Çin'de robotlar, 3D yazıcıyla dev bir baraj inşa edecek

Baraj 3D yazıcıyla hazırlanmış, dünyanın en yüksek yapısı olacak

Yangqu platosuna kurulacak baraj, Çin'e her yıl 5 milyar kilovat saat enerji sağlayacak (Weibo)
Yangqu platosuna kurulacak baraj, Çin'e her yıl 5 milyar kilovat saat enerji sağlayacak (Weibo)
TT

Çin'de robotlar, 3D yazıcıyla dev bir baraj inşa edecek

Yangqu platosuna kurulacak baraj, Çin'e her yıl 5 milyar kilovat saat enerji sağlayacak (Weibo)
Yangqu platosuna kurulacak baraj, Çin'e her yıl 5 milyar kilovat saat enerji sağlayacak (Weibo)

Çinli bilim insanları, yapay zeka ve inşaat robotları aracılığıyla bir hidroelektrik barajı inşa etmeye hazırlanıyor.
Tsinghua Üniversitesi’nden araştırmacılar, iki yıl içinde tamamlanması planlanan barajın insan eli değmeden kurulacağını vurguladı.
South China Morning Post’un aktardığına göre Tibet platosundaki Yangqu barajı 3D yazıcıyla inşa edilecek.
Baraj tamamlandığında, 3D yazıcıyla hazırlanmış, dünyanın en yüksek yapısı olacak.
Mevcut rekor, Dubai'de 6 metre yüksekliğindeki iki katlı bir ofis binasına ait. Yangqu barajınınsa 179 metreye çıkması planlanıyor.
Projenin ayrıntıları, hakemli bilimsel dergi Journal of Tsinghua University’de yayımlanan bir makalede açıklandı.
Barajın parçaları ayrı ayrı bazılacak ve sonunda Tibet platosunda birleştirilecek.
İnşaat malzemelerinin taşınması için bir insansız kamyon filosu kullanılacak. Devasa bir otomatik montaj hattı tasarlayan bilim insanları, bunu denetlemek için merkezi bir yapay zeka sistemi kullanacak.
Malzemeler şantiyeye taşındıktan sonra, otonom buldozerler ve iş makineleri bunları barajın katmanlarına dönüştürecek. Ardından sağlam ve dayanıklı olmaları için her bir katman üzerinden sensörlerle donatılmış silindirlerle geçilecek.
Makalede belirtildiği üzere, barajın bir katmanı tamamlandığında robotlar, inşaatın durumuyla ilgili bilgileri yapay zeka sistemine bildirecek. Bu şekilde insan operatörler inşaatın gidişatı hakkında bilgilendirilmiş olacak.
Öte yandan araştırmacılar, şantiyenin tamamen robotlara emanet edileceğini ama inşaat malzemesinin üretiminin insan eliyle yapılması gerektiğini belirtti.
Makalenin başyazarı Liu Tianyun’a göre yapay zeka sistemi ve robotlar, silindir operatörlerinin planlanan çizgiden sapması veya kamyon sürücülerinin malzemeleri yanlış noktaya bırakması gibi insan kaynaklı hataları ortadan kaldıracak.
Araştırmacılar, sistemin insan işçilere yönelik güvenlik sorunlarının da üstesinden geleceğini düşünüyor.
Independent Türkçe, Business Insider, South China Morning Post
 



Bilim insanlarından küresel ısınma uyarısı: Uyku apnesi vakaları iki katına çıkacak

 (Pexels)
(Pexels)
TT

Bilim insanlarından küresel ısınma uyarısı: Uyku apnesi vakaları iki katına çıkacak

 (Pexels)
(Pexels)

Stuti Mishra Asya İklim Muhabiri 

Yeni bir araştırmaya göre, iklim krizinin yol açtığı daha sıcak geceler, yüzyılın sonuna gelindiğinde uyku apnesini çok daha yaygın ve tehlikeli hale getirebilir.

Araştırmacılar artan sıcaklıkların, dünya çapında yaklaşık 1 milyar kişiyi etkileyen ve kalp hastalığı, demans ve erken ölümle bağlantılı bir uyku bozukluğu olan obstrüktif uyku apnesini (OUA) kötüleştirebileceğini söylüyor.

Flinders Üniversitesi araştırmacılarının yürüttüğü ve hakemli dergi Nature Communications'ta yayımlanan çalışma, iklim değişikliğinin OUA'nın şiddetini ve sağlık üzerindeki etkisini nasıl artırabileceğini modelleyen ilk araştırma.

