Cezayir’de yayın yapan Liberte gazetesinden okuyucularına: Teşekkürler, görüşmek üzere

Cezayir gazetesi Liberte'nin son sayısı dün başkentte bir satıcının elindeyken (AFP)
Cezayir gazetesi Liberte'nin son sayısı dün başkentte bir satıcının elindeyken (AFP)
TT

Cezayir’de yayın yapan Liberte gazetesinden okuyucularına: Teşekkürler, görüşmek üzere

Cezayir gazetesi Liberte'nin son sayısı dün başkentte bir satıcının elindeyken (AFP)
Cezayir gazetesi Liberte'nin son sayısı dün başkentte bir satıcının elindeyken (AFP)

Cezayir'de Fransızca yayın yapan Liberte gazetesi, sahibi zengin iş insanı Issad Rebrab'ın otuz yıllık yayın hayatına son vererek gazeteyi kapatmaya karar vermesinden bir hafta sonra son sayısını yayınladı.
Gazetenin dünkü sayısının ön sayfası, köşede siyah bir şerit ve manşet ile bir ölüm ilanı gibi tasarlanırken, üzerinde kırmızı renkle ‘Teşekkürler, görüşmek üzere’ ifadeleri kullanıldı. Ayrıca gazetenin ilk sayfasında ‘30 yıllık serüvenin ardından Liberte söndü’ ifadelerine yer verildi.
Gazetede, “30 yıldır demokrasi ve özgürlük ideallerini taşıyan ve Cezayir’in ilerleme sözcülüğünü yapan Liberte gazetemizin ve gazetenizin perdesi indi” denildi.
Gazetenin ünlü karikatüristi Ali Daylam, ‘Son Kapanış’ başlığı altında üzerinde çekiç ve çivi bulunan Liberte isimli ahşap bir tabutun yer aldığı son çizimine imza attı.
Issad Rebrab gazeteden yaptığı açıklamada, “Gazeteyi yayınlamaya devam etmek istediklerini ifade eden yurttaşlara, okuyuculara ve (kapatılma nedenlerini) anlamayanlara, ekonomik durumunun gazeteye yalnızca kısa bir mühlet tanıdığını temin ederim” ifadelerini kullandı. Forbes dergisine göre, serveti 3,8 milyar dolar olarak tahmin edilen Issad Rebrab, Arap dünyasının en zengin ikinci insanı olarak kabul ediliyor.
Seksenlerin sonunda medya sahnesinin özel sektöre açılmasıyla birlikte çeşitli deneyimlerin ortaya çıkmasından sonra Cezayir, geçtiğimiz yirmi yılda ‘Le Matin’, ‘La Tribune’ ve ‘La Nacion’ gibi yayınların zayıf reklam gelirleri ve düşük satışlar nedeniyle askıya alındığına tanık oldu. Liberte gazetesinin kapatılması ise, Cezayir basınının yaşadığı zor koşulların ışığında, onlarca gazeteci hakkında özellikle politikacıları karalama suçlamaları veya sosyal medya paylaşımları nedeniyle kovuşturma veya yargı kararları verilmesinin ardından gerçekleşti.



Sudan'ın kuşatma altındaki el-Faşir kentinde ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle ilk yardım

Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
TT

Sudan'ın kuşatma altındaki el-Faşir kentinde ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle ilk yardım

Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)

Sudan'ın batısındaki el-Faşir kentinde yaşayan 8 yaşındaki Muhammed, kolu şarapnel parçalarıyla delik deşik olmasına rağmen tedavi edilebildiği için şanslı kişilerden biri. Diğer savaş yaralıları ise kentin kuşatılmış olması ve tıbbi ekipman eksikliği nedeniyle tedavisi zor olan daha ciddi yaralanmalardan mustarip.

İki yıldır orduya karşı savaşan Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) geçtiğimiz hafta, sağlık sisteminin de çöktüğü Kuzey Darfur'un başkenti ve çevresinde kanlı bir saldırı başlattı. HDK'nin geniş Darfur bölgesinin başkentine yönelik tekrarlanan saldırıları sivillerin her türlü hareketini riskli hale getirdi. Ayrıca tüm sağlık tesisleri bombalandı ya da saldırıya uğradı.

cdfrgt
Hartum Uluslararası Havalimanı'nda hasarlı bir uçak (AFP)

Muhammed'in babası 27 yaşındaki İsa Said, bölgedeki iletişim tamamen kesildiği için Starlink aracılığıyla AFP'ye yaptığı açıklamada, “Eski bir hemşire olan komşumuzun yardımıyla kanamayı durdurduk, ancak Muhammed’in eli şişti ve ağrı nedeniyle geceleri uyuyamıyor” dedi.

