sağlığını korumak için aldığı tedbirlerle, tüm Arap ülkelerini temsil eden 150 Arap sanatçının katılımıyla ilk kez Arap karikatürünün salgınla nasıl başa çıktığını ortaya koyan çeşitli şekillerdeki 200'den fazla karikatür aracılığıyla “Karikatür Koronavirüse Meydan Okuyor” teması altında salgın sorunu ele alındı.



Çığır açıcı araştırma: Balinalar ve yunuslar birbirleriyle sürekli oyun oynuyor

Şişe burunlu yunuslar, güney gerçek balinasıyla birlikte yüzüyor (Jaimen Hudson/scimex.org)
Şişe burunlu yunuslar, güney gerçek balinasıyla birlikte yüzüyor (Jaimen Hudson/scimex.org)
TT

Çığır açıcı araştırma: Balinalar ve yunuslar birbirleriyle sürekli oyun oynuyor

Şişe burunlu yunuslar, güney gerçek balinasıyla birlikte yüzüyor (Jaimen Hudson/scimex.org)
Şişe burunlu yunuslar, güney gerçek balinasıyla birlikte yüzüyor (Jaimen Hudson/scimex.org)

Araştırmacılar okyanuslardaki balina ve yunuslar arasındaki düzinelerce eğlenceli etkileşimi belgeleyerek deniz memelilerinin daha önce bilinmeyen bir davranış biçimini gözler önüne serdi.

Hakemli dergi Discover Animals'ta yayımlanan araştırmada, balinalar ve yunuslar arasındaki oyuncu davranışları daha iyi anlamak için halk, turizm acenteleri ve bilim insanları tarafından çekilen yüzlerce video ve görüntü incelendi.

Avustralyalı araştırmacılar toplamda dünya çapında 17 farklı yerde gerçekleşen, 199 ayrı ve bağımsız etkileşime katılan 19 balina ve yunus türünü analiz etti.

Etkileşimlerin 4'te birinin karşılıklı oyun olarak tanımlanabileceğini buldular. Araştırmanın yazarlarından Olaf Meynecke, "Özellikle kambur balinaları içeren olayların üçte birinde, yunuslara yönelik davranışlarının olumlu göründüğünü tespit ettik" diyor.

Kambur balinalar bir o yana bir bu yana dönüyor, karınlarını gösteriyor ve kur yapma veya arkadaşlık kurmayla ilişkili diğer davranışlar sergiliyordu.

Araştırmacılar gözlemlenen her etkileşimde yer, tarih ve saat, türler ve ilgili hayvanların sayısı, yaş grubu ve yunusların balinaların vücudunun ana bölümlerine göre konumlarını kaydetti.

Balina türlerinin yunusların davranışlarına farklı tepkiler verdiğini buldular.

Belgelenen etkileşimlerde 6 türden 425 dişsiz balina vardı. Etkileşimlerin yüzde 68'ini kambur balinalar, yüzde 16'sını gri balinalar ve yüzde 7'sini oluklu balinalar oluşturuyordu.

Çalışmada, gözlemlenen 1570 yunusun yüzde 51'inin şişe burunlu yunus, yüzde 17'sinin bayağı yunus ve yüzde 15'inin Pasifik beyaz yanlı yunusu olduğu belirtiliyor.

Araştırmacılar, yunuslar bazen balinaları rahatsız edip sinirlerini bozduğu için balinaların tepkilerini ve yanıtlarını da belgeledi.

Dr. Meynecke, "Balinalar da başları ve gagalarıyla yunuslara doğru stratejik bir şekilde yavaşça hareket etti" diyor. 

Gözlemlenen etkileşimlerin büyük çoğunluğunda kaçınma davranışı görülmedi.

Araştırmacılar balina ve yunusların etkileşiminde genellikle yunusların, balinaların gagası yakınında yüzerek, teknelerin pruvasının yarattığı dalgaları kullanıp ilerlemelerine benzer şekilde davrandığını gözlemledi. Bu, yunusların tek taraflı bir oyun oynadığını gösteriyor olabilir.

Ayrıca iki videodaki şişe burunlu yunusların, kambur balinaları sadece yüzeyde değil, okyanus tabanına kadar takip ettiği ve orada da dokunma ve sosyal oyun gibi davranışlar sergileyerek yakın mesafede etkileşime girmeyi sürdürdüğü görüldü.

Dr. Meynecke şu ifadeleri kullanıyor: 

Sosyal oyun işbirliğine dayalı ve karşılıklı olsa da sadece bir tarafın durumu oyun olarak algıladığı tek taraflı oyun veya etkileşim de var. Bu durum beslenme sırasında yunusların balinaları kızdırması veya rahatsız etmesi gibi örneklerde görülüyor.

Araştırmacılar bulguların, deniz ekosistemlerinin karmaşık sosyal yapıları ve türler arası etkileşimler üzerine yapılacak gelecekteki çalışmalara temel oluşturmasını umuyor.

Independent Türkçe