Safer petrol tankeri krizi için şimdiye kadar toplanan miktar 41 milyon dolara ulaştı

Hudeyde'nin kuzeyindeki Ras İsa Limanı'nda demirleyen Safer tankeri (AFP)
Hudeyde'nin kuzeyindeki Ras İsa Limanı'nda demirleyen Safer tankeri (AFP)
TT

Safer petrol tankeri krizi için şimdiye kadar toplanan miktar 41 milyon dolara ulaştı

Hudeyde'nin kuzeyindeki Ras İsa Limanı'nda demirleyen Safer tankeri (AFP)
Hudeyde'nin kuzeyindeki Ras İsa Limanı'nda demirleyen Safer tankeri (AFP)

Yemen'in Hudeyde açıklarında demirleyen ‘Safer’ isimli petrol tankerinin oluşturduğu krizinin çözümü için tahsis edilen miktar, önceki gün düzenlenen sanal bir uluslararası konferansta 41 milyon dolara yükseldi.
Hollanda'nın daveti üzerine Yemen hükümetiyle ortaklaşa düzenlenen uluslararası konferansta 33 milyon dolar toplandı. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri, BM Yemen Özel Temsilcisi, BM Yemen Mukim Koordinatörü ve İnsani Yardım Koordinatörünün katılım sağladığı konferansta tahsis edilen miktarla daha önce taahhüt edilen fonlar dahil olmak üzere toplam 41,5 milyon dolar toplanmış oldu.
BM, 1,1 milyon varil petrol taşıyan Safer petrol tankeri krizinin çözümü için 144 milyon dolara ihtiyaç duyulduğunu tahmin ediyor. Bahsi geçen tutarın 80 milyon doları, ani tehdidi ortadan kaldırmak ve tankerdeki petrolü yaz aylarında güvenli bir gemiye aktarmak için acil durum operasyonunu uygulamak için kullanılacak.
Yemen Su ve Çevre Bakanı Mühendis Tevfik Abdulvahid Ali eş-Şercebi, Safer petrol tankerinin durumunun ertelenemeyeceğini belirterek, bir sorunla başa çıkmak için yeterli esneklik ve ciddiyeti göstermenin yanı sıra denizler ve doğal kaynakların güvenliğini garanti edecek şekilde sorunun kökten çözülmesi gerektiğini söyledi.
Konferans sırasında prosedürün Birleşmiş Milletler için açık ve spesifik bir şekilde rolleri, sorumlulukları ve aşamaları açıkça tanımlamayı içermesini talep eden Şercebi, Yemen hükümetinin tüm prosedür ve yürütme süreçlerine etkin katılımının yanı sıra devir sürecinden kaynaklanabilecek kazalara, herhangi bir sızıntı veya gres, yağ vb. ek kirleticiye karşı yürütücü şirket tarafından tüm pratik önlemleri almasının önemine değindi.
Bakan ayrıca, ham petrolün taşınmasında veya atıkların yerel ve uluslararası kanun ve mevzuata uygun olarak ortadan kaldırılmasında çevresel gerekliliklere uymanın, petrolün gemiye nakledilmeden önce tam kimyasal ve fiziksel analizler yapmanın gerekliliğine dikkati çekti. Şercebi, Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinatörü’nün yanı sıra Yemen'de Suudi Arabistan liderliğindeki bölge ülkeleri, Hollanda ve diğer ülkeler tarafından sağlanan desteği harekete geçirmek için verilen desteği takdir etti.
Yemenli bakan, Güvenlik Konseyi tarafından onaylanan tehlikeli çevresel ve insani duruma yanıt vermeme konusunda İran destekli Husilerin sorumsuzluğuna tepki gösterdi.
Öte yandan BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Yemen'in tüm ortaklarını, Safer krizini çözmek adına BM planını uygulamak için gerekli finansmanı sağlayarak katkıda bulunmaya çağırdı. Guterres, Safer’in çevresel ve insani durumunun ciddiyeti göz önüne alındığında, planı uygulamak için gerekli finansmanın acilen sağlanması gerektiğine dikkati çekti.
ABD’nin Yemen Özel Temsilcisi Tim Lenderking ise, tahminlerin bir sızıntı ve çevre felaketi durumunda temizleme maliyetlerinin 20 milyar dolar olabileceğini söyledi. Lenderking, Süveyş Kanalı’ndaki Ever Given tankerinin karaya oturmasının Babu’l Mendeb’te tekrarlanabileceğini ve günlük 9 milyar doları aşan ekonomik kayba yol açabileceğine dikkati çekerek,  benzer bir durumda oluşabilecek riske işaret etti.
Lenderking, ABD’nin yaklaşan tehdide karşı koymak ve bu tür operasyonların doğasında var olan riskleri hesaba katan Birleşmiş Milletler planını yenilemek için üst düzey teknik ve bilimsel destek sağladığını aktardı.
BM acil durum planının, önümüzdeki Haziran başında başlayabileceğine değinen Lenderking, Safer petrol tankerinin içindeki petrolü başka bir gemiye nakletmek için gereken fonun karşılanmasına atıfta bulunarak, olası bir sızıntının yaşanmaması adına Körfez'deki, bölgedeki ve diğer bağışçıların yanı sıra özel aktörler de dâhil olmak üzere herkesin acele etmesi gerektiğini belirtti.



Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

TT

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

İsrail ordusu bugün, aynı bölgede Hamas'a ait üç kilometreden uzun büyük bir tünelin imha edildiğini duyurduktan bir gün sonra, kuvvetlerinin “Majin Oz” adı verilen yeni bir eksenin açılışını tamamladığını açıklayarak Gazze Şeridi'ndeki Filistinlileri, özellikle de Han Yunus sakinlerini şaşırttı.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, “188. Tugay ve Golani Tugayı güçleri Han Yunus'un doğusu ve batısını ayıran Majin Oz ekseninin açılışını tamamladı. Eksen yaklaşık 15 kilometrelik bir mesafe boyunca uzanıyor.”

Yeni “Majin Oz” ekseni Han Yunus'un doğusunu batıdan ayıracak ve Han Yunus'un Refah'tan ayrılmasını “Morag” ekseniyle de devam ettirecek.

Resim  İsrail ordusu tarafından yayınlanan, soldan sağa çapraz olarak uzanan ve Morag ekseni ile bir noktada kesişen Magen Oz ekseninin görüntüsü

Han Yunus bölgesindeki son hamleler, İsrail'in “insani şehir” olduğunu iddia ettiği ve Refah'taki (Gazze Şeridi'nin güneyi ve Han Yunus) yüz binlerce Gazzeli’nin bir çadır alanına tıkıştırılmasına yol açacak planla aynı zamana denk geliyor.

İsrail ordusuna göre bu yeni eksen, Hamas üzerindeki “baskının” ve Han Yunus Tugayı'na karşı yürütülen savaşın çözümünün merkezi bir parçası.

Bir parçalama politikası

Ancak İsrail, Gazze'yi parçalamak ve Doha'da devam eden dolaylı müzakerelerde İsrail'in Şerit'ten tamamen çekilmesinde ısrar eden Hamas üzerinde baskı kurmak için tesadüfi coğrafi eksenler dayatma politikası izliyor.

Gazze'deki saha kaynakları Şarku’l Avsat'a yaptıkları açıklamada, "Yeni eksen İsrail'in kontrolü altındaki birçok bölgeyi kapsıyor: Kizan en-Neccar, Curti el-Lut, Şeyh Nasır, Mean, Menara, Huza'a, Absan, al-Kara'a ve Beni Suheyla." Kaynaklar, “bu bölgenin, herhangi bir Filistinlinin sınıra yaklaşmasını önlemek için sınırdan 2 kilometreden daha uzağa ulaşan geniş tampon bölgeler oluşturmayı amaçladığını,

bunun da Han Yunus'un doğu bölgesinde yaşayan yüz binlerce kişinin İsrail güçlerinin orada kalması halinde, evlerine dönmesini engellemek anlamına geldiğini” belirtti.

İsrail ordusundan yapılan açıklamaya göre yeni “Magen Oz” ekseninin ilan edilmesiyle Hamas üzerinde daha fazla baskı kurulması amaçlanıyor.

