Pentagon, Ukrayna’ya Donbas bölgesine uygun askeri teçhizat gönderiyor

Pentagon Sözcüsü John Kirby perşembe günü basın toplantısı düzenledi. (AP)
Pentagon Sözcüsü John Kirby perşembe günü basın toplantısı düzenledi. (AP)
TT

Pentagon, Ukrayna’ya Donbas bölgesine uygun askeri teçhizat gönderiyor

Pentagon Sözcüsü John Kirby perşembe günü basın toplantısı düzenledi. (AP)
Pentagon Sözcüsü John Kirby perşembe günü basın toplantısı düzenledi. (AP)

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü John Kirby, Savunma Bakanı Lloyd Austin'in önümüzdeki hafta Almanya'da Ukrayna'nın savunma ve güvenlik ihtiyaçlarına destek sağlamak amacıyla ‘Ukrayna Savunma Danışma Grubu’nun bir araya geleceği üst düzey bir toplantıya ev sahipliği yapacağını duyurdu. Diğer taraftan Kirby, 24 Şubat'ta savaş çıkmadan önce geliştirilmekte olan ve ABD'nin Ukrayna'ya teslim etmeye karar verdiği ‘Phoenix Ghost Taktik İnsansız Hava Sistemi’nin, Ukrayna’nın kendisini savunma gereksinimlerine uygun olduğunu vurguladı.
Kirby, Austin'in Almanya'daki Ramstein Hava Kuvvetleri Üssü'nde Ukrayna Savunma Danışma Grubu ile sadece Ukrayna için kısa vadeli askeri destek toplamak ve savaş alanının en sonki değerlendirmesini yapmak için bir araya gelmeyeceğini, bunun yanı sıra ‘Ukrayna savunmasının ihtiyaçları için daha uzun vadeli ve geniş bir çerçeve çizileceğini ve şu an karşı karşıya oldukları savaş sonrası dönemin nasıl olacağının değerlendirileceğini’ kaydetti. “Bu tartışmayı yapmanın zamanının geldiğini düşünüyoruz” ifadesini kullandı.
Ancak şu an için hangi ülkelerin toplantıya davet edildiği belli değil. Kirby, davetli listesinin Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü’nün (NATO) müttefiklerini ve örgüt dışındaki ülkeleri de kapsadığını söyledi.
Kirby, Savunma Bakanlığı’nın halihazırda Ukrayna'da bulunan ‘Switchblade’ uçaklarının becerileriyle eşdeğer 121’den fazla ‘Phoenix Ghost Taktik İnsansız Hava Sistemi’ göndereceği bilgisi verdiği açıklamasında bu tür araçların ‘temel olarak taarruza odaklanmaya izin verdiğini’ ve şu an Rus askeri operasyonlarının odak noktası olan ‘Donbas bölgesinin coğrafyasına iyi uyum sağladığını’ da sözlerine ekledi. Bu, ABD Başkanı Joe Biden'ın perşembe günü açıklanan 800 milyon dolarlık yeni bir askeri yardım paketini onaylamasının ardından geldi. Kirby, Ukrayna’ya gönderilecek yeni paketin 72 adet 155 mm obüs top sistemi, 144 bin top mermisi teslimatını da içerdiğini ve bunun ‘Ukrayna'nın oldukça ihtiyaç duyduğu türden bir ateş gücü’ olduğunu kaydetti.
'Politico' gazetesi, 'Gizemli' Phoenix Ghost insansız hava araçlarının Kaliforniya merkezli 'IFEX Aerospace' tarafından geliştirildiğini bildirdi. 2017 yılında kurulan şirketin 500 çalışanı ve Kaliforniya, Kuzey Carolina ve Virginia'da ofisleri bulunuyor. Şirketin internet sitesinde ürettiği çeşitli uçak grupları arasında Phoenix Ghost yer almıyor. Şirketin Phoenix Ghost'u test etmiş olabileceği ABD’nin New Mexico eyaletinin Roswell kentinde bir eğitim grubu var. Gazetenin aktardığına göre Mitchell Havacılık ve Uzay Araştırmaları Enstitüsü'nün dekanı ve Phoenix Ghost’u üreten şirketin yönetim kurulu üyesi emekli General David A. Deptula, Phoenix Ghost'un 'farklı ve orta zırhlı kara hedeflerine karşı etkili olan tek yönlü bir uçak türü’ olduğunu söyledi. Bu tür insansız hava araçlarının gönderilmesi, Ukrayna savaşının Rusya'nın Donbass bölgesini kontrol etme girişimlerinin uzun sürebilecek saha ve lojistik açıdan karmaşık sorunlarla karşı karşıya kalmasının beklendiği yeni bir aşamaya girmesiyle birlikte Pentagon'da yapılan askeri değerlendirmelerin bir sonucu olabilir.
Kirby konuya dair “Bu uçak, Ukraynalıların Donbass'ta şu anda ihtiyaç duydukları bir dizi gereksinime göre geliştirildi” dedi. Deptula da konuya ilişkin yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Bu uçak dikey olarak kalkabilir ve bir hedefi aramak veya izlemek için altı saatten fazla uçuş yapabilir. Aynı zamanda kızılötesi sensörler kullanarak geceleri de uçabilir. Bu da uçma gücünün, 30 ila 40 dakika arasında uçuş yapan Switchblade’den üstün olduğunu gösteriyor.”
Uçağın geliştirilmesi, Pentagon'un ‘geleneksel satın alma hiyerarşisinin dışında yeni teknolojiler geliştirmek ve satın almak için’ küçük şirketlerle iş birliği yapma girişiminin kapsamında geldi. IFEX, savunma sektöründeki üç şirketi içine alan bir kuruluş. Bu şirketler; Marilyn Global Services, CSG Solutions ve Special Operations Solutions olarak sıralanıyor.



