Dibeybe, Trablus’taki hakimiyetini güçlendirmeye çalışıyor

Ulusal Birlik Hükümeti İçişleri Bakanı Mazen, Trablus'ta güvenlik liderleriyle bir araya geldi. (İçişleri Bakanlığı)
Ulusal Birlik Hükümeti İçişleri Bakanı Mazen, Trablus'ta güvenlik liderleriyle bir araya geldi. (İçişleri Bakanlığı)
TT

Dibeybe, Trablus’taki hakimiyetini güçlendirmeye çalışıyor

Ulusal Birlik Hükümeti İçişleri Bakanı Mazen, Trablus'ta güvenlik liderleriyle bir araya geldi. (İçişleri Bakanlığı)
Ulusal Birlik Hükümeti İçişleri Bakanı Mazen, Trablus'ta güvenlik liderleriyle bir araya geldi. (İçişleri Bakanlığı)

Libya’nın başkenti Trablus'ta güvenlik alanındaki ‘nispeten zayıf’ hakimiyetini pekiştirmeye çalışan Abdulhamid Dibeybe liderliğindeki geçici Ulusal Birlik Hükümeti (UBG), pazartesi gecesi silahlı milisler arasında şehirde meydana gelen silahlı çatışmalara ilişkin sessizliğini koruyor. 
UBH İçişleri Bakanı Halid Mazen dün akşam Trablus Emniyet Müdürlüğü karargahında başkanlığını yaptığı güvenlik toplantısında, bakanlıktan ve Başkanlık Konseyi’nden güvenlik liderlerinin yanısıra hükümete bağlı diğer güvenlik ve askeri kurumlardan temsilciler ile bir araya geldi. Toplantıda başkent Trablus'u güvence altına alarak güvenlik kontrolü sağlama yönündeki ortak güvenlik planı ve ortak bir güvenlik odası oluşturma planı tartışıldı. UBH, Bakan Mazen'in Trablus'taki güvenlik durumunu iyileştirmek için diğer tüm güvenlik ve askeri kurumların karşılaştığı sorunları gözden geçirdiğine dikkat çekti.
Mazen, konuyla ilgili açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Toplantı, güvenlik ve trafik konusundaki çalışmaların iki katına çıkarılması ve vatandaşların emniyetini sağlamak için suç çetelerinin belirlenip dağıtılması yönündeki kararlar ile sona erdi.”
Mevcut yıl için ‘2 numaralı’ ortak güvenlik planını tartıştıklarını kaydeden Mazen, söz konusu plan ile Trablus şehrinin güvence altına alınması ve güvenlik kontrolü sağlanmasının amaçlandığını vurguladı. Aynı zamanda bakanlığın tüm kurumlarını güvenlik ve istikrarı koruma yönündeki çabaları iki katına çıkarmaya ve ekip ruhu içinde çalışmaya çağırdı. Mazen’in aktardığına göre ‘Suç Soruşturma Dairesi Başkanı, Ramazan Ayı ile birlikte suç oranında düşüş kaydedildiğini’ belirtti.
Bu, İçişleri Bakanı tarafından başkentte güvenlik liderleriyle gerçekleştirilen ilk toplantı sayılıyor.
Geçtiğimiz günlerde İstikrarı Destekleme güçleri ile Nevasi milis grubu arasında şehir merkezinde patlak veren kanlı çatışmalarda 8 kişi yaşamını yitirmiş, birçok bina ve araç hasar görmüştü.  