İsrail, Refah'ı Han Yunus'tan ayıran Morag ekseninden çekilmemekte ısrar ederken, İbrani medyasının Refah'ın yaklaşık 2 kilometreye kadar olan bazı bölümlerinde askeri kontrolü sürdürmesi koşuluyla “eksenden çekilmek için müzakerelerde esneklik önerdiği” yönündeki haberleri Hamas reddediyor. Hamas, tamamen çekilene kadar kademeli bir çekilme için harita ve belirli tarihler konusunda ısrar ediyor.

Hamas, özellikle geçtiğimiz ocak ayında gerçekleşen ateşkes sırasında İsrail ordusu tarafından kurulan Netzarim ekseninin (Gazze Şehri'nin güneyinde, Gazze Şeridi'nin kuzeyini merkezinden ve güneyinden ayıran) büyük bir kısmı ve Gazze Şeridi'nin kuzeyinde geçici olarak kurulan eksenlerin bir kısmını ortadan kaldırmayı başardıktan sonra, kademeli geri çekilme ve bu yeni eksenlerin ortadan kaldırılması taleplerinde ısrarcı görünüyor.

Büyük Tünel Yıkıldı

Bu arada İsrail ordusu dün, iki aydan uzun bir süre önce Han Yunus'ta yapılan operasyonlar sırasında keşfedilen büyük bir Hamas tünelini yıktığını duyurdu.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, güçlerinin "merkezi bir yeraltı yolunda bulunan tüneli keşfettiğini ve tamamen yok ettiğini" belirterek, tünelin "yaklaşık 3,5 kilometre uzunluğunda olduğunu ve içinde birkaç sığınak bulunduğu" kaydedildi.

Şarku'l Avsat'a konuşan Filistinli saha kaynaklarına göre “bu tünel Hamas'ın askeri kolu olan El Kassam Tugaylarına ait en uzun tünellerden biri ve tünelden birçok tünel ve açılım bulunuyor, savunma tünelleri, komuta ve kontrol için kullanılan tüneller var.”

“Tünelin Mean, Al-Menara ve Han Yunus'un güneydoğusundaki diğer bölgelerde yer aldığını” belirten kaynaklar, “tünelin Kassam Tugayları savaşçıları için savaş düğümleri içerdiğine ve bu tüneli gerek bu bölgelerde gerekse büyük tünelin açıldığı yakın bölgelerde İsrail güçleriyle savaşmak için kullandıklarına” işaret etti.

Kaynaklar, son birkaç haftalarda bu bölgelerde çok sayıda operasyon gerçekleştirildiğini ve İsrail araçlarının patlayıcı düzenekler ve tanksavar füzeleriyle hedef alındığını belirtti.

Kaynaklar, savaşın belirli bir döneminde, büyük tünelin içinde, saha komutanlarının İsrail güçlerine karşı muharebeleri yönettiği, bu güçlerin hareketlerinin izlendiği ve onlara karşı saldırı planlamak için hareketlerinin belgelendiği komuta ve kontrol için özel tüneller bulunduğuna dikkat çekti.

rtgy6u
Gazze tünelinin içindeki bir İsrail askeri, Kasım 2023 (Reuters)

İsrail güçleri, savaşın başlangıcında ve Netzarim ekseninin kontrolünde duyurulduğu gibi, bazıları 2 ve 3 kilometre uzunluğa ulaşan, bazıları Gazze Şeridi'nin kuzeyi ile merkezini birbirine bağlayan ve araçların geçtiği çeşitli büyüklükteki tünellerin imha edildiğini sık sık duyurdu.

İsrail güçleri Gazze Şeridi'nde 20 aydan fazla bir süredir faaliyet göstermelerine, Hamas'ın kabiliyetlerini önemli ölçüde yok etmeyi başardıklarını iddia etmelerine rağmen, Han Yunus örneğinde olduğu gibi girdikleri bölgelere her yeniden girişlerinde daha fazla tünel ortaya çıkarmakta ve bunları yok etmek için çalışmaktadırlar. Saha kaynakları İsrail ordusunun daha önce bu bölgede en az bir kez, bazı bölgelerde ise iki kez operasyon düzenlediğini vurguluyor.