Dibeybe, Libya krizinin tek çözüm yolunun seçimlerin yapılması olduğunu vurguladı

Başağa’nın Ulusal Diyalog girişimine dolaylı yanıt veren Dibeybe sandığı işaret etti

Birlik Hükümetine bağlı Genelkurmay Başkanı Haddad, Trablus'taki Özel Caydırıcılık Güçlerini denetledi. (Genelkurmay Başkanlığı)
Birlik Hükümetine bağlı Genelkurmay Başkanı Haddad, Trablus'taki Özel Caydırıcılık Güçlerini denetledi. (Genelkurmay Başkanlığı)
TT

Dibeybe, Libya krizinin tek çözüm yolunun seçimlerin yapılması olduğunu vurguladı

Birlik Hükümetine bağlı Genelkurmay Başkanı Haddad, Trablus'taki Özel Caydırıcılık Güçlerini denetledi. (Genelkurmay Başkanlığı)
Birlik Hükümetine bağlı Genelkurmay Başkanı Haddad, Trablus'taki Özel Caydırıcılık Güçlerini denetledi. (Genelkurmay Başkanlığı)

Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, iktidarı teslim etmeyeceğini yineledi ve rakibi İstikrar Hükümeti Başbakanı Fethi Başağa’nın başlattığı Ulusal Diyalog girişimine dolaylı bir yanıt olarak, ‘’Libya krizinin çözülebilmesi için parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yapılmasının dışında bir yol, bir gelecek ve bir program yoktur’’ dedi.  
Mısrata Belediye Meclisi’nde düzenlenen bayramlaşma töreninde konuşan Dibeybe, ‘’Paris, Cenevre ya da diğer yollar kapılarını kapatmış değil, halka dönmekten başka çare yok, halk kimi istediğini, kimin kendisine hizmet etmesini istediğini seçecektir. Geleceğe doğru yürümeliyiz, anayasayı oluşturmalı ve tek çözüm kaynağı olan seçimleri yapmalıyız. Parlamento seçimleri oldukça kolaydır, kanunlar açık, birileri engellemeye çalışsa da seçimler yapılacaktır. Mısrata daha önce savaş taksim ve ayrıştırma projelerine karşı çıkmıştı, şimdi de seçimleri desteklemenin zamanıdır’’ ifadelerini kullandı.  
Destekçilerine güvence veren ve halkın desteğini isteyen Dibeybe, ‘’Savaş yok, çatışma yok, hükümetimiz fakirlerin ve dar gelirlilerin yanında oldu ve olmaya devam edecek. Emeklilere yapılan zamlar bayramdan sonra ödenecek, elektrik sıkıntısı da çözülmeye doğru gidiyor’’ diye konuştu.  

‘Pakistanlıların Libya’ya giriş şartları’ görüşmesi
Pakistan'ın Libya Büyükelçisi Reşad Cavid, Libyan Wings Airlines'ın sahibi Abdul Hakim Belhac ile, Pakistanlıların Libya’ya giriş şartlarında kolaylık sağlanmasıyla ilgili bir görüşme yaptığını açıkladı. Libya Cemaati İslamiye’nin eski lideri olan Belhac uzun süredir yurt dışında ikamet etmekteydi, Başağa ve Dibeybe arasındaki iktidar mücadelesi sürecinde sürpriz bir karar alarak Libya’ya döndü.  

Haddad, Özel Caydırıcılık Güçlerini denetledi
Öte yandan Birlik Hükümetine bağlı askeri güçlerin Genelkurmay Başkanı Muhammed el-Haddad, Trablus'taki en önemli silahlı güçlerden biri olan hükümete bağlı Özel Caydırıcılık Güçlerini denetledi. Caydırıcılık Güçleri aynı gün Trablus limanından yurtdışından gelen bir silah sevkiyatını teslim almıştı. Haddad, ülkede güvenlik ve istikrarın sağlanması için, güvenlik güçlerinin disiplinli bir şekilde sürekli teyakkuzda olması gerektiğine vurgu yaptı.  

Hükümete keyfi gözaltıların durdurulması çağrısı
3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü dolayısıyla açıklama yapan Libya Suç İzleme Örgütü, hükümet ve devlet yetkililerine, gazetecilere ve medya çalışanlarına yönelik her türlü taciz, şiddet ve keyfi gözaltının durdurulması çağrısını yineledi. Tutuklu gazetecilerin serbest bırakılmasını talep eden örgüt, ifade özgürlüğüne saygı gösterilmesi ve gazetecilerin güvenliğinin sağlanması gerektiğine vurgu yaptı. 1994 yılında Birleşmiş Milletler tarafından alınan bir karar doğrultusunda, 3 Mayıs “Dünya Basın Özgürlüğü Günü” olarak kutlanıyor.



İnsani krizler karşısında Sudan'ı desteklemeye yönelik uluslararası çabaların artırılması

Uluslararası yardımların bir parçası (Şarku’l Avsat)
Uluslararası yardımların bir parçası (Şarku’l Avsat)
TT

İnsani krizler karşısında Sudan'ı desteklemeye yönelik uluslararası çabaların artırılması

Uluslararası yardımların bir parçası (Şarku’l Avsat)
Uluslararası yardımların bir parçası (Şarku’l Avsat)

Sudan'da devam eden insani kriz ve ülke içinde ve komşu ülkelerde nüfusun artan temel ihtiyaçları ışığında, 2023 yılında çatışmaların patlak vermesinden bu yana devam eden zor durumunda Sudan halkına destek sağlamaya yönelik uluslararası çabaların önemi artıyor.