İsrail, Gazzeli Filistinliler için vatan arayışını genişletiyor

İsrail, zorla göç ettirme planından vazgeçmedi, aksine Filistinliler için vatan arayışını sürdürüyor (AFP)
İsrail, zorla göç ettirme planından vazgeçmedi, aksine Filistinliler için vatan arayışını sürdürüyor (AFP)
TT

İsrail, Gazzeli Filistinliler için vatan arayışını genişletiyor

İsrail, zorla göç ettirme planından vazgeçmedi, aksine Filistinliler için vatan arayışını sürdürüyor (AFP)
İsrail, zorla göç ettirme planından vazgeçmedi, aksine Filistinliler için vatan arayışını sürdürüyor (AFP)

İnci Mecdi

Batı basınında, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hükümeti ile Ortadoğu ve Afrika’da bazı ülkeler arasında Gazze Şeridi sakinlerinin topraklarına yerleştirilmesi konusunda devam eden görüşmelere dair haberler yer almaya devam ediyor. Bu durum, Netanyahu'nun Gazzeli Filistinlileri insani bir formül kullanarak zorla göç ettirme planlarının hâlâ yürürlükte olduğunu doğruluyor. Hem de uluslararası hukukun olası bir ihlali ve etnik temizlik eylemi olarak değerlendirildiğinden, kendisini engellemeye yönelik uluslararası ve bölgesel baskılara rağmen.

Güney Sudan Dışişleri Bakanlığı, birkaç gün önce İsrail ile Güney Sudan arasında Gazze sakinlerinin topraklarına transfer edilmesi konusunda görüşmeler yapıldığı yönündeki haberleri yalanlayarak, bu iddiaların “doğru olmadığını ve Güney Sudan hükümetinin resmi tutumunu veya politikasını yansıtmadığını” vurgulasa da, İsrail ve ABD, yüz binlerce Filistinliyi Gazze'den transfer etme çabalarını sürdürüyor. Cumartesi günü Wall Street Journal'a konuşan konuya yakın kaynaklara göre, İsrailli yetkililer, Gazze'den ayrılmayı kabul eden Filistinlileri kabul etmeleri için Libya, Güney Sudan, Somaliland ve Suriye de dahil olmak üzere altı ülke ve bölgedeki mevkidaşlarıyla görüştüler.