Mayıs 2024'ten bu yana HDK tarafından kuşatma altında bulunan el-Faşir'in diğer sakinleri gibi İsa da oğlunu hiçbir hastanenin acil servisine götüremiyor. Bu hafta el-Faşir'e kaçan insani yardım koordinatörü Muhammed, yüzlerce yaralının şu anda şehirde mahsur kaldığını bildirdi.

Tedavi için şifalı bitkiler

Muhammed, HDK'nin el-Faşir'in 15 kilometre güneyindeki Zemzem Kampı’na düzenlediği ölümcül saldırı sırasında kalçasından vuruldu. Güvenlik nedeniyle tam adını açıklamaktan kaçınan Muhammed, “İnsanlar evlerinde özel olarak tedavi görüyor” dedi.

İnsani yardım kaynaklarına göre yüz binlerce insan Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kıtlık yaşandığı ilan edilen Zemzem Kampı’ndan kaçarak el-Faşir şehrine sığındı.

El-Faşir'de insanlar, ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle, kurşun ve mermi parçalarından kaynaklanan yanık ve yaraları tedavi etmeye ve ilk yardım sağlamaya çalışıyor.

29 yaşındaki Muhammed Ebkar, bacağından vurulduğunda ailesi için su getirmeye çalıştığını anlattı. Ebkar, “Komşularım beni evin içine taşıdı. Yine komşularım, vücudumdaki kırıkları tedavi etmesi için tahta ve bez parçaları kullanarak atel tedavisi yapan diğer komşumuzu aradı. Sorun şu ki, kırık tedavi edilse bile kurşun halen bacağımda” ifadelerini kullandı.

Muhammed, şehirde tıbbi malzeme son derece sınırlı olsa da, parası olsaydı gazlı bez veya ağrı kesici almak için birini göndermenin mümkün olabileceğini, ancak genellikle malzeme bulunmadığını, bu nedenle tedavinin mevcut imkanlarla yapıldığını söyledi.

Dezenfektan olarak tuz

Birleşmiş Milletler (BM) pazartesi günü, HDK’nin el-Faşir ve çevresindeki göçmen kamplarına yönelik son saldırılarında 400'den fazla kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu'na (UNICEF) göre en az 825 bin çocuk dünyadaki cehennemde sıkışıp kaldı. UNICEF, el-Faşir’i kuşatmış olan HDK tarafından gerçekleştirilecek geniş çaplı bir saldırının yıkıcı sonuçlar doğurabileceğini kaydetti.

dfgrthy
El-Faşir'deki insani durum felaket boyutuna ulaştı. (Arşiv – Şarku’l Avsat)

11 ay süren kuşatma ve iki yıl süren savaşın ardından el-Faşir sakinlerinin çoğu, bombardımandan korunmak için genellikle aceleyle çukurlar kazıp üzerlerini kum torbalarıyla örterek doğaçlama barınaklar inşa etti.

Çarşamba günü Hana Hamad'ın evine isabet eden bir top mermisi kocasını karnından yaraladı. AFP'ye konuşan 34 yaşındaki kadın, “Komşumuzun yardımıyla kanamayı durdurmaya ve yarayı antiseptik olarak sofra tuzuyla tedavi etmeye çalıştık. Ama ertesi sabah kocam öldü” dedi.

Yatalak olan bir başka hasta ise ‘insanları kurtarabilecek herkesin acil müdahalede bulunması’ çağrısında bulundu.

Sınır Tanımayan Doktorlar, insani yardım çağrısında bulundu. Misyon Başkanı Rasmani Kabore, “El-Faşir'e giden yollar kapalı. Ne olursa olsun orada mahsur kalarak açlık çeken bir milyon insana gıda ve ilaç ulaştırmak için hava operasyonları başlatılmalıdır” şeklinde konuştu.