İsrailli bir komutan, Filistinlilerin ‘intifadaya dönmeleri halinde çok şey kaybedeceğine’ inanıyor

Fotoğraf: (Ali Jadallah/AA)
Fotoğraf: (Ali Jadallah/AA)
TT

İsrailli bir komutan, Filistinlilerin ‘intifadaya dönmeleri halinde çok şey kaybedeceğine’ inanıyor

Fotoğraf: (Ali Jadallah/AA)
Fotoğraf: (Ali Jadallah/AA)

Batı Şeria’nın merkezinde konuşlanan İsrail ordusu Binyamin Tugayı Komutanı Albay Eliav Elbaz, Filistinlilerin 2000 yılında olduğu gibi, bir intifadaya dönme kararı vermeleri durumunda, kaybedecek çok şeyleri olduğunu söyledi. Elbaz’ın uyarısı, birkaç ay önce Batı Şeria’daki Ramallah’a ‘burayı daha yakından tanımak amacıyla’ sivil kıyafetlerle gizli bir gezi düzenlediği ortaya çıktıktan sonra, İsrail Walla internet sitesine yaptığı açıklamalarda geldi.
Elbaz, son yıllarda Ramallah’ta büyük bir değişimin meydana geldiğini, bugün Filistinlilerin ‘geri dönüp intifadayı tekrarlamaya’ kararı vermeleri halinde çok büyük kayıplar vereceklerini söyledi.
Elbaz 2021 yılı Ağustos ayında, eski Ramallah Bölge Komutanı Yonatan Steinberg ile, 2000 yılında patlak veren Mescid-i Aksa İntifadası akabinde şehirde yaşanan değişimi yakından görmek için Ramallah’ın merkezinde, normal bir araç ve sivil kıyafetlerle, silah veya keşif uçakları olmaksızın bir inceleme gezisi gerçekleştirdi. 2000 yılında yaşanan intifadada, Filistin Yönetimi merkezinin ve imkanlarının kısmen tahrip edilmesinin yanı sıra Ramallah ve diğer şehirler İsrail’in işgallerine sahne olmuştu.
Ramallah, Filistin Yönetimi’nin siyasi başkentini temsil ediyor ve Devlet Başkanı’nın ofisi, evi, hükümet merkezi ve yetkililerin evleri burada bulunuyor. Şehir yıllar içerisinde, iş ve inşaat açısından büyük bir gelişmeye tanık oldu. Aynı zamanda sermayeleri ve çalışanları da kendisine çekiyor ve diğer Filistin şehirlerinden daha yüksek bir lüks seviyesi bulunuyor.
İsrailli komutan, 2021 yılı Eylül ayında Hamas Hareketi’nin hücrelerinin bulunduğundan bahsederek, Hamas’ın Batı Şeria’daki güvenlik durumunu değiştirme niyetine karşı uyarıda bulundu. Komutan “Bu hücreler, kritik bir zamanda keşfedilmemiş olsaydı, Batı Şeria’daki güvenlik durumu alt üst olurdu” diye açıkladı ve bu zamanlamayı “90’ıncı dakika” olarak nitelendirdi.
Walla haber sitesi, Elbaz’ın açıklamalarının Batı Şeria’da hakim olan sakinliğin her an tersine dönebileceğini doğruladığını belirtti.
Batı Şeria, son birkaç hafta içinde bir dizi operasyona tanık oldu. Bu durum, yaşanan diğer sıcak olayların yanı sıra, İsrail’in önümüzdeki üç ay içerisinde büyük bir gerilim yaşanması olasılığına ilişkin daha önce yaptığı değerlendirmeleri destekledi.
Üst düzey güvenlik yetkilileri bir değerlendirme toplantısı gerçekleştirdi ve Batı Şeria, Kudüs ve ülke içinde tüm bölgelerde polis ve güvenlik güçlerinin artırılması kararı alındı.
Geçen hafta, İsrail İç İstihbarat Servisi Şin-Bet Başkanı Ronen Bar, ABD’li mevkidaşı Federal Soruşturma Bürosu (FBI) Direktörü Christopher Wray ve Savunma Bakanlığı’ndaki üst düzey yetkililerle bir araya gelerek diğer dosyaların yanı sıra Filistin topraklarındaki durumunu da görüştü.
Cuma günü, İsrail Genel Güvenlik Servisi ve polis, Kudüs’te bulunan ve Hamas’ın Türkiye’deki liderliğinden talimat alan kişilerin tutuklandığını açıkladı. Soruşturmalar kapsamında geçen ay, 4 Kudüslü (Sur Baher ve Beit Hanina’dan) terör örgütünü yönetmek ve üye olmak, vergi ihlalleri yapmak, kara para aklamak ve diğer suçlamalarla tutuklandı. Aynı zamanda, Türkiye’de ikamet eden üst düzey Hamas yetkilileri tarafından finanse edilen ve yönetilen, ülke sınırları dışındaki bazı şüphelilere ateş açıldı.



Hizbullah yavaş yavaş savaşa yeni silahlar katıyor

Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
TT

Hizbullah yavaş yavaş savaşa yeni silahlar katıyor

Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)

Hizbullah, İsrail'le yıllardır süren ve bir ay önce tüm Lübnan'ı kapsayacak şekilde genişleyerek yoğunlaşan savaş sahasına silahlarını birer birer sokuyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu geçtiğimiz günlerde “(Hizbullah'ın) Güney Litani bölgesinde yüzlerce tünel ve sığınak kazdığını ve İsrail güçlerinin burada bir miktar modern Rus silahı bulduğunu” açıkladı.

