Irak’tan İran’a diyalog çağrısı

Irak İran’a ‘güvenlik sorunlarını diplomasi yoluyla çözme’ çağrısı yaptı

Fuad Hüseyin, 13 Nisan’da Tahran’da düzenlenen basın toplantısında Abdullahiyan ile konuşuyor (EPA)
Fuad Hüseyin, 13 Nisan’da Tahran’da düzenlenen basın toplantısında Abdullahiyan ile konuşuyor (EPA)
TT

Irak’tan İran’a diyalog çağrısı

Fuad Hüseyin, 13 Nisan’da Tahran’da düzenlenen basın toplantısında Abdullahiyan ile konuşuyor (EPA)
Fuad Hüseyin, 13 Nisan’da Tahran’da düzenlenen basın toplantısında Abdullahiyan ile konuşuyor (EPA)

Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin, Tahran’da İranlı mevkidaşı Hüseyin Emir Abdullahiyan’a ‘iki ülke arasında meydana gelen güvenlik sorunlarını diyalog yoluyla çözme’ çağrısında bulundu.
Hüseyin, Abdullahiyan ile düzenlediği basın toplantısında önemli ve açık görüşmelerde bulunduklarını söylerken, iki ülkenin güvenliğinin bölgenin güvenliğiyle bağlantılı olduğunu vurguladı.
“Güvenlik sorunu olduğunda çözüm yolu diyalogdur” diyen Fuad Hüseyin, ‘bu sorunların diplomatik yollarla ve diyalog yoluyla ele alınması’ çağrısında bulundu. Irak Dışişleri Bakanı ayrıca, Bağdat’ta diyalog yollarının açık olduğuna dikkati çekerken, “Tahran’da da olacağını umuyoruz” dedi. Bakan Hüseyin, “İranlı kardeşlerin bazı güvenlik meseleleri ve görüşlerden şikayetleri olduğu açık. Bu konuyu açıkça konuşmamız ve diplomatik yollarla çözmemiz gerekiyor. Bunun çözümü mümkün” ifadelerini kullandı.
13 Mart’ta Devrim Muhafızları’nın Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin başkenti Erbil’de ‘İsrail stratejik merkezi’ olarak nitelendirdiği bir alanı ‘Fateh 110’ balistik füzeleriyle hedef alması sonrasında toplantı, Hüseyin ve Abdullahiyan arasındaki ilk görüşme oldu. İran’dan gelen onlarca füze, Kürdistan hükümetinin ‘yerleşim alanları’ olarak tanımladığı alanlara düştü.
Öte yandan Şarku’l Avsat’ın Irak Haber Ajansı’ndan aktarılan haber göre Hüseyin, “Bölgesel ilişkilere ve İran- Suudi Arabistan diyaloğuna değindik” dedi. İran - Suudi Arabistan diyaloğunun devam ettiğini ve hala uluslararası temsilciler çerçevesinde sürdüğünü belirten Fuad Hüseyin, Irak’ın İran ve Suudi Arabistan arasındaki vizyonları yakınlaştırmadaki rolüne dikkati çekti.
İranlı Öğrenciler Haber Ajansı’na (ISNA) göre Fuad Hüseyin, ‘İran ile Suudi Arabistan arasındaki diyaloğun yakında yeniden başlayacağı’ yönündeki umudunu dile getirdi.
Diğer taraftan Abdullahiyan ise İran’ın yurt dışındaki bir bankada dondurulmuş varlıklarının serbest bırakılması konusunda bir anlaşmaya varıldığını açıkladı.
Hüseyin Emir Abdullahiyan, Iraklı mevkidaşı Fuad Hüseyin ile düzenlediği ortak basın toplantısında, ‘ülkelerin birinden bir heyetin, bu anlaşmayı takip etmek üzere salı günü Tahran’ı ziyaret ettiğini’ dile getirdi. Abdullahiyan, heyetin Merkez Bankası, Ekonomi Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı ile istişarelerde bulunduğunu söyledi. Bakan ayrıca, “Dondurulmuş varlıkların nasıl ve ne zaman serbest bırakılacağı konusunda ilkesel bir anlaşmaya vardık” dedi.
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatipzade, ‘7 milyar doların yakın zamanda serbest bırakılacağı’ hususunda IRNA tarafından yayınlanan haberi yalanladığı açıklamasından geri adım attı. Basın toplantısından bir saat sonra yayınlanan bir açıklamada Hatipzade, İran’ın dondurulan varlıklarının bir kısmının yakında serbest bırakılacağını söylerken, dondurulmuş varlıkların önemli bir kısmının alıkoyulması eylemini sonlandırmak için gerekli çerçevenin belirlendiğine dikkati çekti.
IRNA, ‘İran’ın dondurulan varlıklarının serbest bırakılması sürecini tamamlamak için’ salı günü üst düzey bir bölgesel yetkilinin İran’ı ziyaret ettiğini duyurmuştu. Aynı şekilde Devrim Muhafızları’na bağlı Tesnim haber ajansı ise İran varlıklarının ‘muhtemelen İran Merkez Bankası’nın Umman’daki (şube) hesabına aktarılacağını’ öne sürdü.
Bu çerçevede İran’daki bazı internet siteleri, Umman Dışişleri Bakanı Bedr el-Busaidi’nin Tahran’ı ziyaret edebileceğini belirtti.
Geçen perşembe günü İran rejim lideri Ali Hamaney’in uluslararası ilişkiler danışmanı Ali Ekber Velayeti’nin ofisine bağlı ‘Farheekhtegan’ gazetesi, 3 İran asıllı ABD’li mahkûm olan Siamak Namazi, babası Muhammed Bakır Namazi ve çevre uzmanı Murad Tahbaz karşılığında 7 milyarın serbest bırakılması için müzakereler yapıldığını duyurdu.