Trablus’taki hakimiyetini güçlendirmek isteyen Dibeybe dün iftar öncesinde Zaviye ed-Dahmani çarşısında dolaştı ve çocuklara hurma dağıttı. Hükümetinin başlattığı ‘Hayata Dönüş Planı’ kapsamında Tobruk’a birçok yolun açıldığı açıklamasında bulunarak Tobruk halkına tebriklerini ileten Dibeybe, Tobruk Belediye Başkanı ve Yürütme Kurulu üyelerinin bu yönde sağladığı kolaylıklara övgüde bulundu.
Libya Devlet Yüksek Konseyi’nin bazı üyeleri, Konsey Başkanı Halid el-Mişri’nin anayasal zemini hazırlamakla görevli komite ile yaptığı toplantıda, Temsilciler Meclisi temsilci komitesi ile müzakere etmeye hazır olduklarını doğrulamıştı. Ardından Devlet Yüksek Konseyi ise Temsilciler Meclisi'ne yeni bir diyalog davetiyesi gönderdi.
Birleşmiş Milletler (BM) Libya Özel Danışmanı Stephanie Williams’ın seçimlere yönelik anayasal zemin konusunda Devlet Yüksek Konseyi heyeti ile meclis arasındaki diyaloh-gu tamamlama yönünde Tunus'ta düzenlenmesi çağrısında bulunduğu toplantıya Temsilciler Meclisi katılmamıştı.
BM Danışmanı Williams, Devlet Yüksek Konseyi ile uyum sağlanması yönünde yakın zamanda sunduğu girişimi memnuniyetle karşılayan Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih’in bu yönde olumlu bir yanıt verdiğine dikkat çekti.  Çarşamba günü yaptığı açıklamada aynı zamanda “Temsilciler Meclisi ile Devlet Yüksek Konseyi arasında ne kadar erken uzlaşmaya varırsak, seçim aşamasına varma umudu o derece gerçekçi olur” vurgusunda bulundu.
Dibeybe ile rakibi Fethi Başağa hükümeti arasındaki güç mücadelesine ilişkin tarafsızlık politikasını sürdüren Williams,konuya dair şunları söyledi:
“BM, bir hükümeti diğerine tercih etme yönünde bir tutum benimsememiştir, benimsemeyecektir. İki hükümetle de temas halindeyiz. En önemlisi, Libya'da sakin olmamız gerektiğidir. Bu, arabuluculuk yapmamızı sağlayacağıdır.”
Diğer yandan Libya Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el-Mişri, Türkiye'nin Trablus Büyükelçisi Kenan Yılmaz ile Trablus’ta bir araya geldi. Konsey tarafından yapılan açıklamaya göre ikili, Libya'daki tüm taraflar arasındaki diyaloğun önemini vurguladı. Böyle bir diyalogun gergin atmosferi kıracağı ve tek bir yürütme otoritesine zemin teşkil edeceğini hatırlatan ikili, seçimlerin bir an önce gerçekleştirilmesi gerektiğine dikkat çekti.
Yılmaz aynı zamanda Libya Genel Elektrik Şirketi (GECOL) Yönetim Kurulu Başkanı Viam el-Abdeli ile enerji alanındaki iş birliğinin yönleri ve Türk şirketlerinin Libya'da askıya alınan projeleri tamamlamak için geri dönüşü üzerine görüştü. Abdeli, söz konusu şirketleri çalışma temposunu artırmaya, sözleşmeli projeleri hızla tamamlamaya çağırdı.