Bu açıklama, ABD'de yayınlanan Washington Post gazetesinin İsrailli yetkililere dayandırdığı, İsrail'in Lübnan'a düzenlediği saldırılar sırasında, Rus ve Çin yapımı tanksavar silahlarının bulunduğu haberinden saatler sonra geldi.

Askeri uzmanlar Hizbullah'ın silahlarını, özellikle de füzelerini kullanma konusundaki isteksizliğini birden fazla faktöre bağlıyor: Bunlardan ilki, İsrail'in iletişim araçlarını bombalayarak ve genel sekreterine suikast düzenleyerek Lübnan'ın tüm bölgelerine, özellikle de Hizbullah'ın etkisi ve kontrolü altındaki bölgelere karşı yürüttüğü yoğun hava savaşında kullandığı sürpriz unsurudur. İkincisi, İsrail'in silah depolarının büyük bir kısmını imha etmesinin yanı sıra, zamanında oraya ulaşamaması ve bu durumun Hizbullah'ta, Tel Aviv'in kendisine giden tüm ikmalleri kesme niyeti göz önüne alındığında, savaşın uzun olacağı ve tüm füzelerin aynı anda kullanılmasının uygun olmayacağı kanaatine yol açmasıdır.

Tanksavar silahları

Askeri ve stratejik Uzman Tuğgeneral Hasan Jouni, "Netanyahu'nun bahsettiği modern Rus silahlarını ve söylediklerinin doğruluğunu belirlemenin mümkün olmadığını, özellikle de Hizbullah'ın kullanmadan önce benzer bir silahı ortaya çıkarmayacağı" görüşünde. Rusya ve Çin'de geliştirilen tanklar için hafif silahların modern olup olmaması fark etmediğinden büyük bir önem taşımıyor. Uzun menzilli füzeler Hizbullah’ın elinde ama İsrail'in girdiği bölgede değil.”

Sürpriz oyun

Jouni, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada "Hizbullah'ın sürprizler oyununda, silahların ve bunların kullanımının kademeli olarak tespit edilmesinde ustalaştığına" inanıyor ve şuna dikkat çekiyor: "Son zamanlarda Golani üssünü vuran ve çok sayıda ölüme yol açan saldırı İsrail askerleri arasında meydana gelen yaralanmalar, hedefleme doğruluğu, zamanlama ve etki açısından öncekilerden farklıydı. Bu nedenle Hizbullah'ın kullanmaya başladıkları modern insansız hava araçları neslindendir.”

“Füzelere gelince, Hizbullah, savaşın uzun olduğunu bildiği için bunları kademeli olarak kullanıyor ve son zamanlarda 100 kilometre menzilli ve 100 kilogram patlayıcı başlık taşıyan Nasr 1 füzesini kullandı ve daha uzağa giden, varlığın tüm noktalarına ulaşan füzelere sahip” dedi.

Couni, "Dengeyi değiştiren silahlardan söz edemeyiz, bunun yerine grubun, iki ülkedeki eşitsiz nüfuza bakılmaksızın, Lübnan'da kaybedilen güvenlik ile İsrail'de kaybedilen güvenlik arasındaki denklemi istikrara kavuşturma çabasından söz edebiliriz" değerlendirmesinde bulundu.

Füzelerin kademeli kullanımı

Gazze'de savaşın başladığı Ekim 2023'ten bu yana Hizbullah'ın İsrail'e ateşlediği füzeler arasında, patlayıcı yükü 300 ile 500 kilogram arasında değişen "Katyuşa" ve "Burkan" füzeleri yer alıyordu.

Hizbullah, geçen Eylül ayı sonuna kadar balistik füzelerini Tel Aviv'deki Mossad karargâhını bombalamak için kullanmadı; bunun sorumlusunun "çağrı cihazları ve radyo cihazlarının katliamına ilave olarak liderlerinin suikastı olduğunu" belirtti.

İsrail Ordu Radyosu geçtiğimiz günlerde Hizbullah'ın balistik füze kullanımını yoğunlaştırmaya başladığını ve son zamanlarda Rusya'da üretilen taşınabilir tanksavar füzeleri "Kornet" ile "Fadi 1" ve "Fadi 2" füzelerini birden fazla kez kullandığını belirtti. Bunlar, "noktasız alan bombalamasında" kullanılan taktiksel "yerden yüzeye" füzelerdir.

Ayrıca İsrail insansız hava araçlarını düşürmek için İran yapımı uçaksavar karadan havaya füzelere de başvurdu.

Hizbullah, en az iki olayda İsrail savaş uçaklarına karşı yaklaşık 90.000 feet yükseklikteki hedeflere ulaşabilen radar güdümlü füze kullandı ve onları geri çekilmeye zorladı.

Füze cephaneliği

İsrail'deki araştırma merkezlerine göre Hizbullah 150.000 ila 200.000 arasında normal balistik ve güdümlü olmayan füzeye sahiptir; bunlar 150 kilometreye kadar menzile sahip kısa, orta ve uzun menzilli füzelerdir. Ayrıca 10,000 hassas balistik füzeye ve İsraillilerin 75 olarak tahmin ettiği Yakhont karadan denize hassas füzeleri bulunmaktadır. Husiler tarafından kullanılanlar gibi sürat teknelerine sahiptir. Sayıları muhtemelen on binleri bulan çok sayıda insansız hava aracına sahip olduğunu da unutmamak gerekir.

ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı'nın (CIA) tahminlerine göre Hizbullah'ın elinde yaklaşık 150.000 roket ve füze bulunuyor.