Flinders Üniversitesi FHMRI Uyku Sağlığı'ndan çalışmanın başyazarı Dr. Bastien Lechat, "Bu çalışma, ortam sıcaklıklarının OUA'nın şiddetini etkileyip etkilemediğini araştırarak iklim gibi çevresel faktörlerin sağlığı nasıl etkileyebileceğini anlamamıza katkı sağlıyor" diyor.

Araştırmacılar uyku sırasında solunum düzensizliklerini izleyen bir yatak altı sensörü aracılığıyla, 29 ülkeden en az 116 bin kişiden elde edilen 58 milyondan fazla gece uykusu verisini kaydetti.

Birkaç yılda toplanan veriler, küresel iklim modellerinden elde edilen saatlik iklim verileriyle eşleştirilerek farklı ısınma senaryoları altında OUA şiddetindeki değişikliklerinin simülasyonu oluşturuldu.

Dr. Lechat, "Genel olarak ortam sıcaklığıyla OUA şiddeti arasındaki ilişkinin büyüklüğü bizi şaşırttı" diyor.

Yüksek sıcaklıklar, kişinin belirli bir gece OUA yaşama olasılığının yüzde 45 artmasıyla ilişkiliydi.

Görsel kaldırıldı.Grafik, çeşitli uluslararası kuruluşlar tarafından ölçülen, endüstri çağından itibaren küresel ortalama sıcaklık artışını gösteriyor (WMO)


Çalışma, OUA şiddetindeki sıcaklıkla ilişkili artışın, Avustralya veya ABD'ye kıyasla Avrupa ülkelerinde bilhassa belirgin olduğunu ortaya koydu. Araştırmacılar bunun, klimaya erişimdeki farklılıklardan kaynaklanabileceğini öne sürüyor.

Araştırmacılar engelliliğe ayarlanmış yaşam yılı (disability-adjusted life years / DALY) kullanarak iklimin şiddetlendirdiği uyku apnesinin sağlık ve ekonomi üzerindeki yükünü tahmin etti. Sadece 2023'te, sıcaklık artışının araştırmadaki 29 ülkede yaklaşık 800 bin sağlıklı yaşam yılının kaybıyla bağlantılı olduğunu saptadılar.

Dr. Lechat, "Bu rakam, bipolar bozukluk, Parkinson hastalığı veya kronik böbrek hastalıkları gibi diğer tıbbi durumlardakine yakın" ifadelerini kullanıyor.

Toplam ekonomik kayıp yaklaşık 98 milyar dolar olarak tahmin edilirken bunun 68 milyar doları sağlığın bozulmasından, 30 milyar dolarıysa işyerindeki verimlilik düşüşünden kaynaklanıyor.

Kıdemli araştırmacı Profesör Danny Eckert, veriler çoğunlukla soğutma ve sağlık hizmetlerine erişimi daha iyi olan yüksek gelirli bölgelerdeki bireylerden elde edildiğinden, örneklemin düşük gelirli ülkelerde OUA'nın gerçek dünyadaki yükünü yeterince yansıtmayabileceğini söylüyor.

Profesör Eckert "Bu, tahminlerimizi yanıltarak sağlık ve ekonomi üzerindeki gerçek maliyetin düşük tahmin edilmesine yol açmış olabilir" diyor.

Sadece Avustralya'da, OUA dahil uykuyla ilgili sağlık sorunlarının maliyeti daha önce yılda 66 milyar Avustralya doları (yaklaşık 1 trilyon 700 milyar TL) olarak tahmin edilmişti.

Ekip halihazırda soğutmaya erişimin veya davranışsal değişikliklerin, ısınan hava koşullarında uyku apnesinin şiddetini nasıl azaltabileceği gibi olası müdahaleleri araştırmayı planlıyor.

Profesör Eckert, "İleride, ortam sıcaklığının uyku apnesinin şiddetine etkisini azaltacak stratejiler araştıran ve altta yatan fizyolojik mekanizmaları inceleyen müdahale çalışmaları tasarlamak istiyoruz" diye belirtiyor.

Çalışma, daha güçlü küresel iklim eylemleri olmadan uyku apnesinin yükünün muhtemelen keskin bir şekilde artacağı ve bunun da halk sağlığı sorunlarını şiddetlendirerek ekonomileri zorlayacağı uyarısında bulunuyor.


Independent Türkçe, independent.co.uk/climate-change