Mısır'ın İsrail'in Gazze Şeridi sakinlerini Güney Sudan'a yerleştirme planını engellediği doğru mu?

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, Kahire'deki el-İttihadiye Sarayı'nda Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit ile bir araya geldi. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, Kahire'deki el-İttihadiye Sarayı'nda Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit ile bir araya geldi. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Mısır'ın İsrail'in Gazze Şeridi sakinlerini Güney Sudan'a yerleştirme planını engellediği doğru mu?

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, Kahire'deki el-İttihadiye Sarayı'nda Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit ile bir araya geldi. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, Kahire'deki el-İttihadiye Sarayı'nda Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit ile bir araya geldi. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Medya raporları, İsrail'in Güney Sudan ile Filistinlileri bu ülkeye yerleştirmek için görüşmeler yaptığını ortaya koydu. Diğer yandan Mısır'ın tutumu ve İsrail'in Gazzelileri nakletme planını engellemedeki rolü hakkında sorular ortaya atıldı. Cuba'nın bu konuda İsrail tarafıyla herhangi bir görüşme yaptığını yalanlamasına rağmen, ‘Mısır'ın Güney Sudan'a Filistinlileri kabul etmemesi için baskı yaptığı’ haberleri çıktı.

Mısır, Filistinlileri Gazze Şeridi’nden, ister kendi topraklarına ister başka bir ülkeye olsun, yerinden etme girişimlerini ‘Filistin meselesinin tasfiyesi’ olarak değerlendirerek resmi ve tekrarlı bir şekilde reddettiğini açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın AP’den aktardığına göre, İsrail ile Güney Sudan arasında Gazze Şeridi sakinlerinin Güney Sudan'a yerleştirilmesi olasılığını görüşmek üzere görüşmeler yapıldı. Bunun İsrail'in Gazze Şeridi'nden toplu göçü kolaylaştırmak için daha geniş çaplı çabalarının bir parçası olduğu bildirildi.

Ancak Güney Sudan Dışişleri Bakanlığı bu iddiaları yalanladı. Bakanlık tarafından çarşamba akşamı yapılan açıklamada, “Cuba, Gazze Şeridi sakinlerinin Güney Sudan'a yerleştirilmesi için İsrail ile görüşmeler yaptığına dair son medya haberlerini kesin olarak yalanlıyor. Bu iddiaların hiçbir dayanağı yok; Güney Sudan'ın resmi tutumunu ve politikasını yansıtmıyor” ifadeleri yer aldı.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, daha önce ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze nüfusunun büyük bir kısmını ‘gönüllü göç’ olarak nitelendirdiği bir şekilde başka ülkelere yerleştirmek istediğini söylemişti. Netanyahu salı akşamı yaptığı açıklamada, “Savaş hukukuna göre, nüfusun ayrılmasına izin vermek doğru olur” dedi.

