Fas’ta arılar yetiştirildikleri en eski çiftliği terk etti

Fas’ın Inzerki köyündeki en eski ve en büyük arı kovanı (AFP)
Fas’ın Inzerki köyündeki en eski ve en büyük arı kovanı (AFP)
TT

Fas’ta arılar yetiştirildikleri en eski çiftliği terk etti

Fas’ın Inzerki köyündeki en eski ve en büyük arı kovanı (AFP)
Fas’ın Inzerki köyündeki en eski ve en büyük arı kovanı (AFP)

Bu yıl olağanüstü kuraklık nedeniyle zor günler geçiren arılar, Fas’ın güneyindeki Inzerki köyünde arı yetiştiriciliği için kurulan geleneksel devasa çiftliği terk etti.
AFP’nin haberine göre, arıcı İbrahim Şetvi, sıcak güneşin altında kovanlarını incelerken, “Arı vızıltısının, yılın bu zamanında her yeri doldurması gerekiyordu ama şimdi sessizlik hakim” dedi. Şetvi, Fas'ın güneybatı bölgesinde yetişen Argan ağaçlarının ortasında kurulan bu çiftlikte 90 arı yetiştirme biriminden 40’ını iki aydan kısa bir sürede kaybettiğini söyledi. Şetvi, bu eşsiz çiftlikten yararlanan diğer ailelerin, yeterli imkanın bulunmaması nedeniyle arıcılığı tamamen bırakmak zorunda kaldığını da söylüyor. Uzmanlar, kuruluşu 1850 yılına kadar uzanan söz konusu bölgenin ‘dünyanın en eski ve en büyük geleneksel toplu arıcılık çiftliği’ olduğunu belirtiyor.
Kuraklık, ülkenin diğer bölgelerini de etkilediğinden zarar gören sadece Şetvi olmadı. Fas Arıcılar Birliği yetkilisi Muhammed Şudani, Fas'ın kuzeyindeki Khenifra şehrinde Ağustos ayından bu yana yaklaşık 100 bin bal üretim ünitesinin kaybedildiğini belirtti. 2019 yılı istatistiklerine göre Fas’ta yaklaşık 36 bin çiftçi tarafından kullanılan yaklaşık 910 bin arıcılık çiftliği bulunuyor. Ancak bu yıl çok fazla arı ortadan kaybolduğundan, hükümet kayıpların çiftçiler üzerindeki etkisini azaltmak için 130 milyon dirhem (yaklaşık 13,5 milyon dolar) değerinde bir yardım tahsis etti. Ancak Şudani’ye göre, tahsis edilen destek henüz ödenmedi.
Hükümet ayrıca, yaşananlarla ilgili kapsamlı bir soruşturma yürütmesi için Ulusal Gıda Güvenliği Ofisini görevlendirdi. Ofis yaptığı açıklamada, arıların, yetiştirildikleri çiftlikleri terk etmelerinin, Fas’ta benzeri görülmemiş bir olay olduğunu belirtti. Buna karşılık, arıcılık bilimleri araştırmacısı Antoine Adam, söz konusu olayı, bu yıl Fas’ı vuran ve son 40 yılın en kötüsü olan kuraklığa bağlıyor.
Tarım Bakanlığı verilerine göre Fas’ta üretilen bal miktarı, on yılda yüzde 69 arttı. Buna göre, 2009’da 4,7 ton olan bal üretimi 2019’da yaklaşık 8 tona yükseldi ve bir milyar dirhemden (yaklaşık 100 milyon dolar) fazla ciro yaptı.



Gazze Sivil Savunması sağlık görevlilerinin öldürüldüğü ‘saha infazlarını’ kınadı

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT

Gazze Sivil Savunması sağlık görevlilerinin öldürüldüğü ‘saha infazlarını’ kınadı

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

Gazze'deki Sivil Savunma Müdürlüğü, İsrail ordusu tarafından dün yayınlanan bir iç soruşturma raporunu yorumlayarak mart ayında Gazze Şeridi'nde 15 sağlık görevlisinin ölümüne neden olan bir çatışmanın ardından bugün İsrail ordusunu ‘saha infazları’ yapmakla suçladı.

Sivil Savunma Müdürlüğü yetkilisi Muhammed el-Muğayyar, bir sağlık görevlisi tarafından çekilen videonun İsrail’in olayla ilgili anlatısının yalan olduğunu ve saha infazları gerçekleştirdiğini kanıtladığını söyledi. Muğayyar, İsrail'i ‘uluslararası meşru kararları atlatmaya ve hesap vermekten kaçmaya çalışmakla’ suçladı.