Finansal anlaşmalar

Bazı kişiler Amerikalı gazeteye, İsrail'in Gazze sakinlerini Güney Sudan veya Libya'ya yerleştirmeye yönelik görüşmelerinin devam ettiğini söylerken, bir başka kaynak Filistinlileri Suriye veya Somali'den ayrılan bir bölge olan Somaliland'a yerleştirmek için daha önce yapılan görüşmelerde kayda değer bir ilerleme kaydedilmediğini bildirdi.

Somaliland hükümetinin temsilcisi, görüşmelerin hâlâ devam ettiğini belirtirken, Libya ve Suriye'deki yetkililer gazetenin bu haberle ilgili yorum taleplerine yanıt vermediler. Mevcut ve eski ABD’li yetkililer, ABD'nin Filistinlilerin topraklarına yerleştirilmesi konusunda İsrail ile Afrika ülkeleri arasında yapılan müzakerelere dahil olmadığını belirttiler.

Değerlendirilen destinasyonların çoğu, iç çatışmalar ve ekonomik çalkantılar gibi kendi iç sorunlarından muzdarip ve muhtemelen yüz binlerce göçmeni barındırmada zorluk çekecekler. Buna rağmen, kötü koşulları, Gazze'den veya başka yerlerden transfer edilen kişilerin kabulü karşılığında kendilerine ekonomik destek veya başka faydalar sunabilecek anlaşmaların kapısını açtı.

Mısır'ın itirazı ve baskısı

Ekim 2023'te Gazze Savaşı'nın patlak vermesinden haftalar sonra, İsrailli yetkililer Gazze Şeridi sakinlerinin zorla göç ettirilmesine yönelik planlardan açıkça bahsetmeye başladılar. Bu fikir, ABD Başkanı Donald Trump'ın bu yılın başlarında 2 milyon Filistinlinin Mısır ve Ürdün'e transfer edilmesini talep etmesiyle daha büyük bir yankı oluşturdu. Trump, ABD'nin Gazze Şeridi'ni kontrol edeceğini ve “Gazze Rivierası” olarak tanımladığı plan ile Gazze’nin uluslararası bir turizm merkezi olarak yeniden geliştirileceğini de söyledi.

Bu talepler, İsrail ve ABD'nin Gazze Şeridi sakinlerini Sina'ya yerleştirme baskısına boyun eğmeyen Kahire ile Washington arasında gerginliğe yol açtı. Wall Street Journal'a konuşan bazı kişiler, bu baskının devam ettiğini belirtti.

Mısır, Gazze Şeridi'nin sakinlerinden boşaltılması fikrine, uluslararası hukuku ihlal eden ve Filistin davasının tasfiyesi ile sonuçlanacak bir etnik temizlik operasyonu olarak gördüğü için şiddetle karşı çıkıyor. Bazı kaynaklara göre, ABD'nin baskısı, birçok görüşmenin İsrailli ve Mısırlı yetkililer arasında sözlü atışmalar da dahil olmak üzere tartışmalarla geçmesine neden oldu.

Kaynaklar daha önce de Associated Press'e (AP), Mısır'ın Güney Sudan'a, İsrail'in Gazze sakinlerini daha geniş bir anlaşmanın parçası olarak topraklarına yerleştirme teklifini kabul etmemesi için baskı yaptığını bildirmişti. İki Mısırlı yetkili, İsrail'in aylardır Filistinlileri kabul edecek bir devlet bulma çabalarından haberdar olduklarını ve bu çabaların Sudan ile sınırı olan Güney Sudan ile temasları da içerdiğini söylediler. Kahire'nin Güney Sudan'a Filistinlileri kabul etmemesi yönünde baskı yaptığını kabul ettiler.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Güney Sudan için bu anlaşma, İsrail ile daha yakın bağlar kurmasına yardımcı olabilir. Washington ile ilişkilerini iyileştirmesi için Güney Sudan’la çalışan bir Amerikan lobi şirketinin kurucusu olan Joe Szlavik, Güney Sudanlı yetkililerden görüşmeler hakkında bilgi aldığını söyledi. Bir İsrail heyetinin, Filistinliler için kamplar kurma olasılığını görüşmek üzere ülkeyi ziyaret etmeyi planladığını da sözlerine ekledi. Güney Sudanlı bir sivil toplum örgütünün başkanı Edmund Yakani de görüşmeler hakkında Güney Sudanlı yetkililerle görüştüğünü söyledi.

