Elektrik faturasını yükseltecek maliyetlere EPDK'den fren

EPDK, kurul kararıyla elektrik üretim santralleri için "azami uzlaştırma" fiyatlarını belirledi. Bu kararla, enerji ham maddelerindeki maliyet artışının faturalara yansıtılmasının engellenmesi hedefleniyor.

AA
AA
TT

Elektrik faturasını yükseltecek maliyetlere EPDK'den fren

AA
AA

Bugün toplanan kurulun kararına ilişkin Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan (EPDK), yapılan açıklamada, 17 Mart kurul toplantısında elektrik enerjisi fiyatlarının makul olmayan değerlere ulaşmasının önlenmesi, tüketicilerin korunması, yaşanan kaynak maliyeti artışları nedeniyle üretim yapamayan santrallerin de arz güvenliğine katkısının sağlanması için ilgili kanunun verdiği yetki çerçevesinde alınacak önlemlerin usulünün belirlendiği anımsatıldı.
Açıklamada, "EPDK tarafından daha önce yapılan açıklamada elektrik üretim maliyet farklılıklarının birbirine yakın seyrederken piyasada herhangi bir soruna sebep olmadığı ancak üretim kaynak maliyeti farklılıklarında yaşanan büyük artışların serbest piyasa fiyatlarında makulün üstünde artışları beraberinde getirdiği vurgulanmıştı. Haliyle bu durum sadece üreticiler açısından değil ister serbest piyasadan, isterse düzenlenen tarifeden enerji alsın bütün tüketicilerimize fiyat artışı riskini de beraberinde getiriyordu." ifadelerine yer verildi.

"Piyasamızın adil ve rekabetçi yapısının korunmasına yönelik bir sigorta"
Bu kapsamda, bugün toplanan kurulun üretim santrallerine yönelik azami uzlaştırma fiyatlarını belirlediği kaydedilen açıklamada ifadelerine yer verilen EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, bu mekanizmanın benzerlerinin Avrupa ülkelerinde de uygulandığını kaydetti.
Yılmaz, yaşanan küresel gelişmeler sebebiyle doğal gaz ve kömür gibi ithal enerji ham maddelerindeki maliyet artışının faturalara yansıtılmasının önlenmesinin hedeflendiğini belirterek, şu ifadeleri kullandı:
"Kış ve ilkbahar yağışları hidroelektrik üretimi için memnuniyet verici düzeyde ancak ithal ürün maliyetlerindeki yükseklik piyasa fiyatlarını da hala çok yüksek seviyede tutuyor. Bir tarafta maliyeti düşük santraller var diğer yanda büyük bir istihdam kaynağı olan ancak kapanma riskiyle karşı karşıya olan yüksek maliyetle elektrik üreten santraller var. Olağanüstü zamanlardan geçiyoruz ve böylesi süreçlerde dengeyi gözetmek elzemdir. Bu maliyet artışlarını tüketiciye yansıtmadan, güçlü ve geçici bir destekleme mekanizması ile piyasaların sürdürülebilirliğini tam bir işbirliği ile koruyacağız. Piyasa yapısının bozulmasına kesinlikle izin vermeyeceğiz. Başlangıç olarak belirlenen azami uzlaştırma fiyatları doğal gaz ve ithal kömür santralleri için megavatsaat başına 2 bin 500 lira, diğer santraller için 1200 lira olarak belirlendi." 
Bu rakamların EPİAŞ’a gönderileceğini ve o rakamlar ışığında destekleme bedellerini kapsayan bir havuz oluşturulacağını aktaran Yılmaz, şunları kaydetti:
"Destekleme bedeli adil ve şeffaf şekilde paylaştırılarak hem bütün tüketicilerimizi kapsayacak şekilde faturaların yükselmesi engellenecek hem de piyasamızdaki arz güvenliğine katkı sunulacak. Bazı Avrupa ülkelerinde de uygulanan bu tip bir geçici mekanizmayla üretim santralleri de tüketicilerin elektrik faturalarındaki maliyet yüküne ortak olacak. İçinden geçtiğimiz süreçte bu kararımız, kanunun verdiği yetki ile uygulanan, piyasamızın adil ve rekabetçi yapısının korunmasına yönelik bir sigorta, bir emniyet sübabı olarak görülmelidir. Gerek devletimizin gerek vatandaşlarımızın büyük fedakârlık gösterdiği bu süreçte sektörümüzün de üzerine düşeni yapması gerekiyor ve yapacağına da yürekten inanıyorum."