İsrail, Gazze'den getirilen rehinenin kimliğini açıklıyor ve Gazze Şeridi'ne yönelik topçu bombardımanını sürdürüyor

Filistinliler Han Yunus'ta yıkılmış bir binanın önünde duruyor (DPA)
Filistinliler Han Yunus'ta yıkılmış bir binanın önünde duruyor (DPA)
TT

İsrail, Gazze'den getirilen rehinenin kimliğini açıklıyor ve Gazze Şeridi'ne yönelik topçu bombardımanını sürdürüyor

Filistinliler Han Yunus'ta yıkılmış bir binanın önünde duruyor (DPA)
Filistinliler Han Yunus'ta yıkılmış bir binanın önünde duruyor (DPA)

İsrail, bugün yaptığı açıklamada, Uluslararası Kızılhaç Komitesi aracılığıyla Hamas'tan dün teslim aldığı cenazenin, 7 Ekim 2023'teki saldırıda öldürülen İsrail-Arjantin vatandaşı bir rehineye ait olduğunu duyurdu.

Ordu açıklamasında, "Ulusal Adli Tıp Enstitüsü'nde İsrail Polisi ve Askeri Hahamlık iş birliğiyle kimlik tespit işlemlerinin tamamlanmasının ardından" Lior Rodalev'in ailesine "cenazesinin İsrail'e defnedilmek üzere geri gönderildiği" bildirildi.

Bu gelişme, İsrail topçularını bu sabah Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'un doğusunda bulunan bölgeleri bombalaması ve ateşkesin 29. gününe girerken Şeridin çeşitli bölgelerinde yıkım operasyonlarının devam ettiği bir zamanda gerçekleşti.

Şarku’l Avsat’ın Filistin haber ajansı Safa’dan aktardığına göre İsrail uçakları bugün Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'un doğusunda bulunan bölgelere üç hava saldırısı düzenledi. Bombalama, şehir üzerinde alçak irtifalı insansız hava araçları (İHA) uçuşları sırasında gerçekleşti.

Han Yunus'un kuzeydoğusundaki bölgelerde de kapsamlı yıkım operasyonları gerçekleştirildi. İsrail savaş gemileri, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah açıklarında ateş açtı.

Hamas ve İsrail arasındaki ateşkes anlaşması 10 Ekim'de yürürlüğe girdi.


Barzani, Irak'ı Lübnan'a benzetti: Irak, gruplara karşı güçsüz

Kürdistan Demokratik Partisi Başkanı Mesud Barzani (Rudaw Ağı)
Kürdistan Demokratik Partisi Başkanı Mesud Barzani (Rudaw Ağı)
TT

Barzani, Irak'ı Lübnan'a benzetti: Irak, gruplara karşı güçsüz

Kürdistan Demokratik Partisi Başkanı Mesud Barzani (Rudaw Ağı)
Kürdistan Demokratik Partisi Başkanı Mesud Barzani (Rudaw Ağı)

Kürdistan Demokrat Partisi Genel Başkanı Mesud Barzani, Irak'taki durumu, "silahlı grupların gücünün devletin otoritesini aştığı" Lübnan'daki duruma benzetti. Pazartesi akşamı televizyonda yayınlanan bir röportajında ​​Barzani, "Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin bu gruplarla mücadele etme yeteneğinden yoksun olduğunu" belirterek, "devlet kurumlarının zayıflaması ve siyasi bölünmenin derinleşmesi" konusunda uyardı.

Barzani, grupların "siyasi ve ekonomik kararları kontrol eden, anayasanın üstünde bir güç" olduğunu ileri sürerek, "silahların siyasi nüfuz sağlama aracı değil, savunma sisteminin bir parçası olması gerektiğini" vurguladı.

Barzani ayrıca, "Irak'taki her partinin kendisini bir devlet olarak gördüğünü" belirterek, "parlamentoyu ve hükümeti kontrol eden mini devletler olduğunu" belirtti.

Barzani, "uluslararası koalisyonun" Irak'tan çekilmesinin, "DEAŞ” örgütünün geri dönüşüne yol açabileceği uyarısında bulunarak, ABD güçlerinin 2011'de örgütün üç yıl sonra genişlemesi öncesinde geri çekildiği deneyimi hatırlattı.


Gazze Şeridi’ndeki istikrar gücü, daha akıcı düzenlemelere mi yoksa daha fazla karmaşaya mı yol açacak?

Gazze şehrinin er-Rimal semtinde, sığınağa dönüştürülen bir okulda yer alan, yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan kampın genel görünümü (AFP)
Gazze şehrinin er-Rimal semtinde, sığınağa dönüştürülen bir okulda yer alan, yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan kampın genel görünümü (AFP)
TT

Gazze Şeridi’ndeki istikrar gücü, daha akıcı düzenlemelere mi yoksa daha fazla karmaşaya mı yol açacak?