Raporlar, Sudan'ın, özellikle ülke içinde ve dışında savaştan etkilenen insanların ve mültecilerin sayısının artmasıyla birlikte gıda, sağlık, barınma ve eğitim dahil olmak üzere acil insani yardıma ihtiyaç duyduğunu gösteriyor.

İnsani yardım kuruluşları

Geçtiğimiz yıl boyunca insani yardım kuruluşları Sudan genelinde 15,6 milyondan fazla insana 1,8 milyar dolarlık destekle ulaştı. Sağlanan yardımlar arasında 13 milyondan fazla insan için gıda ve geçim desteğinin yanı sıra su, sanitasyon, hijyen, sağlık, beslenme ve barınma yardımı da yer aldı.

Komşu ülkelerde faaliyet gösteren insani yardım kuruluşları bir milyondan fazla kişiye gıda, yarım milyon kişiye tıbbi destek ve 800 binden fazla kişiye koruma hizmetleri sağlayarak hayat kurtarıcı yardımlarda bulundu.

Kötüleşen koşullar

Bu bağlamda Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), insani krizin başlangıcından bu yana Sudan'a destek sağlıyor. Suudi Arabistan, Nisan 2023'te krizin patlak vermesinden önce daha sürdürülebilir müdahaleler uygulamaya yönelen Kral Selman Yardım ve İnsani Çalışmalar Merkezi'nin (KSrelief) çabalarının bir parçası olarak, birçok coğrafi alana ve insani sektöre dağıtılan 132 milyon dolarlık insani yardım da dâhil olmak üzere Sudan'a 3 milyar dolardan fazla destek sağladı.

KSrelief, çatışma nedeniyle kötüleşen insani durumun bu kazanımları heba ettiğini, bunun da KSrelief’i acil yardım sağlamak için geri dönmeye zorladığını ve Nisan 2023'ten bu yana Birleşmiş Milletler (BM) ve diğer insani yardım kuruluşlarıyla iş birliği içinde 73 milyon dolardan fazla maliyetle 70'ten fazla insani yardım projesi uyguladığı Sudan'daki ihtiyaç alanlarındaki çabalarını iki katına çıkardığını açıkladı.

Kalkınma projeleri

BAE Dışişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan son istatistikler, BAE'nin 2014-2025 yılları arasında 3,5 milyar dolar değerinde insani yardım ve kalkınma yardımı sağladığını ortaya koyarken, 2023'te çatışmanın patlak vermesinden bu yana 600,4 milyon dolar tahsis edildi. Bu yardımlardan iki milyondan fazla kişi doğrudan faydalandı.

defd
Sudan'a yönelik Suudi yardımı hava yoluyla ulaştırıldı. (Şarku’l Avsat)

Bu çabaların bir parçası olarak BAE, Şubat 2025'te Addis Ababa'da düzenlenen Sudan için Üst Düzey İnsani Yardım Konferansı'nda 200 milyon dolar taahhüt etti. BAE ayrıca 162 uçak ve bir deniz sevkiyatı aracılığıyla, 6 bin 388 tonu Sudan içinde ve 280 tonu tıbbi yardım olmak üzere 12,6 bin ton gıda, sağlık ve yardım malzemesi dahil olmak üzere yardımların ulaştırılmasına katkıda bulundu.

Sudanlı mültecileri desteklemek üzere Çad'a 6 bin ton ve Uganda'ya 200 ton gönderildi. Ayrıca bir sağlık merkezine destek sağlandı, 3 su kuyusu açıldı ve 10 sağlık tesisi inşa edildi. BAE ayrıca, Güney Sudan'daki mültecilere 300 ton yardım sağladı.

Sağlık sektörü

Sağlık sektöründe BAE, Çad'da 90 bin 889'dan fazla hastaya tıbbi hizmet sağlayan iki sahra hastanesi kurdu ve Güney Sudan'ın Bahr el-Gazal eyaletinde bir hastane açtı. Ayrıca 14 Sudan eyaletinde 127 sağlık tesisi desteklendi.

İstatistikler, BAE'nin Sudan'da faaliyet gösteren BM kurum ve kuruluşlarına 70 milyon dolar, komşu ülkelerdeki Sudanlı mültecilere de 30 milyon dolar sağladığını gösterdi. Buna Dünya Gıda Programı (WFP) için sağlanan 25 milyon dolar da dahil.

csdvfgt
BAE yardımı, Sudan'da mağdur olanlara yardım etmek için çeşitli kalemler içeriyor. (WAM)

Söz konusu mali katkılar şöyle: WFP’ye 25 milyon dolar, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'ne (UNHCR) 20 milyon dolar, Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) 8 milyon dolar, Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu'na (UNICEF) 7 milyon dolar, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’ne (FAO) yaklaşık 5 milyon dolar ve Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi’ne (OCHA) yaklaşık 5 milyon dolar.

Ek destek

BAE ayrıca, krizden etkilenen Sudanlı mülteci kadınlar için WHO’ya 3 milyon dolar, UNHCR'ye 3 milyon dolar, Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu'na (UNFPA) 2 milyon dolar, Kadın Barış ve İnsani Yardım Fonu'na 2 milyon dolar ve Çad'daki Toplumsal Cinsiyete Dayalı Müdahale Programı'na 250 bin dolar olmak üzere 10,25 milyon dolar değerinde ek destek sağladı.

Eğitime destek bağlamında BAE, UNICEF ile Çad'daki Sudanlı mültecilerin eğitimine 4 milyon dolar destek sağlamak üzere bir anlaşma imzaladı.

Bu çabalar, Sudan'ın hem ülke içinde hem de mülteci kamplarında milyonlarca insanın yaşam koşullarının kötüleştiği bir ortamda, insani krizi hafifletmek için daha koordineli bir uluslararası desteğe ihtiyacı olduğunu vurguluyor.