Güney Amerika ülkesi, petrol gelirini halkla paylaşacak: "Siz de ortaksınız"

Surinam devletine ait Staatsoile şirketi, Wanica bölgesinde bir petrol rafinerisini de işletiyor (AFP)
Surinam devletine ait Staatsoile şirketi, Wanica bölgesinde bir petrol rafinerisini de işletiyor (AFP)
TT

Güney Amerika ülkesi, petrol gelirini halkla paylaşacak: "Siz de ortaksınız"

Surinam devletine ait Staatsoile şirketi, Wanica bölgesinde bir petrol rafinerisini de işletiyor (AFP)
Surinam devletine ait Staatsoile şirketi, Wanica bölgesinde bir petrol rafinerisini de işletiyor (AFP)

Güney Amerika ülkesi Surinam, petrol ve doğalgaz gelirlerini halkla paylaşacak.

Surinam Devlet Başkanı Chan Santokhi, pazartesi günkü açıklamasında, "her Surinamlının petrol ve doğalgaz gelirlerinden faydalanmasını istediklerini" belirtti. 

Ülkenin Hollanda sömürgeliğinden kurtuluşunun kutlandığı 25 Kasım'daki Bağımsızlık Günü konuşmasında Santokhi, şöyle devam etti: 

Herkes bu fırsattan yararlanacak ve hiç kimse dışarıda bırakılmayacak. Sizler petrol gelirlerinin ortak sahibisiniz.

Yeni program kapsamında, 18 yaş ve üstü her Surinam yurttaşı adına devlet tarafından yıllık yüzde 7 faiz oranına sahip bir birikim hesabı açılacak ve bu hesaplara 750'şer dolar yatırılacak.

Dünya Bankası rakamlarına göre, yaklaşık 600 bin nüfusa sahip Güney Amerika ülkesinde yıllık gayrisafi yurtiçi hasıla 3,4 milyar dolar. Ayrıca her 5 kişiden biri yoksulluk içinde yaşıyor. 

Ancak uzmanlar, petrol ve doğalgaz yatırımlarıyla ülkenin 10 ila 20 yıl içinde 10 milyar dolara yakın gelir elde edeceğini öngörüyor. 

Geçen ay Fransa merkezli çokuluslu petrol şirketi TotalEnergies ve Amerikan hidrokarbon firması APA Corp, Surinam açıklarında günde 220 bin varil üretim kapasitesine sahip bir petrol sahası için 10,5 milyar dolarlık yatırım yapılacağını açıklamıştı. Proje kapsamında üretimin 2028'de başlaması hedefleniyor. 

Surinam'ın komşusu Guyana da bu ay başında petrol gelirlerini halkla paylaşma kararı almıştı. Guyana Devlet Başkanı Irfaan Ali, bu adımla özellikle hayata yeni atılan gençlere kolaylık sağlamak istediklerini belirtmişti.

Venezuela, Surinam ve Brezilya'ya komşu Güney Amerika ülkesi, 2015'te büyük bir petrol rezervinin keşfiyle gelirlerini artırma fırsatı yakalamıştı. 2019'dan beri petrol çıkarma çalışmalarını hızlandırmış ve ekonomisini üç kat büyütmüştü.

Independent Türkçe, Guardian, Jakarta Post, Reuters