Trablus’ta milis güçleri toplanmaya devam ediyor 

Yeni bir çatışma sürecinin başlamasından endişe ediliyor 

Libya Dışişleri Bakanı Necla el-Menguş Libyalı bazı büyükelçilerle toplantı gerçekleştirdi. (Libya Dışişleri) 
Libya Dışişleri Bakanı Necla el-Menguş Libyalı bazı büyükelçilerle toplantı gerçekleştirdi. (Libya Dışişleri) 
TT

Trablus’ta milis güçleri toplanmaya devam ediyor 

Libya Dışişleri Bakanı Necla el-Menguş Libyalı bazı büyükelçilerle toplantı gerçekleştirdi. (Libya Dışişleri) 
Libya Dışişleri Bakanı Necla el-Menguş Libyalı bazı büyükelçilerle toplantı gerçekleştirdi. (Libya Dışişleri) 

Libya’da, Ulusal Birlik Hükümeti iki gündür, Trablus’ta kendisine bağlı birliklerle silahlı gruplar arasında yaşanan ve sekiz kişinin ölümüyle sonuçlanan çatışmalarla ilgili sessizliğini korudu.  
Libya’da milis grupları arasında yeni bir çatışma sürecinin başlamasından endişe ediliyor. Abdulhamid Dibeybe hükümetine bağlı milis güçleri Trablus’ta toplanmaya devam ediyor, dün sabah başkentteki uluslararası havaalanına giden yollar kapatıldı.  
Yerel kaynaklar, Trablus’ta hükümete bağlı İstikrarı Destekleme güçlerinin askeri yığınak yaptığını aktardı. Bu arada Nevasi milis grubunun karargahına bombalı saldırı düzenlendi, söz konusu saldırıyı üstlenen olmadı. Hükümetten konuyla ilgili resmi bir açıklama yapılmazken, yerel medyada, İstikrarı Destekleme Güçleri ile Nevasi milisleri arasında çıkan çatışmada en az sekiz kişinin öldüğü ve çok sayıda kişinin yaralandığı yer aldı. İtalyan haber ajansı Nova, kendi kaynaklarına dayandırdığı haberinde çatışmayı doğruladı ve çatışma sebebinin, Dibeybe ile rakibi Fethi Başağa gerginliğinden bağımsız olduğunu öne sürdü. Ulusal Birlik Hükümeti’ne yakın milis grupları arasında olan Nevasi Grubu, ‘görevlerini yaparken haince şehit edilen’ beş üyesi için cenaze töreni düzenledi.  
 Öte yandan, Müslüman Kardeşler’in önde gelen liderlerinden, Demokratik Parti Başkanı Muhammed Savan, yaşanan olayların, Trablus’taki ‘kanunsuzluk halini’ teyit ettiğini belirterek, süresi dolmuş olan Dibeybe hükümetinin, durumu kontrol altına almaktan aciz olduğunu söyledi. Savan, hükümetin hukuksuz bir şekilde yönetimde kalmak için milis güçlerini ‘koruma ordusuna’ çevirmek amacıyla devlet imkanlarını istismar etmesine karşı uyarıda bulundu.  
Dibeybe hükümetinden yapılan açıklamada, Ulusal Komite’nin, ‘emanetin halka geri verilmesi’ planı uyarınca, önümüzdeki haziran ayında seçimlerin gerçekleştirilmesine yönelik toplantıları sürdürdüğü belirtildi.  
Bu arada, ülkenin güneyindeki Sebha kenti Abdulkafi caddesinde kimliği belirlenemeyen kişiler arasında çıkan silahlı çatışmada bir kişi öldü. Sebha askeri yetkilileri, Ramazan ayında güvenliğin sağlanması için ek tedbirler alındığını açıkladı.  
Fethi Başağa hükümetinin Dışişleri Bakanı Hafız Kaddur, Sudanlı mevkidaşı Ali es-Sadık’tan, hükümet devir teslim töreni gerçekleşene kadar, herhangi bir büyükelçi ya da diplomat değişimini kabul etmemesini talep etti. Kaddur ayrıca Nil Nehri’nde batan bir gemide hayatını kaybedenler için başsağlığı dileklerini iletti.  
Ulusal Birlik Hükümeti Dışişleri Bakanı Necla el-Menguş, Libya’nın Almanya, Fransa ve İsviçre büyükelçileriyle bir araya geldi. Toplantıda, söz konusu ülkelerdeki misyonlarda yaşanan sorunlar ve ‘demokratik sürecin’ desteklenmesi için ne tür diplomatik çabalar sarf edilebileceği konuları ele alındı.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.