Gazze şehrinin er-Rimal semtinde, sığınağa dönüştürülen bir okulda yer alan, yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan kampın genel görünümü (AFP)
Gazze şehrinin er-Rimal semtinde, sığınağa dönüştürülen bir okulda yer alan, yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan kampın genel görünümü (AFP)

Gazze Şeridi'ne bir ‘istikrar gücü’ konuşlandırılması konusu, ABD'nin Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'ne sunduğu karar taslağı ve Başkan Donald Trump'ın, yaklaşık bir ay önce yürürlüğe giren ateşkesin geri kalan hükümlerini uygulamak üzere bu uluslararası güçlerin yakında Gazze Şeridi'ne varacağını duyurmasıyla ivme kazandı.

Görevleri ve konuşlanmaları konusunda hazırlık aşamasında görüş ayrılıkları yaşanan, Mısır’ın ise görev alanlarının genişletilmesiyle ilgili çatışmalar olabileceği yönünde endişe duyduğu bu güçler, uzmanlara göre karmaşık düzenlemelerle karşı karşıya kalabilir. Özellikle İsrail’in konunun BM Güvenlik Konseyi’ne götürülmesine karşı çıkması, Türkiye’nin kuvvetlere katılması ve Filistin tarafının çekinceleri olması hâlinde olası bir Rusya-Çin vetosu ihtimali, bu durumu daha da karmaşık hâle getirir. Uzmanlar, bu kuvvetlerin ancak geniş bir uzlaşı süreci oluşturulması hâlinde ve ateşkes anlaşmasını koruma amacına hizmet edecek şekilde yakın bir zamanda kurulabileceğini öngörüyor.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre Trump, ABD'nin Gazze Şeridi'ne yönelik barış planını desteklemeyi amaçlayan karar taslağını BM Güvenlik Konseyi'ne sunacağını açıklamasından bir gün sonra, uluslararası istikrar güçlerinin ‘çok yakında’ Gazze Şeridi'ne varmasını beklediğini söyledi.

Trump, Beyaz Saray'da Orta Asya ülkeleri liderleriyle yaptığı toplantıda, “Bu çok yakında gerçekleşecek. Gazze'de işler yolunda gidiyor” dedi. Bu açıklama, İsrail ile Hamas arasında ateşkesin yürürlüğe girmesinden yaklaşık bir ay sonra Gazze Şeridi'nde zorlu insani koşulların devam etmesi üzerine bir gazetecinin uluslararası güçlerin bölgeye konuşlandırılmasıyla ilgili sorusuna yanıt olarak yapıldı.

ABD'nin BM Daimî Temsilciliği’nin açıklamasına göre ABD, Trump'ın Gazze Şeridi için hazırladığı barış planını desteklemek amacıyla BM Güvenlik Konseyi'ne bir karar taslağı sundu. Henüz oylama tarihi belirlenmemiş olan karar taslağı, ‘Gazze’de istikrarı sağlamak amacıyla geçici bir uluslararası güç’ kurulmasına izin veriyor. Bu güç, uluslararası hukuk ve uluslararası insancıl hukukla uyumlu olmak kaydıyla, yetkisi kapsamındaki görevleri yerine getirmek için ‘gerekli tüm araçları kullanma’ yetkisine sahip olacak.

Axios internet sitesi salı günü bir ABD yetkilisinin, ABD'nin BM Güvenlik Konseyi'nin bazı üyelerine, Gazze'de en az iki yıl süreyle uluslararası bir güç oluşturulması için bir karar taslağı gönderdiğini ve ilk birliklerin önümüzdeki ocak ayına kadar Gazze'ye konuşlandırılmasının hedeflendiğini söylediğini aktardı.