İsrail ordusu tarafından dün yapılan açıklamada, geçtiğimiz ay Gazze Şeridi'nde 15 acil yardım çalışanının öldürülmesine ilişkin soruşturmada ‘çok sayıda profesyonel hata’ tespit edildiği ve olayla ilgili olarak bir komutanın görevden alınacağı belirtildi. 23 Mart günü Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah şehri yakınlarında 15 sağlık görevlisi ve yardım çalışanı üç ayrı saldırıda öldürüldü ve Birleşmiş Milletler (BM) ile Filistin Kızılayı yetkililerinin bir hafta sonra cesetlerini bulduğu bir çukura gömüldüler.

asfrt
Gazze sınırında bir grup yaralıyı tedavi ederken İsrail’in düzenlediği hava saldırısında hayatını kaybeden meslektaşları Abdullah Awad'ın cenaze namazını kılan Filistinli sağlık görevlileri (DPA)

İsrail ordusunun açıklamasına göre eksik ve yanlış rapor sunduğu gerekçesiyle bir komutana kınama cezası verilmesi ve sahadaki birlikleri komuta eden yedek subay olan bir komutan yardımcısının görevinin sonlandırılması kararı alındı. Reuters’ın aktardığına göre İsrail ordusu, soruşturmanın ‘çok sayıda mesleki başarısızlığı, emir ihlalini ve eksik raporlamayı’ ortaya çıkardığını ekledi.

İsrail ordusunun açıklamasında şu ifadeler yer aldı:

“Soruşturma, ilk iki olayda ateş açılmasının, kendileriyle çatışan düşman bir güçten gerçek bir tehdit algıladıkları için askerlerin yanlış bir operasyonel anlayışından kaynaklandığı sonucuna varmıştır. Üçüncü olayda ise bir çatışma esnasında emirlere aykırı olarak ateş edilmiştir.”

Açıklamada, askeri savcının olayla ilgili soruşturma yürüttüğü ve suç duyurusunda bulunmaya karar verebileceği belirtildi.

Öldürülen sağlık görevlilerinin birinin telefonunda bulunan ve Filistin Kızılayı tarafından yayınlanan bir videoda, İsrail askerlerinin üniformalı acil durum çalışanları, ambulanslar ve ışıkları yanan itfaiye araçlarına ateş açtıkları görülüyor.

Öldürülen sağlık görevlilerinden sekizi Filistin Kızılayı, altısı Gazze Sivil Savunma Müdürlüğü ve biri de Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Kuruluşu (UNRWA) üyesiydi. Cesetler olaydan birkaç gün sonra BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi'nin (OCHA) ‘toplu mezar’ olarak tanımladığı yerde kuma gömülü halde bulundu. Filistin Kızılayı tarafından dün yapılan açıklamada İsrail ordusu tarafından yapılan soruşturmadaki bulgular reddedildi.

Filistin Kızılayı’nın işgal altındaki Batı Şeria'nın Ramallah kentindeki Sözcüsü Nibal Fersah, Fransız Haber Ajansı AFP'ye yaptığı açıklamada, “Raporda yalanlar hüküm sürdüğü müddetçe geçersiz ve kabul edilemez olmaya devam edecek. Zira cinayete ilişkin bir gerekçe içeriyor. Konunun sorumluluğunu saha komutanlığındaki kişisel bir hataya mal ediliyor. Oysa gerçek bunun tam tersi” ifadelerini kullandı.

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk'e göre olay uluslararası kınamalara ve ‘savaş suçu’ şüphelerine yol açtı.

Han Yunus’a düzenlenen bombardımanda 5 kişi öldü

Gazze'den yayın yapan El-Aksa televizyonu bugün, Han Yunus şehrinin doğusunda İsrail bombardımanında beş kişinin öldüğünü duyurdu. El-Aksa TV tarafından aktarılan haberde “Siyonistlerin bugün şafak vakti Han Yunus'un doğusundaki Beni Suheyla beldesinin ez-Zana bölgesindeki bir evi hedef alan hava saldırısında beş kişi öldürüldü” ifadeleri yer aldı.

El-Aksa TV’nin aktardığına göre saldırı sonucunda çok sayıda kişi de yaralandı.