Szlavik'e göre, ABD İsrail ile yapılan görüşmelerden haberdar ancak doğrudan müdahil değil. Güney Sudan'ın, Trump yönetiminin ülkenin bazı seçkinlerine uyguladığı seyahat yasağını ve yaptırımları kaldırmasını istediğini açıkladı. Nitekim ülke, belki de Trump'ın gözüne girme çabasıyla, ABD yönetiminin yasadışı göçmenlere yönelik toplu sınır dışı etme operasyonları kapsamında halihazırda sekiz kişiyi kabul etti.

Beyaz Saray Sözcüsü Anna Kelly, “Başkan Trump, Gazze yeniden inşa edilirken Filistinlilerin güzel ve yeni bir yere yerleşmelerine izin verilmesi de dahil olmak üzere, Filistinlilerin yaşamlarını iyileştirmek için sık sık yenilikçi çözümler çağrısında bulundu. Ancak Hamas'ın önce silahsızlanmayı ve bu savaşı sona erdirmeyi kabul etmesi gerekiyor ve şu anda verebileceğimiz daha fazla ayrıntı yok” dedi.

Gönüllü ayrılış mı, zorla göç ettirme mi?

Birçok Filistinli, savaştan ve kıtlığa yakın bir açlık krizinden kaçmak için en azından geçici olarak Gazze'den ayrılmak istese de, kalıcı olarak ayrılmayı ve başka bir yere yerleşmeyi reddediyor. Hukuk örgütleri, insani yardım kuruluşları ve bazı hükümetler, ayrılmaların gerçekten gönüllü olup olmayacağını sorguluyorlar. Birleşmiş Milletler ve İnsan Hakları İzleme Örgütü de dahil olmak üzere bazıları, bu fikrin etnik temizlik sayılabileceği konusunda uyardılar.

Cenevre Sözleşmeleri uyarınca, zorla göç ettirme bir suç ve yalnızca sivillerin güvenliği için geçici tahliye veya askeri zorunluluk gibi dar kapsamlı durumlarda kendisine izin verilebilir. İsrailli ve uluslararası hukuk uzmanlarıysa, bu kriterleri karşılamanın zor olduğunu ve Gazze'nin savaştan zarar görmüş ortamının, transferlerin gönüllü olacağı yönündeki argümanları zorlaştırdığını belirttiler.

Özellikle gençler, çocuklu aileler veya hasta akrabaları olan birçok Gazzeli'nin ayrılmak istediği bildiriliyor. Filistin Politika ve Anket Araştırmaları Merkezi tarafından geçen mayıs ayında yapılan ankete katılan Gazzeli Filistinlilerin üçte birinden fazlası, savaştan sonra göç etmeye istekli olduklarını söyledi.

Merkezin Direktörü Halil Şikaki'ye göre, göç etme olasılığı en yüksek olan demografik grup, eğitimli gençler ve bu durum Gazze'den beyin göçüne katkıda bulunabilir. Şikaki, savaştan önce yapılan anketlere göre, bu grup arasındaki katılımcıların üçte ikisi ila dörtte üçünün ekonomik ve güvenlik nedenleriyle Gazze'den başka yerlere göç etmeye istekli olduğunu ekledi. Birçoğunun Avrupa, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Körfez ülkeleri veya Türkiye'ye taşınmakla ilgilendiğini belirtti.