İsrail'in Gazze şehrine düzenlediği saldırı sırasında yıkılan bir evin enkazından ceset çıkaran Filistinliler (AFP)İsrail'in Gazze şehrine düzenlediği saldırı sırasında yıkılan bir evin enkazından ceset çıkaran Filistinliler (AFP)

İsrail uzmanı Dr. Said Ukkaşe, ‘istikrar gücü’ dosyasının daha BM Güvenlik Konseyi’ne sunulma aşamasından itibaren zorlu düzenlemelerle karşılaşacağını düşünüyor. Özellikle İsrail’in, bu gücün uluslararası sistem tarafından onaylanmasına karşı çıkması ve Türkiye gibi katılımcı ülkelere itirazlarının bulunması, ayrıca Rusya ile Çin’in metindeki bazı ifadeleri kabul etmeyip bu konuda herhangi birinin veto hakkını kullanma olasılığı, süreci daha da zorlaştırıyor.

Ukkaşe, Trump’ın söylediği gibi kuvvetlerin yakın zamanda ulaşmasının pek mümkün olmadığını belirtti. Mevcut karmaşık koşullar altında bunun yakın bir tarihte gerçekleşmeyeceğini, ancak perde arkasında üzerinde anlaşmaya varılmış ve yalnızca duyurulmayı bekleyen bazı gizli süreçler varsa bunun mümkün olabileceğini ifade etti.

Filistinli siyasi analist Dr. Abdulmehdi Mutava da Çin ve Rusya'nın herhangi bir Arap veya Filistinli çekinceye veto hakkını kullanma olasılığı göz önüne alındığında, istikrar gücünün özellikle BM Güvenlik Konseyi'nde zorluklarla karşılaşacağına inanıyor. Mutava, bu karmaşık düzenlemeler göz önüne alındığında, geniş bir mutabakat sağlanmadıkça güçlerin gelmesinden bahsetmek için henüz çok erken olduğunu belirtti.

Endişeler BM Güvenlik Konseyi ile sınırlı değil, sahaya da uzanıyor. Mısır Enformasyon Kurumu Başkanı Ziya Raşvan, son açıklamalarında, uluslararası güce Hamas'ı silahsızlandırma görevinin verilmesi halinde ‘çatışmalar’ yaşanacağına işaret etti.

Sorunun, İsrail'in Gazze planının uygulanmasını engelleyen koşullar dayatmasından kaynaklandığını açıklayan Raşvan, “Filistinliler, Gazze'nin güvenliğini yabancı bir gücün devralmasını veya işgalin vesayetle değiştirilmesini kabul etmeyecek” dedi.

Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'ne düzenlenen İsrail saldırısında hayatını kaybeden iki çocuğun cenazelerinin başında göz yaşı döken Filistinliler (AFP)Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'ne düzenlenen İsrail saldırısında hayatını kaybeden iki çocuğun cenazelerinin başında göz yaşı döken Filistinliler (AFP)

Mısır Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Temim Halaf, salı günü CBS News'e verdiği röportajda, “İstikrar gücünün oluşumu, yapısı, yetki alanı ve süresi de dahil olmak üzere çeşitli unsurlar hakkında Amerikalı ve bölgesel ortaklarla görüşmeler sürüyor” dedi.

Said Ukkaşe, Mısır'ın tutumunun ve endişelerinin haklı olduğuna inanıyor. Ukkaşe, Kahire’nin bölge konusunda diğer tüm taraflardan daha fazla tecrübeye sahip ve Filistinli gruplarla uzlaşı içinde, silahsızlanmanın kademeli şekilde gerçekleşmesine yönelik bir vizyona sahip olduğunu belirtti. Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada Ukkaşe, “Trump, eğer istikrar güçleri maddesi konusunda uluslararası ve İsrailli taraflarla uzlaşı sağlanamazsa, herkesi şaşırtarak çok uluslu güçlerin gönderilmesini gündeme getirebilir” değerlendirmesinde bulundu.

Mutava, ‘hiçbir Arap veya İslam ülkesinin silahsızlanma konusunda bir çatışmaya girmeyi kabul etmeyeceğini’ düşünüyor. Mutava, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, “Beklenen uluslararası gücün başarısı, bu güce Filistin polis gücünün eklenmesine bağlı. Bu güç, istikrar güçleri tarafından desteklenen açık bir plan çerçevesinde kanunları uygulamaktan tek başına sorumlu olacak” ifadelerini kullandı.