Güney Sudan'ın tutumunu memnuniyetle karşılayan Filistin Devlet Başkanlığı, dün yaptığı açıklamada, ‘Cuba'nın İsrail işgal makamlarının yürüttüğü soykırım, açlık ve yerinden etme girişimlerine örtülü olarak katılmamasını’ övdü.

İsrail medyası, İsrail'in Gazze Şeridi sakinlerini başka ülkelere nakletmek için diğer ülkelere teklifler sunduğunu belirtti. İsrail Kanal 12 televizyonu, Netanyahu hükümetinin ‘Endonezya, Somali, Uganda, Güney Sudan ve Libya’ olmak üzere 5 ülkeyle, Gazze Şeridi'nden sürülecek Filistinlileri kabul etmeleri için görüşmeler yaptığını bildirdi.

AP, Mısırlı yetkililerin ‘İsrail'in Filistinlileri kabul edecek bir ülke bulma çabalarından, Güney Sudan ile yaptığı temaslar da dahil olmak üzere, aylardır haberdar olduklarını’ söylediğini aktardı. Yetkililer, ‘Güney Sudan'a Filistinlileri kabul etmemesi için baskı uyguladıklarını’ ifade ettiler.

Mısır Dışişleri Konseyi Üyesi Büyükelçi Salah Halime, Mısır'ın İsrail'in Filistinlileri yerleştirmek için bahsettiği ülkelerle temas halinde olduğunu düşünüyor. Halime, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, “Kahire, temaslarıyla Filistinlileri yerinden etme girişimlerinin uluslararası hukuka aykırı olduğunu ve Arap, İslam ve Avrupa ülkelerinin bunu reddettiğini vurgulamayı hedefliyor” dedi.

Halime sözlerini şöyle sürdürdü: “Filistinlileri yerinden etme çağrıları Arap ve uluslararası kamuoyu tarafından reddediliyor. Buna rağmen İsrail bu çağrılarda ısrar ediyor. Kahire, bu önlemleri reddetmek için diplomatik temaslarını yoğunlaştırıyor. İsrail hükümetinin son uygulamaları, Filistin meselesini ortadan kaldırarak, sözde ‘Büyük İsrail’ hayalini gerçekleştirmek amacıyla yapılıyor.”

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, geçtiğimiz temmuz ayında Güney Sudanlı mevkidaşı Monday Simaya Kumba'dan bir telefon aldı. Mısır Dışişleri Bakanlığı'nın açıklamasına göre, görüşmede ‘ikili ilişkilerin güçlendirilmesi yolları’ ele alındı.

Kahire Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü olan Dr. Tarık Fehmi, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, “Mısır'ın Filistinlilerin yerinden edilmesini reddeden tutumu, diğer ülkelerin tutumlarına müdahale etmek anlamına gelmez. Mısır'ın bu konudaki tutumu sabit ve açıktır. Filistin meselesini korumak için bunun gerçekleşmemesi konusunda uyarıda bulunur, ancak diğer ülkelere kendi tutumunu dayatmaz” ifadelerini kullandı.

Fehmi'ye göre İsrail, Filistinlilerin Gazze Şeridi’nden yerinden edilmesini kabul ettirmek için bazı Afrika ve Arap ülkelerindeki kriz ve çatışmalardan yararlanmaya çalışıyor. Fehmi, “Uluslararası toplumun yerinden edilme çağrılarını reddeden tutumu göz önüne alındığında, bu hamleler İsrail'in planının başarıya ulaşacağı anlamına gelmiyor” dedi.

Filistinlilerin Güney Sudan'a yerleştirilmesi konusunda tartışmalar, Güney Sudan Dışişleri Bakanı'nın geçen hafta İsrailli mevkidaşının daveti üzerine Tel Aviv'i ziyaret etmesinin ardından başladı. Güney Sudan medyası ise İsrail Dışişleri Bakan Yardımcısı Sharren Haskel'in Cuba'ya resmi bir ziyaret gerçekleştirerek iki taraf arasındaki iş birliğinin güçlendirilmesi için yollar aradığını bildirdi.